ل 20. 06ی ڤێ مه‌هێ سه‌رفه‌رماندێ هێزێن ڤۆلكانا فرات حه‌قی كۆبانی كو سه‌ر ب یه‌په‌گێ ڤه‌یه‌ داخوَیانیه‌كا گه‌له‌ك بترس و دووری گیانێ كوردایه‌تی و وێ خه‌باتا دومدرێژا نه‌ته‌وا كورد كری د رێكا سه‌رخوه‌بوون و ئاڤاكرنا ده‌وله‌تا كوردی دا، بۆ ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ دا و گوت: ( هنده‌ك هه‌نه‌ مه‌ گونه‌هبار دكون كو ئه‌م بزاڤا دامه‌زراندنا ده‌وله‌ته‌كا كوردی دكوین، ئه‌م دووپات دكوین بۆ وان كوسان كو د هزر و فه‌له‌سه‌ و ره‌وشتێ مه‌ دا نینه‌ دامه‌زراندنا ده‌وله‌تا كوردی). ب درێژیا خه‌باتا نه‌ته‌واكا چ سه‌ركرده‌ و فه‌رماندارێن كورد ئه‌ڤ وێره‌كیه‌ نه‌دایه‌ خوه‌ و بێژت: د هزر و ره‌وشت و فه‌لسه‌فا مه‌ دا نینه‌ ئه‌م ده‌وله‌ته‌كا كوردی ب دامه‌زرینین!! لێ ئه‌ڤرۆ فه‌رمانداره‌كێ كورد یێ راڤه‌ رۆڤیا ب دوژمنێن كورد و مرۆڤاتیێ دكوت(داعش و هه‌ڤ په‌یمانین وێ) و ب وێ به‌رخوه‌دانا شێرانه‌ ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ و ب تایبه‌ت ل كۆبانێ ئه‌نجامدای و ب ڤی َله‌هه‌نگیێ پشته‌ڤانیا هه‌موو دونیایێ بۆ دۆزا ره‌وایا نه‌ته‌وا كورد ب ده‌ستڤه‌ ئینای و دیسا ل ده‌مه‌كی كو نه‌خشێ سایكس – پیكۆی ل به‌ربازاریه‌ و نه‌خشه‌كێ دن بۆ رۆژهه‌ڵاتا ناڤین یێ ل سه‌ر مێزێن زلهێزێن جیهانێ و دوژمنێن هه‌بوونا ده‌وله‌ته‌كا كوردی كوفتینه‌ د ته‌نگاسیێ دا و ژبلی ئاریشێن ناڤخوه‌ یێن داگیركورێن كوردستانێ و گه‌رمیا شه‌رێ تایفی و ناڤخوه‌یی. ئه‌ڤه‌ ته‌ڤ هۆكارن و ده‌لیڤه‌كێ دیرۆكی یه‌ بۆ بلندكرنا كوژیركێن خوه‌سته‌كێن كوردی تا ب ئاستێ راگه‌هاندنا ده‌له‌ته‌كا سه‌ربخوه‌ و ئازاد. لێ فه‌رماندێ مه‌ ئه‌ڤ ره‌وشه‌ هه‌موو ژبیركریه‌ و ملێ خوه‌ دایه‌ به‌رپرسه‌كێ هێزه‌كا بۆ خوه‌ ل جهێ پیه‌كی دگه‌رهت دا لێ ڤه‌ ب هێوڕت و ناڤه‌كێ گران ل خوه‌ كریه‌(ئۆپۆزسیونا سوری) و ئه‌ڤێ ئۆپۆزسیونێ هه‌تا ئه‌ڤرۆ ژی چ دانپێنان ب مافێن كوردان نه‌كرینه‌ و چاڤه‌رێ ناهێته‌ كرن كو دانپێنانێ بكون. پرسیاره‌ك ل ڤێره‌ خوه‌ ئاراسته‌ی رێزدار حه‌قی كۆَبانی دكوت: ماده‌م د هزر و فه‌لسه‌فه‌ و ره‌وشتێ هه‌وه‌ دا ده‌له‌ت تونه‌یه‌ پا ئه‌ڤ مالوێرانی خوه‌ كۆژیه‌ چ واته‌ی دگه‌هینت؟ بۆ كوچ و لاوێن مه‌ ب هه‌روه‌ دده‌ن كوشتنێ و ئه‌ڤ كانتۆن و كارتۆنه‌ چنه‌ هه‌وه‌ سه‌رێ مه‌ پێڤه‌گێژ كری؟ بۆ هه‌ر كوسی دیاره‌ دید و جیهانبینیا ئۆپۆزسیونا سوری بۆ دۆزا ره‌وایا گه‌لێ مه‌ گه‌له‌ك ژ یا رژێما ئه‌سه‌دی پاشڤه‌رۆتر و شۆڤینتره‌ و هێزێن دیمۆكراتخاز و لیبه‌راڵ د ناڤ ته‌ڤنێ سیاسیێ سوریێ دا گه‌له‌ك یێ بێهێزه‌ و نه‌ خوه‌دی باندۆره‌ك هه‌ستپێكریه‌ لێ دیسا په‌یه‌ده‌ و لایه‌نێن دن یێن كوردی دكارن ل گه‌ل وان به‌ره‌یه‌كی پێك بینن و كوژیركێن خوه‌سته‌كێن كوردا ب گه‌هینن ئاستێ فیدرالیێ هه‌روه‌كو ل باشوورێ كوردستانێ سه‌ركرداتیا سیاسیا كوردی شیایی ڤێ خوه‌سته‌كێ ب سه‌ر هێزێن ئۆپۆزسیونا عێراقی دا ب سه‌پینت و ئه‌نجام حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ژێ هاته‌ شكوڤا كوردی.
ئه‌ڤه‌ داخوه‌یانیه‌كا بترسه‌ چونكو نكۆڵی كرنه‌ ژ وێ خه‌باتا گه‌لێ كورد ل رۆژئاڤای ب ساڵانه‌ ل دژی سیاسه‌تا ب عه‌ره‌بكرن و پشتینا عه‌ره‌بی و بێ ناسنامه‌ بوونێ، ئه‌نجامدای و دهاته‌ خاستن ته‌ڤ لایه‌نێن سیاسی یێن كوردستانی ل سه‌ر ئاستێ كوردستانا مه‌زن ل سه‌ر ڤی هه‌لویستێ په‌یه‌دێ ببه‌رسڤ هاتبانه‌ و شه‌رمه‌زار بكون؛ چونكو ده‌وله‌تبوون خوه‌سته‌كا هه‌ر كورده‌كێ ب شه‌ره‌فه‌ و د ته‌گاڤترین گه‌هێن دیرۆكا كورد تێرا ده‌ربازبووین دا نكۆلی و خوه‌ ڤه‌دزین ژ ڤێ ئارمانجێ ل بن چ گه‌فان دا نه‌هاتیه‌ كرن.
سیاسه‌تا خوه‌ ل ب به‌ر دوژمنی سڤك و بچووك دیتنێ ژبلی ژده‌ستدان و راده‌ستبوونێ پێڤه‌تر چ به‌رهه‌م ناهێته‌ شوونێ و حه‌قی كۆبانی و رایه‌دارێن په‌یه‌دێ ڤێ چه‌ندێ ژ هه‌ر ئێكی پێتر دزانن و چونكو به‌ری كوردێن رۆژئاڤا خوه‌ ته‌ڤگه‌ر بكون و كانتۆنێن خوه‌ رابگه‌هینن، كوسه‌كی نه‌ ژ ئۆپۆزسیونا سوری و نه‌ ژی رژێما ئه‌سه‌دی نه‌دگوتن پرسا كوردی هه‌یه‌ و نكۆلی ل هه‌بوونا كوردان دكر؛ به‌لێ پشتی هینگێ ته‌ڤ هاتنه‌ ل سه‌ر هێلا دانپێنانا پرسا كوردی و ئه‌ڤجا چ مروه‌ته‌ پشتی بڕینا ڤێ قۆناغێ و دانپێنانا ناڤ ده‌وله‌تی ب پرسگرێكا كورد ل هه‌رچار پارچێن كوردستانێ و هه‌بوونا حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و ئه‌زموونا وێ كو دبیته‌ باشترین نه‌خشه‌ رێ بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسا كوردی ل هه‌ر چار پارچێن كوردستانێ، ئه‌ڤ داخوه‌یانیا بێ كێر و بترس ده‌رمافێ چاره‌سه‌ركرنا پرسا كوردی و ل ڤی ده‌می دا دڤێت بهێته‌ رسواكرن و بایكۆتكرن دا كوسێن وه‌كو وی ئێدی جورئه‌تا هندێ نه‌بت ڤێ بێ رێزیێ ل خه‌بات و به‌رخوه‌دان و خوه‌سته‌ك و هیڤیێن نه‌ته‌وا كورد بكوت. دڤێت حه‌قی كۆبانی و هه‌ڤ رایێن وی بزانن: ده‌وله‌تبوون د گیان و هه‌ست و ره‌وشتێن مه‌ دا رهێن خوه‌ كوور داهێلانه‌ و دێ ل سه‌ر رێكا ده‌وله‌تبوونێ دا هه‌رتشتی كوینه‌ قوَربان و درووشمێ یان كوردستان یان نه‌مان ئایه‌تا پیرۆزا مه‌یه‌ و پاشڤه‌ زڤرین ژ ڤی درووشمی ب چ ئاوایان د هزرا مه‌ دا نینه‌.

