NO IORG
Authors Posts by زنار توڤي

زنار توڤي

زنار توڤي
37 POSTS 0 COMMENTS

4

زنار تۆڤی
ده‌مێ مرۆڤی گوه ل ناڤێ سه‌ماوه‌ دبیت، هه‌موو ره‌نگێن دڕنداتییا حوكمه‌تا به‌عسا ژ ناڤچوویی دهێنه‌ پێش چاڤێن مرۆڤی، كو ل سه‌رده‌مێ وێ رژێمێ ب هزاران زه‌لام و گه‌نج و ژن و پیر و زارۆكێن كورد ژ هه‌مبێزا كوردستانێ هاتینه‌ دووركرن و ل وێ بیابانێ هاتینه‌ بن ئاخ كرن و هاتینه‌ شه‌هید كرن.
به‌ری چه‌نده‌كێ ل ده‌ڤه‌را تلشێخه‌، ل بیابانا سه‌ماوه‌، گۆره‌كێ ب كۆم هاته‌ دیتن، كو رۆفاتێن 150 ژن و زارۆیێن كورد تێدابوون، كو هه‌موو ژ لایێ رژێما سه‌دامێ دكتاتۆرڤه‌ هاتبوونه‌ گۆلـلـه‌ بارانكرن و شه‌هید كرن، پاشی هاتبوونه‌ ڤه‌شارتن د ناڤا وان گۆرێن ب كۆم دا، كو ل هه‌وا ئه‌نفالێن ره‌ش دا ل سالا 1988، ل سه‌دێ بۆری ژ لایێ رژێما به‌عسی ڤه‌، ئه‌و ژن و زارۆیێن كورد هاتبوونه‌ كوشتن، كو شوونوارێن گۆلـلـه‌یان ل سه‌رێ وان ژنان د دیاربوون، هه‌روه‌سا زارۆیێن ساڤا ژی، چ نیشانێن وه‌سا دیارنه‌بوون، كو ب گۆلـلـه‌یان هاتبنه‌ كوشتن، له‌وما دبیت ب ساخی هاتبنه‌ بن ئاخ كرن، كو به‌ری 37 سالان ئه‌و 150 ژن و زارۆكه‌ ل هه‌وا ئه‌نفالێن ره‌ش هاتینه‌ شه‌هید كرن، هه‌تا نوكه‌ 23 گۆرێن بكۆم یێن تایبه‌ت ب كوردانڤه‌ ل بیابانێن سه‌ماوه‌ هاتینه‌ دیتن و چه‌ندین ژ وان گۆران هاتینه‌ هه‌لكۆلان.
ب درێژاهییا حوكمرانییا خۆ، حوكمه‌تا به‌عسا ژناڤچوویی تاوانێن مه‌زن هه‌مبه‌رى گه‌لێ كورد ئه‌نجامداینه‌، له‌وما ئه‌و خه‌لكێن هاتینه‌ ئه‌نفالكرن، ب ره‌نگه‌كێ به‌رده‌وام داخوازا قه‌ره‌بۆكرنێ ژ حوكمه‌تا ئیراقێ دكه‌ن، ژبه‌ركو حوكمه‌تا نوكه‌ یا ئیراقێ ب میراتگرێ رژێما به‌ری نوكه‌ دهێته‌ دانان، به‌لێ هه‌تا نوكه‌ حوكمه‌تا ئیراقێ بۆ قه‌ره‌بۆكرنا ئه‌نفالبوویان چ پێنگاڤ نه‌هاڤێتینه‌ و هه‌تا نوكه‌ ئه‌و خه‌لكێ ئه‌نفالبوویی نه‌هاتینه‌ قه‌ره‌بۆكرن.
به‌ری چه‌ند رۆژان، ل ده‌مێ هه‌لكۆلانا وی گۆرێ ب كۆم یێ كو ل سه‌ماوه‌ هاتییه‌ دیتن، چه‌ندین دیمه‌نێن ب خه‌م و ژان و دل ئێش كه‌ڤتنه‌ به‌رچاڤێن مرۆڤی، كو ئێك ژ وان دیمه‌نان ئه‌و بوو، كو قه‌له‌متراشه‌ك د ده‌ستێ زارۆیه‌كی دابوو، یێن د ناڤا وان 150 كه‌سێن ب كۆم هاتینه‌ كوشتن، كو وی زارۆكی چه‌ند حه‌ز و ڤیان بۆ ژیانێ و خواندنێ هه‌بوو، هیڤییه‌كا مه‌زن د سینگێ وی دا بوو، وی ژی دڤیا وه‌كو هه‌موو زارۆیێن دیتر یێن جیهانێ بخوینیت و بگه‌هیته‌ هه‌موو هیڤیێن خۆ د ژیانێ دا و ب خۆشی بژیت، به‌لێ رژێما گۆر ب گۆر یا سه‌دامێ دكتاتۆر و وێ بیابانا هشك هه‌موو هیڤیێن وی زارۆكی داعویران و نه‌هێلا بگه‌هیته‌ وان هیڤیان، ئه‌و دیمه‌نه‌ گه‌له‌ك یێ خه‌مگین و ب ژانه‌، پرسیار ل ڤێرێ ئه‌وه‌، ئه‌رێ وی زارۆكی چ گۆنه‌ها خۆ هه‌بوو؟، كو ب وی شێوه‌یی خواترا خۆ ژ ڤێ دونیایێ بخوازیت و هیڤییێن وی د سینگێ وی دا هشك ببن، ئه‌رێ دێ هه‌لویستێ جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی چ بیت؟، ل سه‌ر وان هه‌موو تاوانێن رژێما به‌عس كرین، ئه‌رێ ما ئه‌ڤ به‌لگه‌ هه‌موو تێرا هندێ ناكه‌ن، كو ملله‌تێ مه‌ یێ هاتییه‌ جینۆساید كرن؟.

