نزار بنیامێن رێكانی
ل ده‌مێ په‌یدابوونا ژیانێ لسه‌ر رویێ ئه‌ردی تاكو ئه‌ڤرۆ سێ چینێن مرۆڤان هه‌نه و تا رۆژا دوماهیێ دێ هه‌ر هه‌بن، ئه‌وژی چینێن (بلند و ناڤنجی و خوارێ) وئه‌گه‌رێ سه‌ره‌كی یێ نه‌هه‌ڤ سه‌نگیێ ژی دزڤریته ڤه بۆ وێ نه‌دادپه‌روه‌ریێ ئه‌وا دهێته برێڤه‌برن ژلایێ ده‌ستهه‌لاتدارێن ڤێ جیهانا سه‌ر ئه‌ردی برێڤه‌دبه‌ن كو ئه‌وژی مرۆڤن، بێگومان گه‌له‌ك ئه‌گه‌ر هه‌نه كو ئه‌ڤ هه‌رسێ چینه په‌یدابن، ئه‌وژی یێن (سیاسی و ئابۆری و جڤاكى)، لێ ب دیتنا من ئه‌گه‌رێ سه‌ره‌كی ژی سیاسی یه ژبه‌ر كو هه‌ر كه‌سه‌ك یان لایه‌نه‌ك دڤێت ده‌ستهه‌لاتێ وه‌ربگریت و ببیته ده‌ستهه‌لاتدار داكو پێگه‌هێ خوه موكم بكه‌ت و ئایندێ خوه مسۆگه‌ر بكه‌ت و ژبه‌ر ڤێ ئێكێ دێ مژویلی ڤێ چه‌ندێ بیت و هنه‌تا راده‌كی ئێدی ئاگه‌هـ ژ خوه پێدا نابیت و ئه‌ڤ سیسته‌مه ژی ژلایێ وان وه‌لاتان ڤه دهێنه په‌یره‌وكرن ئه‌وێن دكتاتۆر و نیمچه دیموكراسی، هه‌رێما مه ژی وه‌كی هه‌ر وه‌لاته‌كێ جیهانێ ئه‌ڤ چینه هه‌نه و لێ ره‌نگه رێژه‌یا هه‌ژاریێ لدویڤ پیڤه‌رێن جیهانی هند یا بلند نینه و ئه‌گه‌ر نوكه به‌ر ب بلندبوونێ ڤه بچیت، ئه‌و ژی ژ ئه‌گه‌رێ وان بارودۆخێن ئابۆرى یێن سه‌خت و دژوار و هاتینه سه‌پاندن لسه‌ر گه‌لێ مه ژلایێ حوكمه‌تا ئیراقێ ڤه و ئه‌و ماف و شایسته‌یێن دارایی و مووچێن فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێمێ نه كو هه‌ر جار به‌هانه‌كی دڕاگرن و گیرۆ دكه‌ن، لێ یا مه‌به‌ست من دڤێت بێژم ئه‌وه سوپاس بۆ وان ده‌وله‌مه‌ند و سه‌رمایه‌دارێن هه‌رێما كوردستانێ كو به‌رده‌وام هاریكار و پشته‌ڤانیا ته‌خا هه‌ژارا دكه‌ن، نه‌خاسمه ل ده‌مێ كاره‌ساته‌كا نه‌چاڤه‌رێكری ب سه‌رێ ملله‌تێ مه دهێت وه‌كی (لافاو و بیڤه‌له‌رز وئاگربه‌ربوون) و دیسا ئه‌و نه‌خۆشیێن دۆمدرێژ و كێم ده‌رامه‌ت و مه‌ها ره‌مه‌زانا پیرۆز، ئه‌ڤ هاریكاریه دبیته پشته‌ڤان بۆ حوكمه‌تێ و پشكه‌ك ژ ئه‌ركێن وێ كێم دكه‌ت، له‌وا فه‌ره ئه‌ڤ جۆره پشته‌ڤانییه دبه‌رده‌وام بن و زێده‌تر لێ بهێن تاكو بارێ ئابۆری یێ هه‌رێمێ باشتر لێ بهێت و ئێدی رێژه‌یا هه‌ژایێ كێمتر لێ بهێت و باشه لیژنه‌كا تایبه‌تمه‌ند یان ده‌زگه‌هه‌كێ فه‌رمی بۆ ڤێ مه‌به‌ستێ بهێته دامه‌زراندن و ژ كه‌سانێن زیره‌ك و ده‌ستپاك و شه‌هره‌زا بۆ هندێ ئامار و زانیاریێن راست و دروست هه‌بن و ئه‌و هاریكاری ب رێكا ڤی ده‌زگه‌هی بهێنه وه‌رگرتن و دابه‌شكرن ب فۆرمه‌كا پڕی زانیاری و ب سیسته‌م داكو ئه‌و كه‌سێن پێدڤی بگه‌هنه مافێن خوه.