هه‌ر كه‌سێ ڤی مانشێتی بخوینت ب تایبه‌ت ئه‌وێن نه‌ ل كوردستانێ دژین؛ دێ هزركه‌ن و دبت ب كه‌ڤن چه‌پا و سه‌مایێ بكه‌ن كو پارچه‌كا دن یا وه‌ڵاتێ مه‌ رزگار بوو! ئو ب ده‌ستێ كێ ب ده‌ستێن په‌كه‌كێ ئه‌و پارتیا ل دووماهیكا ساڵێن حه‌فتیان(1978) ژ چه‌رخێ بووری ئه‌م ب گوتارا كوردستانی و ده‌وله‌تا كوردی گێژكرین؛ به‌لێ ل دووماهیێ بوو پارته‌كا توركی(هه‌ده‌پ) و ب هندێ ژی نه‌راوه‌ستا بۆ پارێزڤانه‌كا توندڕه‌وا سنوورێن توركیا و ده‌وله‌تا كوردی ب پرۆَسه‌كا پاشڤه‌ڕۆتی و دژی خوه‌سته‌كێن گه‌لێن ل كوردستانێ دژین، ب ناڤ دكه‌ت. د بت هه‌ر ئه‌ڤه‌ بت سه‌ده‌مێ وێ ئێكێ كو په‌كه‌كێ بزاڤ نه‌كربت ل باكوورێ كوردستانێ ده‌ڤه‌ره‌كێ ژ ده‌ستێ داگیركه‌رێن تورك رزگار بكه‌ت، هه‌رچه‌نده‌ چه‌كدارێن وێ شیانێن پاراستنا ده‌ڤه‌ران هه‌یی لێ وه‌ ناكه‌ت و ئه‌ڤه‌ژی گومانێ ل سه‌ر پرۆژێ وێ بۆ رزگاركرنا كوردستانێ دئێخته‌ دگومانێدا. لێ تشتێ بالكێش و سه‌یر ئه‌وه‌ په‌كه‌كێ بزاڤ كریه‌ ژ ده‌رڤه‌ی باكورێ كوردستانێ بارگه‌هێن خوه‌ ب دانت و ناڤێن سه‌یر سه‌یر لێ بكه‌ت(هه‌رێما میدیا و قه‌ندیل و زاپ(ده‌ڤه‌را نێروه‌ و رێكان)) و هه‌رچه‌نده‌ ئه‌ڤ ده‌ڤه‌ره‌ هه‌رده‌م دبن ستاتۆیا شوره‌شا كوردی دابوون و ب ده‌ڤه‌رێن رزگاركری دهێنه‌ هه‌ژمارتن. لێ په‌كه‌كێ بارگه‌هێن خوه‌ لێ دانانه‌ و حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ژ به‌ر هه‌ستا نه‌ته‌وه‌یی ده‌نگێ خوه‌ نه‌كریه‌ و نه‌خاستیه‌ چ كێشان ل گه‌ل په‌كه‌كێ دروست بكه‌ت و چاڤێن خوه‌ ل وان باره‌گایان نه‌قاندینه‌ و ئه‌ڤ هه‌لویستێ وێ بوویه‌ سه‌ده‌ما گه‌له‌ك سه‌رگێژی بۆ په‌یدا ببن ژ لایێ حكومه‌تا عێراق و توركیا و ئه‌مریكا، لێ دیسا حكومه‌تا هه‌رێمێ نه‌چوو بن بارێ وان و هێجه‌ت ل په‌ی هێجه‌تێ بۆ ڤێ یه‌كێ ددیتن. ل جهێ په‌كه‌كه‌ ئه‌ڤی هه‌لویستێ كوردانه‌ یێ حكومه‌تا هه‌رێمێ و ب تایبه‌ت یێ سه‌رۆكێ هه‌رێمێ رێزدار مه‌سعود بارزانی بلند بنرخینت، ل دژ ده‌ر دكه‌ڤن و تومه‌تێن بێ بنه‌ما د مه‌دیا خوه‌ دا به‌ڵاڤ دكه‌ن و به‌رده‌وام ئاریشا بۆ حكومه‌تا هه‌رێمێ دروست دكه‌ن و ده‌ست د كار و بارێن ناڤخوه‌ یێن هه‌رێمێ دا دده‌ن و ل دژی پرۆژێ ده‌وله‌تا كوردی ده‌ردكه‌ڤن. مه‌ گوت ئه‌و ده‌ڤه‌رێن ئه‌ڤرۆ په‌كه‌كه‌ لێ دئاكنجی چ ده‌ما نه‌كه‌فتینه‌ دبن ستاتۆیا حكومه‌تا عێراقێ و هه‌رده‌م ده‌ڤه‌ره‌كا رزگاركری بوویه‌ لێ په‌كه‌كێ پشتی سه‌رهلدانا پیرۆز و ئاڤابوونا حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ده‌ست ب سه‌ر وێ ده‌ڤه‌رێ دا گرتیه‌ ئانكو په‌كه‌كێ ئه‌و ده‌ڤه‌ر نه‌ رزگار كریه‌ و نه‌هه‌تا چ ده‌را و هه‌روه‌كو به‌ری چه‌ند رۆژه‌كا دامه‌زراندنا هه‌رێما حه‌فت ته‌نینێ راگه‌هندی. دڤیا مه‌دیا كوردی ئه‌ڤ بابه‌ته‌ ئازراندبا و رایا گشتیا كوردی هشیار كربا چونكو ئه‌ڤه‌ راگه‌هاندنا شه‌ریه‌ ل دژی حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و تێكدانا ئێك رێزیا ناڤمالا كوردیه‌. ب مخابنی ڤه‌ ئه‌ڤرۆ مه‌دیا كوردی چوویه‌ بن سیبه‌را حزبێن كوردی و ب چاڤێ حزبایه‌تی ل كێش و گرفتێن ره‌هه‌ندێن نیشتمانی و نه‌ته‌وه‌یی هه‌یی مێزه‌ دكه‌ن؛ له‌وا خوه‌ بێده‌نگ كرنه‌. حه‌فته‌نین په‌كه‌كێ رزگار نه‌كریه‌ تا ناڤێ هه‌رێمێ لێ بكه‌ت لێ ئه‌ڤه‌ ب دیتنا من ژبۆ هندێ یه‌ كو سه‌ركرداتیا پارتی دیمۆكراتی كوردستان بكێشیته‌ ناڤ گێره‌یه‌كا سیاسی كو ژ پرۆژێ ئێك رێزیكرنا ناڤماڵا كوردی و ئاماده‌باشی بۆ جاردانا ده‌وله‌تا كوردی دوور بێخت و ئه‌ڤه‌ ژی په‌یاده‌كرنا سیاسه‌تا ئیران و توركیایه‌ كو ناخازن ده‌وله‌ته‌كا كوردی بهێته‌ راگه‌هاندن و وان ب خوه‌ ژی ئه‌و شیان نینن ل هه‌مبه‌ر ڤێ خوه‌سته‌كا ره‌وایا گه‌لێ كورد راب وه‌ستن چونكو ئیران هه‌تا حه‌فكێ یا د بابه‌لیسكا گرفتان دا وه‌ر بووی و توركیا ژی یا كه‌فیته‌ د به‌ره‌یێ دژی ئه‌مریكا دا و پرۆژێ وێ بۆ رۆژهه‌ڵاتا ناڤین، ئه‌ڤجا په‌كه‌كه‌ ل جای وان شه‌رێ حكومه‌تا هه‌رێمێ دكه‌ت. بێده‌نگیا حكومه‌تا هه‌رێمێ ل سه‌ر ڤی هه‌لویستێ په‌كه‌كێ نیشانا پێگه‌هشتنا سیاسیا سه‌ركرداتیا كوردیه‌ و بشاڤتنا هه‌موو شیانایه‌ بۆ ئارمانجا پاراستنا هه‌ریمێ یه‌ ژ شه‌رێن لا به‌لا و راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردیه‌.

