هێلین سالم

هونەرێ بەرسڤدانێ ژ گرنگترین هونەرێن كو مرۆڤ پێتڤی پێ هەیە د ژیانا رۆژانە دا یە. ئەڤ هونەر دهێتە دیتن وەك كلیلا سەركەفتنێ د پەیوەندیێن جڤاكی و كاری دا. لەوما گەلەك گرنگە كو هەر كەسەك شیان و تەكنیكێن باش یێن بەرسڤدانێ هەبن، دا بشێت ب باشترین شێوە خۆ بگەهینیتە كەسێن دی و پەیامێن خۆ ب رێكەكا كاریگەر بگەهینیت.
دەمێ ئەم دئاخڤین لسەر هونەرێ بەرسڤدانێ، پێتڤیە ئەم چەند خالێن سەرەكی بەرچاڤ وەرگرین:
یا ئێكێ گوهدانا باش، بەری كو تۆ بەرسڤا كەسەكی بدەی، پێتڤیە تۆ ب باشی گوه بدەیە ئاخفتنا وی. گوهدانا باش دێ وەكەت كو تۆ تەركیزێ
\لسەر هەر گۆتنەكێ بكەی و هەول بدەی مەبەستا ئاخفتنكەری باش تێبگەهی.
یا دووێ، تێگەهشتنا دروست پشتی گوهدانێ، پێتڤیە تۆ پشتراست بی كو تو ب دروستی تێگەهشتی ژ پەیاما كەسێ بەرامبەر. هەكە تشتەك نە روهن بیت، باشترە تۆ پرسیارێ بكەی دا تێگەهشتنا تە دروست بیت.
یا سیێ كونترولا هەستان دەمێ بەرسڤدانێ، گرنگە مرۆڤ بشێت كونترولا هەستێن خۆ بكەت، تایبەت دەمێ كو ئاخفتن یان بابەت هەستیار بن. بەرسڤدانا ب ئارامی و بێ لەز و بەز دێ هاریكاریا تە كەت كو بەرسڤەكا باشتر و كاریگەرتر هەبیت.
یا چارێ هەلبژارتنا پەیڤێن گونجای: پەیڤێن كو ئەم بكار دئینین د بەرسڤدانێ دا گەلەك گرنگن. پێتڤیە پەیڤ روهن و گونجای بن، و دویر بن ژ پەیڤێن كو دێ بنە ئەگەرێ خرابكرنا پەیوەندیێ یان تێكدانا هەستێن كەسێ بەرامبەر.
پێنچ، دەمێ گونجای ژی گرنگە. هندەك جار باشترە مرۆڤ هندەك دەمی بهێلیت بەری كو بەرسڤێ بدەت، نەخاسمە د بابەتێن هەستیار دا. ئەڤە دێ هاریكاریا تە كەت كو تە بەرسڤەكا باشتر و هزركریتر هەبیت.
شەش، زمانێ جەستەی نە تنێ پەیڤ، لێ هەروەسا زمانێ جەستەی ژی رولەكێ گرنگ دگێریت د هونەرێ بەرسڤدانێ دا. رویێ تە، لڤینێن تە، و هەلویستا تە یا فیزیكی دێ كاریگەریەكا مەزن هەبیت لسەر چاوانیا وەرگرتنا بەرسڤا تە ژلایێ كەسێ بەرامبەر ڤە.
حەفت، دلۆڤانی و رێزگرتن: هەر بەرسڤەك پێدڤیە ب دلۆڤانی و رێزگرتن بهێتەدان، حەتا ئەگەر تۆ نە دگەل بۆچوونێن كەسێ بەرامبەر بی ژی. ئەڤە دێ هاریكاریا تە كەت كو پەیوەندیاتە باش و ئەرێنی بهێتە پاراستن.

