بەرپەرێ‌ ساخلەمیێ‌:

نەخۆشیێن پەنجەشێرێ‌ هەكە زوی بهێنە دەستنیشانكرن، پێرابوونێن چارەسەریێ‌ ژی دێ‌ سڤكتر بن و ل قۆناغێن ئێكێ‌ وەرگرتنا هندەك جورێن چارەسەریێ‌ دبیتە ئەگەر ئەو ژێ‌ قورتال ببن، د ڤی بابەتی دا هژمارەك نۆشدارێن تایبەتمەند ل دۆر پەنجەشێرێ‌ دئاخڤن.
د. عادل ئەبوزەید، تایبەتمەندێ‌‌ نەخۆشیێن خۆینیێ‌ و پەنجەشێرا خۆینێ‌‌ دیاركر دەسپێكێ‌‌ دەما نەخۆشێ‌‌ پەنجەشێریێ‌ دهێت ئەم گەلەك پشكنینا بو دكەین، دا بزانین كا پەنجەشێرا وی چ جورە، و ل كیش ئاستی یە و گەهشتیە چ قۆناغ، ژبەر ڤێ‌ چەندێ‌‌ گەلەك پشكنین بو دهێنەكرن، و هندەك جارا پشكنینا DNA بو دهێتەكرن، ئەف جورە پشكنینە تارادەكی بو نەخۆشی ب بوهانە، دا بزانین چ جورە و چ چارەسەری بو گونجاییە، و گۆت: پشتی نەخۆش دهێتە دەستنیشانكرن و جورێ‌‌ وێ‌‌ دهێتە دیاركرن، پشكنینێن نورمال بو دهێنەكرن، ئەڤە هەمی ل نەخۆشخانێن حكومی هەنە، و نابنە بارگرانی بو نەخۆشی، یا دی دمینیت ل دووڤ وێ‌‌ متابعێ‌‌ و ئەو جورێ‌‌ نەخۆشیا نەخۆشی، هندەك ژ نەخۆشان پێدڤیە پشتی بوورینا سێ‌‌ مەهان و هندەك شەش مەهان، پشكنینا خوە دوبارە بكەن، بەهرا پتر ئەڤە ل نەخۆشخانێن حكومی نینن، ژبەر یێن دی هەمی ل نەخۆشخانێن حكومی هەنە.
د. رەمەزان تەیب، تایبەتمەندێ‌‌ نەخۆشیێن پەنجەشێرێ‌ دیاركر پێدڤیە خەلكێ‌‌ مە بزانیت، دەمێ‌‌ گرێك ل دەف مرۆڤی پەیدادبیت دو جورن، گرێكێن باش و یێن خراب، یێن خراب ئەم دبێژینێ‌‌ پەنجەشێر، و پەنجەشێر دناڤ لەشێ مرۆڤی دا پتر ژ 100 جوران هەنە، و هەمی پارچێن لەشێ‌‌ مرۆڤی دگرن، ژ مێشكی و چەرمی و مەمكی و قولونێ‌‌، و گۆت: هەم لەشێ‌‌ مرۆڤی یێ‌‌ بەرهەڤە بو پەنجەشێرێ‌‌، یا گرنگ ئەوە دەمێ‌‌ گرێك پەیدا دبیت، نەخۆش خو گیرۆنەكەت، و پشكنینێن بساناهی هەنە كا ئەڤە پەنجەشێرە یان نە، و دەمێ‌‌ تو زوی دزانی پەنجەشێرە، رەنگە چارەسەری ب تنێ‌‌ نشتەرگەری بیت یان هندەك ب تنێ‌‌ حەبا بدەینێ‌‌، بەلێ‌‌ ئەگەر هاتە گیرۆكرن، بەلاڤەبیت و بزەحمەت بكەڤیت.
د. زەكی عەلی بەرواری، تایبەتمەندێ‌‌ نەخۆشیێن پەنجەشێرێ‌‌ دیاركر پێدڤیە خەلكێ‌ مە وێ‌‌ دیاردێ‌‌ بهێلیت و پێش نەخۆشی ڤە نەهێن، كەس و كارێن نەخۆشی دهێن دەف مە، و داخازێ‌‌ ژمە دكەن، بلا ئەم ب تنێ‌‌ بزانین نەخۆشیێ‌ مە پەنجەشێرا هەی، بلا ئەو نەزانیت، وگۆت: یاباش ئەوە نەخۆش بزانیت، چونكو دێ‌‌ نەخۆشی پتر ئاگەه ژ خو هەبیت، دێ‌‌ پتر هاریكاربیت ددەمێ‌‌ وەرگرتنا چارەسەریێ‌‌ دا، چونكو نەخۆش دێ‌‌ سەرەدانا جهێن وەرگرتنا چارەسەریێ‌‌ كەت پێدڤیە بزانیت، و پێدڤیە خەلكێ‌‌ مە بزانیت، چارەسەریا پەنجەشێریێ‌ گەلەك پێشكەفتیە، بەلكو پەنجەشێر رامانا وێ‌‌ ئەو نینە گیان ژ دەست دانە، رەنگە دەرفەتەكا نوویە بو ژیانەكا خوشتر.
د. دژوار عەلی حەجی، تایبەتمەندێ‌‌ شانەزانیێ‌ دیاركر پتریا جورێن پەنجەشێرێ‌ ب رێیا هندەك جوبارێن خوینێ‌‌ ب ناڤێ‌‌ گرێكێن لیمفی دناڤ لەشی دا د هێنە بەلافكرن، بەلێ‌‌ نە ب رێیا ئەوان دەمارێن خۆینێ‌ ئەوێن ژ دلی دەردكەڤن یان دزڤرنە دلی، بەلێ‌‌ هندەك جورێن پەنجەشێرێ‌ هەنە ب رێیا دەمارێن خۆینێ‌‌ ژی بەلاڤدبن، وەك یێن مێلاكیێ‌ و هندەك جورێن پەنجەشێرا گۆلچیسكا و هندەك جورێن دی ب ناڤێ‌‌ ساركوما، وگۆت: ئەگەر ژی ئەوە بۆچی ب رێیا جوبارێن لیمفی دهێنە بەلافكرن، ئەو جوبار دهێنە بكارئینان وەكی فلتەرەكێ‌‌ لەشی دا، بو میكروبا و بو شانێن پەنجەشێرێ‌‌ و بو هەر نەخۆشیەكا دلەشی دا بهێتەكرن.
د. رەزڤان فەیسەل، تایبەتمەندێ‌ نەخۆشیێن پەنجەشێرێ‌‌ دیاركر نەخۆشێن پەنجەشێرێ‌ دهێنە دابەشكرن بو چار قۆناغان، قۆناغێن ئێك و دو و سێ‌‌ و چار، پترا نەخۆشێن پەنجەشێرێ‌‌ دهێن دقۆناغێن ئێك و دو و سیێ‌‌ نە، هەروەسا هندەك دهێن ل قۆناغا چارێ‌‌ نە، ل هەرسێ‌‌ قۆناغێن ئێكێ‌‌ بەهرا پتر یا نەخۆشان دهێنە چارەسەركرن و ژ نەخۆشیا خۆ خلاس دبن، و گۆت: قوناغا چارێ‌‌ ژی چارەسەریا خۆ وەردگرن، و گەلەك ژڤان نەخۆشا بو ماوەیەكێ‌‌ درێژ دمیننە د ژیانێ‌‌ دا، و ئەف چارەسەریێن ئەم بكاردئینن بو چارەسەریێن پەنجەشێرێ‌‌، چارەسەریا نشتەرگەریێ‌‌ یە، و سەركێشا چارەسەریێ‌‌ یە، ددوڤدا چارەسەریا كیمیاوی و بایولوجی و یا هورمونی و یا تیشێ‌ و یا نەوەوی ئەم دبێژینێ‌‌ چارەسەریا موەجەه.