دبێژن ل وه‌ڵاتێ عه‌لی بابی و چل دزا هه‌ر تشت نه‌ ل گۆڕ یاسا و رێسایان ب رێڤه‌ دچوو و هه‌ر ئیك ته‌ڤشووێ به‌رێ خوه‌ بوو، كه‌سێ زیره‌ك ئانكو فێلباز ب پله‌كێ دچوو سه‌رێ ملله‌كێ و ژووردا ته‌ماشه‌ی ژ خوه‌ پێدا دكرن و تێر ب فێل لێكریان دكه‌ن كه‌نی و په‌یڤێن نه‌شرین ده‌ر مافێ وان دكرن و د بت هوسا بێژن: هه‌یلا خشیمان چ خوه‌ش باوه‌رن! ئه‌ڤه‌ ل سه‌ر ده‌مێ عه‌لی بابیێ بازرگان و چل دزان روودا بوو؛ ئانكو دزی وێره‌كی و شاره‌زایی بوو و ره‌نگه‌ ره‌واتیه‌ك تێدا هه‌بت هه‌رچه‌نده‌ دزی هه‌ر دزیه‌ و نیشانا ره‌وشت نزمی و بێكێریێ یه‌. لێ ئه‌گه‌ر ئه‌م وه‌ك لێكرنه‌كێ بكه‌ین د ناڤبه‌را سه‌رده‌مێ عه‌لی بابی و ڤی سه‌رده‌مێ ئه‌م تێدا دژین ئه‌م چ جوداهیێن بنگه‌هین نابینین؛ تنێ ئه‌و نه‌بت عه‌لیێ باش بازرگان كێشه‌ دگه‌ل چل دزان بتنێ هه‌بۆو لێ ل سه‌رده‌مێ مه‌، مه‌ كێشه‌ دگه‌ل له‌شكه‌ره‌كێ نه‌ سه‌ری دیاره‌ و نه‌ دووماهی، هه‌یه‌(ئه‌ڤه‌ مانشێته‌) و جوداهیا دن یێن به‌رێ بتنێ دزی دكرن و مرۆڤی دكاری خوه‌ ژ بپارێزت و هه‌رده‌ما ئێك ژ وان هاتبایه‌ گرتن، داكه‌ڤته‌ به‌رلێپرسین و سزای. لێ دزێن ئه‌ڤرۆ د ده‌ستهه‌ڵاتێ دانه‌ و خودان بۆیانباخ و قات و ئه‌فه‌ندینه‌، یاسا و ده‌ستهه‌ڵات پشته‌ڤانن. ئه‌ڤ له‌شكه‌ره‌(دز) د دفن بلندن و د سه‌ر یاسایێ را باز دده‌ن و چ باكی ب كه‌سه‌كی نینه‌ و ره‌خنێن رۆژنامه‌ڤان و نڤیسه‌ر و خه‌مخوه‌رێن ڤی وه‌ڵاتی ب فلسه‌كێ سۆر ناكڕن! د ڤێ گه‌رما هاڤینێ و ره‌مه‌زانا پیرۆز دا پێش وه‌خت داخازا پارێن ئاڤێ و كه‌هره‌با بوویه‌ عه‌ورێن بهاره‌كا دره‌نگ، دكه‌ن. نابت ئه‌م به‌حسێ هه‌بوونا قه‌یرانان بكه‌ین ئه‌گه‌ر دێ بێژن هوون یێن شێت بووین ما كه‌نگی قه‌یرانا پانزینێ هه‌یه‌ و ما چیه‌ ئه‌گه‌ر مرۆڤ سێ ده‌مهژمێرا ل سه‌را پانزینێ ب راوه‌ستت و مانێ هوون هه‌ر دبێ كارن و حكومه‌ت مووچه‌یان ل ده‌مێ خوه‌ دا بۆ هه‌وه‌ هه‌موویان سه‌رف دكه‌ت! هه‌ما ئه‌وه‌ به‌رپرسێن مه‌ نابێژن: پا هوون كتكێن چاڤ كووره‌نه‌ ما هوون نابینن ئه‌م یێن شه‌ڤ و رۆژا دكه‌ین ئێك دا جه‌نابێ هه‌وه‌ ل مالێن خوه‌ ته‌نا ل به‌ر بایێ هوونكێ سپلێتا خوه‌ ته‌رحان بكه‌ن! سه‌یره‌ ئه‌ڤ ده‌مێ ئه‌م كه‌فتین تێدا و ڤێ ده‌ستهه‌لاتێ هه‌ر تشت ل به‌ر مه‌ یێ ئالزاندی و باوه‌ریا مه‌ ب چاره‌یێن به‌حس ژێ تێته‌ كرن هه‌ر نه‌مایه‌، ب شه‌ڤ و رۆژ یێ به‌حسێ گه‌نده‌لیێ دكه‌ن(هه‌ر چه‌نده‌ ئه‌ز دبێژم مه‌ گه‌نده‌لی نینه‌ به‌لێ مه‌ كێشا رێڤه‌به‌ریێ هه‌یه‌) و مزگینی ل دووڤ مزگینیێ دده‌ن كو دێ ڤێ دیاردێ بنبڕ كه‌ن و هه‌موو كێش و قه‌یرانیێن روو ب روو مه‌ دبن ئه‌م یێ ل سه‌ر كار دكه‌ین، به‌س هوون بێهنا خوه‌ فرهه‌ بكه‌ن. دبێژن ئه‌گه‌ر من جاره‌كێ دره‌و ل ته‌ كر و ته‌ باوه‌ر كر نیشانا خوه‌ش جامێریا ته‌یه‌؛ لێ ئه‌گه‌ر من دووباره‌ و سێباره‌ كر ئه‌گه‌ر هه‌ر دیسان ته‌ باوه‌ر كر نیشانه‌ تو كه‌سه‌كی گه‌له‌ك ژیرمه‌ند و دڵۆڤانی لێ ئه‌گه‌ر زێده‌تر لێهات هه‌ڤكێش به‌روڤاژی دبت و ده‌به‌نگیا فێلبازی دیار دبت و هه‌موو سۆز و مزگینیێن وی خرش دبن و د ناڤ جڤاكی دا بێ روو دبت و هه‌رده‌ما ئاڤروویا كه‌سه‌كی كه‌ڤت، رابوون و روومه‌تا خوه‌ ژ ده‌ست دده‌ت. سۆز و مزگینێن خرش ل به‌ر قوتبوونا كه‌هره‌بێ و سه‌را پانزینێ و زێده‌بوونا بهایێ هه‌رتشتی دبن تڤه‌نگێن داوه‌تیان و هێرسا خه‌لكی دشارینت و هه‌رده‌ما هێرسا خه‌لكی شاریا و ئه‌گه‌ر سیلاڤا مزگینی و سۆز هه‌ر خرش ب ده‌ركه‌ڤن، ترسا په‌قینا هێرسا خه‌لكی نێزیك دبت. بلا به‌س بن سۆزێن هنگڤكری و مزگینیێن بێ ئه‌نجام.

هه‌رچه‌نده‌ كوردستان هێشتا نه‌بوویه‌ ده‌وله‌ت و خوه‌دیا ستاتۆه‌كا دانپێدان كری ژ لایێ نه‌ته‌وێن ئێكگرتی و نه‌بوویه‌ ئه‌ندام د ناڤ وێ ئێكه‌تیێ دا ژبلی كو هه‌رێما كوردستانێ هێشتا پشكه‌كه‌ ژ عێراقا فیدڕال و ل گۆر قانوونا ناڤ ده‌وله‌تی ب فه‌رمی هێشتا پشكه‌كه‌ ژ ده‌وله‌تا عێراقێ. سه‌یر و حێبه‌تی د وێ ئێكێ دایه‌ كو لایه‌نێن سیاسی یێن كوردستانێ خوه‌ د سه‌ر ڤێ راستیێ دا دهاڤێژن و دگه‌رما ڤێ گرفتا هه‌رێما كوردستانێ دا لگه‌ل حكومه‌تا ناڤه‌ندی هه‌یی ل جای ل چاره‌ رێكان بگه‌رهن و ل هه‌ڤ بكه‌ن و دگه‌ل به‌غدا ب ئێك گوتار دانوستاندنێ بكه‌ن كو ئه‌ڤرۆ ژ هه‌رده‌مه‌كی پتر مه‌ پێدڤی ب ئێك گوتار هه‌یه‌، دهێن و وه‌ریسه‌كێ زڤڕ دكه‌نه‌ قركا پرۆسا سیاسیا هه‌رێمێ ئه‌و ژی پرسا سه‌رۆكاتیا هه‌رێمێ یه‌ كا ئه‌رێ سه‌رۆك ل په‌رله‌مانی بهێت هه‌لبژارتن یان ئێكسه‌ر ژ لایێ خه‌لكی ڤه‌. گه‌نگه‌شه‌ ل سه‌ر پرسێن ده‌ستووری دڤێت به‌ری هه‌رتشتی ژ لایێ قانوونزانان ڤه‌ بهێت ڤه‌كۆلین و پاشی د ناڤ په‌رله‌مانی دا و دوور ژ جادێ و هه‌ستیاریا خه‌لكی به‌رامبه‌ر پرسێن هۆسا دگرنگ كو ئایندێ نڤشێن بهێن و پرۆسا سیاسی دیار دكه‌ت. هه‌رده‌ما ئه‌ڤ پرسێن هۆسا دگرنگ هاتنه‌ د ناڤ جادێ دا هه‌ستیاریێ په‌یدا دكه‌ت و هه‌ر كه‌س تۆپز ل كه‌ندال ژێ خه‌به‌ر دده‌ت و ره‌وشا ناڤخوه‌یا جڤاكێ پتر شلۆق دكه‌ت و ب زۆرێ رادكێشن ناڤ ململانێن سیاسی. په‌یاده‌كرنا ڤێ سیاسه‌تێ ژ لایێ كیژان هێزا سیاسی ڤه‌ بت، نه‌ بۆ رۆهنكرن و گرنگیا وی بابه‌تیه‌ كو په‌یوه‌ندی ب ئایینده‌یێ هه‌رێمێ ڤه‌ هه‌یه‌، به‌لكو بزاڤه‌كه‌ بۆ
تێكدانا ره‌وشا ناڤخوه‌یی و بێهێزكرنا هه‌رێمێ یه‌ به‌رامبه‌ر حكومه‌تا ناڤه‌ندی. راستڤه‌كرنا خالێن ده‌ستووری ب تایبه‌ت یا سه‌ررۆكاتیا هه‌رێمی كارێ خۆڵا به‌رێ یا په‌رله‌مانی بوو لێ نه‌هاته‌ كرن، پرسیار ئه‌ڤه‌یه‌ بۆ چی نه‌كرن و بۆ چی نوكه‌ دهێته‌ كرن؟ ل گۆر دیتنا من و هه‌روه‌سا ره‌وشا ئیرۆ وه‌سا دخازت راستڤه‌كرنا ده‌ستووری بهێت پاشخستن و پۆستێ سه‌رۆكتیا هه‌رێمێ چ گوهۆرێن ب سه‌ردا نه‌هێن بۆ قۆناغا پشتی داعشێ و ئه‌ڤ بابه‌ته‌ نه‌كه‌ڤته‌ به‌ر بازارێ زۆربه‌ركێ(موزایه‌ده‌) یا سیاسی ژبه‌ر گه‌له‌ك سه‌ده‌مان ژ هه‌موویان گرنگتر:
• پێگه‌هێ سه‌رۆكێ هه‌رێمێ رێزدار مه‌سعود بارزانی ل سه‌ر ئاستێ ناڤخوه‌ و ده‌رڤه‌ و ئه‌سته‌مه‌ د قۆناغا ئه‌ڤرۆ دا كه‌سه‌ك هه‌بت جهێ وی بگرت كو جهێ متمانا لایه‌نێن كوردستانی و ده‌رڤه‌ بت.
