كۆڤان حسێن
ل ده‌مێ پشكداریا بیرمه‌ندنێ مه‌زنێ ئه‌مریكى یێ ژ ره‌گه‌ز یابانی (فرانسیس فۆكۆیاما) پشكدارى په‌نه‌له‌كا سیاسى بوو ل (سلێمانیێ) ده‌رباره‌ى حوكمه‌تێن سه‌ركه‌فتى، گۆت باشترین حوكمه‌ت ئه‌وه كاره‌به‌كا باش دابین بكه‌ت. هه‌لبه‌ت نه گۆت دیمۆكراتیترین حوكمه‌ت حوكمه‌تا كاره‌با باشه. چونكو جوداهى هه‌یه وه‌لات هه‌نه كاره‌به‌كا باش هه‌یه، به‌لێ زیندانه‌كا مه‌زنه و نه جهێ ژیانێ یه بۆ مرۆڤان, ئانكو دبیت كاره‌ب پیڤه‌ره‌ك باش بوو ژبۆ راده‌یا رازیبوونا خه‌لكى ژ حوكمه‌تێ، لێ ده‌مان ده‌م دا ل ڤێ جیهانێ كاره‌ب بوویه (متا)(سلعه)، ل گۆر شیان و پێجێبوونا مرۆڤان دهێته فرۆتن و كار پێ دهێته‌كرن پرانیا وه‌لاتێن كاره‌با وان باش حوكمه‌ت ژدوورڤه سه‌ره‌ده‌ریێ ل گه‌ل دكه‌ت و ئه‌و بخوه كۆمپانیێن یان سه‌ربه‌خوه نه یان نیمجه سه‌ربه‌خوه نه. ژ به‌ر كو كاره‌ب بوویه متا ل گۆر وه‌رز و ده‌مێن سالێ و ل گۆر شیان و ڤیانا مروڤان ل گۆر ناڤمالى و به‌رهه‌مداریا مرۆڤان نوكه سه‌ره‌ده‌رى دگه‌ل دهێته كرن, ل كوردستانێ وه‌ك متا وه‌ك سلعه كاره‌ب هه‌یه ژ دو سه‌رچاڤان، یا حوكمه‌تێ و یا بازرگانى. قه‌رانا كاره‌بێ وه‌ك متا نینه، لێ وه‌ك دابه‌شكرن و بهایێ وێ. ئه‌ڤه دایكا ئاریشێ یه بۆ كوردستانێ كێماسیه‌كه مه‌زنه حه‌تا نوكه ل ڤى وارى چاره‌سه‌ریێن كوردى نه‌دیتین. سه‌ده‌مێن وێ گه‌نده‌لى بیت یان بێ شیانى بیت یان هه‌ر پرسه‌ك بیت تێرا شیانا ئاریشا كاره‌بێ هێجه‌ت نینه. ژ لایێ كلتوورى ڤه دڤیا وێ راستیێ دیار بكه‌ین ئه‌م وه‌ك هه‌ڤوه‌لاتى بێ به‌رنامه‌ترین و بێ رێزترین سه‌رده‌ریێ ل گه‌ل كاره‌بێ دكه‌ین. ل وه‌لاته‌كێ بازار ئازاد و حوكمه‌تێ پلان هه‌یین سیسته‌م كه‌ت، كاره‌بێ ئه‌ڤ كلتورێ نوكه ناگونجیت و ئه‌م پێدڤى ب شێوه‌كێ دى یێ بیركرنێ نه ده‌رهه‌ق كاره‌بێ. بهایێ ئه‌مپێرێ زێده‌بوو ل گۆر زێده شۆلكرنێ ل گۆر پێدڤیا زێده ب كاره‌بێ ل چلێ هاڤینێ، ئه‌ڤه روودانه‌كا نوو نینه و نۆرماله ژی ئه‌ڤ روودانه درست ببن و گازنده ژی درست ببن. چونكو حوكمه‌تێ پرانیا پشته‌ڤانیا خوه بۆ كه‌رتێ (وزێ) ل قه‌یرانا ئابوورى دا راگرتیه. ئانكو شیانا ده‌ست نیشانكرنا بهاى ژی دا گه‌له‌ك ب ده‌سته‌لات نینه. ئانكو هه‌ڤوه‌لاتى دشێن داخواز بكه‌ن حوكمه‌ت (باجا.خه‌راجا گۆمركا غه‌راما رسۆماتان..هتد)، كێم كه‌ن. لێ بهایێ ئه‌مپێرا موه‌لیدا زۆرا ئاسان نینه. نه‌مازه دبن گڤاشتنا گه‌رما چلێ هاڤینێ دا. بخوه وه‌ك تاك مه ل كوردستانێ كلتوورێ ژیانا به‌ركاربه‌ریێ (استهلاكى) نینه و ئه‌م د ڤى وارى دا ب ملیۆنان دۆلاران هه‌مى رۆژێ خوساره‌تین ل وارێن نه پێدڤى دا خه‌رج دكه‌ین، سه‌ر ڤێ چه‌ندنێ هه‌میێ را حوكمه‌ت، دڤیا هه‌مى گڤاشتنا بكه‌ن د به‌رژه‌وه‌ندیا (بكاربه‌رى) هه‌ڤوه‌لاتى دا، ل گه‌ل پاراستنا به‌رژه‌وه‌ندیا بازرگانى ژی دا، دیاردا ژ هه‌میێ ژی نه‌جوانتر د ڤى ئاریشێ دا بوو (ئه‌مپێر) هاتیه سیاسیكرن و ئه‌ڤه راستى ناچیته خالا پشته‌ڤانیێ ل حه‌ق و نه حه‌قان، به‌لكو دچیته خالا گه‌وجاندنێ.
