دلۆڤان ئه‌مجه‌د بارزانی
ده‌ڤه‌را بارزان هه‌ر د كه‌ڤن دا یا هاتیه‌ نیاسین ب ژینگه‌هپارێزیێ و جهێ پێكڤه‌ژیانێ كو هه‌می نه‌ته‌وه‌ و ئوول پێكڤه‌ دژیان ل ده‌ڤه‌را بارزان و نها ژی یێ دژین وه‌كی برایان و بێ جوداهی، ئه‌ڤه‌ ژی ئێكه‌ ژ ئه‌رك و هه‌ستێن مرۆڤایه‌تی و نه‌ته‌وایه‌تی و پێكڤه‌ ژیانێ.
هه‌روه‌سا ده‌ڤه‌را بارزان ب ژینگه‌هپارێزی و هه‌بوونا ژینگه‌هه‌كا جوان یا ناڤداره‌.
ئێك ژ بنه‌مایێن سه‌ره‌كیێن فه‌رهه‌نگا ده‌ڤه‌را بارزان پاراستنا ژینگه‌هێ یه‌ كو زێده‌تر ژ سه‌ده‌یه‌كێ یه‌ هه‌ر ل سه‌رده‌مێ (شێخ عه‌بدولسه‌لامێ بارزانی) ڤه‌ هه‌تا نها دهێته‌ پاراستن و وه‌كی میراته‌كێ یێ مایه‌ڤه‌ بۆ هه‌می خه‌لكێ ده‌ڤه‌را بارزان، هه‌تا ئه‌م دشێین بێژین بارزان كو به‌ری ده‌وله‌تێن ئه‌ورۆپی و جیهانێ ژی گرنگی ب ژینگه‌هێ یا دای وگه‌ر دیرۆكا كوردان ب گشتی و ده‌ڤه‌را بارزان ب تایبه‌تی بخوینن، دێ بۆ مه‌ دیاربیت ده‌مێ ژینگه‌هپارێزی ل ده‌ڤه‌را بارزان دهاته‌ جێبه‌جێكرن، ل جیهانێ هێشتا گه‌له‌كان كێم بوو. كو نها ژی هه‌ر یا به‌رده‌وامه‌ و ب ره‌نگه‌كێ به‌رفره‌تر و جوانتر وه‌كی چاوا ل به‌رێ هاتیه‌ پاراستن نها ژی به‌ره‌بابێ نوو درێژه‌پێده‌رێن وێ رێبازا پیرۆزا به‌رێ نه‌ وان یاسا و رێسایێن پاراستنا ژینگه‌هی په‌یره‌و دكه‌ن.
كو ل ئاستێ جیهانا پێشكه‌فتی یا ئه‌ڤرۆ ژی دا ئێك ژ بهاترێن بهایێن شارستانی دهێنه‌ هه‌ژمارتن كو زێده‌تر گرنگیا خوه‌ ل تێگه‌هاندن و پێگه‌هاندنا خه‌لكی ب ره‌نگه‌كێ خۆدكار دبینیته‌ڤه‌ “ژینگه‌ها ده‌ڤه‌را بارزان سه‌ده‌یه‌ك ژ ژینگه‌پارێزیێ تێپه‌ریه‌ و رۆژ بۆ رۆژێ هه‌ژمارا په‌ز كیڤیان یا به‌ر ب زێده‌بوونێ ڤه‌ دچیت”، هه‌تا وی راده‌ی كو بزنێن كیڤی د ناڤا گوندان مال بۆ مالێ و سه‌ر جادان دهێن و دچن هه‌تا هنده‌ك جاران ئوتومبێل رادوه‌ستن هه‌تا بزنێن كیڤی ژ جاده‌یان ده‌رباز دبه‌نه‌ ئالیێ دی، وه‌سا ب سه‌ربه‌ستی و ئازادی و بێ ترس دهێن و دچن. هه‌روه‌كی د سۆشیال میدیا و تۆرێن جڤاكی دا دبینن و دیتی ئه‌ڤه‌ ژی وێ چه‌ندێ دسه‌لمینیت و پشتراست دكه‌ت كو بارزان ب راستی جهێ پێكڤه‌ژیان و دیمۆكراتی و ئازادی و مرۆڤایه‌تی و ژینگه‌پارێزیێ یه‌.
ژێده‌رێن دیرۆكی یێن ده‌ڤه‌را بارزان ئاماژێ ب هندێ دكه‌ن كو ژینگه‌پارێزی ل ده‌ڤه‌را بارزان پێش زۆریا وه‌لاتێن ئه‌ورۆپی وه‌كی من ل پێش ژی ئاماژه‌ پێ كری كو دشێین بێژین پێش هه‌می یان ژی یا ده‌ستپێكری.
لێ به‌لێ ب ئه‌گه‌رێ رژێمێن ئێك ل دووڤ ئێكێن عیراقێ ب سه‌ده‌ها ده‌ستدرێژی یێن كرینه‌ سه‌ر ژینگه‌هێ ده‌ڤه‌را بارزان ب ڤێ ئه‌گه‌رێ ژی ژماره‌یه‌كا گه‌له‌كا گیاندارێن كیڤی هاتنه‌ كوشتن و ژناڤچوون “هنده‌ك ژی ل ڤان گیانه‌وه‌ران كوچا كری بۆ چه‌ند ناوچه‌یێن سنۆرێ توركیا.
به‌لێ ژێده‌رێن دیرۆكی ئاماژێ ب وێ چه‌ندێ دێ دكه‌ن كو ژینگه‌پارێزی ل ده‌ڤه‌را بارزان ڤه‌دگه‌ریته‌ڤه‌ بۆ سه‌رده‌مێ (شێخ عه‌بدولسه‌لامێ بارزانی و شێخ ئه‌حمه‌دێ بارزانی)
پاشی بابێ روحی یێ نه‌ته‌وا كورد (مه‌لا مسته‌فا بارزانی) ژی ژینگه‌هێ ده‌ڤه‌را بارزان جاره‌كا دی پشتی ڤان هنده‌ شه‌ڕ و شۆره‌شان پاراسته‌ڤه‌.
هه‌ر ل سه‌رده‌مێ بارزانیێ نه‌مری ژی دا چه‌ندین جاران ژلایێ رژێما به‌حسا فاشست ده‌ستدرێژی كره‌ سه‌ر ژینگه‌ها ده‌ڤه‌را بارزان ب ڤێ ئه‌گه‌رێ ژی ب هزاره‌ها جۆرێن گیانه‌وه‌رێن كیڤی ژناڤچوون. ژبلی سۆتاندنا پشكه‌كا زۆرا دارستانێن ده‌ڤه‌رێ و پشتی وه‌غه‌را داوییا (بارزانیێ نه‌مر) جاره‌كا دی راسته‌وخوه‌ ژینگه‌هێ ده‌ڤه‌را بارزان ژلایێ مه‌رجه‌عێ باڵایێ كوردستانێ ڤه‌ سه‌رۆك (مسعوود بارزانی) هاته‌ پاراستن و هه‌تا وی راده‌ی كو نها ل ده‌ڤه‌را بارزان ب هزاره‌ها گیانه‌وه‌رێن كیڤی دژین و د پاراستی نه‌.
ـ ژینگه‌ پارێزی ل ده‌ڤه‌را بارزان ب تنێ گیانه‌وه‌رێن كیڤی نینه‌، به‌لكو ژینگه‌هـ و دارستانێ ژی ل خوه‌ دگریت هه‌ر ئه‌ڤێ ژی یێ وه‌كری كو ب سه‌دان گیانه‌وه‌ر و هزاران داروبار ل ده‌ڤه‌رێ زێده‌بن.
برینا داروبارێن ته‌ر وه‌كی (داربه‌روو ـ دار مازی ـ كه‌زان ـ گوهیشك ـ هه‌ر داره‌كا دی یا ته‌ر بیت) قه‌ده‌غه‌یه‌ بهێته‌ برین ئه‌ڤه‌ ژی هه‌ر ل كه‌ڤندا یا هه‌بووی.
له‌وما گه‌ر ئه‌م ته‌ماشایێ سرورشتێ ده‌ڤه‌را بارزان بكه‌ین، جوانی و خه‌ملا داروباران ب گشتی و دار به‌رویان ب تایبه‌تی دیمه‌نه‌كێ گه‌له‌كێ جوان و سه‌رنجراكێش یێ ب ده‌ڤه‌رێ به‌خشی، هه‌روه‌سا هه‌ژماره‌كا زۆرا گه‌شتیاران سه‌ردانا ده‌ڤه‌رێ دكه‌ن و جهێن گه‌شتیاری ده‌مه‌كێ خۆش ده‌رباز دكه‌ن ل به‌ر ڤی ژینگه‌هێ جوان و بالكێش.
ـ گه‌له‌ك جاران پسیار دهێته‌كرن، دبێژن كێ ژینگه‌هێ ده‌ڤه‌را بارزان دپارێزیت؟
دێ د ڤێره‌ دا به‌رسڤا ڤێ پسیارێ ده‌ین، دا بۆ هه‌می ئه‌و كه‌سێن ڤێ پسیارێ دكه‌ن دیار و روون بیت. ژینگه‌پارێزی ل ده‌ڤه‌را بارزان ب چه‌كی نی یه‌ ؛ به‌لكو ژینگه‌ پارێزی ل ده‌ڤه‌رێ یا بوویه‌ كلتوور و دابونه‌ریت هه‌ڤوه‌لاتیێن ده‌ڤه‌را بارزان خوه‌ به‌رپرسیار دبینن ل پاراستنا ژینگه‌هی.
ئه‌م هه‌می ب ئه‌ركێ خوه‌ دزانین كو ژینگه‌هێ خوه‌ بپارێزین هه‌تا وی راده‌ی كو ب ده‌هان جاران خه‌لكێ ده‌ڤه‌را بارزان گیانه‌وه‌رێن كیڤی ب تایبه‌تی بزنێن كیڤی یێن ل مرنێ رزگاركرین ل سه‌ر ئه‌ركێ خوه‌ ده‌رمان و چاره‌سه‌ری یا بۆ وان كری، وه‌كی هه‌ست و ئه‌ركێ مرۆڤایه‌تیێ.
هه‌روه‌سا گیانه‌وه‌رێن كیڤی ل هه‌می جهێن ده‌ڤه‌را بارزان یێن هه‌ین به‌س ناوچه‌یه‌كێ بۆ ناوچه‌كێ دی یا جودایه‌.
ـ هنده‌ك ل ئاخفتنێن كه‌سایه‌تی و سه‌ركرده‌یێن ده‌ڤه‌را بارزان ل سه‌ر ژینگه‌هی و چاوانیا پاراستنا ژینگه‌هێ بارزان:
ـ شێخ ئه‌حمه‌دێ بارزانی ((خودانێ بارزان)) ده‌رباره‌ی ژینگه‌هی و داربڕینێ دفه‌رمووت: (داروباران نه‌بڕن چونكێ هه‌بوونا داروباران ب هه‌می ره‌نگان باشتره‌ ل هندێ كو ببرن و ب سۆژن، ئیلا ئه‌و داره‌ یێ هشك و بێ فایده‌ بیت).
هه‌روه‌سا ده‌رباره‌ی بزنێن كیڤی ژی ((شێخ ئه‌حمه‌دێ بارزانی)) د فه‌رمۆت: (گیانه‌وه‌رێن كیڤی نه‌كوژن، چونكێ هنده‌ك كه‌س بزنێن كیڤی دكۆژن ل ده‌مه‌كێ دا كو تێشكێن د زكێ وان دا یان ژی تێشكێن وان د بچووكن و شیرخۆرن، ده‌مێ من گوهـ ل هندێ دبیت كو تێشكێ بزنه‌كا كیڤی یا بێ دایكه‌ چه‌ندین شه‌ڤان ئه‌ز نه‌نڤستمه‌).