39

ئه‌ڤرۆ، زنار تۆڤى:
موسه‌ده‌ق تۆڤى ڤه‌كۆله‌ر و نڤیسه‌رێ دهۆكێ، بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دبێژیت: پرۆژێ دیرۆكا په‌روه‌رده‌ و فێركرنێ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ دێ هێته‌ چاپكرن، كو ئه‌ڤ پرۆژه‌ ده‌ست پێ دكه‌ت، ژ دامه‌زراندنا ئێكه‌مین قۆتابخانا سه‌ره‌تایى ل سنۆرێ پارێزگه‌ها دهۆكێ یا نوكه‌ و هه‌تا ئه‌ڤرۆ، دیسا ئه‌و قۆناغێن خواندنا فه‌رمى تێدا ده‌ربازبووى و چاوا ئێكه‌مین قۆتابخانه‌ هاتینه‌ دامه‌زراندن، كو ئێكه‌مین قۆتابخانه‌ ل سه‌رانسه‌رى پارێزگه‌ها دهۆكێ ل سالا 1898، ل دووڤ ژێده‌ره‌كێ ل سالا 1900 ل ئاكرێ و ئامێدیێ و زاخۆ و دهۆكێ، ل سه‌رده‌مێ ئۆسمانیان هاتینه‌ دامه‌زراندن و هه‌تا نوكه‌ ئه‌ڤ هه‌ر چار قۆتابخانه‌ دبه‌رده‌وامن، هه‌روه‌سا مژارا ڤێ په‌رتووكێ كو ل سه‌ر دیرۆكا په‌روه‌رده‌ و فێركرنێیه‌ ل سنۆرێ پارێزگه‌ها دهۆكێ ژ دو به‌رگان پێكهاتیه‌، به‌رگێ ئێكێ نه‌ه پشكه‌، هه‌ر پشكه‌كێ مژاره‌كا تایبه‌ت ب خوه‌ڤه‌ گرتیه‌، كو مژارا سه‌ره‌كى په‌یدابوونا په‌روه‌رده‌ و فێركرنێ ب شێوازێ مه‌ یێ نوو و چاوانیا په‌یدابوونا وێ ل جیهانێ، هه‌روه‌سا چاوانیا په‌یدابوونا وێ ل سه‌ر ده‌مێ ئۆسمانیا؟. چاوا ژ پایته‌ختێ ده‌وله‌تا ئۆسمانى هاته‌ پایته‌ختێ ویلایه‌تا و چاوا گه‌هشتیه‌ باژێر و باژێركێن بچووك یێن ده‌ڤه‌را مه‌ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ، پشكا دویێ یا تایبه‌ته‌ ب خواندنا ئایینى ڤه‌، كو ڤێ قۆناغه‌كا تایبه‌تى هه‌یه‌، پشكا سیێ یا تایبه‌ته‌ ب خواندنا زمانێ كوردى ڤه‌، پشكا چارێ یا تایبه‌ته‌ ب قۆتابخانێن كچان ڤه‌، دیسان پشكا پێنجێ یا تایبه‌ته‌ ب ڤه‌كرنا قۆتابخانێن ناڤنجى و به‌ر ب ژوورتر، هه‌روه‌سا چار پشكێن دیتر كۆمه‌كا ڤه‌كۆلینا نه‌ ل سه‌ر سه‌رۆبه‌رێ په‌روه‌رده‌ و فێركرنێ و سه‌روبه‌رێ مامۆستا و قۆتابیان و كاریگه‌ریا روودانێن سیاسى ل سه‌ر قۆتابخانا و مامۆستا و قۆتابیان، كو به‌رگێ ئێكێ ژ نه‌ه پشكان پێك دهێت، هه‌ر پشكه‌ك ژى ڤه‌كۆلینه‌كا تایبه‌ته‌، ئه‌ڤان ڤه‌كۆلینان ژى هه‌ر ئێكێ ب ده‌هان دكیۆمێنتێن كو بۆ ئێكه‌مین جاره‌ دهێنه‌ به‌لاڤكرن ل سه‌ر سه‌روبه‌رێ په‌روه‌ردێ تێداهه‌نه‌.