نووترين نووچه
- سەرۆك بارزانی پێشوازی ل جڤاتا پشتەڤانییێ یا پارێزگەها هەلەبجە كر
- سەرۆك بارزانی سەرساخیێ ل محەمەد محسن ئامێدی و بنەمالا وی دكەت
- سەرۆك بارزانی و سەرۆكێ نوونەرایەتییا UN گوهۆڕینێن دەڤەرێ گەنگەشەكرن
- سەرۆكێ هەرێمێ سوپاسییا بالیۆزا فینلەندا كر
- چارەسەرییا كێشەیێن هەولێرێ و بەغدایێ د بەرژەوەندییا هەموو ئیراقێ دایە
- نێچیرڤان بارزانی و مەسرور بارزانی پشكداری د بەهییا محسن سالح ئامێدی دا كر
- وەزارەتا ناڤخوە: چو بنگەهێن ئیسرائیلی ل هەرێما كوردستانێ نینن
- سەرۆكێ حوكمەتێ هەردەم دبێژیت فەرمانبەران ئەرك ل سەر ملێ مە هەنە و ئەم خوە ب قەردارێن وان دزانین
- دڤێت بەغدا سیاسەتا نەهنارتنا مووچەیێ خەلكێ كوردستانێ ب دووماهی بینیت
- هەتا دووماهی خولەك مە باوەری هەیە کو بشێین بگەهینە رێككەفتنێ ل گەل بەغدایێ
كۆڤان حسێن
تو نه‌زانى به‌رێ خوبده (عیراقێ)…!!
كۆڤان حسین
هه‌مى سیسته‌م و شێوه‌كێ حوكمرانیێ هه‌ر هه‌یام ده‌مه‌كێ( ڤێرژه‌نه‌ك) – (نووكرنه‌ك) بۆ خوه نه‌بیت، بێگومان دێ تووشى هه‌ره‌سێ و ژ ناڤچوونێ بیت. دبێژن دیمۆكراسیه‌ت، له‌وما وه‌ك سیسته‌مه‌ك ژ یانا سیاسی و ئابوورى بگره كلتوورى ژی ما و به‌رده‌وام بۆ به‌رامبه‌ر سیسته‌مێن پادشاهى یان كۆمونیستى یان ئیسلامى، چونكى شیانا خوه نووژه‌نكرنێ هه‌یه و نابیت گومان وێ ب ڤه‌خواندنین نوو پێشكه‌فتنا نوونه هیچنه زه‌نگینكرن ئه‌گه‌ر نه، بێگومان دێ تووشى هه‌ژیانێن مه‌زن بیت و نه‌دووره ژناڤبچیت و تووشى به‌رئه‌لایه‌كا بێ دووماهی بیت، كێم وه‌لاتێن دیمۆكراسى تووشى ژناڤچوونێ بووینه، چونكى سیسته‌ما دیمۆكراسى دخوه دا چاره‌سه‌ریا ئاریشێن خوه هه‌یه و تووشى (جمودێ) نابیت ب ئالاڤێن خوه شیانا راستڤه‌كرنا خوه هه‌یه. ب راپرسى ب هه‌لبژارتن ب چاكسازى و لێپرسینێ زۆر جاران خوه ژ قه‌یرانێن مه‌زت قورتال كریه. بێگومان ئه‌ڤ دیمۆكرستیا نوكه رك و رك دیمۆكراسیا (ئه‌تینا) نینه، گوهارتنێن مه‌زن تێدا رووداینه، حه‌تا هاتى ڤێ ئاستى و به‌رده‌وام د ڤه‌ژه‌نێ دایه. عیراق هه‌ر تشته‌كه ب تنێ نه دیمۆكراسی یه و دبیت ئه‌م ژی دگه‌ل دا ب پێڤه‌ره‌كێ، ئاریشێن عیراقێ ب خوه‌نیشاندانا چاره‌سه‌ر نابن،عیراق راستى سیسته‌مه‌ك گه‌نده‌لیا رێخستى و مه‌زن بوویه. عیراقێ شیانا هه‌لگرتنا بیرا دیمۆكراسى نه‌بوویه و بۆ ده‌مه‌ك دى ژی نابیت، لێ رك یا من دڤێت بێژم سه‌ده‌مێن خوه‌نیشادانا ل عیراقێ ل كوردستانێ ژی هه‌نه. راسته كوردستانێ هنده‌ك قووناغ برینه و هه‌ر چونه‌بیت كێمترین بنه‌مایێن ژیانێ به‌رجه‌سته كرینه، لێ دبن ڤان وینه‌ێن جوانێن كوردستانێ دا جیهانه‌كا پرى بێ عه‌داله‌تى و گه‌نده‌لى و بێ به‌رنامه‌ى و بێ دووڤچوون و بێ سه‌خبێرى و بێ ئاگه‌هیا بێ مه‌عنا هه‌یه، نه دووره رۆژه‌كێ بۆ حوكمه‌ت و سازیێن كوردستانى ئه‌سته‌مه‌كا مه‌زن بیت چاره‌سه‌ر بكه‌ن و ره‌نگه شه‌قام ل دووڤ لۆژیكێ خوه چاره‌سه‌ر بكه‌ت. ئازراندنا شه‌قامى دبن هنده‌ك درووشمێن بریقه‌دار و تایبه‌ت ب ژیانێ ڤه ئاسانه، لێ یا نه ئاسان سه‌ره‌ده‌ریه د گه‌ل دا. حوكمه‌تا كوردستانێ هێزێن سیاسى ل كوردستانێ نه‌چارن بیر ل به‌رنامه‌كێ بكه‌ن ل ڤى وه‌لاتى سنوره‌كێ بۆ جێوازیا ژیانێ ل گۆر قانوونا كوالێتیا ژیانێ ل گۆر مرۆڤایه‌تیێ نه هێلانا بێ عه‌داله‌تیا هه‌ى ل بن هه‌ر ناڤه‌كێ یان كێمكرنا وێ و پاشى ڤه كرنا دۆسه‌یێن گه‌نده‌لیێ بێ ترس ل سه‌ر سازى و ده‌زگه‌ه و كه‌سایه‌تێن هه‌لپه‌رست كو ژ بێ ئاگه‌هى و خه‌مساریا حوكمه‌تێ و لاوازیا قانوونئ بووینه (ملیۆنێر). حوكمه‌تا كوردستانێ ئالیێن سیاسى ل كوردستانێ بیر ل ڤان بابه‌تان نه‌كه‌ن، هێدى هێدى و بێ هه‌را و به‌را..پشتراست بن شه‌قام ب فه‌لسه‌فا خوه ب ره‌فتارا خوه دێ كه‌تن جاره‌كێ ل له‌حزه‌كا هه‌مى ئالى بو نه ئاماده وه‌ك عیراقى. هه‌می تشت سۆت هه‌مى هه‌مى هه‌تا مالێن به‌رپرسان ژی، راسته.نه شارستانى و مۆدرێرنه، لێ د ڤاﻻهیێ دا و د نه هوشیاریێ دا. ئه‌نجامه…تو نه‌زانى به‌رێ خوه بده جیرانى…عیراقێ..!.