نووترين نووچه
- نێچیرڤان بارزانی: پشتەڤانیێ ل سەرەدانا سۆدانی بۆ ئەمریكا دكەین
- هەبوون و پاراستنا قەوارەیێ سیاسییێ هەرێما كوردستانێ یێ گرێدایە ب سیاسەتا دەرڤە یا ئەمریكا ڤە
- مە داخواز ژ كۆنگرێسێ كریە فشارێ ل بەغدا بكەت بۆ دەستپێكرنا هنارتنا پەترۆلا هەرێمێ
- هەكە پارێزگار كورد نەبیت مەترسی ل سەر كەركووكێ یا هەی
- ئەردۆغان یێ نەچارە هندەک گوهۆڕینێن مەزن بکەت
- سەرۆك بارزانی: هێشتا دەنگ و رەنگێ شۆڤینی بۆ دژایەتیكرنا كوردان د ناڤ دەولەتا ئیراقێدا دهێتە دیتن
- نێچیرڤان بارزانی: دخوازین حوكمەتا ئیراقێ ئەركێ خوە بەرامبەر قوربانیێن ئەنفالێ بجهبینیت
- مەسرور بارزانی: ئەنفال تاوانەكا كێم وێنەیە و ناهێتە ژبیركرن
- بسپۆرەكێ قانوونا نێڤدەولەتی: ئیراقێ ب بەرنامەیەكێ دارێشتی هەوا ئەنفالێ بجهئینا
- پەیڤدارێ سەرۆكاتییا هەرێمێ: پرسا مووچەی پێنگاڤەكا گرنگ چوویە پێش
نزار بنیامێن
رۆلێ (قوتابی و لاوان) د بزاڤا رزگاریخوازا كوردستانێ دا
نزار بنیامێن رێكانی
پشتی شه‌ڕێ جیهانی یێ ئێكێ ب دوماهیك هاتی و گورانكاریێن مه‌زن په‌یدا بوون و گه‌له‌ك ده‌وله‌تێن نوی ژدایك بوون و هاتنه دامه‌زراندن و ئیراق ژی ئێك بوو ژ وان ده‌وله‌تێن نوی كو ل سالا ١٩٢١هاتبوو دامه‌زراندن و پشكه‌كیا كوردستانا مه‌زن كه‌فته بن ده‌ستهه‌لاتا ڤێ ده‌وله‌تێ ئانكو ئه‌ڤه نوكه دبێژنێ هه‌رێما كوردستانا ـ ئیراقێ لێ مخابن ئه‌ڤ چه‌نده ژی نه ب حه‌زا گه‌لێ كورد بوو، لێ ب خورتی بوو و ل دویڤ به‌رژه‌وه‌ندیێن ده‌وله‌تێن سه‌ركه‌فتی بوو د شه‌ڕێ جیهانیێ ئێكێ دا و ب تایبه‌تی بریتانیا و فه‌ره‌نسا، و گه‌لێ كورد هاتنه بێ به‌هركرن د هه‌ر مافه‌كی دا و سه‌ره‌ده‌ریا هه‌ڤوه‌لاتێن پله دو د گه‌لدا دهاته‌كرن، لێ ملله‌تێ كورد ئه‌ڤ زولم و زۆرداریه قه‌بیل نه‌كر ژ ده‌وله‌تێ له‌ورا بزاڤ و شۆرشێن نه‌ته‌وه‌ی ده‌ستپێكرن دژی ده‌ستهه‌لاتێن ده‌وله‌تا ئیراقێ، ژبۆ هندێ هه‌می ته‌خ و چینێن جڤاكی پشكداریێ د بزاڤا رزگاریخوازا گه‌لێ كوردستانێ دا بكه‌ت، وه‌ك پشته‌ڤانیه‌ك بۆ شۆرشێ و پێدڤییه‌كا فه‌ر هه‌ردو رێكخراوێن (قوتابیان و لاوان) هاتنه دامه‌زراندن د كۆنگره‌یێ سیێ یێ پارتی دیموكراتی كوردستان ل ١٨شواتا سالا ١٩٥٣، ئێكه‌مین پشته‌ڤانیا ڤان رێكخراوا ئه‌وبوو ده‌مێ بارزابیێ نه‌مر ل چریا ئێكێ ل سالا ١٩٥٨ ژ ئێكه‌تیا سۆڤیه‌تیا به‌رێ زڤری ب هزاران قوتابی و لاوان پێشوازی لێ كر، پاشى ده‌مێ شۆرشا مه‌زنا ئیلۆنێ سالا ١٩٦١ ده‌سپێكری ئه‌ڤ رێكخراوه كه‌ڤنه د خزمه‌تا شۆرشێ دا وه‌ك خه‌باتا نهێنی و چه‌كداری و ده‌ركرنا به‌یاننامه‌یان، دیسا رۆلێ وان د رێكه‌فتناما ١١ئادار سالا١٩٧٠ ڤان رێكخراوان رۆله‌كێ مه‌زن و به‌رچاڤ هه‌بوو ژبۆ سه‌رخستا ڤێ رێكه‌فتنێ و دیسا د شۆرشا گولانا پێشكه‌فتنخواز ب شێوه‌یه‌كێ كرداری پشكداری د شۆرشێ دا كرن و گه‌له‌ك ژ كادرێن ڤان رێكخراوان رۆله‌كێ سه‌ره‌كی و كاڕا و كاریگه‌ر هه‌بوو د سه‌ركه‌فتنا شۆرشێ دا و چه‌ندین شه‌هید ژی دان، هه‌ر وه‌سا ل ده‌مێ دارشتنا پلانا سه‌رهلدانێ رۆله‌كێ باش هه‌بوو تاكو قه‌واره‌یێ هه‌رێما كوردستانێ دروست بووی و قۆناغا شۆرشگێری هاته گوهۆرین بۆ قۆناغا یاسایی و په‌رله‌مانی و هه‌لبژارتنان و دامه‌زراندنا داموده‌زگه‌هێن ده‌وله‌تێ، نوكه ژی رۆلێ وان د پاراستنا ڤان ده‌ستكه‌فتیان یێ دیار و به‌رچاڤه و گه‌له‌ك ژ كادرێن ڤان رێكخراوا نوكه پشكدارن د رێڤه‌برنا داموده‌زگه‌هێن (حكومی و له‌شكری و سیاسی)، ب ڤێ هه‌لكه‌فتا پیرۆز پیرۆزباهیێن گه‌رم بۆ ئه‌ندام و لایه‌نگر و به‌رپرسێن ڤان رێكخراوان و سه‌رێ رێز و حورمه‌تێ بۆ شه‌هید و دامه‌زرێنه‌رێن ڤان رێكخراوان دچه‌مینین.