• هه‌رێما كوردستانێ د قۆناغه‌كا هه‌ستیار دا ده‌رباز دبت، ب سه‌ده‌ما شه‌رێ داعشێ و گرفتێن د گه‌ل حكومه‌تا ناڤه‌ند و نه‌به‌رهه‌ڤیا ناڤه‌ندی بۆ چاره‌سه‌ركرنا وان گرفتان.
• ژ هه‌ر ده‌مه‌كی پتر به‌حسێ قۆناغا پشتی سایكس-پیكۆی دهێته‌ كرن و ئه‌گه‌ر سازان و هه‌ڤگرتن ل سه‌ر پرسێن بنگه‌هین نه‌هێته‌ كرن و كورد ب یه‌ك ده‌نگ نه‌بن، دێ ئه‌ڤ هه‌له‌ ژ ده‌ستێ مه‌چت و دێ بینه‌ پالێن پووشی.
• ده‌مێ مای تێرا هندێ ناكه‌ت ئه‌و قانوون ب باشی بهێته‌ رۆهنكرن و ژ راپرسیێ ده‌رباز ببت.
ئه‌ڤ خاله‌نه‌ وێ چه‌ندێ دووپات دكه‌ت كو پتر د به‌رژه‌وه‌ندیا پرۆسا سیاسی و هه‌رێما كوردستانێ دا یه‌ راستڤه‌كرنا ده‌ستووری بهێته‌ پاشخستن تا ئه‌م ژ ڤێ قۆناعێ بێی زیان ده‌رباز ببین. لێ وه‌ك دیار هنده‌ك لایه‌نێن سیاسی ب فیتا ئه‌جندایێن ده‌ركی تێنه‌ زۆخاندن بۆ ئاوورته‌كرنا ره‌وشا ئاراما هه‌رێمێ، ب هێجه‌تا ب سه‌رڤه‌چوونا ده‌مێ سه‌رۆكاتیا هه‌رێمێ ل 19. 08. 2015 و ئه‌ڤه‌ ژی دێ ڤاڵه‌هیه‌كا سیاسی په‌یدا كه‌ت، لێ ئه‌ڤه‌ براستی مه‌له‌ڤانی كرنه‌ د كۆربه‌قا ده‌می دا و د شیانا په‌رله‌مانی دا هه‌یه‌ مه‌ ژ ڤێ ڤاله‌هیێ قورتال بكه‌ت بیێ كو رێگره‌كێ قانووی په‌یدا ببت؛ ئه‌و ژی ب دووباره‌ درێژكرنا ده‌مێ سه‌رۆكێ هه‌رێمێ بۆ دوو سالان یان زێده‌تر و ب ڤێ زێده‌كرنێ چ تۆفان نارابن و پاپۆرا مه‌ ژی دێ ب ئارامی ژ ڤێ بابه‌لیسكا پر دژوار گه‌هته‌ قۆناغا ئێمناهیێ.

داگیركه‌ر ته‌ڤ ب ئێك زمان دئاخڤن و چ جوداهی د ناڤبه‌را وان دا نینه‌ ئه‌ڤجا ئه‌و داگیركه‌ر كی بت گرنگ نینه‌ چونكو ته‌ڤ خوه‌ وه‌سا دبینن ئه‌گه‌ر ئه‌و نه‌بن وه‌ڵاتێ داگیركری نكارت خوه‌ ل سه‌ر پیێن خوه‌ بگرت و هه‌ر كاره‌كێ ئه‌و ئه‌نجام بده‌م د پێخه‌مه‌تی وان دایه‌ و ئه‌و باشتر به‌رژه‌وه‌ندیا وان دزانن؛ مخابن گه‌له‌ك كه‌سێن وه‌ڵاتێ وی داگیركری ژی دگه‌هن ڤێ باوه‌رێ و ل دژی خوه‌سته‌ك و به‌رژه‌وه‌ندیێن وه‌ڵاتێ خوه‌ بزاڤێ دكه‌ن و دبن داره‌ ده‌ستێن داگیركه‌ری.
مه‌ ل باشوورێ كوردستانێ سه‌ربۆره‌كا گه‌له‌ك بژان ل گه‌ل خوه‌دیێن ڤێ باوه‌رێ هه‌یه‌(جاش و ئۆتۆنۆمیێ به‌عسیان) و نموونا هه‌ری نێزیك؛ ده‌ما ل 11. 03. 1974ێ رژێما به‌عس ئۆتۆنۆمیه‌كێ ئێك لایه‌نه‌ په‌ژراندی و گه‌له‌ك ژ كوردان چوونه‌ بن بارێ ڤێ بریارا داگیركه‌رێ عێراقی و لێ سه‌ركرداتیا سیاسیا كوردی نه‌په‌ژراند و شوڕه‌شێ دووباره‌ هلدا چه‌كی، نموونا دن پشتی سه‌رهلدانا مه‌ها ئادارا 1991ێ حكومه‌تا داگیركه‌ر خوه‌ ژ كوردستانێ ڤه‌كشاند و ل وێ باوه‌رێ بوو كو كورد نكارن خوه‌ برێڤه‌ ببن و چه‌ند مه‌ه نابوورن وێ سه‌ركرداتیا كوردی هه‌وارا خوه‌ ببن به‌ر عه‌رشێ وان و بێژنه‌ وان: ئه‌زبه‌نی وه‌رن و بێی هه‌وه‌ ئه‌م نكارن ده‌ستهه‌لاتداریێ بكه‌ین! لێ ب ئه‌زموون دیار بوو كو د چه‌ند سالێن كێم دا كوردستانێ عێراق هێلا و ره‌نگ و سیمایێ ئاڤه‌دانیێ هه‌ر پارچه‌كا كوردستانا رزگاركری ڤه‌گرت و ئه‌ڤجا نوكه‌ بووان بوویه‌ خوه‌زی و مراز ل كوردستانێ و لبن ئاڵایێ كوردستانێ ئاكنجی ببن.
ل باكورێ كوردستانێ ئه‌ڤرۆ ئه‌زموونا باشوورێ كوردستانێ لێ دووباره‌ دبت هه‌لبه‌ت ل بن هنده‌ مه‌رج و ده‌مێن جودا لێ ناڤه‌رۆك هه‌ر ئه‌وه‌، سه‌یركه‌ن ئاكپارتی وه‌كو به‌عسیا پاكێچه‌كا ل گۆڕه‌ی به‌رژه‌وه‌ندیێن ده‌وله‌تا توركی بۆ چاره‌سه‌ریا پرسگێكا كوردی دانایه‌ و بێی كو پرسێ ب سه‌ركرداتیا سیاسیا كوردی بكه‌ت و دبێژن: ئه‌ڤ پاكێچه‌ د به‌رژه‌وه‌ندیا كوردان دایه‌ هه‌وجه‌ی چ پاكێچێن دن نینه‌! ئانكو خوه‌ ب موختار و برایێ مه‌زن دزانن و وه‌سا هزر دكه‌ن كو هێشتا كوردان قۆناخا زارۆكی و سنێله‌تی تمام نه‌كریه‌ و به‌لكو هێشتا وێڤه‌تر دچن و مه‌ ب نیڤه‌ مرۆڤ ناس دكه‌ن!! ئه‌ڤ دخوه‌دا ئاڤابوون و پشتراستیه‌ باندۆره‌ك نه‌رێنی ل سه‌ر جڤاتا كوردستانێ هشتیه‌ و ئاكیارتی گه‌له‌ك ب شه‌هره‌زایی یاریێ ب عه‌قلێ كوردی دكه‌ت؛ ته‌ڤ ده‌ك و دولابێن ده‌وله‌تێ دده‌ت خه‌بتاندن بۆ دسه‌ردا برنا خه‌لكێ كوردستانێ و دوور بكه‌ت ژ پێشه‌نگێن جڤاكێ كو ئه‌ڤرۆ خوه‌ د هه‌ده‌پ و پارتیێن دنێن كوردستانی دا دبینن.
ئه‌گه‌ر مرۆڤ ل هه‌وا هه‌لبژارتنێن توركیا مێزه‌ بكه‌ت، ئه‌ڤ یه‌كه‌ ب رۆنی دیار دبت كو توركیا و ب تایبه‌ت ئاكپارتی و هه‌وه‌دارێن وێ ل ده‌ڤه‌رێ ته‌ڤ كه‌فتنه‌ سه‌ر هێلا چه‌واشه‌كرن و سه‌ردا برنا تاكێ كورد كو ده‌نگێ خوه‌ نه‌ده‌ن هه‌ده‌پ و لایه‌نێن دنێن كوردی چونكو فه‌ریاد ره‌سێ توركیا و خه‌مخۆرێ چارسه‌ركرنا پرسگێركا كوردی ته‌نێ ئاكپارتی و كه‌ساتیا ئه‌رددۆغانی یه‌! وه‌ك دیار و گرس و میتینگێن هه‌ده‌پێ ترسه‌كا مه‌زن ئێخستیه‌ دلێ ئاكپارتی و هه‌وادارێن وێ و خرشیا بانگه‌شیا وان بۆ كوردان دیار بوویه‌ و ژبه‌رهندێ ل دژی ڤان میتینگان هه‌تا ئه‌ڤرۆ 125په‌قین هاتنه‌ ئه‌نجامدان ژبۆ چاڤترساندن كوردان و په‌قینا ئامه‌دێ(5. 06. 2015) ژ هه‌موویان مه‌زنتر بوو(چار شه‌هید و پتر ژ 175 بریندار) ئه‌ڤ كریاره‌ بۆ بێده‌نگكرنا ئامه‌دیان بوو دا نه‌چار ببن باوه‌ریێ ب پاكێچا ئه‌ردۆغانی بینن و هه‌ده‌پێ نه‌چار بكه‌ن وێ پاكێچێ بپه‌ژرینن هه‌روه‌كو رژێما عێراقێ ل 1974ێ كری، لێ ئه‌زموونا حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ئه‌ڤ هزرو پاكێچه‌ خرش ده‌رخستنه‌ و ل رۆژا ده‌نگدانێ(7. 06. 2015) ل ئامه‌دێ دێ ڤان پاكێچ و پیلانان وه‌رپێچن و هاڤێژنه‌ به‌ر همبێزا وان.