مۆندیال و (پارتێن كوردستانێ) و ده‌رسه‌ك..؟!
ئه‌گه‌ر ئه‌م هه‌ڤركێن مۆندیالا رۆسیا وه‌ك نموونه وه‌ربگرین بۆ ململانا سیاسیا پارتێن كوردستانێ. ئه‌ڤه بێگومان دێ ژماره‌كا خواندنێن جودا و ره‌نگه سۆپرایز بۆ مه دیار كه‌ت، ئانكو نه مێژویا پر سه‌روه‌ریا هنده‌ك وه‌لاتانه هێزا هنده‌ك وه‌لاتان نه ژى یارێكه‌ێن هه‌ره باشێن هنده‌ك وه‌لاتان، نه ژى قورساتیا سیاسى و ئابووریا هنده‌ك وه‌لاتان و نه ژى دلسۆزیا هانده‌رێن هنده‌ك وه‌لاتان و نه‌ژى دژواریا هنده‌ك وه‌لاتان. ب تێرا هندێ نه‌كر فریایا وان بكه‌ڤن و ژ شكه‌ستنه‌كا پرى شه‌رم رزگار بكه‌ن، دبیت به‌راورد زۆرا ل جهێ خوه نه‌بیت، لێ بێگومان هنده‌ك ئاماژه هه‌نه چاوا بۆ وه‌رزشێ دخۆن وه‌سا بۆ سیاسه‌تێ دخۆن، ب وێ رامانێ نه مێژوویا سیاسینه خزمه‌تا ل مه‌یدانا سیاسى نه هه‌تا قوربانیدانا سیاسى دبیت ل هه‌ڤركێن ڤه‌كرى دا فریایا خودانێ خوه بكه‌ڤن, ئاشكراتر بێژم هه‌ر پارتیه‌كا خوه د دیرۆكێ دا ل گه‌ل گرنگیا وێ دا قه‌تیس بكه‌ت و هه‌ر پارتیه‌كا خوه باش رانه‌هێنابیت هه‌ر پارتیه‌كا ل گۆر ڤه‌خواندنێن ڤى سه‌رده‌مى و پێدڤێن وێ به‌رهه‌ڤ نه‌ركر بیت، چاره‌نڤێسێ وێ ژ چاره‌نڤێسێ تیمێن گه‌له‌ك بخوه باوه‌ر و خوسارت باشتر نابیت، د ده‌مه‌كێ دا تێمێن وه‌لاتێن خوساره‌ت مژوولى (كۆمپه‌یاله و گرێبه‌ستان و بازرگانیێ) بوون، هنده‌ك وه‌لات مژوولى خوه راهێنان و خوه ئاڤاكرنێ بوون بۆ به‌رهنگاریكرنا زلهێزان بۆ به‌رسنگرتنا قه‌بارێن مه‌زن، سۆر و سۆر ئه‌ڤه ل سه‌ر پارتێن كوردستانێ نه‌مازه ل سه‌ر پارتى دگونجیت، راسته كه‌س پێشبینیا خوساره‌تبوونا پارتى ناكه‌ت جارێ حه‌تا نوكه. لێ مسۆگه‌ر پارتى دڤیا ب هه‌مان تێگه‌ه و ب هه‌مان سیاسه‌ت و گۆتارا جاران یاریێ نه‌كه‌ت، چونكو خه‌لكێ یا خوه ئاماده‌كرى یاریێ ژ پارتى به‌ن یان هه‌ر چو نه‌بیت، خالێن وێ كێم كه‌ن، دبیت بۆ به‌ره‌بابه‌كێ تازه بۆ خودان پێدڤیێن ڤى سه‌رده‌مى دیرۆك و سه‌روه‌رى و داستان تێرا هندێ نه‌كه‌ن وه‌ك پێدڤى فریاى پارتى و پارتێن دى یێن كوردستانێ بكه‌ڤیت. سه‌ر ئه‌نجام مۆندیالا رۆسیا دیاركر نه یێ ب هێز دمینیت ب هێز و نه‌یێ یێ لاواز د لاوازیا خوه‌دا دمینیت. ئه‌ڤه هونه‌رێ مانێ و پاراستنا سه‌ركه‌فتنێ یه. كێ پتر پێداچوون بخوه دا كریه، كێ لاوازیا خوه ناسكریه، ژ به‌رى هه‌ره‌سێ بینیت، كێ پلان و ستراتیژیا سه‌ركه‌فتنێ دانایه؟.كێ به‌رامبه‌رى خوه خواندیه، كى یاریێ ب كاراكته‌رێن كه‌ڤن و وه‌ستیاى دكه‌ت. ئه‌ڤه فاكته‌رێن سه‌ركه‌فتنێ نه نه‌كو ده‌فته‌را سه‌روه‌رى و سه‌ركه‌فتنا دگه‌ل گرنگیا وێ و پارتى بخوه تێرا ده‌وله‌ته‌كێ شیان و هێز و كاراكته‌ر هه‌نه. هه‌مى نه‌یارێن سیاسێن پارتى حه‌زدكه‌ن پارتى ب هه‌مان چه‌كێ كه‌ڤن شه‌ڕى بكه‌ت، لێ هه‌مى هیڤیا پارتێن دلسۆز ئه‌وه پارتى ب لۆژیك و سه‌رده‌میانه یاریێ بكه‌ت، كره‌ڤێ ل سه‌ر تاك رامان تاك بیر تاك كاراكته‌ر نه‌ت….
داعشا (سپى)….؟!