پاشی (خودانێ بارزان) دفه‌رمۆت: (ب ئێكجاری گیانه‌وه‌رێن كیڤی نه‌كۆژن، چونكی گوناهن و سروشتێ مه‌ژی ب وانێ جوانه‌ و شاخێن مه‌ژی ب په‌ز كیڤیان ئاڤه‌دانن)
ـ هه‌روه‌سا ده‌رباره‌ی ژینگه‌هی ((بارزانی نه‌مر)) د فه‌رمۆت: (هه‌ر جهه‌كێ ئاگر به‌ربوویێ ب زووترین ده‌م ب هاناوان هه‌رن و سروشتی بپارێزن، چونكی خه‌مساریكرن دێ چیته‌ د قالبێ خیانه‌تكرنێ دا )
ـ هه‌روه‌سا مه‌رجه‌عێ باڵایێ كوردستانێ رێزدار (مسعوود بارزانی) ژی ده‌رباره‌ی ژینگه‌هی دبێژیت: (ده‌مێ دبینم داره‌كا دهێته‌ بڕین یان هاتیه‌ بڕین، وه‌كی وێ چه‌ندێ یه‌ بۆ من كو پێشمه‌رگه‌هه‌ك یان هه‌ڤاله‌كێ منێ خۆشتڤی گیانێ خوه‌ ژ ده‌ست دابیت).
ـ هه‌روه‌سا سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ رێزدار (نێچیرڤان بارزانی) ده‌رباره‌ی ژینگه‌هی دبێژیت: (دڤێت پاراستنا ژینگه‌هی خه‌ما مه‌ هه‌میان بیت)
هه‌روه‌سا دبێژیت (وه‌رن ئه‌م هه‌می پێكڤه‌ ب پاراستنا سروشت و ژینگه‌هی ژیانێ ل كوردستانێ خۆشتر و جوانتر بكه‌ین و بلا مه‌ هه‌میان چیرۆكا حه‌ژێ كرنێ دگه‌ل داره‌كێ و دره‌خته‌كێ و گوله‌كێ دا هه‌بیت).

دلۆڤان ئه‌مجه‌د بارزانی
د ڤان رۆژان دا ئه‌و ده‌نگۆیه‌ هاته‌ بلاڤكرن كو د ئۆپه‌رسیۆنه‌كێ دا، هه‌ماهه‌نگیا ئه‌مریكا و سووریا و كوردان (ئه‌بۆ به‌كر به‌غدادی) سه‌رۆكێ ده‌وله‌تا ئیسلامی یا عیراق و شامێ یا هاتیه‌ ناسین ب (داعش) هاته‌ كوشتن، وه‌كی هاتیه‌ دیاركرن كو دو ژنێن وی و سێ كور و هه‌می خزمێن وی یێن نێزیك د ئۆپه‌رسیۆنه‌كا ئه‌مریكی دا د ماوێ دو ده‌مژمێران دا هاتنه‌ كوشتن و هنده‌ك ئه‌ندامێن خێزانا وی ژی ب برینداری كه‌تنه‌ ده‌ستێن هێزێن ئه‌مریكا دا.
(دۆلاند ترامپ) سه‌رۆكێ ئه‌مریكا رۆژا ئێك شه‌مبیێ راگه‌هاند كو جیهان ژ پیسترین و مه‌زنترین نه‌هامه‌تی و تیرۆرستی خه‌لاسبوو.
هه‌روه‌سا گۆت ژی: كو ب هاریكاریا كوردان مه‌ ئه‌ڤ ئوپه‌راسیۆنه‌ ئه‌نجام دا و ستایشا كوردان ژی كر. گۆت ژی كو ئه‌بۆبه‌كر به‌غدادی خه‌لیفێ ده‌وله‌تا ئیسلامی كو هه‌ره‌شه‌ و گه‌فه‌ ل هه‌می جیهانێ دكرن وه‌كی سه‌یێ د ناڤا تۆنێلێ دا بوو دنالاند و گازی دكر لێ ئه‌و دووماهیا وی بوو هاته‌ كوشتن.
ـ لێ پسیار ل ڤێره‌ ئه‌وه‌:
ـ كێ دبێژیت كو ئه‌بۆ به‌كر به‌غدادی كوشتی یه‌؟
ـ چ به‌لگه‌ هه‌نه‌ كو بۆ مه‌ پشتراست بكه‌ن كویێ هاتیه‌ كوشتن؟
ـ ئه‌رێ ئه‌مریكا راست دبێژیت؟

ئه‌گه‌ر راست بیت دێ هه‌سته‌كێ گه‌له‌كێ خوش بیت بۆ هه‌می جیهانێ ب گشتی و رۆژهه‌لاتا ناڤین ب تایبه‌تی كو ژ ده‌ستێ پیسترین و خه‌ته‌رناكترین مرۆڤ ل سه‌ر روویێ عه‌ردی خه‌لاس بوون، ب تایبه‌تی كوردستان و عیراق و سووریا بوونه‌ ئامانجێن ڤێ ده‌وله‌تا ئیسلامیا فاشست، ئارمانجا ڤێ رێكخراوا تیرۆرستیا داعش ژناڤبرن و كوشتنا كوردان بوو، چونكی پشكا شێر ژبه‌ر كوردان كه‌فت.
لێ هه‌كه‌ ئه‌م بچینه‌ سه‌ر راستیا بابه‌تی، بۆ مه‌ دیاردبیت كو ئه‌ڤ ده‌وله‌تا چه‌كدارا ئیسلامی یا عیراق و شامێ یا هاتیه‌ ناسین ب (داعش) چێكه‌رێ وێ هه‌ر ئه‌مریكا بوو، ئه‌ڤ رێكخراوه‌ چێكر ب ناڤێ ده‌وله‌تا ئیسلامی و بۆ ژناڤبرنا ئیسلامێ هه‌ر ب ده‌ستێن ئیسلامێ و د وی ده‌می دا سووریا د ره‌وشه‌كا نه‌باش و ئالۆز دابی وان ب ده‌رفه‌ت زانی و هنارتنه‌ سووریا دا ل دژی رژێما سووری شه‌ڕی بكه‌ن، ل ڤێره‌ وان سه‌ركه‌فتن ئینا د ئێكه‌م ئارمانجا خوه‌دا، چونكێ سیاسه‌تا ئه‌مریكا گه‌له‌كا ب هێزه‌ و زۆر جوان و زانایانه‌ و زیره‌كانه‌ پیلان بۆ هاتبوو دارشتن.
گه‌له‌ك جهێن ستراتیژیێن سووریا داگیركرن و پاشی ل عیراقێ ره‌وش د ناڤبه‌را شیعه‌ و سونه‌هان دا رۆژ بۆ رۆژێ نه‌خۆشتر و به‌ر ب خرابیێ دچوو، ده‌رفه‌ته‌كا باش بوو كو داعش بهێنه‌ د ناڤ ئاخا عیراقێ دا و هاتن هێزێن عیراقی ژی زۆر ب ساناهی سه‌نگه‌ر و جهێن خوه‌ چۆلكرن بۆ داعشێ د ماوێ چه‌ند ده‌مژمێران دا ئه‌و جهێ وان دڤیا گرت و ده‌نگڤه‌دانه‌كا مه‌زن ل جیهانێ ڤه‌دا رۆژ بۆ رۆژێ مه‌زنتر و به‌ر ب پێشڤه‌ دچوو خه‌لكه‌كێ باش ژی گه‌هشتنه‌ ڤێ رێكخراوا تیرۆرستی كو ب ناڤێ ئیسلامێ شه‌ر دكر و (ئه‌بۆ به‌كر به‌غدادی) خه‌لیفێ وێ بوو.
نه‌هاتنه‌ د ناڤ ئاخا كوردستانێ دا وه‌كی وان دا دیاركرن و گۆت مه‌ چ په‌یوه‌ندى ب كوردان ڤه‌ نینه‌، لێ د سه‌رێ وان و پیلانا وان دا تشته‌كێ دی هه‌بوو.
ل رێكه‌فتێ (3/8/2014) ب ره‌نگه‌كێ كت و پر هێرش كره‌ سه‌ر ئاخا كوردستانێ و رووبه‌ره‌كێ زۆر داگیركر ب ره‌نگه‌كێ زۆرێ هۆڤ و درندانه‌ خه‌لكێ بێگونه‌هێ كورد كوشتن و كۆمكۆژ و جینۆسایدكرن و یا هه‌ری نه‌خۆشبرنا كه‌چ و ژنێن كوردبوون.
لێ پێشمه‌رگه‌هێن قه‌هره‌مان نه‌هێلان زێده‌تر بهێنه‌ د ناڤ ئاخا هه‌رێما كوردستانێ و ژناڤبرن و ده‌رئێخستن.
لێ ئه‌مریكا د ڤان سالان دا، هه‌می چه‌كێ خوه‌یێ كه‌ڤن فرۆته‌ عیراق و سووریێ و هه‌رێما كوردستانێ، واته‌ ب كورتی و كوردی چه‌كێ خوه‌ ب مه‌ دا مه‌زاختن، یێ كه‌ڤن ئه‌ڤه‌ ئێك ژ ئارمانجا وان بوو.
یا دووێ كوشتنا ئیسلامێ ب ده‌ستێن ئیسلامێ كو ئه‌ڤه‌ ژی ئێك ژ ئارمانجا ئه‌مریكا بۆ هه‌ولدان بۆ لاوازكرنا هزرا ئیسلامێ ل جیهانێ ب گشتی و رۆژهه‌لاتا ناڤین ب تایبه‌تی، هه‌لبه‌ت شیان ب چێكرنا ڤێ ده‌وله‌تا ئیسلامی یا ب ناڤێ داعش هزرا ئیسلامی ل جیهانێ و رۆژهه‌لاتا ناڤین لاواز بكه‌ن و كێم بكه‌ن.
یا سیێ تاقیكرنا چه‌كێ خوه‌ یێ نوویی كو د ڤێ دووماهیێ ژی دا ئه‌مریكا چه‌كێ خوه‌ بكارئینا یێ نوو د عیراقی دا.
راستی ئه‌مریكا پیلانا خوه‌ پێكئینا و زۆر ب سه‌ركه‌فتیانه‌ جێ به‌جێ كر و ئه‌و تشتێ وان ڤیا ب ده‌ستخوه‌ڤه‌ ئینا، ئێدی چ شۆل ب به‌غدادی نه‌ما، د ماوێ شه‌ش سالان دا كار پێ كر ئه‌و تشتێ وان ڤیا ب ده‌ستخوه‌ڤه‌ ئینا ڤێجا بۆچی نه‌كوژیت؟!.

دلۆڤان ئه‌مجه‌د بارزانی
دیسا شه‌ڕ، شه‌ڕ ژی دژی كوردان بۆ نه‌هێلان و ژناڤبرن و بنبركرنا كوردان.
كورد هه‌ر كورده‌ چ ل رۆژئاڤا بیت، چ ل رۆژهه‌لات بیت، چ ل باكۆر بیت، چ ل باشۆر بیت بێ جوداهی (كوردستان ئێكه‌ نابیته‌ دو)، گه‌ر هه‌ر كورده‌كێ ل كیڤه‌یا جیهانێ ژی بهێته‌ ئێشاندن و برینداركرن و شه‌هیدكرن ئه‌م ل ڤێره‌ هه‌ست پێ دكه‌ین و غه‌مبارین هه‌ر تاكه‌كێ كورد وه‌سا هزر دكه‌ت، چونكێ ئه‌م كورد خودان هه‌ستێن بلندێن كوردایه‌تیێ نه‌ و ئه‌م پیرۆزترین نه‌ته‌وه‌ینه‌ ل سه‌ر روویێ عه‌ردی.