هێلین سالم

ژ دەستپێکا ئافراندنێ، هونەر شێوەکێ سەرەکی یێ دەربڕینێ بوویە ل دەف مرۆڤی. د ناڤ هەمی جورێن هونەری دا، ستران گۆتن جهەکێ تایبەت هەیە د دلێ خەلکی دا، ب تایبەت د هەلکەفت و بیرەوەریێن مە دا.
ستران گۆتن نە بتنێ دەربڕینا هەستان و خوەشیێ یە، بەلکو پرەکە د ناڤبەرا رابردوو و نوکە دا. دەمێ ئەم گوهداریا سترانەکێ دکەین، ئەو ستران دشێت مە ببەت بۆ دەمەکێ دی، بو بیرەوەریەکا خوش یان یا تال. هەر ستران چیروکەکێ ڤەدگێڕیت، هەست و سوزان د خو دا هەلدگریت.د دەمێ شاهیان دا، سترانێن شاهیێ دبنە سەمفونیا خوشیێ. د داوەتان دا، گوڤەند و ستران تێکەل دبن و دبنە ئاهەنگەکا تژی ژیان. هەروەسا د دەمێ خەم و کەسەران دا، سترانێن خەمگین دبنە هاڤالێن مە یێن خەمگینی و ئێشێ.هونەرمەندێن مە یێن بەهدینان، ب دەنگێ خوە یێ زەلال و گۆتنا خوە یا رەسەن، شیاینە پەیامێن جڤاکی و نەتەوەیی بگەهیننە گوهێ خەلکی. ئەو شیاینە ب رێیا ستران گوتنێ، چاندا مە یا دەولەمەند بپارێزن و وێ بدنە ناسکرن.د جڤاکا مە دا، ستران گوتن نە تنێ بو دەمبوراندنێ یە، بەلکو ئامرازەکە بو پاراستنا ناسنامە و چاندا مە. هەر سترانەک پشکەکە ژ دیروکا و کەلەپورێ مە یێ دەولەمەند. دەمێ زاروک گوهداریا سترانێن کەڤن دکەن، ئەو فێری دیروک و چاندا خو دبن.
سترانێن فولکلوری یێن بەهدینی، وەکی لاوک، حەیران و بەیت، گەنجینەیێن بێ هەژمارن. ئەڤ سترانە چیروکێن عەشقێ، مێرخاسیێ، وەلاتپارێزیێ و ژیانا گوندان ڤەدگێڕن.د دەمێ نوکە دا، ستران گوتن گەلەک گوهرین ب سەردا هاتینە. تەکنولوژیا نوی و ئامیرێن موزیکێ یێن مودێرن، شێوێ پێشکێشکرنا سترانان گوهریە. لێ دیسان ژی، کاکلا سەرەکی یا ستران گوتنێ وەکی خو مایە ئەو ژی دەربڕینا هەستانە.گەلەک جاران، سترانەک دشێت تشتێ کو ب پەیڤان ناهێتە گوتن، بێژیت. ئەڤ چەندە گرنگیەکا تایبەت ددەتە ستران گوتنێ د ژیانا مە دا. سترانەک دشێت برینان ساخ بکەت، دلان ئارام بکەت، یان ژی خوشیێ بێخیتە دلان.ل دوماهیێ دا، ستران گوتن نە تنێ هونەرەکە، بەلکو پشکەکا گرنگە ژ ناسنامە و چاندا مە. ئەڤ هونەرە پێدڤیە بهێتە پاراستن و پێشڤەبرن، دا کو نفشێن نوی ژی بشێن مفات و خوەشیێ ژێ وەرگرن و بزانن کا ئەو کینە و ژ کیڤە هاتینە.

ژن هێزەكا مەزنە د ژیانێ دا و بێی وێ ژیان نابیت، ئەڤ راستیە د هەمی دەمان دا خویا بوویە و د سەردەمێ مە یێ نوكە دا پتر دیار دبیت، ژن دایكە، خویشكە، كچە، و هەڤژینە. ئەو بنیاتێ سەرەكی یە د ئاڤاكرنا مالباتێ دا و ستوونا جڤاكێ یە، د جیهانا مە یا نوكە دا، رۆلێ ژنێ گەلەك گوهۆڕی یە ژ بەری، ئەڤرۆ ژن نە بتنێ یا بەرپرسیارە ژ كارێن مالێ، لێ یا چالاكە د هەموو وارێن ژیانێ دا، ئەم دشێین ببینین كو ژن سەركەفتی نە د خواندنێ دا، د كارێن دەرڤە دا، و د وارێن جۆرا جۆر یێن پیشەیی دا ژن شیایە خوە بسەلمینیت وەك نوژدار، ئەندازیار، مامۆستا، پارێزەر و كارگێر، د گەلەك وەلاتان دا ژن گەهشتینە پلەیێن بلند یێن سەركردایەتیێ و بووینە سەرۆك و وەزیر، ئەڤە نیشانا هێزا وان و شیانێن وان یێن مەزنە، لێ ل گەل ڤێ پێشكەفتنێ ژی، هێشتا گەلەك ئاستەنگ هەنە ل بەر ژنان د جڤاكی دا،هندەك نەریتێن كەڤن و هزرێن پاشكەفتی هێشتا كاریگەریا خوە هەیە ل سەر ژیانا ژنان، گەلەك جاران ژن روو ب رووی جوداهیێ دبن د وارێن كاری دا، یان سنوورداریێ د وارێ پەروەردێ دا، پێدڤیە جڤاك هەموو پێكڤە كار بكەت ژ بۆ راكرنا ڤان ئاستەنگان، چونكی پێشكەفتنا راستەقینە یا جڤاكی دێ بتنێ هێتە دی دەمێ كو ژن و زەلام وەكهەڤ دبن د ماف و ئەركان دا. داهاتیەكێ‌ گەش پێدڤی پشكداریا ژنانە د هەموو وارێن ژیانێ دا،جڤاكێ پێشكەفتی ئەوە یێ كو تێدا هەر تاكەك، ژن بیت یان زەلام، بشێت خەونێن خوە پێك بینیت و دەربڕینێ ژ شیانێن خوە بكەت، ژن نیڤا جڤاكی نە و بێی وان، پێشكەفتن و گەشەكرن یا كێم دمینیت، لەوما، پێدڤیە ئەم هەموو پشتەڤانیا ژنان بكەین و هاریكار بین ژ بۆ ئاڤاكرنا جیهانەكا باشتر.