داعشا ره‌ش ره‌نگه وه‌ك سازیه‌كا مه‌زن ب باندۆر نه‌مابیت، بێگومان وه‌ك هزر هێشتا مه‌ترسیه‌كا مه‌زنه و هێشتا فاكته‌رێن په‌یدابوونا وێ وه‌ك ژینگه‌ه ل جهێ خوه ماینه و هیچ گوهارتنه‌ك لێ دیار نه‌بوویه، لێ بێگومان من به‌حسێ داعش ئه‌و ده‌وله‌تا ترس و ره‌شه‌كوژیێ نینه، لێ من به‌حسێ ئه‌نجامێ ره‌فتار و كاره‌ك دیه، هه‌مان ئه‌نجامێ رشه‌كوژیا داعشێ هه‌یه ئه‌و ژی مرن و كوشتن و خوه‌كوشتن و سه‌ر ئه‌نجام هندابوونا مرۆڤایه ل ره‌وشێن نه نۆرمال دا. ئه‌رێ جڤاك حوكمه‌ت مینبه‌را كوردى ئه‌رێ سازیێن جڤاكا سڤێل و هه‌مى تاك تاك ژ هه‌ڤوه‌لاتیان هه‌ست ب هندێ ناكه‌ن كو ژمارا قوربانیێن ترافیكێ و كوشتنا بێ رامان سه‌ده‌مێن جڤاكى ب قه‌مه‌ت شه‌هیدێن شه‌رێ داعشێ و ره‌نگه پتر ژی، ئه‌رێ ئه‌ڤه ژ ڤالاهیێ درست دبیت یان ڤان بابه‌تا هنده‌ك هۆكار و سه‌ده‌م هه‌نه یان جڤاك نه وێریت به‌حس بكه‌ت، یان هنده بێ ئاگه‌هه ژڤێ ره‌شه‌كوژیا بێ رامان؟! ئه‌ڤ مرنا بێ سنۆر ئه‌ڤ كاره‌ساتا ژ حه‌دى زێده به‌رپرسیاره‌تیاكێ یه؟. سنۆره‌كێ بۆ بدانیت. رۆژانه مه كوشتى و قوربانى هه‌نه ب ساده‌ترین سه‌ده‌م، ئه‌رێ ده‌مێ هندێ نینه جڤاك و حوكمه‌ت و سازێن مه بیر ل ڤان ریدانا بكه‌ن؟ رۆژانه قوربانى ئانكو زێده‌بوونا زێده‌ترا بێسه‌میانا ژ ژن و زارۆیان. ئه‌ڤ تیرۆرا سپى ئه‌ڤ داعشا سپى ئه‌ڤ كوشتنا ئه‌رزان ئه‌ڤ بێبهاتیا مرۆڤان ئه‌ڤ فلمێ ترسێ پێدڤى ب دووماهیكێ یه ئه‌نجام به‌خشه. سه‌رێ سالێ ره‌وش هۆسا بیت ئه‌مێ ئه‌نجامێ سه‌رسۆر هێنه‌ر بینین. رۆژانه گریامه ل سه‌ر جه‌نازكێ ل روودانه‌كا دشیان دایه نه‌بیت، بێ رامان ترین مرن ئه‌ڤه‌یه بێقیمه‌ترین گیان ئه‌ون یێن د ڤێ گه‌شێ ژه‌هرا ویدا دمرن و هندا دبن.(قه‌ده‌رێ) رولێ خو هه‌یه و ئه‌م جڤاكه‌ك ئولدارین، لێ بێرامانى ئه‌وه بیته دیارده و ژ سنورێ هه‌مى بهایه‌كێ بۆریت ئه‌ڤ زیده‌بوونا ژده‌ستدانا مرۆڤان هه‌ر كاره‌كێ دى ل ل ڤى وه‌لاتى به‌ر گومان دكه‌تن وه‌ختا مه‌زنترین سامانێ وه‌لاتى كو مرۆڤن ب ڤى ره‌نگێ بێ قیمه‌ت هندا دبن. دیمۆكراسى وئابوور و ژیانا ئاسا و یاسا بۆ چنه وه‌ختا ئه‌م مرۆڤان ژ ده‌ست بدین د سڤكرین روودان دا یان ل كێنترین ئاریشا جڤاكى دا. ئه‌ڤ داعشا سپى بدووماهیك بینن ئه‌وێن خوه ب خودانێن ڤى جڤاكى دزانن ژ حزبان حه‌تا حوكمه‌تێ حه‌تا رێكخراوێن جڤاكا سڤێل تا ئاغا و ده‌ره‌به‌گان …..
ئه‌رێ راست هنده‌ك د خه‌ما (ده‌نگده‌را) دانن؟!
كۆڤان حسێن
ئه‌وا به‌حس لێنه‌هاتیه‌كرن ئه‌وه ده‌نگده‌ره, هه‌مى ئالى د خه‌ما كورسیكێن خوه دانن نه‌ك ل خه‌ما ده‌نگده‌ران, هیچ ئالیه‌كێ سیاسى ل عیراقێ و كوردستانێ پرسیارا ب ملیۆنان مرۆڤان ناكه‌ت كو بایكۆتا هه‌لبژارتنا كرى؟ بۆچى ما ئه‌و ژى نه ده‌نگده‌رن؟ به‌رسڤا وان ئالێن پرسیارا كێمبوونا ده‌نگێن خوه دكه‌ن هه‌ر بۆ جاره‌كێ ب تنێ ژى بیت پرسیارا وان كه‌سان بكه‌ن ئه‌وێن نه‌چووین ده‌نگدانێ. ئه‌وێن باوه‌ریا وان ب پرۆسا سیاسى لاواز بووین ئه‌وێن ژ سۆز و په‌یمانان بێزار بووین, هه‌مى ئالى ل كوردستانێ وه‌ك نموونه ل سلێمانیێ گازندا هندێ دكه‌ن ده‌نگێن وان كێمن ب پارتى ژى ڤه, ئه‌رێ هه‌وه خوه ماندى كریه بزانن پتر ژ نیڤه‌كا خه‌لكێ سلێمانیێ هه‌ر نه‌چوونه ده‌نگدانێ؟ ئه‌رێ كى نابێژیت ده‌نگێن وه یێن ماین ل مال؟! ئه‌رێ باشتر نینه شوونا هوون گرى ل سه‌ر ئه‌نجامان بكه‌ن، پرسیارا خوه بكه‌ن، بۆچى خه‌لكێ سلێمانیێ وه‌ك نموونه ئه‌ڤ هه‌لویسته وه‌رگرت؟! ئه‌رێ ئه‌گه‌ر باوه‌رى ب هه‌وه هه‌با ب سۆز په‌یاما چه‌ند سالیا هه‌وه مابا دا مینن ل مال؟! كه‌سێ جورئه‌تا هندێ نینه یان هه‌ر نه‌ڤێت كه‌س بیرا وان ژى بینیت كو خه‌لكێ سلێمانیێ هه‌مى ئالى هه‌ر ئێك ل دووڤ قه‌بارێ وى سزا دان؟! ئه‌ڤه ل سلێمانیێ درستبووى ل عێراقێ ژى هه‌مان تشته. حزبێن سلێمانیێ كلتووره‌كێ نامۆ بێزارى تووره‌ى نه‌رازى گومانا وى درست كر و هه‌ر ئه‌وان باجا ڤێ سوواركرنا بێ رامانا شه‌قامى دا. خه‌لكێ كوردستانێ ژ ئالیێ سیاسى ڤه خراب هاته سیاركرن، خران هاته راهێنان خراب هاته ئاراسته‌ركرن و ئه‌نجام بوو ئه‌وه پتر ژ نیڤه‌كا خه‌لكێ بایكۆتا مافه‌كێ سیاسى ده‌ستووریێ خوه كرن. كه‌س د خه‌كا ده‌نگده‌ران نینه هه‌مى د خه‌ما پێگه‌یێ خوه‌نه كو ب بریارا مله‌تى هاتن سزا دان, كێ جورئه‌ت هه‌یه شلۆڤه‌كرنه‌كا ره‌خنه‌ى بۆ ره‌وشا خوه بكه‌ت ب پارتى ژى ڤه ل سلێمانیێ كو كێمتر ژ ئه‌ندامێن خوه ده‌نگ ئینانه؟! كێ جورئه‌ت دكه‌ت پرسیارا ب سه‌دان هزرا ده‌نگده‌ران بكه‌ت نه چووینه هه‌لبژاررتنان؟! مخابنى گه‌وجاندنا سیاسى ل وه‌لاتێ مه گه‌هشتیه راده‌كێ دل ره‌ش و بێ مانا و لاواز….
پارتى (گوهۆرینان) ناكه‌ت…؟!
كۆڤان حسێن
هه‌ر حزبه‌ك خوه قه‌تیس كه‌ت د كاڤلوژانكێ خوه‌دا، دێ نێزیك خوه بینیت ژ ده‌رڤه‌ى بازنێ وه‌رارا سیاسى و جڤاكى، پارتى خوه سه‌ركه‌فتى دبینیت ل دووماهیك هه‌لبژارتنا دا و به‌رهه‌ڤیا سه‌ركه‌فتنه‌كا دى دكه‌ت بۆ په‌رله‌مانێ كوردستانێ، گۆتگۆتكا گوهۆرینێ به‌لاڤ كریه كو وه‌ك دبێژن پارتى دێ هنده‌ك گوهارتنان كه‌ت, دێ پارتى گوهۆریت؟ پارتى رێبازا سیاسیا خوه نا گوهۆریت، پارتى هه‌یكه‌لێ زه‌به‌لاحێ خوه نا گوهوریت. پارتى لیستا هه‌ڤالبه‌ندێن خوه نا گوهۆریت، پارتى بیركرنا سیاسیا خوه و په‌یوه‌ندیێن خوه ناگوهۆریت، ئه‌گه‌ر گوهارتن ب تنێ گوهارتنا هنده‌ك مرۆڤان بیت. ره‌نگه نه خراب بیت، به‌لێ بۆ پارتى به‌س نینه, ژماره‌كا زۆرا بابه‌تێن هه‌ستیار ژ گه‌نده‌لى و قورغكارى و بێ عه‌داله‌تیێ ل سه‌ر پارتى دهێنه گۆتن و به‌حسكرن. گوهارتنا هنده‌ك كه‌سان به‌س نینه ئه‌گه‌ر هه‌مان ژینگه‌ها ئه‌و كه‌سه ئافراندین وه‌ك خوه بمینیت،.پارتى سازیه‌كا مه‌زنه و ژماره‌كا ئێك جار زۆرا شیانان هه‌یه. لێ پارتى خه‌مسارا ئێكێ یه د دیاربوونا هنده‌ك دیاردان د ناڤ كاراكته‌رێن خوه‌دا هه‌تا راده‌یا ده‌ستپیسى و گه‌نده‌لیێ دهێنه گونه‌هبار كرن, تاوانه‌كا مه‌زنه پارتیه‌كا ژ قه‌بارێ پارتى بیته قوربانى هنده‌ك كه‌سێن هه‌لپه‌رست و كورسیك په‌رست. پارتى بۆ مسۆگه‌ركرنا سه‌ركه‌فتنه‌كا دى دڤیا قه‌نج ل دلسۆزێن حزبا خوه گوهداریێ بكه‌ت و (بازرگان و سیاسیان یان كادران) ژێكجودا بكه‌ت، ل گه‌ل رێزه‌كا تایبه‌ت بۆ بازرگان و كه‌رتێ تایبه‌تێ نێزیك پارتى. هێزا پارتى د هندێ دایه پارتى هێشتا چه‌په‌رێ هێلا نه‌ته‌وه‌ى و نشتیمانیه كو هه‌مى ئالێن دى بۆ پارتى هێلایه ڤالا, لێ پرێزا پارتیان نه وه‌ك رێباز و بیر و باوه‌رى، به‌لكو وه‌ك كاراكته‌رێن كار ب رێكه‌ر یا باش و ل گۆر سه‌نگ و قووناغا نوكه نینه, چاكسازى د پارتى دا ئانكو چاكسازى ل سازیه‌كا نه‌ته‌وه‌یا مه‌زن و بێگومان ئانگو چاكسازیێ ل حوكمه‌تێ و ب وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ى ڤه, پارتى حزبه‌كا بچووك نین گوهۆرینان بكه‌ت یان نه‌كه‌ت نۆرمال بیت پارتى وه‌ختا چاكسازیێ بكه‌ت دبیت د ڤیا ئه‌نجام ل هه‌مى ئاستا دیار بن, بێ چاكسازى بێ گوهۆرین بێ نووبوون بێ كونجاندن، مه‌ترسیه ل سه‌ر هه‌ر كیانه‌كێ سیاسى, پارتى چه‌ند شانازى هه‌نه دبیت هنده بابه‌ت ژى هه‌بن پێداچوونێ بكه‌ت و رێكێ زێده‌تر نه‌ده‌ت، (جینه‌كا) به‌رپرسا ل سه‌ر پارتى حساب درست بن ب هه‌مى (ئیمتیازاتا) ڤه. پارتى سه‌نگا وێ د هندێ دایه حزبا ملله‌تى و چینێن خارێ و ناڤینه ل گه‌ل ل به‌ر جاڤگرتنا سه‌نكا بازارى و سویكێ و زه‌لامێن وێ، ئه‌گه‌ر گوهۆرین ل ڤى وارى دا بن ب راست گوهۆرین و چاكسازیه، ئه‌گه‌ر نه‌خێر یادى نه گوهۆرینه و نه چاكسازیه…
حوكمه‌تا (هه‌ڕفتى و خوساره‌تا)..؟!