نها ژی ده‌وله‌تا توركیا یا فاشست و دكتاتۆر یا رادبیت شه‌رێ كوردان دكه‌ت ل كوردستانا رۆژئاڤا ب ره‌نگه‌كێ دوور ژ مرۆڤایه‌تی و هه‌ر تشته‌كێ ب دڕنده‌ترین ره‌نگ یێ خه‌لكێ بێ گونه‌هێ سڤیل دكه‌نه‌ ئارمانج زارۆك، ئافره‌ت، دانعه‌مر بێ جوداهی نێ راسته‌ شه‌ره‌ به‌س دڤێت عه‌سكه‌ر دگه‌ل شه‌رڤانان بیت نه‌ك زارۆ و ئافره‌ت و دانعه‌مران ژی.
یا ژ هه‌میێ نه‌خۆشتر رێیێ ژی ناده‌نه‌ خه‌لكێ سڤیلێ كوردستانا رۆژئاڤا ئاواره‌بنه‌ هه‌رێما كۆردستانێ یان ژی هه‌ر جهه‌كێ دیێ كوردان.
نها ژی ب ره‌نگه‌كێ ئاشكه‌را یێ دبێژن ئه‌مێن شه‌رێ كافران دكه‌ین د رۆژنامه‌یان دا و سۆشیال میدیایێ دا. تویتێ رۆژنامه‌یا یه‌نی یاكیت یا توركی د مالپه‌رێ خوه‌دا نڤیسیه‌ (هه‌رن بێژنه‌ كافران، له‌شكرێ محه‌مه‌دی ڤه‌گه‌ریایه‌) .
یه‌عنێ ئه‌وێ مه‌ كوردان ب كافر دادنێن ب ئاخفتنێت وان زالم و فاشستا كوردبوون ب رامانا كافربوون دهێت، هه‌ر ئه‌و بتنێ نینه‌ عه‌ره‌بان ژی ل ده‌مێ شه‌رێ چه‌كدارێن ده‌وله‌تا ئیسلامی یا عیراق و شامێ یا ب ناڤێ داعش، پشكه‌ك ژ عه‌ره‌بێن فاشست دگۆت (الاكراد اعدا‌و الله‌) ب رامانا (كورد دۆژمنێن خودێ نه‌).
ئه‌ڤ ده‌وله‌تێن جیرانێن نه‌یارێن كوردان گه‌له‌ك ئاخفتنێن دی یێن ژڤان خراپتر ب كوردان گۆتینه‌، له‌وما دێ بێژم ئه‌گه‌ر كورد بوون كافر بوون بیت، ئه‌ز مه‌زنترین كافرم.
هه‌روه‌سا وه‌كی ئه‌و دبێژن ئه‌گه‌ر كورد كافرن (ئه‌م كورد شانازیێ ب كافربوونا خوه‌ دكه‌ین).
بلا بزانن سه‌ركه‌فتن هه‌ر بۆ كوردانه‌ و دێ كورد سه‌ركه‌ڤن، چونكێ مه‌ كوردان زۆلم و زۆرداری ژ كه‌سی نه‌كریه‌. مه‌ كوردان شه‌ر ب چ ده‌وله‌ت و هێزان نه‌فرۆشتیه‌، ب تنێ ئه‌مێ به‌ره‌ڤانیێ ل ئاخ و وه‌لات و ملك و مال و نامووس و كه‌رامه‌تا خوه‌ دكه‌ین.
ئه‌رێ ئه‌ڤه‌ گونه‌هه‌؟ نه‌خێر ..
خودایێ مه‌زن ژی پشت و پشته‌ڤانێ ملله‌تێ كورده‌، چ ده‌وله‌ته‌كا موسلمان ژی وه‌كی كوردان ب راست و درستی په‌یره‌وا دیانه‌تی ب دروستی ناكه‌ت كو بێ جوداهی دگه‌ل هه‌ر ئاینه‌كێ دی دژین و جانێ ئێكرێزی و ئێكگرتن و ئێك قه‌بوولكرنێ یا هه‌ی د ناڤ كوردستانیان دا ل هه‌ر جهه‌كێ لێ بن. نێلسون ماندێلا دبێژیت :(هه‌كه‌ ته‌ بڤێت توركا بناسی ئێك ده‌مژمێر ببه‌ كورد).
ئه‌ڤ ئاخفتنه‌ زۆرا راسته‌ و د جهێ خوه‌دایه‌ چونكی كه‌س وه‌كی كوردان دۆژمنێن خوه‌ ناناسن تایبه‌ت ئه‌ڤێن جیران. ئێك ژ مه‌لایێن بێ علمێ توركیا فاشست بۆ خه‌لكی دئاخڤیت و دبێژیت :(ئه‌ز جاره‌كا دی داخوازێ ل هێزێن توركیا دكه‌م كوردان ب دیل نه‌گرن، داخوازێ دكه‌م برینداران ئازاد نه‌كه‌ن، هه‌ر د جهێن خوه‌دا بكۆژن، ئه‌م دحازرین دلۆڤانیێ ب ماری دا ببه‌ین، ئه‌م دحازرین دلۆڤانیێ ب دووپشكی دا ببه‌ین، حازرین دلۆڤانیێ ب گۆرگ و گیانه‌وه‌رێن دی دا ببه‌ین، به‌لێ نابیت دلۆڤانیێ ب كوردان دا ببه‌ن، د شاخ و باژێر و هه‌ر جهه‌كێ هه‌وه‌ كورده‌ك دیت ده‌سته‌سه‌ر بكه‌ن و خودێ شاهده‌ دڤێت بكۆژن).
ئه‌ڤه‌ ئاخفتنێت وی نه‌زانێ زالمن؟، ئه‌رێ ئه‌ڤه‌یه‌ ئیسلامه‌تی و موسلمانیێ دبێژیت ل هه‌ر جهه‌كێ هه‌وه‌ كورده‌ك دیت ده‌سته‌سه‌ر بكه‌ن و بكوژن خودێ پێ شاهده‌، ئه‌رێ د دینێ ئیسلامێ دا هاتیه‌ كه‌سێن بێگونه‌ه بهێنه‌ كۆشتن، یێ دبێژیت خودێ پێ شاهده‌، ئه‌رێ ئه‌ڤ نه‌زانه‌ ژ ده‌ف خودێ هاتیه‌ڤه‌ وه‌سا ب پشت راستی ڤه‌ دئاخڤیت.
مه‌ره‌ما ڤان هه‌ر كورد بیت، دڤێت بهێته‌ ژناڤبرن و كوشتن ئارمانجا وان ژناڤبرنا كوردانه‌ ب ئێكجاری لێ ئه‌و خه‌ونه‌ دبینن.
ئه‌ڤ كه‌سانه‌ زۆر زۆر دشاشن د دینی نه‌گه‌هشتنه‌، مخابن بۆ ڤێ عه‌قلیه‌تێ، مخابن بۆ ڤان كه‌س و ده‌وله‌تێن ڤان هزرێن وه‌سا شاش دكه‌ن و ڤان تشتێن بێ بنه‌ما په‌یره‌و دكه‌ن.
د دووماهیێ دا دێ بێژمه‌ ڤان كه‌سان وه‌رن بخوه‌ ژ كوردان فێری مرۆڤایه‌تیێ و ئێكرێزیێ بن، وه‌رن بخوه‌ ژ كوردان فێری په‌یره‌وكرنا ئایین و مه‌زهه‌بان بن، وه‌رن بخوه‌ ژ كوردان فێری دلۆڤانیێ و راست و درستیێ بن، وه‌رن بخوه‌ ژ كوردان فێری پێكڤه‌ژیان و ئاشتیێ بن.

دلۆڤان ئه‌مجه‌د بارزانی
“بارزانی نه‌مر” دبێژیت”لاوێن كورد شویرهێ پۆلاینه‌ بۆ پاراستنا كوردستانێ)..
شدڤێت گرنگه‌یه‌كا باش ب گه‌نج و لاوان بهێته‌دان، پێدڤیه‌ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و هه‌می لایه‌نێن سیاسی ب گشتی و پارتی دیمۆكراتی كوردستان ب تایبه‌تی گرنگه‌یه‌كا باش ب چینا لاوان بده‌ن چونكێ لاو پاشه‌رۆژا ملله‌تێ كوردن، بربره‌یا پشتا هه‌ر ده‌وله‌ته‌ك و وه‌لاته‌كێ پێشكه‌فتی نه‌.
هه‌ر ده‌وله‌ته‌كا پێشكه‌فتی ڤێجا چ د وارێ ره‌وشه‌نبیری بیت یان رێڤه‌برنێ بیت یان پیشه‌سازی و كشتوكال و بیناسازیێ دا بیت ئه‌گه‌ر ئه‌م ته‌ماشای ناڤه‌ڕۆكا وێ ده‌وله‌تێ یان وه‌لاتی یان هه‌رێمێ بكه‌ین، دێ بۆ مه‌ دیاربیت كو ل سه‌ر ده‌ستێ گه‌نج و لاوێن چالاك و پێگه‌هشتی و لێهاتی یا هاتیه‌ بنیاتنان و ئه‌و وه‌لاته‌ ژی گرنگیا هه‌ری گرنگ ب چینا لاوان دده‌ن چونكێ ئه‌و بخوه‌ باش دزانن كا چاوا دێ گه‌هنه‌ بلندیا پێشكه‌فتن و ب رێڤه‌برنه‌كا باش و سه‌ركه‌فتنێ دێ چاوا ب ده‌ستخوه‌ڤه‌ ئینن.
د ڤی سه‌ردمێ ئه‌م تێدا دژین جیهان یا د ده‌ستێن گه‌نجان لاوان دا راوه‌ستایی و یا برێڤه‌ دچیت چین چینا لاوانه‌ ده‌م ده‌مێ پێگه‌هاندن و گرنگیدان و پێشڤه‌برن و رێگه‌هدانه‌ ب لاوان بچنه‌ پێش و ده‌رفه‌تا هه‌لێن كاری پێ دهێنه‌ دان چۆنكی نابێژم هه‌می به‌س رێژه‌یه‌كا گه‌له‌كا لاوێن مه‌ ل هه‌رێما كوردستانێ خوێنده‌وارن و خودان باوه‌رنامێن باش و بلندن، هه‌روه‌سا خودان هزر و بیرێن جوان و پێشكه‌فتی و مودێرنن كو بشێن وه‌لاته‌كێ نوی و سه‌رده‌میانه‌ بنیادبنێن.
لێ یا نه‌خۆش د ڤێره‌ دا ئه‌وه‌ هه‌تا نها ژی ب ئاستێ پێدڤی به‌لكی دشێم بێژم هه‌ر گرنگی ب لاوان ناهێته‌ دان د ڤی ده‌می دا ل هه‌رێمێ كو گه‌نجێن مه‌ لاوێن مه‌ هه‌ژی خزمه‌تكرن و گرنگێ پێدانێ نه‌ هندی خزمه‌تا ڤان لاوان ژی بكه‌ین هه‌را كێمه‌ و د ئاستێ پێدڤی دا نینه‌، چونكێ لاوێن هه‌رێما كوردستانێ هه‌ژی زێده‌ترن و هه‌ژی كارێن باش و خزمه‌تكرنه‌كا باشن، پێدڤیه‌ ل سه‌ر مه‌ هه‌میان و ئه‌ركه‌ ل سه‌رملێن حوكمه‌تێ و لایه‌نێن سیاسی و ده‌ستهه‌لاتدار و كه‌سایه‌تیێن مه‌رن گرنگیێ ب لاوان بده‌ن و كاربكه‌ن بۆ زیاتر خزمه‌تكرنا لاوان دا بشێین دلێ وان خۆش بكه‌ین و ژخوه‌ رازی بكه‌ن.