كه‌ركووك د ناڤبه‌را كوردبوون و ته‌وافقێ دا
نزار بنیامێن رێكانی
گومان تێدا نینه كه‌ركووك كوردستانه، دڤێت ئه‌ڤ چه‌نده ل ده‌ڤ هه‌ر كورده‌كێ دلسۆز و كورد په‌روه‌ر هه‌بیت، ژبه‌ر كو قۆناغ بۆ قۆناغێ هه‌ولا ژناڤبرنا ناسنامه‌یا ڤی باژێری دهێته‌دان ژ لایێ ده‌وله‌تێن ده‌ورو به‌رڤه و ب تایبه‌تی ژ لایێ ده‌وله‌تا ئیراقێ و حوكمه‌تێن ئێك ل دویڤ ئێك ڤه ، هه‌ر چه‌نده پێكهاته‌یێن وێ هه‌مه‌جۆرن، ئانكو ژ سێ پێكهاته‌یێن سه‌ره‌كی پێكدهێن، ئه‌و ژی (كورد و توركمان و عه‌ره‌ب)، لێ وه‌كو ناسنامه كوردستانی یه، ده‌وله‌تا توركیا ب باژێرێ خوه دزانیت و دبێژیت هژمارا توركومانان هندی هژمارا كورد و عه‌ره‌بایه و ده‌وله‌تا ئیراقێ ژی دبێژیت هژمارا عه‌ره‌بان هندی هژمارا توركومان و كوردایه و ئه‌ڤ چه‌نده ژی بۆ وێ ئێكێ دزڤریته‌ڤه ژبه‌ر دو هۆكاران، ئێك هوكارێ هێزێ ئانكو هه‌ردو ده‌وله‌تێن تورك و ئیراقێ ده‌مێ ب هێزدكه‌ڤن ژ لایێ سه‌ربازی ڤه هه‌ر ئێك جودا جودا دبێژن كه‌ركووك یا مه‌یه، دو. نه‌بوونا چ سه‌رژمێریێن دروست كو ئه‌ڤ چه‌نده بوویه ئه‌گه‌رێ هندێ رێژا دروست یا هه‌ر پێكهاته‌كی دیار نه‌بیت، لێ ئه‌ڤ چه‌نده هاتیه كرن ئانكو سه‌رژمێری ژی هاتیه‌كرن ل ڤی باژێری و رێژا هه‌ر پێكهاته‌كی هاتیه دیاركرن و دیار بوویه رێژه‌یا كوردان ژ هه‌ردو پێكهاته‌یێن توركومان و عه‌ره‌با پتره، ئه‌و ژی سه‌رژمێریا سالا١٩٥٧بوو كو باشترین سه‌رژمێری یه ل مێژوویا ئیراقێ دا هاتیه ئه‌نجامدان، ژبه‌ر كو سه‌رژمێریه‌كا راست و دروست بوو و یا بێ لایه‌ن بوو، ئانكو نه‌یا سیاسی بوو كو ئه‌ڤه ژی به‌لگه‌یه‌كه لسه‌ر كوردستانیه‌تا كه‌ركووكێ، لێ سه‌رژمێریێن دویڤدا نه‌یا دروست بوو و رێژه‌یا كوردان كێم كریه ژبۆ هندێ ناسنامه‌یا كه‌ركووكێ بگوهۆرن و هه‌ولا هندێ دده‌ن كو كه‌ركووكێ بكه‌نه باژێره‌كێ ته‌وافقێ نه‌ك باژێرێ كوردستانێ، ئه‌ڤه‌ژی هه‌وله‌كا مه‌ترسیداره، له‌ورا پێدڤی یه سه‌ركردایه‌تیا كوردی ژدل لسه‌ر ڤێ چه‌ندێ راوه‌ستن و ئه‌ڤ هه‌وله سه‌رنه‌گریت و پێداگری لسه‌ر ناسناما كه‌ركووكێ بهێته كرن، نه‌خاسمه د ڤێ قۆناغێ دا ژبه‌ر كو كه‌ركووك یا هاتیه داگیرن ژ لایێ له‌شكرێ ئیراقێ ڤه.