6. 06. 2015

تۆندڕه‌و و تۆندڕه‌وی خوه‌ د ناڤ گه‌هێن هه‌ر ئایدلۆجی، ئۆله‌كی و جڤاكه‌كێ دا ڤه‌شارتیه‌ و د پێڤاژۆیا شارستانیا مرۆڤاتیێ دا هه‌ڤ روشی به‌رۆكا مرۆڤاتیێ بویه‌ و لاپه‌رێن دیرۆكێ ژ كریارێن وان ئێن هۆڤانه‌ دمشتن؛ ئه‌ڤجا داعش نه‌ گرۆپه‌كا ئێكانه‌ و نه‌سازه‌ د دیرۆكا ئولێ ئیسلامێ دا(وه‌كو هنده‌ك دبێژن) ده‌ركه‌ڤتیه‌ و دێ نه‌یا داویێ بت. گه‌له‌ك كه‌س ب تایبه‌ت ته‌یارێ ئیسلاما سیاسی وێ بزاڤێ دكه‌ن كو داعشێ ب گرۆپه‌كا یاخی ژ هزرا ئیسلامێ و تۆمه‌تا دامه‌زراندنا وێ پاڵددن هێزێن دژ ئیسلامێ بۆ بێهێزكرنا ئیسلامێ و به‌ركناركرن و دووركرنا وێ ژ سه‌رده‌پێ شانۆیا رودانان و نه‌هێلانا باندۆرا وێ ل سه‌ر ژیارا جڤاكی. لێ یا راست داعش به‌رهه‌مێ هزرا ئیسلاما تۆندڕه‌وه‌ ئه‌وا هه‌ر ژ ده‌ستپێكێ هه‌ڤ ته‌ریبی باسكێ میانڕه‌و كه‌ڤتیه‌ وه‌رارێ، زانا و نه‌خشه‌سازێن ڤی باسكی ددیارن و هه‌وجه‌ی چ پاساوا نینن و هه‌ردوو باسكێن ئیسلامێ(سوننه‌ و شیعه‌) چ د ده‌مێن ده‌ستهه‌ڵاتێ دا بن یان دووری ده‌ستهه‌ڵاتێ بن تۆندڕه‌وی و تیرۆر وه‌ك دوو تێگه‌هێن بێ ده‌نگكرنا یێ دن بكار ئینایه‌، ئه‌ڤجا چ ل دژی هه‌ڤ دابن خه‌بتاندن(به‌رده‌وامیا شه‌رێ سوننا و شیعا) چ ل دژی یێ دن وه‌ك غه‌زو، ئه‌نفال و ژ ناڤبرنا هه‌موو شونوار و شارستانیا ده‌ڤه‌رێن كه‌ڤتین بن داگیركه‌ریا وان ب هێجه‌تا پرخودایی (وه‌سه‌نی) بوونا وان ملله‌ت و شارستانیان، نموونا هه‌ری نێزیك: تێكدانا په‌یكه‌رێ بودای ل ئه‌فغانستانێ ب ده‌ستێ تالیبان و په‌قاندنا گۆڕێ پێغه‌مبه‌ر یونسی و شیتی(سڵاڤ لسه‌ر بن) و شونه‌وارێن ئاشوریان ل موسال ب ده‌ستێ داعشێ و ئه‌ڤرۆ شوانوارێن ته‌دمۆر ل سوریا دبن گه‌فا نه‌مانێ دانه‌. داعش باسكه‌كێ گرنگێ ئیسلامێ یه‌ و خودان پێگه‌هه‌كێ هزریێ بهێزه‌ و دگه‌ل باسكێ میانڕه‌و د پرانیا خالێن بنگه‌هین دا هه‌ڤ دگرن و به‌لكو هه‌ڤدوو تمام دكه‌ن، ژبه‌رهندێ باسكێ میانڕه‌و ئه‌ڤرۆ د نابه‌ینا سندان و چه‌كۆچێ پێدڤیێن سه‌رده‌می و پاراستنا هیمێن ئیسڵامێ وه‌ك ئۆل دا و كریارێن داعشێ یێن هۆڤانه‌، سه‌رگه‌ردان مایه‌ و نكارت هه‌لوێسته‌كێ ئێكبڕ د گونه‌هباركرنا داعشێ دا بده‌ت. كریارێن داعش ئه‌ڤرۆ ئه‌نجام دده‌ت و ژ كوراتیا كولتۆرێ ئیسلامێ هاتیه‌ و به‌رده‌وام ئه‌ڤ هیمه‌ د مزگه‌فت و ده‌زگه‌هێن راگه‌هندنا ئیسلاما سیاسی دا تێنه‌ بانگهێشكرن و بێی كو ده‌ستهه‌ڵاتێ ئه‌و وێره‌كی هه‌بت سنووره‌كی بۆ بدانت؛ چونكو داعش ب پیڤه‌رێن ئیسلامی ل سه‌ر هێلا گشتیا وێ لانه‌دایه‌ و هه‌ر ژبه‌رهندێ یه‌ ته‌ڤایا رادیكالێن ئیسلامی ل سه‌رانسه‌ری جیهانێ پشته‌ڤانیێ لێ دكه‌ن و بوونه‌ عمبارا پێشكه‌شكرنا هاریكاری و پشته‌ڤانی كرنێ ب مخابنی ڤه‌ ل كوردستانێ ژی پشته‌ڤانێن خوه‌ هه‌نه‌ چونكو ئاڤاكرنا ده‌وله‌تا خیلافا ئیسلامی ئامانجا دوماهیكا ته‌ڤ بزاڤا ئیسلاما سیاسیه‌. د دیرۆكا نێزیك دا ئه‌ڤه‌ بۆ جارا چاره‌مینه‌ ئیسلاما سیاسی دهێته‌ سه‌رته‌ختێ ده‌ستهه‌ڵاتێ بۆ جارا ئێكێ ل ئیرانێ و سودان و ئه‌فعانستان و خیلافه‌تا داعشێ، چاره‌نڤیسا سودان و ئه‌فغانستانێ هلوه‌شیان و یا ئیرانێ لبه‌ر سه‌كه‌راتێ یه‌ و ل سه‌ر داعشێ شه‌ره‌كێ جیهانی دهێته‌ مه‌شاندن. ژ هلوه‌شیانا سودان و ئه‌فغانستانێ تیرۆرا قاعیده‌ و تالیبان دروست بوو و یا كۆمارا ئیسلامی ژی حزب الله‌ و گرۆپێن توَندڕه‌وێن شیعه‌ په‌یدا بوونه‌ و سه‌رێ ده‌ڤه‌رێ گێژ كریه‌. ڤه‌خاندنا دیرۆكا ئیسلاما سیاسی وێ دئینته‌ شكه‌ڤێ كو ژ ئه‌نجامێن شكه‌ستنا وان و خوه‌ لبه‌ر پرس و گرفتێن ده‌می نه‌گرتنێ لایه‌نه‌كێ دن ئێ تۆندڕه‌وتر په‌یدا دبت. داعش و نه‌خشێ وێ ل به‌ر بایه‌ و رۆئاڤابوونا وێ نێزیكه‌ لێ ترسا په‌یدا بوونا پۆست داعشه‌كا تۆندڕه‌وتر برێڤه‌یه‌. فه‌ره‌ رایه‌ده‌راێن مه‌ هه‌ر نها ده‌ست ب نه‌خشه‌دانانێ بكن بۆ روو ب روو بوونا پۆست داعشێ ئگه‌ر نه‌ ْ مینا جارا دێ بێژین:( ره‌حمه‌ت ل گۆڕا كفن دزی).