نها ژی سه‌رده‌مێ نڤیسین و خواندن و زانینێ یه‌ چاڤێن گه‌نج و لاوێن هه‌رێمێ د ڤه‌كری نه‌ و هه‌می تشتان یێ ب چاڤێن خوه‌ دبینن كا چ راسته‌ چ نه‌راسته‌ چیێ باشه‌ و خراپه‌ و … گه‌له‌ك تشتێن دی.
له‌وما دێ بێژم وه‌ڕن دلێ ڤان لاوان ب ده‌ستخوه‌ڤه‌ بینن هه‌لێن كاری بۆ په‌یدا بكه‌ن، ڤێجا چ ل كه‌رتێ تایبه‌ت بیت یا گشتی، ئه‌ڤێ بێ كاریێ جهێ وێ خواندنێ و ب ده‌ستڤه‌ئینانا باوه‌رنامێ د هزرا لاوێن مه‌دا یێ كێم كری و هه‌تا وی ئاستی كو ب هزاره‌ها كه‌سان وازا د خواندنێ ئینای و دبێژن:
ــ بۆچی بوخینین و بچینه‌ خواندگه‌هێ ..؟
ــ باوه‌رنامه‌ بۆچی یه‌ كو نه‌هێمه‌ دامه‌زراندن..؟
ــ باوه‌رنامێ چ گرنگیا خوه‌ نه‌مایه‌..؟
هه‌كه‌ ئه‌م به‌رپه‌رێن دیرۆكێ هه‌لده‌ینه‌ڤه‌، دێ بۆ مه‌ دیار بیت كو ل سه‌رده‌مێ بابێ روحیێ نه‌ته‌وا كورد (مه‌لا مسته‌فا بارزانی) دا كو ل سالا (۱۹٥۳) دامه‌زرێنه‌رێ رێكخراوا ئێكه‌تیا لاوێن دیمۆكراتا كوردستانێ بوویه‌ و گرنگیه‌كا گه‌له‌ك باش ب چینا لاوان و قوتابیان و ئافره‌تان ددا، هه‌رده‌م پشتگیریا لاوان كریه‌ د هه‌ر واره‌كێ دا و كاركریه‌ كو لاوان پێبگه‌هینن و پێشبێخن د ناڤ حوكمه‌تێ و حزبێ دا كاربكه‌ن و راو بۆچونێن وان بهێنه‌ وه‌رگرتن و رۆله‌كێ باش هه‌بیت د برێڤه‌برنا هه‌ڕێما كوردستانێ دا..

دلـۆڤان ئه‌مجه‌د بارزانی

پێگه‌یا دابونه‌ریتان دو چه‌مكێن گرنگێن جڤاكناسی و كلتوور ناسیێ نه‌. ئه‌ڤ دو چه‌مكه‌ ل ده‌سپێكا كۆمه‌لا مرۆڤایه‌تیێ ڤه‌ یێن هه‌یین ب گوره‌ی ڤێ ژی هه‌ر كۆمه‌لگه‌هه‌ك هه‌ر وه‌لاته‌ك  ل جیهانێ دا خودان دابونه‌ریت و كلتوورێ خۆیه‌ كو تایبه‌ت بیت ب وی وه‌لاتی یان كۆمه‌لگه‌هێ ڤه‌. د ڤێره‌ دا ئه‌م دێ به‌حسێ وه‌لاتێ خوه‌ كه‌ین كو ئه‌و ژی كوردستانه‌. ل هه‌رێما كوردستانێ گه‌له‌ك نه‌ته‌وه‌ و ئول و مه‌زهه‌ب و ئایین یێن جودا جودا یێن هه‌ین و تێدا دژین وه‌كی (موسلمان ــ كریستیان ــ كلدان و ئاشۆری ــ ئێزدی ــ شه‌به‌ك ــ كاكه‌یی ــ زه‌رده‌شتی…گه‌له‌كێن دی) د به‌رێ دا جوهی ژی ل هه‌ڕێما كوردستانێ دژیان. هه‌ر نه‌ته‌وه‌ك و ئایینه‌ك و مه‌زهه‌به‌كێ ژڤانه‌ ژی كلتوور و دابونه‌ریتێن خوه‌یێن تایبه‌ت یێن هه‌ین ڤێجا چ یێن ئاینی بن یان هه‌ر تشته‌كێ دی. لێ به‌لێ راسته‌ گه‌له‌ك ئایین و ئۆل ل هه‌رێما كوردستانێ دژین و ئاینێ وان یێ جودایه‌ ل گه‌ل ئێكدی لێ د نه‌ته‌وه‌دا هه‌می ئێكن و هه‌می كوردن و كوردستانی نه‌ د بن ئێك ئالا دا دژین . له‌وما هنده‌ك دابونه‌ریتێن هه‌ین د گشتی نه‌ ب هه‌می كوردان ڤه‌ گرێ داینه‌ ل هه‌ر جهه‌كێ لێ بیت كو د سه‌رده‌مێ باب و باپیران دا هێش كه‌ڤنتر په‌یره‌و دكرن هه‌تا نهاژی هنده‌ك ژ وان دابونه‌ریتان یێن ماین د ناڤ كۆمه‌لگه‌ها كورده‌واری دا جێبه‌جێ دكه‌ن، هه‌روه‌سا  گه‌له‌ك ژ دابونه‌ریتان ژی نه‌ماینه‌ و یێن ژناڤچووی خه‌لك مه‌ گرنگیێ پێ ناده‌ت. ئه‌ز نابێژم هه‌می دابونه‌ریت باش بوون و د جهێ خوه‌دا بوون، نه‌خێر هنده‌ك ژ دابونه‌ریتان نه‌ د به‌رژه‌وه‌ندیا ملله‌تی و كه‌سی دانه‌بوون، لێ باشبوو هه‌ر زووی ژ ناڤ چوون و نه‌مان، به‌لێ د ڤێره‌دا ئه‌م دێ باسێ وان دابونه‌ریتان كه‌ین ئه‌ڤێن د ناڤ كۆمه‌لگه‌ها كوردی دا ماین و مفای دگه‌هینه‌ ئه‌ڤ كۆمه‌لگه‌ها ئه‌م تێدا دژین. ١ــ هه‌ره‌وه‌زی (زباره‌):ـ ئێكه‌ ژ گرنگترین و كه‌ڤنرین دابونه‌ریتێن كورده‌واری كو هه‌تا نها ژی هه‌ر یا مای د ناڤ جڤاكى كوردی دا وه‌كی رستن و چنین و ده‌روونا گه‌نم و جه‌ه و نیسك و نۆك و برنجی و ..گه‌له‌ك تشتێن دێ كو ب هه‌ره‌وه‌زی زباره‌ دهاتنه‌كرن ب تایبه‌تی ل گوندان و گوندان ژی یێن چیایی نها ئه‌ڤ دابونه‌ریتێ مای ژبه‌ر كو د ڤی سه‌رده‌مێ ئه‌م تێدا دژین ئه‌مێ د ئاسته‌كێ بلندێ ته‌كنه‌لۆژیایێ دا هه‌می ئامیرێن هاتینه‌ دروستكرن و ب ره‌نگه‌كێ ساناهی ئه‌ڤ كارێن به‌رێ ب زباره‌ دهاتنه‌كرن ب ئامیرێن پێشكه‌فتی نها دهێنه‌كرن. له‌وما دبێژم نها ل گوندان ئه‌ڤ دابونه‌ریتێ هه‌ره‌وه‌زی یێ مای ب تایبه‌تی گوندێن نێزیك چیایان كو ئه‌ڤ ئامێره‌ نه‌گه‌هنێ هه‌می خه‌لكێ گوندی پێكڤه‌ ب زباره‌ درووین و چنین و چێكرنا خانیان و هه‌ر كاره‌كێ دكه‌ن هه‌می هاریكارن ل گه‌ل ئێكدی د هه‌می كاران دا، ژبه‌ر هندێ ژی دبێژم ئێكه‌ ژ گرنگترین دابونه‌ریتان چونكێ هه‌می خه‌لكی دئێك جێه دا كۆم دكه‌ت. ٢ــ ژینگه‌هپارێزی:ـ ئێكه‌ ژ دابونه‌ریتێن كه‌ڤنێن جڤاكێ كورده‌واری كو هه‌ر ل ده‌سپێكا كوردینێ ل سه‌رده‌مێ (شێخ عبدالسه‌لام بارزانی و شێخ  ئه‌حمه‌دێ بارزانی)، گرنگیه‌كا زۆرا پێ هاتیه‌دان ب ژینگه‌هی و پاراستنا ئه‌ڤی سروشتێ جوان و بالكێش  قه‌ده‌غه‌كرنا برینا داروباران وه‌كی دار به‌ری و دار مازی و كه‌زان و هه‌ر داره‌كا ته‌ر كو جوانیێ ب سروشت و ژینگه‌هێ بگه‌هینیت. هه‌روه‌سا پاراستن و گرنگیدان ب گیانه‌وه‌رێن كێڤی ئێكه‌ ژ گرنگترین دابونه‌ریتێن هه‌ڕێما كوردستانێ ب گشتی و ده‌ڤه‌را بارزان ب تایبه‌تی بۆ نموونه‌ كوشتن و گرتنا كه‌و و په‌ز كیڤیان و هه‌ر گیانه‌وه‌ره‌كێ دی یێ هاتیه‌ قه‌ده‌غه‌كرن هه‌ر كه‌سه‌كێ پێ گیریێ ب قان رێنمایان ژی نه‌كه‌ت دێ هێته‌ سزادان ب گۆره‌ی وێ تاوانا وی كری. هه‌بوونا گیانه‌وه‌رێن كیڤی جوانیه‌ك و مفایه‌كێ زۆرێ گه‌هاندیه‌ جڤاكێ كورده‌واری و سروشتێ مه‌ یێ جوانتر لێ كری هه‌تا وی ئاستی كو گه‌شتیارێن ناڤخوه‌یی و بیانی ژی قه‌ستا ڤان جهان بكه‌ن ئه‌ڤێن ئه‌ڤ گیانه‌وه‌رێن كیڤی و جوان تێدا دژین بۆ دیتنا وان دهێن. ل ده‌مێ پاراستن و گرنگیدانا گیانه‌وه‌رێن كیڤی و سروشتی ل ده‌ڤه‌را بارزان هه‌ی ئه‌ڤان ده‌وله‌تێن رۆژهه‌لاتا  ناڤین (شرق الأوسگ) كه‌سی ئه‌ڤ تشته‌ نه‌بوون یه‌عنی ب كورتی و كوردی پێدڤیه‌ بێژم پاراستنا ژینگه‌هێ و گرنگیدان ب گیانه‌وه‌ران یا ل كوردستانێ سه‌ر هه‌لدای كوردستانێ ژی ل ده‌ڤه‌را بارزان، چونكی ده‌ڤه‌را بارزان  نموونه‌یا ژینگه‌هپارێزیێ یه‌. ٣ــ جل و به‌رگێن كوردی:ـ  ئێكه‌ دی ژ كلتۆر و  دابونه‌ریتێن ره‌سه‌نێن كوردی پۆشین و ژبه‌ركرنا جلوبه‌رگێن كوردی نه‌ گرنگیه‌كا باش ب جلوبه‌رگێن كوردی دهێته‌ دان ل هه‌ڕێما كوردستانێ ب گشتی و هه‌ر عه‌شیره‌ته‌كا كوردی یان ئایینه‌كێ ژی جۆرێن جلوبه‌رگێن خوه‌یێن هه‌ین. رێژه‌یه‌كا زۆرا كه‌سێن كورد ل هه‌ر جهه‌كێ لێ بن د بیره‌وه‌ری و یادێن دا و هه‌تا شه‌هینان و سه‌یرانان و هه‌لكه‌فتێن نه‌ته‌وه‌ی و ئایینی و ئوولی دا جلوبه‌رگێن كوردی ژبه‌ر خوه‌ دكه‌ن دێ شێم بێژم زێده‌تری (90%) ڤان یادا گه‌نج و پیر خوه‌ ب جلوبه‌رگێن كوردی دخه‌ملینن. ئه‌گه‌ر به‌حسێ ژبه‌ركرنا جلوبه‌رگێن كوردی بكه‌ین، پێدڤیه‌ ده‌ڤه‌را بارزان ب