جینۆسایدا ئابۆری
نزار بنیامێن رێكانی
هه‌می گه‌لێن دونیایێ خه‌باتێ ژ بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا مافێن خوه دكه‌ن، و پتریا وان گه‌هشتینه ئارمانجێن خوه كو ئه‌و ژی ده‌وله‌تبووینه، بێگومان گه‌لێ كورد ژی ئێك ژ وان گه‌لانه خه‌باتێ ژ بۆ هه‌مان ئارمانج دكه‌ت و چه‌ندین قۆناغێن چه‌كداری ده‌ربازكرینه و چه‌ندین بزاڤ و شۆرش و سه‌رهلدان كرینه و د ڤان قۆناغان دا ب هزاران شه‌هید و ئه‌نفالكری و بریندار و ده‌ربه‌ده‌ری و مالوێران و گوند كاڤلكری و زیندانیكرن..هتد، داینه ژبۆ هندێ ملله‌تێ مه‌ژی وه‌كی هه‌ر ملله‌ته‌كێ جیهانێ ب سه‌ربه‌ستی و سه‌رفرازی و ئاشتی و خوشگوزه‌رانی بژیت، لێ مخابن دوژمنێن مه د چه‌ندین قۆناغێن جودا جودا دا نه‌هێلایه ئه‌م ب ڤان مافان شاد ببین و هه‌ر چه‌نده ب سایا گه‌لێ مه و پێشمه‌رگه‌هێن قاره‌مان و خوینا هزاران شه‌هید و بریندارا و سه‌رۆك بارزانی مه هه‌رێمه‌ك هه‌یه كو ئه‌ڤه ژی ده‌ستكه‌فته‌كێ مه‌زنه بۆ گه‌لێ مه، لێ مخابن هه‌ولا لاوازی و ژناڤبرنا وێ دهێته‌كرن ژ لایێ دوژمنێن مه‌ڤه یێن ناڤخوه و ده‌رڤه هه‌ر چه‌نده نه‌شیاینه ب كوشتن و ئه‌نفالكرن و ده‌ربه‌ده‌ریێ…هتد، مه ژناڤ ببه‌ن لێ ئه‌ڤرۆ ب شێوه‌یه‌كێ دی و ب سیاسه‌ته‌كا دی، ب رێكا برینا بودجه و مووچێ فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێمێ كو ئه‌ڤه مافه‌كێ ده‌ستووریێ مه‌یه، تا نوكه ئه‌ڤ هه‌رێمه به‌شه‌كه ژ ده‌وله‌تێ و كو چاوا فه‌رمانبه‌رێن ناڤه‌راست و باشورێ ئیراقێ ماف هه‌یه هه‌یڤانه مووچێ خوه وه‌ردگرن وه‌سا ژی فه‌رمانبه‌رێن مه ماف هه‌یه مووچێ خوه وه‌ربگرن، لێ مخابن جهێ ڤی مافی ئه‌و فشارێ دئێخنه سه‌ر مه داكو ئه‌م نه‌چاربین ده‌ستان ژ ڤێ هه‌رێمێ به‌رده‌ین و ئیراده‌یا مه لاوازكه‌ن، لێ ئیراده‌یا گه‌لێ مه و سه‌ركردایه‌تیا مه و ب تایبه‌تی جه‌نابێ سه‌رۆك مسعود بارزانی ژ هه‌ر پیلانه‌كی و دژایه‌تیه‌كی بهێزتره، و ئه‌ڤا دهێته‌كرن ل دژی ملله‌تێ مه جینۆسایده‌كا ئابۆری یه و ئه‌ز باوه‌رم دێ ئه‌ڤ قۆناغه ژی ده‌ربازبیت وه‌كی هه‌ر قۆناغه‌كا سه‌خت و دژوار مه ده‌ربازكری و دێ سه‌ركه‌فتن به‌هرا مه‌بیت و شكه‌ستن بۆ دوژمن و نه‌یارێن مه بن.
كورد د ناڤبه‌را رێككه‌فتنامه‌یێن
نزار بنیامێن
د حه‌فتیا بۆرى دا دو رێككه‌فتن هاتنه‌كرن؛ ئێك د ناڤبه‌را ئه‌مریكا و ئیراقێ دا ل دۆر ده‌ستپێكرنا دانوستاندنێن نوى و دارێتنا په‌یوه‌ندیێن داهاتى ل چارچووڤه‌یێ بابه‌تێ سه‌ربازى و ئه‌منى ل پێناڤى گه‌ره‌نتییا به‌رده‌وامیا رویب روى بوونا تیرۆرێ و پاراستنا ئاسائیشا وه‌لاتى، ئه‌ڤه ژ لایه‌كى ڤه و رێككه‌فتنا د ناڤبه‌را توركیا و ئیرانێ ل دۆر بابه‌تێن (ئابۆرى و بازرگانى و رێكوبان و وزا نه‌فت و گازێ و دیسا بابه‌تێن ئه‌منى)، ئه‌ڤه‌ژى ژلایه‌كێ دیڤه، بێگومان د ڤان هه‌ردو رێككه‌فتان دا؛ لایه‌نێن دیار دێ مفاداربن ژبه‌ركو رێككه‌فتن كریه هه‌ردو لایه‌نان ژبۆ به‌رژه‌وه‌ندیا ده‌وله‌ت و حوكمه‌تێن خوه، ئه‌ڤ چه‌نده ل هه‌مى وه‌لاتێن جیهانێ دهێته‌كرن و كاره‌كێ سروشتى یه ژبه‌ر كو ده‌وله‌ت لسه‌ر بنه‌مایێ به‌رژه‌وه‌ندیێن هه‌ڤپشك هاتینه دروستكرن، نه‌خاسمه وه‌لاتێن هه‌ڤسنوور و خودان ئابۆره‌كێ ب هێز، ئه‌وا مه‌به‌ست من دڤێت بێژم د ڤان رێككه‌فتنامه‌یان دا، لایه‌نێ كوردى دێ رۆل و مفایێ وان چ بیت ژبۆ هه‌رێما كوردستانێ، بێگومان ئه‌و رێكه‌فتنا (توركى – ئیرانى)، هیچ مفایه‌ك بۆ مه كوردان نابیت بتنێ مفا بۆ وانه ژبه‌ر كو هه‌ردولایه‌ن دژى هه‌ر مفایه‌كینه بۆ هه‌رێما كوردستانێ هه‌بیت و ئه‌ڤ چه‌نده ژى تشته‌كێ سه‌یر نینه، ژبه‌ركو ب درێژاهیا مێژوویێ دوژمنێن دیارێن كوردانه، سه‌باره‌ت رێكه‌فتنا (ئه‌مریكى ـ ئیراقى)، ره‌نگه ئه‌ڤه دێ یا جودا ژى بیت ژبه‌ر كو هه‌رێما كوردستانێ پشكه‌كه ژ ده‌وله‌تا ئیراقا فیدرال و ل دویڤ ده‌ستوورى هه‌رێمه‌كا په‌سه‌ندكریه، د ڤێ رێككه‌فتنێ دا پێدڤى یه لایه‌نى كوردى د ئێكگرتى بن و پشكدارى و رۆله‌كێ دیار و به‌رچاڤ هه‌بیت د دارێشتنا وێ رێكه‌فتێ و لسه‌ر بنیاتێ به‌رژه‌وه‌ندیێن هه‌ڤپشك بیت و پاراستنا قه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ لبه‌ر چاڤ بهێته وه‌رگرتن و ئه‌ڤ رێككه‌فتنه نه‌بیته ئه‌گه‌رێ لاوازیا هه‌رێمى، ژبه‌ركو هه‌رده‌ما به‌رژه‌وه‌ندیێن ده‌وله‌تێن زلهێز و خودان به‌رژه‌وه‌ند هاتینه‌كرن، ل وى ده‌مێ لایه‌نێ سیێ دبیته قوربانى، هیڤیخوازین ئه‌ڤ چه‌نده چێ نه‌بیت و ڤێ جارێ ژى نه‌بینه قوربانى ململانا ته‌سفیا حساباتان.