هێدی هێدی سیاسه‌تمه‌دارێن عێراقی یێ هشیار دبن و د گه‌هنه‌ وێ باوه‌رێ یا ئه‌ڤه‌ چه‌ند ساڵه‌ كورد دبێژن: كو د دیرۆكێ دا ده‌وله‌ته‌ك نه‌بوویه‌ ب ناڤێ عێراقێ و سنوورێن وێ ژ فاو هه‌تا زاخۆ بن؛ به‌لكو ژ ڤه‌رێژا پارڤه‌كرنا ده‌وله‌تا زه‌ڵامێ نه‌خوه‌ش یێ ئۆسمانی په‌یدا بوویه‌ و ل گۆڕه‌ی به‌رژه‌وه‌ندیێن ئیمپریالزما جیهانی یا وێ سه‌رده‌مێ كو براوه‌یێن شه‌رێ ئێكێ یێ جیهانی بوون(بریتانیا و فه‌ره‌نسا) ب نه‌شته‌رگه‌ریه‌كا برینێ بۆ هه‌ر و هه‌ر بهێلت كێم گرتی و كیسه‌ گرتی و ب چ كه‌پسۆلێن ئه‌نتی بیۆتیك ژی چاره‌ نه‌بت، هێلا. پێشه‌نگێن كوردان هه‌ر زوو هه‌ست ب ڤێ غه‌درێ كرن و ل همبه‌ر ڤی وه‌ڵاتێ ب خورتی چێكری، به‌رخوه‌دان كرن و ئه‌ڤ سنووره‌ نه‌په‌ژراندن و به‌رده‌وامی دانه‌ خه‌باتێ و هه‌تا ب سه‌رهه‌لدانا پیرۆزا 1991ێ ب داوی هات و ئێدی عێراقی بوون ل جه‌م ته‌ڤایا كوردان ب خیانه‌ت و خوه‌ كێم كرن بهێته‌ هه‌ژمارتن. لێ دبه‌رامبه‌ردا عه‌ره‌بێن عێراقێ(سوننه‌ و شیعه‌) هه‌ر چه‌نده‌ ناكۆكیێن د ناڤ وان دا دكه‌ڤنن و هه‌ر ده‌ما ئێكی ژ وان بیڤا خوه‌ دیت بت، فه‌رمان و فه‌رهوودا یێ دن راكریه‌، لێ عێراق وه‌ك وه‌لاته‌كێ ئێكگرتی لێ مه‌یزاندیه‌ و سنوورێن وێ پیرۆز دیتنه‌. ب دیتنا من نه‌كو هندی هند هه‌ردوو پێكهاته‌(سوننه‌ و شیعه‌) وه‌فادارێن ڤی وه‌لاتێ بێی خوه‌سته‌كا خه‌لكێ وێ ژ نشكاڤه‌ هاتیه‌ سه‌رده‌پێ شانۆیا جیهانێ نه‌ به‌لكو چاڤێن خوه‌ به‌ردانه‌ سامانێن سروشتی یێن كوردستانێ ب تایبه‌ت په‌ترۆل و ئاڤێ و ئه‌و وه‌سا هزر دكه‌ن كو عێراق بێی كوردستانێ دێ وه‌ڵاته‌كێ دێم و بێی هه‌ژموون بت ل سه‌ر ئاستێ ده‌ڤه‌رێ. ئه‌زموونا حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ(1992) ئه‌ڤ یه‌ك راست ده‌رخستیه‌ و رۆژانه‌ سنوورێن وێ تێنه‌ به‌زاندن(بێی كوردستان) و ده‌ستتێوه‌ردانا وه‌ڵاتێن ده‌وروبه‌ر د ناڤ كار و بارێن وێ دا هه‌ژموونا ده‌وله‌تا عێراقێ نه‌هێلایه‌ و بوویه‌ وه‌ڵاتێ كۆمكێن تایفی و مافیایی. د ڤی ده‌مێ درێژێ حكومه‌تا عێراقێ دا ده‌ستهه‌ڵاتدارێن وێ بزاڤا په‌یداكرنا هه‌ستا وه‌ڵاتیبوونێ ل جه‌م خه‌لكی نه‌كریه‌ و نه‌بوونا هه‌ستا وه‌ڵاتیبوونێ ته‌ڤنێ جڤاكیا وێ هه‌ر هێلا مێرگا تائیفی و پێكڤه‌ژیانه‌كا بخۆرتی ره‌هماندی. ب نه‌مانا سه‌ده‌مێن ب خۆرتی ره‌هماندنێ عێراق(9. 4. 2003-23. 08. 1921) كره‌ عێراقا ئه‌ڤرۆ و نه‌خشێ وێ یێ سایكس ـ پیكۆی ئینایه‌ به‌ربازاری. ته‌ڤ بزاڤێن پشتی 2003ێ هاتیه‌ كرن بۆ ساخكرنا وان تیك و ده‌رزێن ده‌ستهه‌ڵاتدارێن عێراقی ئێخستینه‌ جه‌سته‌یێ ته‌ڤ پێكهاته‌یان، د پێلا كین و شه‌رێ تائیفی دا ب هه‌روه‌ چوون و رۆژ بۆ رۆژێ گۆرێ عێراقا به‌رێ دهێته‌ كۆلان و تنێ ل هیڤیا رێكخستنه‌كا وه‌كو داعشه‌ دا پاله‌كێ لێ بده‌ن و بهاڤێن تێدا. ئه‌گه‌ر عێراق ده‌وله‌ت بت چاوا ل بن چ مه‌رجان له‌شكه‌رێ وێ دێ وه‌كو ئاگرێ به‌ربووی پووشی ل سه‌ر هه‌ڤ به‌رامبه‌ر داعشێ هلوه‌شت، دوهی ل موسل و سه‌لاحه‌دین و ئه‌ڤرۆ(15. 05. 2015) ل رومادی! شكه‌ستنێن ئێك ل په‌ی ئێكێن له‌شكه‌رێ عێراقێ به‌رامبه‌ری رێخستنا داعش و په‌یدا بوونا حشد ئه‌لشه‌عبی وه‌ك ئه‌لته‌رناتیڤه‌ك بۆ له‌شكه‌رێ عێراقێ و ئارامی و پێشڤه‌چوونا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل سه‌ر ئاستێ ناڤخوه‌ و جیهانێ وه‌ك مێرگه‌كا ئاراما پێكڤه‌ژیانێ بۆ ته‌ڤ پێكهاته‌یان؛ سیاسه‌تمه‌دارێن عێراقێ ئینانه‌ سه‌ر وێ باوه‌رێ كو ئێدی عێراق ب نه‌خشێ خوه‌ یێ به‌رێ ب چ ره‌نگا ناهێته‌ پاته‌كرن و عێراقه‌كا نوو دڤێت شوونا وێ بگرت. نه‌خشێ عێراقه‌كا نوو ب رێڤه‌یه‌ و سوننه‌ یێ به‌رهه‌ڤیێن خوه‌ دكه‌ن و شیعه‌ دلێنه‌، مانێ مه‌ كوردان یا خوه‌ ژ مێژه‌ یا گوتی و تنێ هنده‌كێن نه‌قوله‌ یێن ماین و ب ئێكمالیا مه‌ دێ ئه‌و به‌ندك ژی دێ ئێته‌ قه‌تاندن.

ده‌وله‌تا توركی ل سه‌ر بنگه‌هه‌كێ نه‌ته‌وه‌په‌رستیه‌كا هشك و دانپێنه‌نانێ هاتیه‌ ئاڤاكرن و ئه‌ڤ سیاسه‌ته‌ وه‌ك گڤانده‌كا پیرۆز د هشێ تاكێن ڤی وه‌ڵاتی دا هاتینه‌ چه‌سپاندن و ب نه‌رمی سه‌ره‌ده‌ریكرنا هه‌ر كێشه‌كا ناڤخوه‌یی ب تاوان هاتیه‌ نیاسین. توركیا بۆ نه‌ته‌وێن نه‌تورك زیندان و دۆزه‌خه‌كا شاریایی بوو و رۆژانه‌ مافێن وان دهاتنه‌ بنپێ كرن و ته‌نانه‌ت ب توركی نه‌ئاخڤتن تاوان بوو و زیندان و ئه‌شكه‌نجه‌ ل به‌ندێ بوون. بێی دو دلی مرۆڤ دكارت بێژت توركیا ده‌وله‌تا ترسێ و ئاسمیله‌سیۆنێ بوو. پارڤه‌ بوونا جیهانێ ل سه‌ر دو باسكان (ناتۆ ـ وارشۆ) فاكته‌رێن هاریكار بوون بۆ چه‌سپاندن و به‌رده‌وامیا ڤێ سیاسه‌تێ؛ لێ ب نه‌مانا باسكێ وارشۆ و ئێك جه‌مسه‌ربوونا جیهانێ و باڵا ده‌ستبوونا گلۆبالیزمێ و پیرۆز نه‌مانا سنوور و تایبه‌تمه‌ندیێن خوه‌یی یێن ده‌وله‌تان به‌رامبه‌ر مافێن مرۆڤی ده‌وله‌تێن مینا توركیا نه‌چار كرن ب چاڤه‌ك دن ل سیاسه‌تا خوه‌ بگێرن و خوه‌ دگه‌ل سه‌رده‌می بگونجینن دا بكارن سنوورێن خوه‌ ژ پارڤه‌ بوونێ بپارێزن. ئاكپارتی (ب سه‌رۆكتیا ئه‌ردۆغانی) ب پراگماتیكا خوه‌ كاری ب زیره‌كی ڤێ سیاسه‌تێ په‌یاده‌ بكه‌ت و هێدی هێدی دژبه‌رێن خوه‌ ژ بریاردانێ دوور بكه‌ت و ل سه‌ر ئاستێ ناڤخوه‌ سه‌فه‌ربه‌رلك ل دژی گه‌نده‌ل و مافیۆزا راكر و چاكسازیێن ئابووری توركیا ژ ده‌وله‌ته‌كا خازخازۆك و هه‌تا قركێ د ده‌ینا دا خه‌ندقی بۆ ده‌وله‌ته‌كا ئابوور جێگیر و به‌رهه‌مدار ڤه‌گوهاست. پێداویستیێن ناڤخوه‌ و ده‌رڤه‌ توركیا نه‌چار كر ده‌ست ژ سیاسه‌تا كه‌مالیزمێ به‌رده‌ت و دڤێت نه‌هیت ژبیركرن رۆلێ بزاڤا ئازدیخوازا كوردی و شه‌ڕێ چه‌كداری كو شیایی ل سه‌ر هه‌موو وان بزاڤێن توركیا بۆ بێده‌نگ كرنا چه‌كی، خوه‌ ل به‌ر بگرت به‌لكو شه‌ڕ ژ چیان به‌ر ب باژێران بر و مه‌یدانێن ئسته‌نبۆل، ئه‌نقه‌ره‌، ئێزمیر و.. . زێده‌باری باژێرێن كوردستانێ بوونه‌ مه‌یدانێن خه‌باتكارێن كورد. ئانكو ئه‌ڤ پێنگاڤا توركیا هاڤێتی بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسگرێكێن هه‌ڤ رووشی وێ بووین و ب تایبه‌ت ڤه‌بوونا هه‌مبه‌ر پرسگرێكا كورد، نه‌ خێره‌كه‌ ل گه‌ل كوردان دكه‌ت وه‌ك هنده‌ك نه‌زان هزر دكه‌ن به‌لكو به‌رهه‌مێ خه‌بات و به‌رخوه‌دانا گه‌لێ كورده‌. ژبه‌ر هندێ ئه‌ردۆغانی و ئاكپارتی سیاسه‌تا بانه‌كه‌ و دو هه‌وا گرتیه‌ به‌ر و بۆ چه‌واشه‌كرنا رایا گشتیا توركی و جیهانی ئانكو چ پێنگاڤێن رژد بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسگرێكا كوردی نه‌هاڤێتنه‌؛ ئه‌گه‌ر راست دبێژت پێدڤی ناكه‌ت هۆسا ب هه‌لكه‌فت و بێ هه‌لكه‌فت هێرشی سه‌ر لایه‌نێن كوردی بكه‌ت و ب دوژمنكار و پارڤه‌كه‌رێن وه‌ڵاتێ توركیا ناڤ بكه‌ت، ل ده‌مه‌كی كو هه‌ر ئه‌و لایه‌نن یێن د نابه‌ینا حكومه‌تێ و په‌كه‌كێ دا تێن و دچن و بوونه‌ شالوولێن پرۆسه‌سا ئاشتیێ لێ چونكو هه‌لبژارتن نێزیكه‌ و كورد دتێزه‌ كرینه‌ و پێشبینیا هندێ تێته‌ كرن كو دێ باراژا سه‌دا ده‌ه ده‌رباز كه‌ن و ب ڤێ سه‌ركه‌ڤتنێ دێ پرۆسه‌سا ئاشتیێ سه‌متێ خوه‌یێ دروست گرت. ئه‌ڤ سه‌ركه‌ڤتنه‌ ب دلێ ئاكپارتی و ئه‌ردۆغانی نینه‌ و دخوازن ل گۆره‌ی خوه‌سته‌كێن خوه‌ پرسگرێكا كوردی چاره‌ بكه‌ن كو ئه‌ڤه‌ ژی گرۆڤێن خوه‌ ڤه‌دزینێ نه‌ ژ ته‌ڤایا پرۆسه‌سێ. دا بگه‌هن ڤێ مه‌ره‌مێ ئه‌ردۆغان ته‌ڤی بانگه‌شا هه‌لبژارتنان بوویه‌ و ئه‌ڤه‌ ژی دژی دستوورێ توركیایه‌ كو نابت سه‌رۆك كۆمار تاگیریێ بۆ لایه‌نه‌كی بكه‌ت؛ لێ چنكو په‌یوه‌ندی ب پرسگرێكا كوردیڤه‌ هه‌یه‌ هه‌ر تشت حه‌لال دبت و تا بگه‌هته‌ وی ئاستی سه‌رۆك كۆمار قۆرئانا پیرۆز بلند بكه‌ت و بانگه‌شێ بۆ ئاكپارتی بكه‌ت كو ئه‌ڤه‌ جارا ئێكێ یه‌ سه‌رۆكه‌كێ توركیا ڤی یه‌كێ بكه‌ت. ب دیتنا من ئه‌ڤه‌ هۆشداریه‌كا بترسه‌ بۆ پرۆسه‌سا ئاشتیێ و فه‌رمانه‌كا برێڤه‌یه‌ بۆ كوردان نه‌ك تنێ ل باكۆرێ كوردستانێ به‌لكو بۆ هه‌رچار پارچێن دن ژی. پرسیار ئه‌ڤه‌یه‌: ئه‌م دێ چ كه‌ین؟

گۆتنه‌كا ئه‌لمانی هه‌یه‌ دبێژت: تۆلڤه‌كرن شرینه‌! ئه‌گه‌ر چی ئه‌ز نه‌ ل گه‌ل تۆلڤه‌كرن و كوشتنا مرۆڤانم، لێ دڤێت ب چ ره‌نگان ژی سڤكاتی ب هه‌ستێن قوربانیان نه‌هێته‌ كرن و ل ڤێره‌ دڤێت دادگه‌ه رۆلێ خوه‌ ببینت بۆ راگرتنا هه‌موو ره‌نگێن تۆلڤه‌كرن و هه‌روه‌سا ب كه‌سۆكیكرنا ئه‌نجامێن ژ دادگه‌هێ ده‌ردكه‌ڤن. ئه‌ڤه‌ ده‌مه‌كه‌ دوباره‌ كه‌یسێ ئه‌نفالان دهێته‌ ئازراندن ژ لایێ بنه‌مالێن ئه‌نفال بوویان ڤه‌، ئه‌ڤه‌ ژی وێ ئێكێ رادگه‌هینت كو بوورینا ده‌می نكارت ئازارێن بنه‌مالێن ئه‌نفال بوویان هێور بكه‌ت یان ژی ژبیرێ ببه‌ت چنكو نه‌ به‌رعاقله‌ نڤشێ ئه‌نفال بووی ب ژار و ژیری مه‌زن ببت و تومه‌تبار پلیپیتانێ ب دۆلار و پلێن بلند د حوكمه‌تا خوه‌ دا ببینن و خوه‌ ل ناڤ بازاران باده‌ن! ئه‌نفال برینه‌كا هه‌رده‌م ساخه‌ د هه‌ستێن مرۆڤێ ئه‌نفال بووی و كوردپه‌روه‌ران دا ئه‌ڤ برینه‌ چ جار ساخ نابن لێ ب گه‌هشتنا تومه‌تباران ب سزایێن خوه‌ دلێ ئه‌نفال بوویان هین دبت و متمانێ دبه‌خشیته‌ ده‌ستهه‌ڵاتا كوردی و به‌ره‌ڤاژی ژی دروسته‌ و دبینین به‌رده‌وام ره‌خنه‌ ل ده‌سته‌ڵاتا كوردی دهێته‌ گرتن كو ته‌نگ سستی كریه‌ د كه‌یسێ ئه‌نفالان دا و وه‌كه‌ پێدڤی سه‌ره‌ده‌ری د گه‌لدا نه‌هاتیه‌ كرن چ د گه‌ل حوكمه‌تا عێراقێ و چ د گه‌ل وان كوردێن بووینه‌ داره‌ده‌ستێن رژێما سه‌ددامێ دیكتاتۆر و پشكداریكری د هه‌وێن ئه‌نفالان دا. به‌رچاڤ نه‌گرتنا بارێ ده‌روونی و جڤاكیێ قوربانیان ره‌وشا ئارامیا جڤاكێ كوردستانێ به‌ر ب ئاقاره‌كێ مه‌ترسیدار دبت و گیانێ توَلڤه‌كرنێ ل جه‌م تاكێ بووی قوربان دڤه‌ژینت و خوه‌ دبینت یێ ژ لایێ ده‌ستهه‌ڵاتا كوردی ڤه‌ یێ هاتیه‌ پشته‌ گوهكرن و رۆژانه‌ مه‌دیا كوردی چیرۆكێن پری ژانێن وان بۆ رایا گشتی به‌ڵاڤ دكه‌ن و ژ لایێ دیڤه‌ كه‌سێن پشكدار بووی د هه‌وێن ئه‌نفالان دا ب ناز و نعمه‌ت و د پلێن بلندێن حوكمه‌تێ دا خوه‌ با دده‌ن یان ژی كورێن وان ئه‌ندام په‌رله‌مانن، نیشا دده‌ن. ژبلی كو ئه‌و ب خوه‌ ژی هه‌موو شیانێن خوه‌ دده‌ن خه‌بتاندن بۆ ژبیر برنا قۆناغا ئه‌نفالان و ڤه‌شارتنا رۆلێ خوه‌ د وێ كاره‌ساتا ب سه‌رێ گه‌لێ مه‌ ئینای و چه‌ندین سه‌رۆك جاشێن ده‌ڤه‌رێ بیره‌وه‌ریێن خوه‌ نڤیسینه‌ و خوه‌ تێدا وه‌ك فه‌ریادره‌س نیشان دایه‌. ئه‌ڤه‌ ب خوه‌ كاره‌ساتا كاره‌ستێ یه‌ كو سه‌رۆك جاش خوه‌ مینا كوردپه‌روه‌ر و پێشمه‌رگه‌ بده‌ن نیاسین و ده‌ستهه‌ڵاتا مه‌ خوه‌ لێ بێده‌نگ دكه‌ت! ئاها ئه‌ڤیه‌ دبته‌ سه‌ده‌م كو گیانێ تۆلڤه‌كرنێ د هه‌ستێن قوربانیان دا بڤه‌ژینت و ل رێیێن دووری دادگه‌هێ بگه‌رهت بۆ گه‌هاندنا ڤان بكوژان ب سزایێن وانێن هه‌ژی هه‌روه‌كو سۆگۆمۆنێ ئه‌رمه‌نی هه‌مبه‌ری ته‌لعه‌ت پاشایێ ئوسمانی ئه‌نجامدای و گه‌هاندیه‌ سزایێ وی. چیرۆكا سۆگۆمۆنی ب ڤی ره‌نگیه‌: سۆگۆمۆن پشتی مالباتا وی ته‌ڤ د كۆمكۆژیا 1915 دا هاتینه‌ كوشتن و ئه‌و ژبن كه‌له‌خێن كوشتیا ب برینداری رزگاربووی راستی شڤانه‌كێ دێرسمی دهێت ب ناڤێ مام حه‌یده‌ر و ئه‌و ژی ب جامێری وی دپارێزت و پشتی حوكمه‌تا توركی پێ دزانت ئه‌رمه‌نیه‌ك یێ ل ده‌ف؛ مام حه‌یده‌ر نه‌چار دبت وی ده‌ربازی ئیرانێ بكه‌ت و پاشی دچته‌ به‌رلین و پێ دزانت كو ته‌لعه‌ت پاشا ب ناڤه‌كێ دی ل وێرێ دژیت و شیا ئه‌دره‌سا وی په‌یدا بكه‌ت، ب ده‌مه‌كێ كێم شیا ده‌بانجه‌كێ په‌یدا بكه‌ت و ل سپێده‌هیا 15. 03. 1921 راستی ته‌لعه‌ت پاشای هات و گوله‌یه‌ك ل ته‌ختكێ ئه‌نیا وی دا و خوه‌ راده‌ستی پۆلیسان كر و گۆته‌ پۆلیسان: ئه‌ڤه‌ من تولا خوه‌ ڤه‌كر و هوون دئازادن چ ل من بكه‌ن!! ئه‌ز باوه‌ر دكه‌م د ناڤ گه‌لێ مه‌ دا سۆگۆمۆن دپڕن و كاسۆیێن توَلڤه‌كرنا دایك و باب و خویشك و كه‌س و كارێن خوه‌نه‌ ژ ته‌لعه‌ت پاشایێن كورد. بلا ڤێ جارێ دادگه‌ه له‌زێ بكه‌ن بۆ راكێشانا ته‌لعه‌ت پاشیان بۆ دادگه‌هێ دا رێ ل كه‌سۆكیكرنا كه‌یسێ ئه‌نفالچیان بهێته‌ گرتن.