نموونه‌ وه‌ربگرین، چونكێ  خه‌لكێ ده‌ڤه‌را بارزان رێژه‌یه‌كا زۆرا وان رۆژانه‌ و هه‌می  ده‌مان جلوبه‌رگێن كوردی یێن ل به‌ر وان ب تایبه‌تی ئافره‌ت هه‌رده‌م ب جلوبه‌رگێن كوردینه‌ كو ئه‌ڤه‌ ژی گه‌له‌كا باشه‌ بۆ ب زیندی هێلانا كلتوور و دابونه‌ریتان. ئه‌م دشێین بێژن جوانترین و بالكێشترین جلوبه‌رگ یێن كوردینه‌. ٤ــ شین و شاهی:ـ ئێكه‌ دی ژ داب نه‌ریتێن جڤاكێ كوردی كو هه‌را گرنگه‌ و د ڤی سه‌رده‌مێ نها ئه‌م تێدا دژین یا مای وه‌كی خۆیه‌ د شین و شاهی یا دا د خۆشی و نه‌خۆشیان دا هه‌می كه‌س هاریكان ل گه‌ل ئێكدی بۆ نموونه‌ د شین و نه‌خۆشیان دا جیران و ده‌ردور هه‌می هاریكارن دگه‌ل ئێك ده‌مێ ماله‌كێ تازیه‌ك یان نه‌خۆشیه‌ك هه‌بیت، ڤێجا چ ل گوندان بیت یان باژێری هه‌می كه‌سێن ده‌وروبه‌رێن وان جیران هاریكارن ل گه‌ل وان د هانا وان و هه‌وارا وان دچن هه‌لگرێن خه‌م و ئێشێن وانن خه‌م و كۆڤانێن وان كێم دكه‌ن. د خۆشی و شه‌هیانان ژی دا هه‌مان تشته‌ هه‌می دگه‌ل ئێكدی هاریكارن و پشكداریێ د خۆشیا وان دا دكه‌ن و تامه‌كا دی و ره‌وشه‌كا دی ب وێ شه‌هیانێ دبه‌خشن كو هه‌ر ل كه‌ڤن دا ئه‌ڤ دابونه‌ریتێ هه‌بووی هه‌تا نها ل هه‌ڕێما كوردستانێ ب گشتی ب تایبه‌تی ل گوندان  زێده‌تری باژێران گرنگیێ ب ڤان كلتوور و دابونه‌ریتان دده‌ن. گه‌له‌ك تشتێن دی وه‌كی هه‌ژارێ و كه‌سه‌كێ كو تشته‌ك لێ بقه‌ومیت پێدڤی ب هاریكاریێ هه‌بێت ئه‌م دێ به‌حسێ گوندان كه‌ین خه‌لكێ گۆندی دێ باره‌بیێ بۆ كه‌ن هه‌ر كه‌سه‌ك ل دووڤ پێچێبوونا خوه‌ دێ هاریكاریا وی كه‌ن و دێ حالێ وی زڤرینه‌ڤه‌ وه‌كی به‌رێ و هێش باشتر .  ئه‌ڤه‌نه‌ ئه‌و كلتوور و دابونه‌ریتێن كو ل باب و باپیران و زۆر د كه‌ڤندان په‌یره‌و دكر و هه‌تا نها ژی دهێنه‌ بكارینان مفایه‌كێ باش دگه‌هینه‌ ڤی جڤاكێ كوردی ئه‌ڤا ئه‌م تێدا دژین. گه‌له‌ك كه‌س زۆر شاش ل دابونه‌ریتان دگه‌هن هه‌رده‌م ب نه‌رێنی و پاشكه‌فتنا جڤاكى ددانێن و دبینن. من ل ده‌سپێكێ ژی ئاماژه‌ پێ كر راسته‌ هه‌می دابونه‌رێت باش نه‌بوون به‌س ئه‌ڤێن د به‌رژه‌وه‌ندیا جڤاكێ مه‌دا نه‌ ژناڤچوون ئه‌ڤێن مایی هه‌می ئه‌ون ئه‌ڤێن باش كو به‌رێ مرۆڤی دده‌نه‌ راستیێ و مرۆڤایه‌تیێ د دلێ مه‌دا خورتتر و شین دكه‌ن و پێكڤه‌ژیانێ موكومتر لێ دكه‌ن ل ده‌ف مه‌.  ئه‌گه‌ر ئه‌م به‌حسێ پێكڤه‌ژیانێ بكه‌ین هه‌ر د كه‌ڤن دا و هه‌تا نها ژی هه‌ڕێما كوردستانێ ب وه‌لات و وارگه‌هێ پێكڤه‌ژیانێ یا هاتیه‌ ناسكرن و یا ب ناڤوده‌نگه‌ كو هه‌می ئایینێن جودا جودا تێدا دژین بێ جوداهی وه‌كی برایان د بن سێبه‌را ئێك ئالادا كه‌س مافێ كه‌سێ ناخۆت هه‌می وه‌كی ئێكن د ئێكسانیا هه‌ر تشته‌كێ دا. له‌وما دووماهیێ دێ بێژم پێكڤه‌ژیان و ئێكسانی و مرۆڤایه‌تی ل كوردستانێ یا به‌رده‌وامه‌..!!

دلۆڤان ئه‌مجه‌د بارزانی

كه‌یسا شنگالێ پێدڤیه‌ ب رژدی و بێ راوه‌ستان كار ل سه‌ر بهێته‌كرن و ب زووترین ده‌م ب جینۆساید بهێته‌ ناساندن، چونكی خه‌لكێ مه‌یێ  شنگالێ ب تایبه‌تی خووشك و برایێن مه‌ یێن ئێزیدی كو كوردێن ره‌سه‌نن. چه‌ندین كاره‌سات و ده‌ربه‌ده‌ركرن و فه‌رمانێن ب سه‌رێ ڤان هاتی ژلایێ دۆژمنان ڤه‌ ب تایبه‌تی ئه‌ڤ تاوانا ڤێ دووماهیێ ئه‌ڤا ل چه‌رخێ  بیست و ئێكێ ژلایێ چه‌كدارێن دڕنده‌ یێن  (ده‌وله‌تا ئیسلامی یا عیراق و شام) ێ ئه‌ڤا هاتیه‌ ناسكرن ب داعش كو هاتبوون ناڤێ ئیسلامی خراپ بكه‌ن و ئه‌و بخوه‌ ژی ل دژێ ئیسلامێ بوون. ل رێكه‌فتێ (3/8/2014) هاتن ب تۆپ و تانك و چه‌كێن مه‌زن ڤه‌ ده‌ست ب سه‌ر شنگالێ داگرت و داگیركر. لێ خه‌م و كۆڤانا مه‌زن ئه‌و بوو وان هۆڤێن دڕنده‌یێن داعشێ ده‌مێ باژێرێ شنگالێ داگیركری و هاتینه‌ د ناڤ باژێری دا ئاكنجیێن شنگالێ ئه‌ڤێن عه‌ره‌ب ئازادكرن و سه‌ربه‌ست به‌ردان چونكێ عه‌ره‌ب بوون و ئارمانجا ڤان هۆڤێن دژێ مرۆڤایه‌تیێ كوشتن و ژناڤبرنا كوردان بۆ ب گشتی و كوردێن ئێزیدی ب تایبه‌تی. هه‌روه‌سا كوردێن موسلمان ژی زه‌لامێن وان كوشتن و ل گه‌ل خوه‌ دبرن، لێ به‌لێ كچ و ژنێن وان ده‌ست لێ نه‌ددا چونكێ موسلمان بوون و ئه‌وان ژی خوه‌ ب ئیسلام هه‌لداڤه‌ و خه‌ونا هندێ ددیت كو هه‌می جیهانی داگیر بكه‌ن بێخنه‌ دبن ده‌ستێن ده‌وله‌تا ئیسلامی یا عیراق و شامێ یا فاشست، لێ خه‌ونا وان پێشمه‌رگه‌هێن قه‌هره‌مان ب سه‌رپه‌رشتیا سه‌رۆكێ كارێزمایێ هه‌رێما كۆردستانێ رێزدار (مسعود بارزانی) به‌تال كر و نه‌هێلا بگه‌هنه‌ هیڤیا خوه‌ هه‌می ژناڤبرن و ل كوردستانێ ده‌رئێخستن. به‌لێ كوردێن ره‌سه‌نێن ئێزیدی زه‌لامێن وان هه‌می كۆمكوژ و ب ساخی بنئاخكرن ب دڕنده‌ترین ره‌نگ ئه‌شكه‌نجه‌ و ئازاردان ژێڤه‌كرنا ده‌ست و سه‌ر ژێكرن و چه‌نده‌ها ئازارێن دی. هه‌روه‌سا یا ژ هه‌میێ نه‌خۆشتر كچ و ژنێن كوردێن مه‌یێن ئێزدی ب زۆری ل گه‌ل خوه‌ برن ل بازارێن كرین و فرۆتنا به‌ندا كرین و فرۆتن پێدهاته‌كرن و ب زۆری ل چه‌كدار و ئه‌میرێن داعشێ دهاتنه‌ مه‌هركرن و زۆرداری و ده‌ست درێژاهیا سیكسی ل گه‌ل دهاته‌كرن كو ئه‌ڤه‌ مه‌زنترین تاوانه‌ ل دژێ مرۆڤایه‌تیێ و هه‌روه‌سا ب دارێ زۆریێ ئایینێ ئیسلامێ ل سه‌ر د سه‌پاند و ب زۆرداری دكرنه‌ موسلمان و نه‌چاركرن ئایینێ خوه‌ بهێلن ببنه‌ موسلمان ئه‌وێ قه‌بوول نه‌كربا ب خراپترین ره‌نگ دهاته‌ سزادان و كوشتن ب راستی مرۆڤایه‌تی نه‌مابوو زولم، كوشتن، سه‌رژێكرن، ب ساخی بنئاخكرن، كۆمكوژكرن، ده‌ست درێژكرنا سیكسی، ب زورداری گوهۆرینا ئاینی، سزادان، ب هزاره‌ها تاوانێن خراپ و دل ب ئێش. ب مخابنی ژی ڤه‌ ده‌وله‌تێن بیانی و جیران ب گشتی و ب تایبه‌تی  رێكخراوێن ژنان و مافێ مرۆڤان بێ ده‌نگ و ماتمایی مان. ئه‌ڤه‌یه‌ جینۆساید كرن پێدڤی بوو ئه‌ڤ ده‌وله‌تێن بیانی و جیران بێ ده‌نگ نه‌بان و كاركربا ب زووترین ده‌م كه‌یسا شنگالی ب جینۆساید ناساندبا. ب هزاره‌ها گه‌نج و پیر و زارۆ و ئافره‌ت كومكوژ كرن بێ سووچ و سه‌به‌ب ب تنێ تاوانا وان ئه‌و بوو كو كوردن و ئایینێ وان ئێزیدیه‌. ـ له‌وما د ڤێره‌ دا چه‌ند پرسیاره‌ك د مێشكێ من دا یێن چێ بووی و هه‌ر هزر تێدا دكه‌م و پێدڤیه‌ به‌رسڤا وان بزانم ئه‌و ژی:ـ ـ ئه‌رێ كوردبوون تاوانه‌…؟ ـ ئه‌رێ ئه‌گه‌ر ئایینێ ته‌ نه‌ ژ یێ وان بیت و ئێزیدی بی یان ئایینه‌كێ دی بیت  تاوانه‌كا وه‌سا مه‌زنه‌ كو ب ڤی ره‌نگێ من ل سه‌ری باس كری بهێیه‌ سزادان ..؟ ـ ئه‌رێ مرۆڤایه‌تی مه‌زنتره‌ و پیرۆزتره‌ یان ئایین..؟ ئه‌رێ مرۆڤایه‌تی و ئایین دژێ ئێكن.؟  ـ ئه‌رێ چێدبیت ل جیهان هه‌می ل سه‌ر ئێك ئایین بن و ئایینێ وان هه‌میێ ئێك بیت..؟ هیڤیدارام به‌رسڤا پسیارێن من بهێته‌دان دا مێشكێ من ئارام ببیت!.