كابینه‌یا نه‌هێ و ده‌لیڤه‌یێن كاری
نزار بنیامێن رێكانی
ل ژێر درووشمێ (كوردستانه‌كا بهێز)كابینه‌یا نه‌هێ یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل رێكه‌فتی ٢٠١٩/٧/١٠ێ سویندا قانوونی خار ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ و پتریا ئه‌ندامێن په‌رله‌مانی ده‌نگ پێدا كو ژ سه‌رۆك وه‌زیران رێزدار (مسرۆر بارزانی) و جێگرێ وی رێزدار (قوباد تاله‌بانی) و بیست و دو وه‌زیران و نۆزده وه‌زاره‌تان و چه‌ند ده‌سته‌یان پێكهاتبوون و پتریا لایه‌نێن سیاسی یێن خودان كورسی د په‌رله‌مانی دا پشكداری د حوكمه‌تێ دا كر، كو ئه‌ڤ چه‌نده ژی خاله‌كا بهێز بوو ژبۆ سه‌ركه‌فتنا كابینێ و ژهێلێن گشتی یێن به‌رنامێ كارێ حوكمه‌تێ و ژ هێلێن هه‌ره گرنگ لسه‌ر ئاستێ خزمه‌تگوزاریان دا و د خالا شه‌شێ دا به‌حسێ په‌یداكرنا كاری بۆ كه‌رتێ تایبه‌ت و به‌رفره‌هكرنا وه‌به‌رهێنانێ د بیاڤێن جودا جودا دا وه‌كی (پێشه‌سازی و گشتوكال و گه‌شتوگوزار) تاكو ده‌لیڤه‌یێن كاری زێده بكه‌ن و یاسا كاری بهێته رێكخستن و پتر ده‌لیڤه‌یێن كاری بۆ گه‌نجێن هه‌رێمێ بهێته په‌یداكرن، ئه‌ڤه‌ژی خاله‌كا گه‌له‌كا گرنگه بۆ هندێ گه‌نجێن مه بێ ئۆمێد نه‌بن ژبێ كاریێ و هانده‌ره‌كه گه‌نجێن مه كاربكه‌ن و بێ كار نه‌مینن، نه‌خاسمه ئه‌و كه‌سێن ده‌رچووین كۆلیژه و په‌یمانگه‌هان و ئه‌وله‌ویه‌تا دلیڤه‌یێن كاری بۆ وان بیت، ژبه‌ر كو هه‌ر ئێك ژ وان د واره‌كی دا شه‌هره‌زایه، و جهێ خۆشحالیێ یه د ڤێ كابینێ دا ئه‌و به‌لێن هاته دی و ژماره‌كا زۆرا گه‌نجێن مه بوونه خودان كار ده‌لیڤه‌یێن كارى بۆ هاتنه دیتن ل كه‌رتێ تایبه‌ت، نه‌خاسمه ئه‌و پرۆژه‌یێن ستراتیژی و مه‌زن هاتنیه ڤه‌كرن و ژ لایێ حوكمه‌تێ و سه‌رمایه‌دار و كۆمپانێن ناڤخوه و بیانی د هه‌می واران دا، سه‌ره‌رای وان هه‌می ئاسته‌نگێن سیاسی و ئابۆری و ساخله‌می كه‌فتینه به‌ر ڤێ كابینێ، نه‌خاسمه سه‌رده‌مێ هاتنا ڤایرۆسێ كۆرۆنایێ و نه‌فرێكرنا بودجا هه‌رێمێ ژلایێ به‌غدا ڤه و راگرتنا نه‌فتا هه‌رێمێ و دروستكرنا گرفتان ژلایێ هنده‌ك لایه‌نێن ناڤخوه‌ی یێن پشكدار د حوكمه‌تا هه‌رێمێ و به‌غدا دا و بریارێن دادگه‌ها فیدرالی یا ئیراقێ، لێ كاروانێ ئاڤه‌دانیێ نه‌هاته راوه‌ستاندن و یێ به‌رده‌وامه ژلایێ سه‌رۆك وه‌زیران رێزدار (مسرۆر بارزانی) ڤه و هیڤییا مه ئه‌وه د داهاتی و كابینێن بهێت دا ئه‌ڤ كاروانه یێ به‌رده‌وام بیت، نه‌خاسمه د وارێ په‌یداكرنا ده‌لیڤه‌یێن كاری دا بۆ گه‌نجێن مه ژبه‌ر كو گه‌نج هێزا وه‌لاتی نه د هه‌ر واره‌كی دا یێ، به‌رده‌وام بیت كاروانێ ئاڤه‌دانیێ ل هه‌رێما كوردستانێ ژبۆ خزمه‌تا گه‌ل و وه‌لاتێ مه.