سیاسه‌تا فه‌رمیا توركیا ل سه‌ر پرسگرێكێن نه‌ته‌وی و كۆمكوژیا ئه‌رمه‌نیان چ گوهۆرین ب سه‌ردا نه‌هاتینه‌ و هه‌ر مایه‌ وه‌فاداری رێبازا ئه‌تاتوركی یا دبێژت: ل توركیا ژبلی توركان چ نه‌ته‌وه‌یێن دن نین!! ئه‌ڤ سیاسه‌تا دووری لۆژیك و عه‌قلی یا ده‌وله‌تا توركی ب كورانه‌ پاراستنێ ژێ دكه‌ت، توركیا كریه‌ پێترانكا جیهانێ و به‌رده‌وام سه‌رگێژیێ بۆ په‌یدا دكه‌ت. به‌لێ چ ده‌ما ته‌نگاڤ دبت، ئێكسه‌ر دانپێنانێ ب ریالیه‌تا هه‌بوونا كوردان دكه‌ت هه‌روه‌كو د سه‌رهلدانێن نه‌وروزێن(1992-1993) ده‌ما توركیا نه‌چار بووی دانپێنانێ بكه‌ت؛ لێ بۆ كۆمكوژیا ئه‌رمه‌نیان(1915) ب چ ئاوایان دانپێنان نه‌كریه‌. دوفاقیا سیاسیه‌تا توركی ل سه‌رده‌مێ ئاكپارتی گه‌هشتیه‌ بلندترین ئاست. گه‌له‌ك د وێ باوه‌رێ دا بوون توركیا ل سه‌ر ده‌ستێ ئه‌ردۆغانی دێ پشتا خوه‌ ده‌ته‌ به‌رمایێ ئه‌تاتوركی و توركیایه‌كا نوو و مودێڕن دێ هێته‌ ئاڤاكرن و ته‌ڤ پێكهاته‌یێن وێ دێ گه‌هنه‌ مافێن خوه‌ و ئیدی سیاسه‌تا ئاسمیله‌كرنێ (تواندنا نه‌ته‌وێن دن) د رۆژه‌ڤا حكومه‌تێ دا نامینت. راسته‌ ل سه‌ر ئاستێ ناڤخوه‌ پێنگاڤێن باش هاڤێتن و توركیا ئه‌نارشی و مافیایی نه‌هێلا و شیانێن وێ كرۆپ كرن و تا راده‌كی به‌ڕك ژبن پێن پارێزڤانێن ئه‌تاتوركی كێشا؛ لێ به‌رامبه‌ری كێشێن بنگه‌هین یێن ده‌وله‌تا توركی كریه‌ هه‌رزێلا لبه‌ر بارۆڤێ وه‌ك پرسگرێكا كوردی و كۆمكوژیا ئه‌رمه‌نیان، چ پێنگاڤێن مجد نه‌هاڤێتن و تنێ یاریێ ب ده‌می دكه‌ت. د به‌رامبه‌ری ڤێ سیاسه‌تا دووفاقی یا توركیا دا په‌كه‌كێ چ پێنگاڤێن رازیكرنا ته‌ڤ كوردان بۆ پرسا ئاشتی و ئاگربه‌ستێ نه‌هاڤێتن و به‌لكو ته‌ڤ لایه‌نێن كوردی پشته‌گوه كرنه‌ و هه‌ر پرسیارێ ژی پێناكه‌ت؛ به‌لكو تاكره‌وانه‌ كه‌ڤته‌ ناڤ پێڤاژوویا ئاگربه‌ست و ئاشتبوونێ دگه‌ل حوكمه‌تا توركی. د ڤی بیاڤی دا شێل و بێله‌كا مه‌ترسیدار په‌یدابوویه‌ نه‌خاسمه‌ پشتی پێشكێشكرنا وان ده‌ه خالێن په‌كه‌كێ پێشنیاركرین بۆ چاره‌سه‌ریا پرسگرێكا كورد كو نه‌دوور و نه‌ ژ نێزیك په‌یڤا نه‌ته‌وا كورد و كوردستانێ تێدا نه‌هاتیه‌. ئه‌رێ رایه‌دارێن په‌كه‌كێ ژ چ دترسن؟ ژ هلوه‌شیانا دانو ستاندنان؟ ئه‌رێ ئه‌ڤ شه‌رێ سیه ساڵان تنێ بۆ دانوستاندنێ یه‌ و پرۆسا ئاشتیێ یه‌ یانژی بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسگرێكا كوردیه‌ ل توركیا؟ ب ترس دانوستاندن ناهێنه‌ كرن به‌لكو راست و ئێكسه‌ر ل سه‌ر پرسگریكا كورد و زۆرداری و سیاسه‌تا ئاسمیله‌كرن و كۆچبه‌ركرنا كوردان و كوشتارگه‌هێن ده‌رحه‌ق گه‌لێ كورد هاتین ئه‌نجامدان ل گه‌ل رایه‌دارێن توركی بهێته‌ كرن. هه‌رچه‌نده‌ ده‌م د به‌رژه‌وه‌ندیا دانوستاندنكارێ كورد دایه‌ و ئه‌ڤرۆ توركیا ژ هه‌رده‌مه‌كی پێتر د ته‌نگاسیێ دایه‌، ژبه‌ر وێ سیاسه‌تا ئه‌ڤرۆ توركیا په‌یاده‌ دكه‌ت كو جیهان هه‌موو ژێ دلگرانن ب تایبه‌ت هه‌ڤالبه‌ندێن وێ د په‌یمانا ناتو دا چونكو توركیا بوویه‌ پشته‌ڤانێ پێلا ئیسلاما سیاسی و ب سه‌ربۆر هاتیه‌ چه‌سپاندن داویا ئیسلاما سیاسی دبیته‌ تۆندره‌و و تیرۆریست ژێ په‌یدا دبن. مخابن هه‌تا نوكه‌ په‌كه‌كێ نه‌شیایه‌ ڤێ ره‌وشێ د به‌رژه‌وه‌ندیا نه‌ته‌وا كورد دا ل باكورێ كوردستانێ بكار بینت و ل سه‌ر ماسا دانوستاندنێ وه‌ك فشار بده‌ت خه‌بتاندن! ژبلی هه‌ژموون و باندۆرا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل ده‌ڤه‌رێ كو په‌كه‌كه‌ و توركیا دكارن مفای ژێ ببینن بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسگرێكا كورد ل توركیا. لێ چونكو په‌كه‌كه‌ بێی پرسا لایه‌نێن دنێن كوردی ته‌ڤی پرۆسه‌سا ئاشتیێ بوویه‌ و نه‌خشه‌ رێیه‌كا شێل و بێل پێشكێشكریه‌ و خوه‌ وه‌ك لایه‌نه‌كێ بێچاره‌ و تامه‌زرۆیێ راوه‌ستاندنا شه‌ری ب هه‌ر ئاوایه‌كی بت، نیشاندایه‌. ده‌وله‌تا توركی خوه‌ وه‌ك لایه‌نێ براوه‌ دبینت و ئێدی ب پێدڤی نابینت په‌كه‌كێ وه‌ك لایه‌نێ به‌رامبه‌ر ببینت و ڤێ چه‌ندێ وه‌كر كو ئه‌ردۆغان بێژت: پرسگرێكه‌ك ب ناڤێ كوردی ل توركیا نینه‌. ئه‌گه‌ر توركیا ل بن فشارێ نه‌بت چ جاران دانپێنانێ ب پرسگرێكا كوردی ناكه‌ت و كورد هه‌ر ل به‌رچاڤێن وان توركێن چیانه‌ و ئه‌ڤجا ل توركیا نه‌ كورد هه‌نه‌ و نه‌ژی كۆمكوژیا ئه‌رمه‌نیان.