دلۆڤان ئه‌مجه‌د بارزانی
دیرۆكا كوردان یا تژیه‌ ژ نه‌هامه‌تیان و ده‌رده‌سه‌ریان كو ژ لایێن ده‌وله‌تێن دوژمنكار ڤه‌ ب سه‌رێ كوردان ئینای، ئانفالكرن، كیمیابارانكرن، كوشتن، ب ساخی بنئاخكرن، وێرانكرن و ده‌ربه‌ده‌ركرن، ئاواره‌بوون و سۆتن، ڤه‌گوهاستن و قیركرن، گرتن و كۆمكۆژ كرن، گه‌له‌ك تشتێن دیتر.
ژ لایێ ده‌وله‌تێن جیران و دوژمن ڤه‌ كوردبوون مه‌زنترین تاوان بوویه‌.
ـ نها دێ به‌حسێ ئێك ژ كاره‌ساتێن دلته‌زین و دژێ مرۆڤاییه‌تیێ كه‌م، كاره‌ساته‌ك تاوانه‌ك كو دل جانێ هه‌موو جیهانێ ب گشتی و كوردان ب تایبه‌تی دحه‌لینیت ئه‌و ژی كاره‌ساتا كیمیابارانكرنا هه‌له‌بجه‌یه‌.
ب مخابنی ڤه‌ كو ل رۆژا شه‌مبیێ ل رێكه‌فتێ 16 ئادارا سالا 1988 ده‌مژمێر (11:30) خوله‌كێن به‌ری نیڤرۆ رژێما فاشستا گۆر ب گۆرا به‌عس باژارێ هه‌له‌بجه‌ كیمیاباران كر ب هزاره‌هان زارۆ و ژن و لاو و دانعه‌مر شه‌هید و برینداركرن، ئه‌ڤێن كو نها ل ڤێ كاره‌ساتا هۆڤانه‌ رزگار ژی بووی یێ د حاله‌ته‌كێ ده‌روونیێ خراپ دا.
ب گوهلێبوونا كیمیابارانكرنا هه‌له‌بجه‌ ب جاره‌كێ خه‌م و كۆڤانا هه‌موو تاكه‌كێن ب وژدان و نیشتمانپه‌روه‌ر هه‌ژاندن.
له‌وما ئه‌ڤه‌ 31 سال ب سه‌ر ئه‌ڤێ كاره‌ساتا ل دژێ مرۆڤایه‌تیێ دا ده‌ربازبوو لێ به‌لێ ئه‌ڤێ خیانه‌تی كاره‌ساتێ یا وه‌كری كو هێشتا ئێش و برینێن ڤێ كاره‌ساتێ نه‌هاتنه‌ ژبیر كرن و ناهێنه‌ژبیركرن ژی سال ب سال ئه‌ڤ برینه‌ ل سه‌ر له‌شێ هه‌موو تاكێن ملله‌تێ مه‌یێ كورد نوو دبیته‌ڤه‌.
ئه‌ڤ كاره‌ساته‌ ناخهه‌ژینا هه‌له‌بجه‌ ئێكه‌ ژ كاره‌ساتێن سه‌دێ بیستێ كو وژدانا مرۆڤایه‌تیێ دهه‌ژاندی و ژبلی ڤێ ژی كو رژێما به‌عسا ژناڤچوویی یا عیراقێ كو ئه‌نجامده‌رێ راسته‌ راستێ ئه‌ڤێ تاوانێ بوو.
چه‌نده‌ها حوكمه‌ت و ده‌ستهه‌لاتێن سیاسی و كۆمپانیێن مه‌زنێن ئه‌ڤ وه‌لاتانه‌ خستنه‌ بن پرسیاران ڤه‌، كو رێخۆشكه‌ر و هاریكاریا رژێما به‌عسا عیراقێ بوون ل ئه‌نجامدانا ئه‌ڤێ تاوانێ دا.
ــ هه‌ره‌شێن سه‌دام حسێنێ دكتاتۆر ل كوردان كری:
سه‌دامێ دكتاتۆر هه‌ره‌شا وێ چه‌ندێ دكر كو ئه‌گه‌ر پێدڤی بیت كوردستانێ ل ئاكنجیێن وێ چۆل بكه‌ن ئێدی ل ڤێره‌ ده‌سپێكر و ب رێكه‌كا پیلان بۆ دانایی سۆپایێ عیراقێ ده‌ست ب هێرش كرنێ كر بۆ سه‌ر ملله‌تێ كورد ب درنده‌ترین و هۆڤانه‌ترین ره‌نگ كه‌فتنه‌ گرتن و كوشتن و ڤه‌گوهاستن و ده‌ربه‌ده‌ركرنا كوردان كو بوویه‌ ئه‌گه‌رێ روودانا شه‌ره‌كێ مه‌زن ژ ناڤبه‌را هێزێن پێشمه‌رگه‌ها و سۆپایێ عیراقێ.
سۆپایێ عیراقێ هه‌رده‌م ل هه‌ولا هندێ دابوو بنكه‌یێن پێشمه‌رگه‌ها ب تایبه‌تی باره‌گه‌یێن وان ئه‌ڤێن ل دۆل و شكه‌فتان دا وێران و خراپ بكه‌ن و به‌رده‌وام تۆپ باران دكرن ئه‌ڤه‌ ژی بۆ ئه‌گه‌ر كو هه‌موو پارتێن كوردستانی ئێك بگرن و دژێ رژێما عیراقێ خه‌باتێ بكه‌ن.
ـ ل 16 ئادارا سالا 1988 دا رژێما فاشستا به‌عسا ژناڤچوویی ب سه‌ركردایه‌تی و سه‌رپه‌رشتیا “عه‌لی حه‌سه‌ن ئه‌له‌مجید” كو یێ هاتیه‌ ناساندن ب عه‌لی كیمیایی باژێرێ هه‌له‌بجه‌ ب چه‌ند جۆرێن گازا ژه‌هراوی بومب باران كرن هه‌ر وه‌كی دایه‌ زانین (5000) هه‌زار شه‌هید و ده‌هان هه‌زاران هاتنه‌ بریندار كرن هه‌تا نها ژی ئاسه‌وار و ره‌نگڤه‌دانێن ئه‌ڤێ گازا ژه‌هركری كو ل سه‌ر خه‌لكێ سڤیلێ بێ گونه‌هێ هه‌له‌بجه‌یا خوشتڤی هاتیه‌ تاقیكرن و جه‌رباندن ب سه‌ر خه‌لكێ هه‌له‌بجه‌ و گاریگه‌ری هه‌ر یا مای ده‌م بۆ ده‌می بریندارێن رزگاربوویی ل ڤێ مه‌رگه‌ساتێ شه‌هید دبن و ژناڤدچن.
ـ كاره‌ستا هه‌له‌بجه‌ كاره‌ساته‌كه‌ چ جاران د هزروبیرێن مه‌كوردان دا ده‌رناكه‌ڤن و ناهێته‌ ژبیركرن چ كاره‌ساته‌كا هۆڤ و دلته‌زینه‌ دیرۆكا مه‌ كوردان دا به‌س غه‌در و زۆرداریا ل مه‌ هاتیه‌كرن بێ ئه‌گه‌ر ب تنێ ئه‌و بوویه‌ كو كوردن و كوردستانی نه‌.
ــ ناڤه‌ند و كه‌سایه‌تی و میدیایێن جیهانی چاوا باسێ كاره‌ساتا هه‌له‌بجه‌ دكر:
هه‌لبه‌ت هه‌ر ل دووڤ روودانا كاره‌ساتا كیمیابارانكرنا هه‌له‌بجه‌ زۆریا داموده‌زگه‌هێن نێڤده‌وله‌تی و نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتی و ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنا دونیایێ ب گه‌رمی به‌حسێ ئه‌ڤێ كاره‌ساتێ دكر تلیا تاوانێ بۆ رژێما به‌عسا ژناڤچوویی درێژدكر و مه‌حكوم كر.
هه‌لبه‌ت چار سال به‌ری روودانا كاره‌ساتا هه‌له‌بجه‌ هنده‌ك ل رۆژنامه‌یێن ئه‌لمانیا به‌حسێ مه‌ترسیا هه‌بوون و بكارئینانا چه‌كێ كیمیایی ژلایێ رژێما سه‌دامێ دكتاتۆر كربوو، ئه‌ڤه‌ بوو رۆژنامه‌كا ئه‌لمانیا رۆژئاڤا ل رۆژا 21/8/1984 نووچه‌یه‌ك به‌لاڤكر كو تێدا ب گۆره‌ی راپۆرته‌كا كۆڤارا (NEWSWEEK) یا ئه‌مریكی نڤیسی بوو عیراقێ ده‌زگه‌هه‌كێ هه‌ی بۆ به‌رهه‌مئینانا چه‌كێ كیمیایی، ب ته‌خمینا ئه‌ڤێ راپۆرتێ پشكه‌كا كارخانه‌یه‌كا ئه‌لمانی كو ناڤێ وێ (kari kolb) كو ل باژێرێ (Dericich langen) ل هه‌ڕێما (Offenbach) دا كارگه‌هه‌كا كیمیایی یا بۆ عیراقێ ل نێزیك به‌غدا چێكری.
ــ لایه‌ن و كه‌سایه‌تیێن كاره‌ساتا كیمیابارانا هه‌له‌بجه‌ شه‌رمه‌زار و ئیدانه‌كری:
سه‌رۆكێ دكتۆرێن ئیتالیا پرۆفیسۆر “لینۆ بوزینكۆ” ده‌مێ چاڤێن وی ب قوربانیێن هه‌له‌بجه‌ كه‌فتی زۆر سه‌رسام بوو و گۆت ده‌وله‌تان ژ به‌ر خاترا سیاسه‌تێ هه‌لۆیست گرتبوو ب ئاشكه‌را دیار ناكه‌ن ل ده‌مه‌كێ دا كو بكارئینانا ئه‌ڤی چه‌كی ل دژێ هه‌موو قانوون ئینته‌رناسۆلیه‌كانه‌ و مرۆڤایه‌تیێ یه‌.