كۆڤان حسێن
دیمۆكراتیا عێراقێ هێشتا سه‌رده‌مه‌ك بۆ دڤێت بشێت ته‌خه‌كا سیاسیا نشتمانیا گشتگێر و هه‌موو لایه‌نى پێكبینیت، چه‌ندین هه‌لبژارتن بێنه‌كرن ئه‌نجام دێ ب ڤى ره‌نگێ نوكه بن، د ڤێ قووناغێ دا، وه‌لاته‌ك ل سه‌ر بنه‌مایێ هنده‌ك به‌رژه‌وه‌ندیێن جیۆسیاسى یێن وه‌لاتێن سه‌ركه‌فتى ل جه‌نگا جیهانیا دوویێ دا هاتى ئاڤا كرن، عێراق لاوازترین وه‌لاته ژ پێكهاتێ خوه‌ڤه، چو ده‌مه‌كێ ناسنامه‌كا عێراقى بۆ خه‌لكێ عێراقێ یێ فره مه‌زهه‌ب و نه‌ته‌وه دروست نه‌بوویه. هه‌مى ئه‌و وه‌رچه‌رخانێن مه‌زن ل عیراقێ درستبووین ژ ده‌ربه‌ێن له‌شكرى بگره هه‌تا گوهارتنا رژێما. ب كۆمه‌كا خه‌ونان هاتینه بۆ خوه‌شگوزه‌رانیا عیراقێ بۆ به‌رپاكرنا عه‌داله‌تێ بۆ نه‌هێلانا گه‌نده‌لیا سیاسى، لێ سه‌ركه‌تن پشكا هیچ بزاڤه‌كا ژ ڤانا نه‌بوویه, ئارامیا عیراقێ و ده‌ڤه‌رێ د جودابوون و ڤاڤارتنا عیراقێ دایه بۆ چه‌ند كیانه‌كا ئه‌گه‌ر بریاربیت عیراق وه‌ك گیانه‌كێ (كونفیدرالى) خودان سه‌روه‌ریه‌كا (اسمى) بیت, ژ بلى ڤێ هیچ ئاسۆیه‌ك بۆ عیراقێ نینه و هه‌مى ئالى ژى گه‌هشتینه وێ باوه‌ریێ، لێ ب تنێ وه‌ختى دكۆژن, هه‌ر هه‌لبژارتنه‌كا بهێته‌كرن پتر جوداهیێ و ژێكترازانا سیاسى و مه‌زهه‌بى نه‌ته‌وه‌ى خورت تر دكه‌تن, هه‌مى ئه‌و درووشم و ئه‌و پرۆژه ڤالانه، ئه‌وه‌ێن به‌حسى عێراقێ دكه‌ن. هه‌مى به‌حسێ مه‌زهه‌ب و نه‌ته‌وه‌یا خوه دكه‌ن ب كراسه‌كێ عیراقچیاتى. نه به‌ر ئاقله وه‌لاته‌ك ژ ڤالاتیێ ئاڤابیت و ناسنامه‌كا تایبه‌ت بۆ خوه دروست كه‌ت, جوداهیێن مه‌زهه‌بى و نه‌ته‌وه‌ى ل عیراقێ ئاستى جوداهیا هزر و بیران ده‌ربازكریه, چو پرۆژه‌ك سه‌ركه‌فتى نابیت، هه‌تا دانێ ب راستیا عیراقێ نه‌كه‌ت كو مله‌ت و كلتوورێن جێوازن. بارزانى نه‌حه‌ق نه‌بوو پرسیاركرى بۆچى (سونه‌یان) پێشوازى ل داعشێ كر و (كوردان) رێفراندۆم كر. چو سیاسیه‌ك عیراقى نینه ئه‌و جورئه‌ته هه‌بیت، به‌رسڤا ڤان پرسیاران بده‌ت, یان ل گۆره‌ى كه‌دوارى پرۆژه‌كێ نشیتمانى ئاڤا بكه‌ت, دبیت ئه‌و پرۆژێن ل عیراقێ هاتین پێشكێكرن ل هیچ وه‌لاته‌كێ نه‌بن, دبیت باشترین ده‌ستوور ژى عیراقێ هه‌بیت، لێ هه‌مى ل جیهانه‌كا هیڤى و ئومێد و خه‌ونا دانه, حوكمه‌تا ڤێ جارێ یا عیراقێ حوكمه‌تا گرۆپێن خوساره‌ته خه‌لكێ عیراقێ نه‌شیا ره‌وته‌كا سیاسیا عیراقى راسپێریت بۆ جێبه‌جێكرنا ده‌ستوورى یان درووشمێن خوه, یان دبنه‌كۆك دا، ئه‌و ره‌وته هێشتا ل عێراقێ ژ دایكنه‌بوویه, چوونا كوردان بۆ به‌غدا چو گوهۆرینه‌كێ په‌یدا ناكه‌ت، لێ دێ بۆ چه‌ند ساله‌كێن دى پرسا پاشڤه گیرۆ كه‌ت، چونكو نه عیراق وه‌ك ده‌وله‌ت هه‌یه نه پرۆژه‌ك نشیتمانى باوه‌ر پێكرى هه‌یه.
كى دبێژیت (پارتى) بسه‌ركه‌فتیه.؟!