بەرپەرێ‌ ساخلەمیێ‌:

فلفلێن شرین گەلەك مفایێن ساخلەمیێ‌ تێدا هەنە، رەنگێن وان وەدكەن مرۆڤ بخۆت و شارەزا شیرەتان دكەن ڕۆژانە فلفل بهێنە خارن.
فلفلا شرین یا پرە ژ ڤیتامین “سی و ئەی و بی 6 و بی 9 و رویشالان” ئەڤە ل دووڤ گۆتنا شارەزایا خوارنێ‌ “دانییل كرمبل” كو بۆ “یو ئێس تودەی” گۆتیە.
چ جوداهی هەیە دناڤبەرا فلفلێن كەسك و زەر و سۆر؟
ئاستێ‌ گەهشتنا وان جوداهیێ‌ دناڤبەرا رەنگێن سۆر و پرتەقالی و زەر و كەسك دا پەیدادكەت.
* فلفلا كەسك تالترە، چونكو كێمتر ژ سۆری پێگەهشتی یە، ب شێوەكێ‌ گشتی چەند رەنگێ‌ فلفلێ‌ تاریتر بیت پتر ژێدەرێن خوارنێ‌ دناڤدا هەنە.
ئەڤە ڕامانا وێ‌ چەندێ‌ ددەت كو فلفلا كەسك كێمتر شەكر و كاربوهیدرات تێدانە، بەلێ‌ نە ب جوداهیەكا مەزنتر.
* فلفلا سۆر یا پێكهاتیە ژ ڤیتامین و دژەئوكسنەرێن پتر و ئاستێ‌ ڤیتامین سی و ئەی پترە ژبەر هەبوونا كەرستێ‌ “ بیتا كاروتین” ئەوێ‌ رەنگێ‌ سۆر ددەتە فلفلێ‌.
* فلفلا سۆر یا پرە ژ فلافونیدان، ئەو پێكهێنەرێن سرۆشتینە و هاریكارن بۆ خۆپاراستنێ‌ ژ نەخۆشیێن دلی و دەماڕێن خوینێ‌ و هەڤسەنگیا هورمونان دپارێزیت.
* فلفلێن زەر و پرتەقالی، ئاستەكێ‌ ناڤنجی یێ‌ ژێدەرێن خوارنێ‌ و شریناهی دناڤدایە، بەلێ‌ دگەل وێ‌ چەندێ‌ ژێدەرێن باش یێن ڤیتامین سی و ئەی و لورتین و زیاكساسینی نە كو ب مفانە بۆ ساخلەمیا چاڤان.