موسه‌ده‌ق هێشتا دبێژیت: پشكا دویێ ژ په‌رتووكێ پێكهاتیه‌ ژ ڤه‌كۆلینان ل سه‌ر 40 قۆتابخانان ئه‌وێن ئێكه‌مین جار ل سنۆرێ پارێزگه‌ها دهۆكێ هاتینه‌ دامه‌زراندن، وه‌كو قۆتابخانا دهۆكێ، زاخۆ، ئامێدیێ، ئاكرێ، قۆتابخانا گوندێ هۆره‌، هرۆرێ، كانى ماسێ، شه‌رانش، سه‌ناتێ، ئاسهێ، زه‌نگه‌نان، و چه‌ندین قۆتابخانێن دیتر، كو هه‌ر قۆتابخانه‌كێ ژى ڤه‌كۆلینه‌كا به‌رفره‌ه و پشت راستكرى ب هژماره‌كا دكیۆمێنتان و ژێده‌ران ل سه‌ر هاتینه‌ نڤێسین، كو ئه‌ڤ پرتووكه‌ ژ دو به‌رگان پێكهاتیه‌، به‌رگێ دویێ ڤه‌كۆلین ل سه‌ر ئێكه‌مین قۆتابخانێن سه‌ره‌تایى یێن كو ل سنۆرێ پارێزگه‌ها دهۆكێ هاتینه‌ دامه‌زراندن هاتیه‌ كرن، د هه‌مان ده‌مدا به‌حسێ ئێكه‌مین قۆتابخانێن ناڤنجى ژى ل سنۆرێ پارێزگه‌ها دهۆكێ ژى دكه‌ت، هه‌روه‌سا به‌حسێ ئێكه‌مین قۆتابخانا مامۆستایان كو دگۆتێ قۆتابخانا مامۆستایێن گوندان، كو ل سالێن چلان ل سه‌دێ بۆرى ل دهۆكێ هاتیه‌ ڤه‌كرن تێدا یه‌.
ناڤهاتى ئه‌و چه‌ند ژى گۆت: ئه‌ڤ ڤه‌كۆلینه‌ پارێزگه‌ها دهۆكێ و هه‌ر حه‌فت قه‌زایان و و هه‌موو ناحیان ڤه‌دگریت، كو به‌حسێ وان قۆتابخانان دكه‌ت، یێن ل سه‌ر ده‌مێ پاشاتیێ هاتینه‌ دامه‌زراندن و هه‌ردو به‌رگان ب سه‌دان دكیۆمێنتارى تێدا هه‌نه‌، هژماره‌كا وێنێن فوتۆگرافى یێن كه‌ڤن تێدا هه‌نه‌، پشكه‌كا تایبه‌ت ژ به‌رگێ دویێ هاتیه‌ ته‌رخاتكرن بۆ مامۆستایێن كه‌ڤن، كو یێن ل سه‌ر ده‌مێ ئۆسمانیان و پاشاتیێ ل سنۆرێ پارێزگه‌ها دهۆكێ كارێ مامۆستایه‌تیێ كرین، كورتیه‌ك ژ ژیانا وان هاتیه‌ به‌رچاڤكرن، هه‌روه‌سا ئه‌ڤه‌ ئێكه‌مین پرۆژه‌یه‌ ل سه‌ر دیرۆكا په‌روه‌رده‌ و فێركرنێ ل سنۆرێ پارێزگه‌ها دهۆكێ و قۆتابخانێن كه‌ڤن یێن پارێزگه‌ها دهۆكێ و مامۆستایێن كه‌ڤن ل پارێزگه‌ها دهۆكێ هاتیه‌ نڤێسین، هه‌روه‌سا ئه‌و یێ ب هیڤى یه‌، كو ل دوماهیا ئه‌ڤ ساله‌، یان ژى ل ده‌ستپێكا سالا نوو، كو ئه‌ڤ پرۆژه‌ دێ كه‌ڤیته‌ بازارى.