سیسته‌مێ ئیراقێ نه‌فیدرالی یه به‌لكو حزبی و مه‌زهه‌بی یه
نزار بنیامێن رێكانی
بێگومان هه‌ر ده‌وله‌ته‌كا بهێته دامه‌زراندن پێدڤیه ب رازه مه‌ندیا وه‌لاتیێن وێ بن، نه‌خاسمه ئه‌گه‌ر پێكهاته‌یا وێ ده‌وله‌تێ یا فره‌نه‌ته‌وه و ئایین و مه‌زهه‌ب بیت، داكو ئه‌و ده‌وله‌ت یاسه‌ركه‌فتی بیت، پشتی شه‌ڕێ جیهانی یێ ئێكێ ب دوماهی هاتی و ده‌وله‌تێن سه‌ركه‌فتی د شه‌ڕی دا ده‌ڤه‌ر لێكڤه‌كرین و دیسا ئیمبراتوریه‌تا ئوسمانی ب دوماهی هاتی، كو پتری پێنچ سه‌د سالان ده‌ڤه‌ر ب گشتی و ئیراق ب تایبه‌تی ل بن كونترۆلا وێ بوو، ده‌وله‌تا ئیراقێ و چه‌ندین ده‌وله‌تێن دی هاتنه ئاڤاكرن و دامه‌زراندن و ل سالا ١٩٢١ ده‌وله‌تا ئیراقێ هاته دامه‌زراندن بێ كو ره‌ئیا گه‌لێ كوردستانێ وه‌ربگرن، به‌لكو ب زوری و پشكه‌ك ژ كوردێن كوردستانا مه‌ن دانه دگه‌ل ئیراقێ و یێن دیتر دانه دگه‌ل ده‌وله‌تێن (ئیران، سووریا، توركیا)، ئانكو ئه‌م دشێن بێژین كوردستانا مه‌زن هاته دابه‌شكرن و بۆ چارپارچه، هۆسا گه‌لێ كورد بوو نێچیرا وی شه‌ڕی و وان ده‌وله‌تان، ئانكو بوو قوربانی ده‌وله‌تێن به‌رژه‌وه‌ندخواز و ئه‌ڤه چه‌نده ژی ڤه‌دگه‌ریته ڤه بۆ چه‌ند ئه‌گه‌ره‌كان و ب دیتنا من ئه‌گه‌رێ سه‌ره‌كی ژی نه‌ئێكرێزیا گه‌لێ مه‌یه، ئه‌ڤه‌ژی نه‌خۆشیه‌كا كه‌ڤن و به‌رده‌وامه، له‌ورا دوژمنێن مه ژی ب ساناهی كونترۆلێ لسه‌ر مه‌دكه‌ن، هندی ئه‌م دهۆسابین ئه‌م چ جاران نابینه خودان كیانه‌كێ سه‌ربه‌خوه، ئه‌و سیاسه‌ت و حوكمرانیا ل ئیراقێ دهێته جێبه‌جێكرن نه‌ك سیسته‌مێن جیهانی یه به‌لكو سیسته‌مێ به‌رژه‌وه‌ندیێن وانه دهێته په‌یره‌وكرن، هه‌ر چه‌ندێ رژێما ده‌وله‌تێ یێ هاتیه دیاركرن د دستوورێ ده‌وله‌تێ دا لێ كار پێ ناهێته‌كرن ژبه‌ركو دێ هه‌می پێكهاته‌یێن وه‌لاتی گه‌هنه مافێن خوه و ئه‌ڤ چه‌نده‌ژی دبه‌رژه‌وه‌ندیا وان دا نینه، له‌ورا ئه‌و به‌رده‌وام پێگیریێ ب ده‌ستووری ناكه‌ن، نموونه پشتی كو رژێما ئیراقێ ژناڤچووی ل سالا ٢٠٠٣ و سیسته‌مێ فیدرالی هاتیه په‌سه‌ندكرن د ده‌ستوورێ ئیراقێ دا ب رازه‌مه‌ندیا هه‌می پێكهاته‌یێن نه‌ته‌وه‌یی و ئایینی و مه‌زهه‌بی یێن ئیراقێ كو بۆ وێ قۆناغێ باشترین چاره‌سه‌ری بوو، لێ مخابن پێگیری پێ نه‌هاته‌كرن بتنێ ل وی ده‌می پێگیری پێ دهاته‌كرن ده‌ما ده‌وله‌ت یا لاواز ژلایێ له‌شكری و سیاسی و جڤاكی ڤه لێ به‌روڤاژی ڤێ چه‌ندێ نوكه هیچ كار ب ده‌ستووری ناهێته‌كرن و هه‌می ئه‌و مافێن هاتینه دیاركرن بۆ گه‌لێن ئیراقێ ناهێنه‌دان، نه‌خاسمه بۆ گه‌لێ مه‌یێ كورد و نوكه سیسته‌مێ ده‌وله‌تێ سیسته‌مێ حزبی و مه‌زهه‌بی یه و ئه‌ڤه‌ژی مه‌ترسی یه لسه‌ر پاشه‌رۆژا ده‌وله‌تێ و چ ده‌وله‌ت بیێ قانوون و ده‌ستوور پێش ناكه‌ڤن.