د هه‌مان ده‌م دا گرۆپا پزیشكی یا ئیتالی ئاماده‌هیا خوه‌ ده‌ربری بۆ هه‌موو جۆرێن ده‌رمانێن پزیشكی بۆ تیماركرنا ئه‌ڤێن به‌ر چه‌كێ كیمیایی كه‌فتی ژ ئه‌نجامدا ئه‌ڤێ كو سكرتێرێ گشتیێ نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتی، عیراقێ ب ئه‌گه‌رێ هێرشا كیمیایی ڤه‌ بۆ سه‌ر هه‌له‌بجه‌ مه‌حكوم كربوو.
گه‌له‌ك كه‌سایه‌تی و لایه‌نێن دی یێن هه‌ی لێ به‌لێ ئه‌گه‌ر به‌حسێ هه‌میان بكه‌م گه‌له‌كن و دێ درێژ بیت.
ل دووماهیكێ سه‌رێ رێز و ته‌قدیرێ بۆ هه‌موو شه‌هیدێن كوردستانێ ب گشتی و شه‌هیدێن كیمیابارانا هه‌له‌بجه‌ ب تایبه‌تی دچه‌مین.

دلۆڤان ئه‌مجه‌د بارزانی

ئه‌رێ هه‌تا كه‌نگی باوه‌ر ژ دره‌وێن عیراقێ بكه‌ین هه‌ر جاره‌كێ بریاره‌كێ دده‌ت و تشته‌كێ دبێژیت و به‌س ئاخفتنێن سه‌ر كاغه‌زێ نه‌ و نه‌ زێده‌تر، تنێ گۆتن نه‌ كریارن یا گرنگ ژی ئه‌وه‌ ب كریار بسه‌لمینن دا هه‌ر چنه‌بیت، ئه‌م خه‌لكێ سیڤل باوه‌ر بكه‌ین و به‌س بۆ جاره‌كێ ب تنێ بریاره‌كا حوكمه‌تا عیراقێ راست ده‌ربچیت. نها یێ به‌حسێ مووچه‌ی دكه‌ن و مووچه‌یێ پێشمه‌گه‌هان د بۆدجێ سالا (2019) دا یێ په‌سه‌ندكری، لێ مخابن نه‌بوویه‌ جهێ دلخۆشیا خه‌لكێ كوردستانێ و جهێ باوه‌ریا ملله‌تێ كورد، چونكی ئه‌م كوردستانی تێر بووین ژ بریارێن دره‌وێن حوكمه‌تا عیراقێ. گۆتنه‌كا مه‌زنا یا هه‌ی دبێژیت :”چ جاران دوژمن  نابیته‌ دۆست”. عیراق ژی هندی مه‌ ژبیره‌ و ئه‌گه‌ر به‌رپه‌رێن دیرۆكێ هه‌لده‌ینه‌ڤه‌ دێ بۆ مه‌ دیار بیت و نها ژی هه‌ر یا روون و ئاشكه‌رایه‌ كو هه‌رده‌م جه‌نگ ل دژی كوردان به‌رپاكریه‌ و د هه‌موو ده‌راڤ و كاودانان دا هه‌ر ل دژێ ملله‌تێ كورد بوویه‌. ـ ئه‌رێ ئه‌م چاوا باوه‌ر ژ حوكمه‌تا عیراقێ بكه‌ین كو مووچه‌یێن خه‌لكێ هه‌ڕێما كوردستانێ ل سه‌ر گرتین و بری. ـ ئه‌رێ ئه‌م چاوا باوه‌ر ژ حوكمه‌تا عیراقێ بكه‌ین كو هه‌رده‌م ل دژێ هه‌موو مافێن ملله‌تێ كورد بوویه‌. ـ ئه‌رێ ئه‌م چاوا باوه‌ر ژ عیراقه‌كێ بكه‌ین كو ئارمانجا وێ قیركرن و ژناڤبرنا كوردان بی یه‌؟. نه‌خێر ئه‌س بێژم بلا هه‌تا ئێره‌ به‌س بیت ئه‌م تێر بووین ژ بریارێن دره‌و و دوور ژ راستیێ. من بخوه‌ چ باوه‌ری ب عیراقێ نه‌مایه‌، چونكێ ئه‌و بخوه‌ د ده‌ستێ خوه‌ دانی یه‌ نه‌شێن ب خوه‌ بریاران ده‌ربكه‌ت و كویلا ده‌ستێ ئیرانێ یه‌ و ب وان برێڤه‌دچن  ، سه‌ركردێن عیراقێ نه‌شێن بێ پرسا ئیرانێ چ بریاران بده‌ن و شیان نینه‌ گه‌له‌ك ژ سه‌ركردێن ئیرانێ دترسن، له‌وما د ڤێره‌ دا دێ بێژمه‌ هه‌وه‌ دلێ خوه‌ ب چ بریار و چ تشتێ عیراقێ خۆش نه‌كه‌ن. گۆتنه‌كا كوردی یا هه‌ی دبێژیت :” ئاگر به‌ربوو مالا كه‌سه‌كێ دره‌وین هه‌موو مالا وی سۆت كه‌سی باوه‌ر نه‌كر” . چونكی كه‌سه‌كێ دره‌وین بوو هندی دره‌و ل گه‌ل خه‌لكی كربوون كه‌سی باوه‌ر ژێ نه‌كر و مالا وی هه‌موو سۆت. گۆتنه‌كا دی دبێژیت :” گورگی په‌زێ شڤانی هه‌موو خوارن و شڤانی هه‌وارا خوه‌ گه‌هانده‌ گوندیێن خوه‌ لێ كه‌س د هه‌وارا شڤانی نه‌چوو”. بۆچی خه‌لكێ گوندی د هه‌وارا شڤانی نه‌چوون؟ چونكی شڤانی جاره‌كێ دره‌و ژ خه‌لكێ گوندی كربوون. لێ به‌لێ حوكمه‌تا عیراقێ چه‌نده‌ها جاران دره‌وێن ل خه‌لكێ هه‌ڕێما كوردستانێ كرین و هێشتا یا به‌رده‌وامه‌ ژی ل سه‌ر دره‌وێن خوه‌. ئه‌و بخوه‌ خه‌لكێ هه‌ڕێما كوردستانا باشۆر یێن د قه‌یرانه‌كا ئابووریا مه‌زن دا، ئه‌و ژی ژ ئه‌گه‌رێ حوكمه‌تا عیراقێ كو مووچه‌یێن هه‌ڕێما كوردستانێ لێ برین ما ژڤێ زولمێ مه‌زنتر هه‌یه‌، ده‌وله‌ته‌ك نانێ  هه‌ڕێمه‌كێ ببریت. ئه‌ڤه‌ مه‌زنترین تاوانه‌  ل دژی مرۆڤایه‌تیێ ل هه‌موویێ جیهانێ. هه‌رده‌م ملله‌تێ كورد قوربانیێن ده‌ستێن دۆژمنان بوویه‌ و دوژمنێ مه‌زن و سه‌رسه‌ختێ هه‌ڕێما كوردستانێ عیراقه‌. هیڤیدارم ڤێ جارێ ئه‌ڤ بریارا په‌سه‌ند كرنا بۆدجێ 2019 راست ده‌ربچیت و ببیته‌ راستی، لێ ئه‌ز بخوه‌ باوه‌ر ناكه‌م و من باوه‌ری ژی پێ نینه‌.

دلۆڤان ئه‌مجه‌د بارزانی
66 سال به‌ری نها و د ره‌وشه‌كا دژوارا سیاسی و نه‌ته‌وه‌یی یا گه‌لێ مه‌دا، ل ١٨ شوباتا سالا ١٩٥٣، ب پێشنیار و ده‌سپێشخه‌ریا سه‌ركرده‌ و رابه‌رێ كارێزمایێ نه‌ته‌وه‌یا گه‌لێ مه‌ (مه‌لا مسته‌فا بارزانی)، رێكخراوێن ئێكه‌تیا قوتابیێن كوردستانێ و ئێكه‌تیا لاوێن دیمۆكراتا كوردستانێ هاتنه‌ دامه‌زراندن و بوونه‌ ئامرازه‌ك بۆ جوشدانا لاوان و قوتابیێن كوردستانێ ب هه‌ستا نیشتمانی و نه‌ته‌وه‌یی.
رێكخراوێن (ئێكه‌تیا قوتابیێن كوردستانێ و ئێكه‌تیا لاوێن دیمۆكراتا كوردستانێ) كو ل سه‌ر ده‌ستێ بارزانیێ نه‌مر ل ١٨ شوباتا سالا ١٩٥٣ هاتنه‌ دامه‌زراندن، ژ به‌ر ڤێ بیرهاتنێ پارسال سه‌رۆكێ هه‌ڕێما كوردستانێ (مسعود بارزانی) د په‌یامه‌كێ دا كو پیرۆزباهیا قوتابیان و لاواێن دیموكراتا كوردستانێ كر و گۆت :”قوتابی و لاوێن دیمۆكراتا كوردستانێ ل هه‌موو قووناغێن خه‌باتا گه‌لێ مه‌دا ئه‌رك و شینتلێن وان دیار بینه‌ و جهێ پێگه‌هاندن و په‌روه‌ردا كوردایه‌تیێ و نیشتیمانپه‌روه‌ر و چاڤنه‌ترس بوون و د ڤێ رێیێ دا قوربانیێن داین، نها ژی كو گه‌لێ مه‌ ل قووناغا به‌رخوه‌دان و چه‌سپاندنا مافان و ده‌ربازكرنا ئاریشه‌ و ته‌حه‌ددیان دایه‌، ئه‌ركێ قوتابی و لاوان ل هه‌موو ده‌مه‌كێ هه‌ستیارتر و گرانتره‌”.
هه‌روه‌سا سه‌رۆكێ هه‌ڕێما كوردستانێ د په‌یاما خوه‌دا گۆت ب پێدڤی دزانم ” قوتابیان و لاوان ل جاران زێده‌تر شوون كه‌فتیێن بهایێ بلندێ خه‌بات و كوردایه‌تیێ بن و ل هه‌ره‌شا و ته‌حه‌ددییان بێ هێڤی نه‌بن”.
هه‌روه‌سا گۆت ژی “گه‌لێ مه‌ و هێزا پێشمه‌رگه‌هێن كوردستانێ خوه‌ راگرانه‌ قوربانیێن دای، ل هه‌مبه‌ری دكتاتۆران دا راوه‌ستان و تیرۆر و هزرێن توندره‌وێن وان ژی تێكشكاندن. هه‌روه‌سا ب ره‌نگه‌كێ ئازادیخوازانه‌ دووماهیا مافێ ره‌وایێ خوه‌ یاكری ل هه‌موو قووناغان، ب ئیراده‌كا ب هێز و پۆلایین به‌رده‌وام بوون.
ــ پارتی دیمۆكراتێ كوردستان ل سالا ١٩٥٣، سێیه‌مین كۆنگره‌ ل باژێرێ كه‌ركووكێ گرێدا د وی كۆنگره‌ی دا چه‌نده‌ها بریار و راسپارده‌یێن گرنگ تێدا هاتنه‌دان، له‌وما دامه‌زراندنا رێكخراوێن جه‌ماوه‌ری وه‌ك “لاوان و قوتابیان و ئافره‌تان” هه‌ر چه‌نده‌ به‌حسێ هندێ دهێته‌كرن كو ئێكه‌تیا ئافره‌تێن كوردستانێ ل سالا ١٩٥٢ ڤه‌ یا دامه‌زراندی، لێ به‌لێ ل كۆنگره‌یا سێیێ یا پارتا دیمۆكراتا كوردستانێ ل سالا ١٩٥٣ بریارا دامه‌زراندنا ئه‌ڤان سێ رێكخراوان ب فه‌رمی یا ده‌رچووی، ئێك ژ وان رێكخراوا دامه‌زراندنا” ئێكه‌تیا لاوێن دیمۆكراتا كوردستانێ ” بوو.