هێلین سـالـم

تشتەكێ‌ خۆیایە كو ئازادیا رادەربڕینێ ئێك ژ مافێن سەرەكی یێن مرۆڤی یە و بنگەهەكێ گرنگ یێ دیموكراسیێ یە. ئەڤ مافە رێكێ ددەتە هەر تاكەكی كو بیر و بۆچوونێن خۆ ب ئازادی دەرببڕیت و بێخین روو، بێی كو ترس و گومان ژ چ لایەنەكی هەبن. لێ دڤێت ئەم بزانین كو ئازادیا رادەربڕینێ ژی سنوورێن خۆ هەنە و نابیت ببیتە ئەگەرێ هندێ‌ كو زیانێ‌ بگەهینیتە كەسێن دی یان ببیتە ئەگەرێ‌ تێكدانا ئازادیێن دیتر و پیڤەرێن جڤاكی یان برێڤەبرنا وەلاتی یان هەر بیاڤەكێ‌ دیتر.
د جیهانا ئەڤرۆ دا، ئازادیا رادەربڕینێ رۆلەكێ گرنگ دگێڕیت د پێشڤەچوونا جڤاكی دا. چنكو ب رێكا ئازادیا ڕادەربڕینێ، خەلك دشێن گەنگەشێ ل سەر پرسێن جۆراوجۆر بكەن و بگەهنە چارەسەریێن گونجای. هەروەسا ئازادیا رادەربڕینێ دبیتە ئەگەرێ پەیداكرنا بیرێن نوی و داهێنانێن جودا د وارێن زانستی و هونەری دا.
راگەهاندن ژی رۆلەكێ سەرەكی د بەرفرەهكرنا ئازادیا رادەربڕینێ دا دگێڕیت. رۆژنامە، تەلەڤزیۆن، رادیۆ و تۆڕێن جڤاكی دەرفەتێ ددەنە خەلكی كو دەنگێ خۆ بگەهیننە جیهانێ. لێ دڤێت ئەم هشیار بین كو ئەڤ ئامرازێن راگەهاندنێ ب شێوەیەكێ دروست بهێنە بكارئینان، و نەبنە ئەگەرێ بەلاڤكرنا زانیاریێن شاش یان هاندانا توندوتیژیێ.
د جڤاكا مە دا، ئازادیا رادەربڕینێ هێشتا نەگەهشتیە ئاستێ پێدڤی. گەلەك جاران، خەلك ناچار دبن كو بیر و بۆچوونێن خۆ ڤەشێرن ژ ترسا بەرسڤدانەكا نەرێنی یان ژ بەر نەبوونا دەرفەتێن گونجای. ئەڤە ژی دبیتە ئەگەرێ پاشڤەمانا جڤاكی و لاوازبوونا گیانێ داهێنانێ.
بۆ پێشڤەبرنا ئازادیا رادەربڕینێ، دڤێت هەمی لایەن پێكڤە كار بكەن. حوكمەت دڤێت یاسایێن پێدڤی دەربێخیت و پاراستنا ڤی مافی بكەت. راگەهاندن دڤێت ب شێوەیەكێ پیشەیی كار بكەت و دەرفەتێ بدەتە هەمی دەنگان. هەر وەسا جڤاك ژی دڤێت فێری گوهداركرن و قەبوولكرنا بۆچوونێن جودا ببیت.