ژ قه‌لاچۆلان بۆ نه‌ته‌وه‌یێن ئێگگرتی
نزار بنیامێن رێكانی
ئه‌و گرژی و ئالۆزیێن د ناڤبه‌را لایه‌نێن سیاسی دا ل هه‌رێما كوردستانێ و بتایبه‌تی ناكۆكیێن د ناڤبه‌را هه‌ردو پارتێن سه‌ره‌كی یێن كوردستانێ (پارتی و ئێكه‌تی) دروست بووین ل سه‌ر چه‌ند بابه‌تێن گرنگ و چاره‌نڤیساز دهێن ئه‌وژی بابه‌تێ سه‌رۆك كۆمارێ ئیراقێ یه كو پشكا گه‌لێ كورده و نه‌ك یا چ حزبان و هه‌روه‌سا بابه‌تێ داهاتێ ناخوه‌ی و گومركێن سلێمانیێ بۆ خزینا حوكمه‌تێ و نه‌دانا مووچه‌یان ژ لایێ هه‌مان ئیداره ڤه و چه‌ندین بابه‌تێن دیتر یێن گرێدایی چاره‌نڤیسێ گه‌لێ مه ڤه و بابه‌تێ پشكداری یا مه د حوكمه‌تا ئیراقا فیدرال و ئه‌نجامدانا هه‌لبژارتنێن په‌رله‌مانێ كوردستانێ و كاراكرن و راستڤه‌كرنا كۆمسیونا هه‌لبژارتنان و ئێگگرتنا هێزێن پێشمه‌رگه‌ی و پاراستنا سنوورێن هه‌رێما كوردستانێ ژ هه‌ر مه‌ترسیه‌كا ده‌رڤه بۆ ڤان بابه‌تان و نێزیكبوون و گه‌هشتن بۆ رێكه‌فتنه‌كا هه‌می پارتێن كوردستانێ ده‌ستپێشخه‌ریا جه‌نابێ سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ رێزدار (نێچیرڤان بارزانی) ل ده‌مێ سه‌ره‌دانا وی بۆ قه‌لا چۆلان و سلێمانیێ ل ده‌ف هه‌می پارتێن سیاسی یێن پشكدار و نه‌پشكدار د حوكمه‌تێ دا و هه‌ردیسا كۆمبوونا د ناڤبه‌رار پارتی و ئێكه‌تیێ دا ل سه‌رۆكایه‌تیا هه‌رێما كوردستانێ ل هه‌ولێرێ نێزیكبوونه‌ك په‌یداكر د ناڤبه‌را هه‌می پارتێن سه‌ره‌كی یێن كوردستانی و هه‌روه‌سا ئومێده‌ك ژی ل ده‌ف خه‌لكی په‌یداكر و ئه‌م دشێن بێژین كۆمبوونا هه‌ر شه‌ش لایه‌نێن سه‌ره‌كی یێن كوردستانێ ل هه‌ولێرێ دگه‌ل خانم (پلاسخارتێ) نوونه‌را نه‌ته‌وه‌یێن ئێگگرتی ل ئیراقێ به‌رهه‌مێ وێ ده‌ستپێشخه‌ری و وێ سه‌ره‌دانا رێزدار (نێچیرڤان بارزانی بۆ بۆ سلێمانیێ هیڤیدارین ئه‌ڤ چه‌نده ببیته دوماهێ بێ ئۆمێدی یا هه‌می لایه‌ن و هێزێن سیاسی و خه‌لكێ خۆشتڤی یێ كوردستانێ و جاره‌كا دی ژیان ئاسایی ببیته‌ڤه و خوه‌شگوزه‌رانی و ئۆمێد بۆ گه‌لێ مه بزڤریته‌ڤه و مه‌ترسیا دوژمنێن گه‌لێ مه ل سه‌ر مه نه‌مینیت و یا ئاڤه‌دان و یا ب هێز بیت هه‌رێما مه و بژیت ئێكرێزی و ئێگگرتنا گه‌لێ مه.
گه‌شتوگوزارى ل كوردستانێ
نزار بنیامێن
ئه‌گه‌ر بهێن و كه‌رتێ گه‌شتوگوزار ل هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ینه دوو پشك، ئانكو بكه‌ینه دو بنه‌ما كو گرنگترین بنه‌مایێن گه‌شتوگوزاریێنه ل هه‌ر وه‌لاته‌كی و ب تایبه‌تی ل هه‌رێما كوردستانێ، ئه‌و ژی (بنه‌مایێن سروشتی و مرۆڤی). ئێك: بنه‌مایێ سروشتی ئه‌وه كو یا گرێدایی ب جوگرافیا كوردستانێ ڤه بیت، كو جهێ جوگرافی دبیته ئه‌گه‌رێ سه‌ره‌كی كو كه‌رتێ گه‌شتوگوزاری ل هه‌رێمێ گه‌شێ بكه‌ت و یێ چالاك بیت، نموونه سروشتێ كوردستانێ وه‌كی چیا و ده‌شت و نه‌هال و شكه‌فت و رووبار و كانی …هتد پێكدهێت. ئه‌ڤه ژ لایه‌كی ڤه و ژلایه‌كێ دیڤه كه‌ش و هه‌وایێ هه‌رێمێ ژلایێ فه‌له‌كی ڤه و ل هه‌ر چار وه‌رزیێن سالێ یێ گونجایه بۆ گه‌شتوگوزارێ و هه‌ر وه‌سا گیانه‌وه‌رێن هه‌مه‌جۆر ژی لێ هه‌نه و ئه‌ڤه دبیته ئامرازه‌ك بۆ گه‌شتوگوزاریێ ژ هنده‌ك نموونێن سروشتی ژ جهـ و گیانه‌وه‌ران ڤه، وه‌كی هاڤینگه‌هێن گه‌لیێ عه‌لی به‌گ و بێخال و جندیان و سه‌رچنار و سوولاڤ و ئاشاوا و سیپه و شه‌رانش و ئاڤا مارك و خالانه و چه‌ندین هاڤینگه‌هێن دیتر و هه‌ر وه‌سا جهێن شینواری وه‌ك شكه‌فتێن هزار مێرد و شانه‌ده‌ر و چوار ستوین و چه‌ندین جهێن دیتر و هه‌روه‌سا گیانه‌وه‌رێن كویڤی و بالنده و گه‌له‌كێن دیتر.