كۆڤان حسێن
دبیت هنده‌ك جاران دۆراندنا هنده‌كان سه‌ركه‌فتنه‌كا دیار بیت بۆ هنده‌كان، لێ مسۆگه‌ر بۆ پارتى ئه‌ڤه پیڤه‌ره‌ك دروست نینه قه‌د بۆ پارتیه، كا ب كێمى ڤه خوه میراتگرێ 400 سالێن هزرا نه‌ته‌وه‌یا دیمۆكراتخواز بزانیت، ئه‌ڤه بۆ پارتى دبیت (قازانج) بیت، لێ نه‌سه‌ركه‌فتنه؟! پارتى وه‌ك بیر وه‌ك باوه‌رى وه‌ك ئالاڤه‌كێ نه‌ته‌وه‌یى گه‌له‌گ ژ ڤێ پتره، ئه‌وا ب ده‌ستڤه‌ئینایى، چونكو هێشتا گه‌لێ كوردستانێ مله‌ته‌ك ئازادیخوازێ بنده‌سته. هێشتا ژى بزاڤا سیاسیا كوردستانێ كو پارتى سه‌ركێشیا وێ دكه‌ت، بزاڤا نه‌ته‌وه‌یه‌ك بێ ده‌وله‌ته, ئالیێن سیاسى نه‌یارێن پارتى بۆ پارتى مه‌یدانا سیاسیا نه‌ته‌وه‌ى و نشیتمانى چۆلكر، ئه‌ڤه دبیت ژ ساده‌یا وان بیت و مانه ب هنده‌ك كاروبارێن رۆژانه ڤه كو گازندێن هه‌مى ده‌م و سه‌ده‌مانن ماله‌كا ساده بێ به‌هر نینه ژێ ئه‌ڤجا چاوا وه‌ته‌ك دێ ژێ ڤا بیت. راسته پارتى ژماره‌كا زۆرا ده‌نگان قازانج كر و هیچ ژ بهایێ وان كێم ناكه‌م. لێ ئه‌ڤه مسۆگه‌ر هه‌مى پارتى نینه، پارتى دڤیا پتر با و ب هێزتر با ل مه‌یدانا شه‌ڕێ پشتى رێفراندۆمێ دا. بۆچى پارتى پتر ده‌نگ نه‌ئینان، ئه‌ڤه بۆ پارتى دمینیت پرسیارا خوه بكه‌ت، نه‌مازه ل هه‌ولێرێ و سلێمانیێ ئه‌رێ پارتى دێ ئاهه‌نگا سه‌ركه‌فتنێ گێریت یان دێ ب رژى پێداچوونێ ب كارێ خوه دا كه‌ت، نه‌مازه ئه‌و بابه‌تێن رۆژانه وه‌ك تۆمه‌ت، خه‌لك دده‌ته بال پارتى ژ هه‌بوونا گه‌نده‌لێ و (سلۆكێ) هنده‌ك به‌رپرسێن وێ و زیزبوونا ژماره‌كا به‌رچاڤا دلسۆزێن پارتى ژ پارتى. دبیت پارتى هه‌ست ب سه‌ركه‌فتنه‌كێ بكه‌ت و ره‌نگه ژ مافێ وێ ژى بیت پشتى ڤان هه‌مى قه‌یرانان و ڤێ دژایه‌تیا هه‌مى ئالیان بۆ پارتى و تێدا مه‌زنترین ژمارا ده‌نگان بده‌ستڤه‌ئینا. لێ مسۆگه‌ر بۆ پارتى كێمن!، ئه‌ڤ ده‌نگه ئه‌گه‌ر پارتى هه‌ست پێ بكه‌ت چونكو گومان تێدا نینه پارتى ژڤێ ژمارێ پتره, ئه‌گه‌ر بڤێت بسه‌لمینیت ده‌رفه‌تا پتر ژ هه‌مى ئالیان پارتى هه‌یه، ده‌نگان زێده بكه‌ت، نه‌مازه پشتى هه‌كى ئالێن دى ماینه ب (بت بتا) بێ مه‌عنا ڤه ژ لایێ سیاسى ڤه. نه‌یارێن پارتى یێن سیاسى یێن مایین د وێ (هه‌ڕیێ ڕا) ئه‌وان وان به‌رهه‌م ئینا ژ بایكۆتێ حه‌تا ره‌شبینیێ و ئه‌نجام ل سلێمانیێ پتر (50%) ژ سه‌دێ بایكۆتا ده‌نگدانێ كر…
خاپاندنێ ژى سنۆر هه‌نه..؟!
كۆڤان حسێن
دبێژن هه‌ر تشتێ ره‌وایه ل هه‌وا پرۆپاگندا هه‌لبژارتنان دا بێته گۆتن، لێ بێگومان دڤیا رێز ل مێشكێ ده‌نگده‌ران ژى بێته‌گرتن و تا وێ رادێ ساده نه هژمێرن كو بێ ئاگه‌هن ژ جیهانێ ژ پێڤاژویا سیاسه‌تێ, حزب و هێزێن باوه‌رى بخوه نه‌هه‌یى و باوه‌رناكه‌ن كو باوه‌ریا خه‌لكى بده‌ست بینن، په‌نایێ دبنه به‌ر هه‌ر كاره‌كێ و هه‌ر ئاخفتن و بابه‌ته‌كێ ل ڤى وه‌لاتى هه‌ى، وه‌ك چاڤدێره‌ك دێ هه‌ولده‌م پیچه‌ك بێلایه‌ن بیر بكه‌م, هه‌ر كه‌سێ ئاشنایێ هه‌لبژارتنان نه‌بیت دێ بێژیت ل كوردستانێ هه‌لبژارتنا په‌رله‌مانێ كوردستانێ یه و بابه‌تێ گه‌رمێ هه‌لبژارتنان ڤان ئالیێن سیاسى یێ كریه پرس و ئالۆزێن ناڤخوه‌ى كوردستانێ. په‌رله‌مانێ عێراقێ هیژ ده‌ستهه‌لاته‌ك ل سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ نینه و هه‌ر بریاره‌كا بده‌ت ژى ل كوردستانێ یاسایێن په‌رله‌مانى بتنێ دخۆن و په‌رله‌مانێ عێراقێ هه‌تا ده‌ستهه‌لاتا پێشكێكرنا یاسایان ژى نینه جودا ژ په‌رله‌مانێن جیهانێ ب تنێ حوكمه‌تێ مافێ پێشكێشكرنا یاسایان هه‌یه و په‌رله‌مان ب تنێ یان