ــ (بارزانی نه‌مر) نێزیكێ نیڤ سه‌ده‌ به‌ری نها دبێژیت :” لاوێن كورد شورێ پۆلاینن بۆ پاراستنا كوردستانێ”.
كور و كچێن ناڤ ئه‌ڤێ رێكخراوا تێكۆشه‌ر هه‌رده‌م ده‌سته‌كێ وان خزمه‌ت و ده‌سته‌كێ وان پاراستنا وه‌لاتی بووینه‌، ل ره‌وشا دیموكراتی و ده‌لیڤا كارێ رێكخراوی دا ل پێشیا هه‌موو رێكخراوێن دیتر دا بوویه‌، ده‌لیڤا خزمه‌تكرن ب كچ و كورێن كوردستانێ ب تنێ د ڤێ رێكخراوێ دا ب رژدی و بێ چ به‌رامبه‌ره‌كێ و بێ مه‌به‌سته‌كا حزبی یه‌، له‌وما هندی ب كووری و هووری بچینه‌ ناڤا خه‌بات و كارێن ئه‌ڤێ رێكخراوێ و هه‌ر یا كێمه‌ ئه‌م نه‌شێین به‌رخوه‌دان و خزمه‌تكرنا ئێكه‌تیا لاواێن كوردستانێ ب نڤسین وه‌سفا وان بكه‌ین و هه‌میێ بێخینه‌ سه‌ر كاغه‌زێ.
ــ له‌وما ئه‌ڤرۆ ب هه‌لكه‌فتا ١٨ ێ شوباتێ بیرهاتنا (٦٦)مین سالرۆژا دا دامه‌زراندنا ئێكه‌تیا لاوێن دیمۆكراتا كوردستانێ و ئێكه‌تیا قوتابیان، گه‌رمترین پیرۆزباهی ل هه‌موو لاوان و قوتابیێن كوردستانێ ل هه‌ر جهه‌كێ لێ بن ب گشتی و هه‌ڕێما كوردستانێ ب تایبه‌تی دكه‌م.
ئه‌ڤرۆ رۆژ رۆژا لاوانه‌ ب راستی ژی بوومه‌ لاوان جه‌ژنه‌كا پیرۆز و دێرینه‌ رۆژا دامه‌زراندا ئێكه‌تیا لاوێن دیمۆكراتا كوردستانێ و ئێكه‌تیا قوتابیێن كوردستانێ یه‌ كو ئه‌ڤرۆ (٦٦) سال ده‌ربازبوون ل سه‌ر دامه‌زراندنا ئه‌ڤێ رێكخراوا پیرۆز و تێكۆشه‌ر هه‌روه‌سا یا ژ هه‌میێ گرنگتر ئه‌وه‌ ئه‌ڤ رێكخراوه‌ هه‌موو ل سه‌ر ده‌ستێ سه‌ركرده‌ و بابێ روحیێ نه‌ته‌وا كورد “بارزانی نه‌مر” یا هاتیه‌ دامه‌زراندن.
راسته‌ ئه‌ڤه‌ چه‌ند ساله‌كه‌ ئه‌م د قه‌یرانه‌كا ئابووری دا ده‌ربازدبین لێ به‌لێ ئه‌ڤێ قه‌یرانێ و شه‌ڕی نه‌شیانه‌ ببنه‌ رێگر د هه‌مبه‌ر لاوان دا و كارتێكرنێ ل هزر و بیر و بۆچوونێن لاوێن هه‌رێما كوردستانێ ب گشتی بكه‌ن و رۆژ بۆ رۆژێ لاوێن مه‌ زێده‌تر یێ پێش دكه‌ڤن و هه‌ولێن پێشڤه‌برنا وه‌لاتی دده‌ن چونكێ یێ ل قوتابخانه‌یا بارزانی نه‌مر خواندی و فێری كوردایه‌تیێ بووی.
لاو بربره‌یا پشتا وه‌لاتی نه‌ و هیڤیا گه‌شا پاشه‌رۆژا ملله‌تی نه‌.

دلۆڤان ئه‌مجه‌د بارزانی
هه‌بوونا په‌كه‌كێ و سه‌ربازگه‌هێن توركیا ل سه‌ر ئاخا هه‌رێما كوردستانێ رێك و ژیانا ناڤچه‌یێن نێزیك سنۆران و جێهن ئه‌ڤه‌ لێ هه‌ی یا خستیه‌ د مه‌ترسیێ دا، هه‌تا وی راده‌ی خه‌لك نه‌شێن قه‌ستا جه و گوند و ره‌ز و باغێن خوه‌ بكه‌ن.
رۆژانه‌ ده‌نگوباسێن نه‌خوه‌ش و دلته‌زینێن دگه‌هنه‌ گوهێن مه‌ كو ب ئه‌گه‌رێن تۆپ بارانكرن و لێدانا فرۆكه‌یێن توركیا ل سه‌ر په‌كه‌كێ خه‌لكێ سڤیلێ هه‌ڕێما كوردستانێ دبنه‌ قوربانی، باشترین نموونه‌ ژی ئه‌ڤ چه‌ند رۆژێن چوویی كو ل دێره‌لۆكێ چه‌ند گه‌نجه‌كێن بێ گونه‌ه شه‌هید كه‌فتن، پشتی هنگی ژی كو خه‌لكێ دێره‌لوك و شێلادزێ و سیریێ و ناڤچه‌یێن ده‌وروبه‌ر خوه‌نیشادانه‌ك ئه‌نجامدای ل دژی حوكمه‌تا توركیا و په‌كه‌كێ د ڤێ خوه‌نیشادانێ دا هاتنه‌ شه‌رمزاركرن و باره‌گا و سه‌ربازگه‌هێن وان یێن ل سیریێ دا هاتنه‌ خراپكرن و سووتاندن دڤێ خوه‌نیشادانێ ژی دا چه‌ند كه‌سه‌ك بوونه‌ قوربانی.
ب راستی ژی هه‌بوونا په‌كه‌كێ و سه‌ربازگه‌هێن توركیا ل هه‌ڕێما كوردستانێ چ جوادهی نینه‌ وه‌كی ئێكن.
ــ په‌كه‌كێ چ ژ هه‌ڕێما كوردستانێ دڤێت؟
ــ په‌كه‌كێ كوردستانا باكوور ئازادكریه‌؟
ــ هه‌ڕێما كوردستانێ پێدڤی ب په‌كه‌كێ هه‌یه‌؟
ــ ئه‌رێ بۆچی په‌كه‌كه‌ ناچیت شه‌ری ل كوردستانا باكوور بكه‌ت؟
گه‌له‌ك پسیارێن دژی یێن هه‌ین كو یێن بۆیه‌ جهێ گۆمانێ بۆ خه‌لكێ هه‌ڕێما كوردستانێ كا شولا په‌كه‌كێ ل ڤێره‌ چی یه‌.
راسته‌ ئه‌م هه‌موو كورد ئێكین و براینه‌ ل هه‌ر جهه‌كێ لێ بن بێ جوادهی، لێ ئه‌م خه‌لكێ هه‌ڕێما كوردستانێ ب برایانه‌ یێ داخوازێ ژ پارتا كاركه‌رێن كوردستانێ په‌كه‌كێ دكه‌ین كو ل هه‌ڕێما كوردستانێ ده‌ركه‌ڤیت و بچیت ل جهێن خوه‌ شه‌ری بكه‌ن و ئازاد بكه‌ن هه‌ڕێمێ چ پێدڤی ب په‌كه‌كێ نینه‌ بخوه‌ یا ئازاد كریه‌ لێ كوردستانا باكوور یا د مه‌ترسیێ دا و ل بن ده‌ستێ توركیا دا هوون هه‌رن ماردین و دیاربه‌كر و ئورفا و ئه‌ده‌نه‌ و جزیرێ و گه‌له‌ك جهێن دی یێن خوه‌ ئازاد بكه‌ن، به‌لا خوه‌ ژ كوردستانا من ببه‌ن ژ ئه‌گه‌رێ هه‌وه‌ ئه‌ڤه‌ چه‌نده‌ها گه‌نجێن و هه‌ڤوه‌لاتێن وه‌لاتێ من دبنه‌ قوربانی، چه‌نده‌ها دایك جگه‌رسۆتی بوون ئیدی بلا به‌س بیت وه‌كی مشك و ماران ل كون و شاخان ده‌ركه‌ڤن و هه‌رنه‌ جهێ خوه‌ شه‌ری بكه‌ن، ئه‌گه‌ر هوون نه‌وێرن شه‌ری ل جهێن خوه‌ دژی داگیركه‌رێن تورك بكه‌ن، دوی ده‌می دا بنده‌ستیێ قه‌بوول بكه‌ن به‌س ژ هه‌رێما كوردستانێ هه‌رن خه‌لك وه‌ ناخوازیت و پێدڤی ژی ب هه‌بوونا هه‌وه‌ نینه‌.
ئه‌و بخوه‌ په‌كه‌كه‌ ژی بۆ هه‌ڕێما كوردستانێ جهێ مه‌ترسیێ یه‌ ژبه‌ر دیرۆكا كوردان كو به‌ری چه‌ند ساله‌كا په‌كه‌كێ ژی شه‌رێ مه‌ دكر و چه‌نده‌ها خه‌لكێ هه‌ڕێما كوردستانێ شه‌هیدكرن هه‌تا نها ژی مه‌ باوه‌ری ب په‌كه‌كێ نینه‌، هه‌روه‌سا ئه‌م ژ په‌كه‌كێ ژی دخوازین ژ چیایێن مه‌ ده‌ركه‌ڤن و بچن دا خه‌لكێ مه‌ ب ئازادانه‌ بهێن و بچنه‌ سه‌ر جهێن خوه‌.
ئه‌گه‌ر ئه‌م بهێینه‌ سه‌ر توركیا ئه‌و هیچ د دیرۆكا خوه‌دا دوژمنێ كوردان بوویه‌ و خیانه‌ت كار بوویه‌ ل دژی كوردان ئارمانجا وان ژناڤبرنا كوردانه‌ ل هه‌ر جهه‌كێ لێ بن، بۆ توركیا چ جوادهی نینه‌ ل ده‌مێ ناڤچه‌یێن هه‌ڕێما كوردستانێ تۆپ باران دكه‌ت په‌كه‌كه‌ بینه‌ كۆشتن یان خه‌لكێ سڤیلێ هه‌ڕێما كوردستانێ ده‌ف وان وه‌كی ئێكه‌ یا گرنگ كوردن.
له‌وما سۆتنا سه‌ربازگه‌هێن توركیا ل كومه‌لگه‌ها سیریێ ب ده‌ستێ خوه‌نیشاداران كو خه‌لكێ هه‌رێما كوردستانێ بوون، ئه‌ز نابێژم سه‌د ژ سه‌دێ باش بوو به‌س پا كاره‌كێ خراپ ژی نه‌بوو ئه‌و د حه‌ق بوون و حه‌قێ وان بوو.
لێ به‌لێ دڤێت وێ ژی بزانن توركیا بتنێ تۆمه‌تبار نه‌بوو په‌كه‌كه‌ ژی هندی توركیا و هێش زێده‌تر تۆمه‌تباره‌، چونكێ ئه‌گه‌ر په‌كه‌كه‌ ل هه‌رێما كوردستانێ بچیت و بچنه‌ جهێن خوه‌ ل سه‌ر ئاخا خوه‌ شه‌ری بكه‌ن ئاها د وی ده‌می ژی دا توركیا ژی نه‌شێت ناڤچه‌یێن هه‌رێما كوردستانێ تۆپ باران بكه‌، له‌وما پێدڤیه‌ بزانین كو هه‌ردوو سووچبارن.