دو: بنه‌مایێن مرۆڤی دیسا رۆله‌كێ به‌رچاڤ و دیار هه‌یه ژبۆ ڤه‌ژاندنا كه‌رتێ گه‌شتوگوزارێ ل هه‌رێمێ مه گه‌له‌ك هێمایێن ئایینی و شوونه‌وار هه‌نه، جهێن ده‌ستكرد وه‌كی كه‌لهه و هاڤینگه‌هـ و مه‌زار و مێنۆمێنت و رێستۆرانت و خوارنگه‌هێن گه‌شتوگوزاری…هتد.
ئه‌ڤجا ژبه‌ر هه‌بوونا ڤان هه‌ردو بنه‌مایان ل هه‌رێما كوردستانێ زۆرا فه‌ر و پێدڤی یه ژ كارێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و ب تایبه‌تی ده‌سته‌یا گشی یا گه‌شتوگوزاریێ، گرنگیه‌كا مه‌زن بده‌ته ڤی كه‌رتی، چونكی دێ بیته داهاته‌كێ باش بۆ حوكمه‌تێ و هه‌ڤوه‌لاتیان و هه‌روه‌سا دێ ده‌لیڤێن كاری ژی بۆ خه‌لكی په‌یدابن و دێ رێژا بێكاریێ ژی كێم بیت.
بۆچى پارتى دبیته ئارمانج؟
گه‌له‌ك شۆره‌ش و بزاڤێن سیاسى و جڤاكى و ره‌وشه‌نبیرى یێن كوردى هاتینه ئه‌نجامدان ل هه‌ر چار پاچێن كورستانێ بۆ وێ ئێكێ كو گه‌لێ كورد ژى وه‌كى هه‌ر ملله‌ته‌كى ل جیهانێ ب ئازادى بژیت و ببیته خودان كیانه‌كێ سه‌ربه‌خوه لێ مخابن هه‌مى هه‌ول و بزاڤێن دوژمنێن گه‌لێ مه ئه‌و بوویه كو گه‌لێ كورد نه‌گه‌هیته ئارمانجا خوه نه‌خاسمه ژ لایێ وان وه‌لاتێن كورد لێ د ئاكنجى و هه‌روه‌سا ژ لایێ وان وه‌لاتێن به‌رژه‌وه‌ندیخوازڤه و سه‌ره‌رایى وێ دژاتیێ گه‌لێ كورد ده‌ست ژ خه‌باتا خوه‌یا نه‌ته‌وایه‌تى به‌رنه دا و لێ ئه‌و بزاڤ دبه‌رده‌وامبوون هه‌تا نوكه هه‌ر چه‌نده هه‌مى پارت و بزاڤێن سیاسى ل هه‌ر چار پارچێن كوردستانێ خه‌مسار نه‌كریه ژ بۆ ب ده‌ستڤه‌ئینانا ده‌ستكه‌فتیان بۆ گه‌لێ كورد لێ دڤێت ئه‌م ژبیرنه‌كه‌ین كو درێژترین و خۆراگرترین بزاڤا كورد ل كوردستانا باشوور بوویه ئه‌و ژى شۆره‌شێن ئێكێ و دویێ یێن بارازان و هه‌ر وه‌سا دامه‌زراندنا پارتى دیمۆكراتى كوردستان و شۆره‌شا مه‌زنا ئه‌یلۆنێ كو ب رێبه‌ریا رێبه‌رێ گه‌لێ كورد بارزانیێ نه‌مر بوو و هه‌تا نوكه ئه‌ڤ بزاڤه یا به‌رده‌وامه و پتر ژ سه‌ده‌یه‌كى یه ئه‌ڤ مالباته خه‌باتێ دكه‌ت و دبیته درێژترین بزاڤا سیاسى ل هه‌ر چار پارچێن كوردستانێ دهێته ئه‌نجامدان و بیێ ڤه‌قه‌تیان و پارتى د چه‌ندین قووناغێن سه‌خت و دژوار ده‌رباز كرینه و شیایه ببیته نوونه‌را راسته‌قینه‌یا گه‌لێ كورد و ل سه‌ر ئاستێ هه‌رێمى و نێڤده‌ولى شیایه دۆزا ره‌وایا گه‌لێ كورد ب ده‌ته نیاسین ئه‌نجامێ وێ ژى په‌رله‌مان حوكمه‌ت و سه‌رۆكاتیا هه‌رێما كوردستانێ ده‌ستكه‌فتێن ڤێ خه‌باتێ بوون، هه‌ر وه‌سا شیایه په‌یوه‌ندێن سیاسى و ئابوورى یێن ب هێز ل گه‌ل وه‌لاتێن زلهێز و جیران موكمتر لێ بكه‌ت و چه‌ندین قونسلخانه و كۆمپانێن بیانى د بیاڤێ نه‌فتێ دا بینیته كوردستانێ و چه‌ندین ده‌ستكه‌فتێن دیتر و هه‌روه‌سا خودانا مه‌زنترین پرۆژێ نه‌ته‌وه‌یى یه كو ئه‌و ژى سه‌ربه‌خوه‌یا كوردستانێ یه و ژبه‌ر ڤێ چه‌ندێ هه‌مى دژایه‌تیا پارتى دكه‌ن و پارتى دكه‌نه ئارمانج لێ پارتى ژ هندێ ب هێزتره و ده‌ست به‌ردارى وان ده‌ستكه‌فت و پرۆژێ خوه‌یێ سه‌ربه‌خوه‌یێ نابیت چونكى پارتى پارتا جه‌ماوه‌ى یه.
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com