رازیه یان راستڤه‌دكه‌ت یان ره‌ت دكه‌ت، ئه‌ڤا ئه‌ڤ ئالێن سیاسى دبێژن ئه‌ڤه بۆ په‌رله‌مانێ كوردستانێ درسته، نزا ل بیرا وان چوویه یان پرۆڤا دكه‌ن بۆ په‌رله‌مانێ كوردستانێ، په‌دا كێمترین ده‌سته‌لات ل سه‌ر كوردستانێ یه هه‌یه, ل گۆر دستوورى ل كوردستانێ (اولویه‌ت) بۆ یاسا و رێساێن هه‌رێمێ یه, ڤان ئالیان هه‌مى متایێ خوه بۆ پرۆپاگه‌نده‌كا هێژار خه‌رجكر و بابه‌تێ گه‌رمێ هه‌لبژارتنێن عێراقێ بوویه پرس و ئالۆزێن ناڤخوه كو مسۆگه‌ر چاره‌سه‌ریا وان، نه ل به‌دایه ژبلى مافێن ده‌ستووری یێن سیاسى و هنده‌ك مافێن ئابوورى كو ئه‌و ژى پرسێن سیاسى نه‌ك ته‌كنیكى و دارایى, راستى خودێ هاریكارێ ده‌نگده‌ران بیت و خودێ هاریكارێ وان به‌ربژاران بیت ئه‌وێن ئاسان ژ هه‌مى كیانا كه‌فتنیه ڤێ ئالۆزیێ، نزا دێ ب چ ئاقار دا چیت ئه‌ڤه هه‌مى تشته، لێ هه‌وه‌كا سه‌قه‌تا پرۆپاگه‌ندا هه‌لبژارتنانه. تنێ به‌رنامێ پارتى هنده‌كا پالسه‌نگیێ پێڤه دیار و هنده‌ك پرسێن سیاسى ئازراندینه و ئالیێن دى هه‌مى دوور ژ ڤێ چه‌ندێ پرۆپاگه‌ندێ دكه‌ن. ئه‌ڤه قورساتیا پارتى دیار دكه‌ت لبیركرنێ دا، ئالیێن دى قه‌ت وه‌ك حزب و خودان به‌رنامه ناهێنه پێشچاڤ و كه‌فتینه بن باندۆرا (فه‌یسبۆكى) و رازیكرنا هنده‌ك خه‌لكێ ئه‌گه‌ر ب (خاپاندنێ) ژى بیت.
كاندید (خوساره‌ت)…؟!
كۆڤان حسێن
هه‌ر چه‌نده ل وه‌لاتێ مه ئه‌و سه‌نته‌ر و ناڤه‌ندێن ڤه‌كۆلینێ و راپرسیێ یێن جهێ باوه‌ریێ نین. وێنه‌كێ خه‌ملاندیێ ئه‌نجامێن هه‌لبژارتنا بده‌ته مرۆڤى, لێ بێگومان چونكو ئه‌م بخوه جڤاكه‌كێ بچكوون و د قه‌باره‌كێ ته‌نگێ جوگرافى دا دژین ئه‌م دشێن حه‌تا راده‌یه‌كێ ێشبینیا ئه‌نجامێن هه‌مى هه‌لبژارتنان بكه‌ین, لێ گرنگ ئه‌وه هه‌لبژارتن ببنه كلتۆره‌كێ سیاسى ئالاڤه‌كێ شه‌رعیه‌تدانێ ب سازیێن وه‌لاتى, نه‌كو ببنه مه‌یدانه‌كا به‌رز و بلندكرنا بهایێ هنده‌ك كه‌سان و كێمكرنا بهایێ هنده‌كێن دى, حزب بخوه به‌رژه‌وه‌ندیخواز بیر دكه‌ن و ژبۆ خرڤه‌كرنا ده‌نگان د هه‌لبژارتنان دا، هه‌مى رێكه‌ك شه‌رعیه هه‌تا یا نه شه‌رعى ژى بیت. ئه‌ڤه و ڤه‌رێژا وێ ل سه‌ر چڤاكى بێگومان دێ هنده بیت هندى ئاستێ هوشیاریا جڤاكى د وارێ سیاسى دا بلد بیت هنده كارتێكرن هه‌بیت, بێگومان پرۆسا سیاسى و ئاستێ هوشیاریا سیاسى ل وه‌لاتێ مه ب ئێك پیڤه‌ر نه چووینه هێشتا (پۆپولیست) و درووشمێن قه‌به و مرۆڤكانێ و عه‌شیركانێ و بكارئینانا پیرۆزیێن ئاینى و نه‌ته‌وه‌ى سیكا وان ل ده‌ف مه خۆشه. لێ د ڤێ هه‌مى ره‌وشێ دا هنده‌ك كاراكته‌ر هه‌نه وه‌ك به‌ربژار مسۆگه‌ر خوساره‌تن ئانكو ژبلى (معجزێ) چو شانسه‌كێ ده‌رچوونێ نینه. نزانم ب چ ره‌نگى باوه‌ریێ بۆ خوه په‌یدا دكه‌ن ببنه (مرشح) چاوا ره‌وشا خوه ناخوینن؟, چاوا بارێ سیاسیێ خوه ناخوینن چاوا رازى دبن بۆ حزبێن خوه، ب تنێ بنه ئیسفه‌نجێ كۆمكرنا ده‌نگان.چ بیركرنه‌كا نه مرۆڤانیه ب مرۆڤا دئێته كرن, پراگماتیا حزبان یا نۆرماله، لێ نه ب مرۆڤان و سیما و ناڤ و پاشناڤێ وان. پاشى بارێ ده‌روونیێ خوساره‌تا و هه‌ستێ مرۆڤ و كه‌سێن وى و مه‌زاختنێن وى كى ژێ به‌رپرسه, نزا بۆچى هنده‌ك كه‌سان خوه ئێخسته بن ڤى بارى ڤه؟، ئه‌رێ ژ باوه‌ریێن سیاسیه یان (شو یه‌كا میدیا) یه بۆ چه‌ند رۆژان. مخابنى كه‌سایه‌تیا وان و سیمایێ وان ل به‌ر ڤان دیواران ب ڤى ره‌نگى بێ رێزبین… دبیت به‌رسڤا وان بۆ من ئه‌ڤه بیت. ماته شۆله ژێ یه, ئازادیه..
نيشاندان
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com