48

 

زنار تۆڤى:

ئه‌حمه‌د مایى سكرتێرێ رۆژنامه‌ڤانى یێ مه‌كته‌با سیاسى یا پارتى دیمۆكراتى كوردستان د دیداره‌كێ دا بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیاركر: كو پۆستێ سه‌رۆك كۆمارێ عیراقێ ئیستیحقاقێ خه‌لكێ كوردستانێ یه‌، هه‌روه‌سا نه‌هاتیه‌ تاپۆكرن بۆ چو حزب و ئالیان، دیسا د هه‌لبژارتنێن ئه‌ڤ ساله‌دا دیاربوو، كو ئه‌ڤ پۆسته‌ ئیستیحقاقێ پارتى دیموكراتى كوردستانه‌، ئه‌ڤ پۆسته‌ ل به‌غدا بۆ پاراستنا به‌رژه‌وه‌ندیا گه‌لێ كوردستانێ یه‌ ل به‌غدا، نه‌بۆ هندێ یه‌ كو بازرگانى پێ بهێته‌ كرن ببیته‌ ژێده‌ره‌كێ مادى و ب تنێ بۆ حزبه‌كێ و بنه‌ماله‌كێ بیت، وه‌كو دیار ژى د سالێن بورى دا ئێكه‌تى نیشتیمانى كوردستان پۆستێ سه‌رۆك كۆمارێ عیراقێ وه‌كو بابه‌ته‌ك كه‌سۆكى و بازرگانى مامه‌له‌ ل گه‌ل كریه‌، ناڤهاتى دیاركر ژى: د هه‌رسێ خولێن بۆرى دا سه‌رۆك كۆمارێ عیراقێ ژ ئێكه‌تیێ بوو، هه‌روه‌سا د وان هه‌رسێ خولان دا ئێكه‌تیێ ئێك ده‌ستكه‌فتنێ ب تنێ ژى بۆ خه‌لكێ كوردستانێ ڤه‌نه‌گه‌راندیه‌، دیسا د خولا سییێ دا فوئاد مه‌عسوم سه‌رۆك كۆمارێ عیراقێ بوویه‌، كو د سه‌ر ده‌مێ فوئاد مه‌عسومى دا كوردستان كه‌فتبوو ژێر ئاگر و ئاسن و تۆپێن سۆیاپێ عیراقێ و حه‌شدا شه‌عبى و عیراقێ كه‌ركووك ژى داگیر كر، سه‌رۆك كۆمارێ عیراقێ فوئاد مه‌عسۆمى ئێك هه‌لویست ژى ده‌رنه‌برى و نه‌رازیبوونا خوه‌ دیارنه‌كر، لێ هه‌كه‌ ل وى ده‌مى فوئاد مه‌عسۆمى سه‌رۆك كۆمارێ عیراقێ ده‌ست ژ پۆستێ خوه‌ به‌ردابا و ڤه‌گه‌ریابا هه‌رێما كوردستانێ، نوكه‌ دا كوردستان د ره‌وشه‌كا دیتر دا بیت، له‌وما ئه‌و كه‌سێ دبیته‌ سه‌رۆك كۆمار دڤیچت نوونه‌رێ راسته‌قینه‌ یێ گه‌لێ كوردستانێ بیت، نه‌كو نوونه‌رێ حزب و بنه‌ماله‌كێ بیت و بازرگانیێ ب وى پۆستى بكه‌ت. ئه‌حمه‌د مایى زێده‌تر گۆت: بۆ دانانا سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ ژى دێ ده‌نگدان بریارێ ل سه‌ر ڤى پۆسته‌ى ده‌ت و هه‌ر ئالیه‌كێ پتر ده‌نگان بینیت دێ سه‌رۆكێ هه‌رێمێ ژ وى ئالى بیت، هه‌روه‌سا بۆ مه‌ وه‌كو پارتى جهێ سه‌رسۆرمانێ بوویه‌، ده‌مێ كو ئێكه‌تى نیشتیمانى كوردستان به‌ربژاره‌ك بۆ سه‌رۆك كۆمارێ عیراقێ ده‌ست نیشانكرى، بێى بۆچوونا پارتى دیمۆكراتى كوردستان وه‌ربگریت و ئه‌ڤه‌ نه‌و یا چاڤه‌رێكرى بوو ژ ئێكه‌تیێ، له‌وما ئه‌م وه‌كو پارتى دبێژین، كو پۆستێ سه‌رۆك كۆمارێ عیراقێ ئێك ژ ئیستیحقاقێن هه‌لبژارتنێ یێن پارتى دیمۆكراتى كوردستانێ دزانین، ئه‌م ده‌ستبه‌ردارى ڤى پۆستى نابیت و مه‌ ژى به‌ربژارێ خوه‌ هه‌یه‌ كو ئه‌و ژى دكتۆر فوئاد حسێنه‌ و سه‌رۆك بارزانى ئه‌و به‌ربژاره‌ دیاركریه‌، هه‌ر چه‌نده‌ ئێكه‌تیێ به‌رهه‌م سالح به‌ربژار كریه‌ بۆ پۆستێ سه‌رۆك كۆمارێ عیراقێ، لێ ژ ئالیێ پارتى ڤه‌ یێ قه‌بوول نینه‌، چونكى ئێكه‌تیێ بریاره‌كا ئێكلایه‌نى دایه‌، بێى كو بۆچوونا پارتى وه‌ربگریت، له‌وما پارتى دیموكراتى كوردستان پۆستێ سه‌رۆك كۆمارێ عیراقێ ب ئیستیحقاقێ خوه‌ یێ هه‌لبژارتنا و قانوونى دزانیت، هه‌ر چه‌نده‌ به‌رى نوكه‌ د كۆمبوونه‌كێ دا مه‌ ئێكه‌تى هایداركربوو، كو دێ مه‌ به‌ربژار بۆ پۆستێ سه‌رۆك كۆمارێ عیراقێ هه‌بیت، لێ هه‌تا نوكه‌ وان خوه‌ بێده‌نگ كریه‌ و به‌رسڤا پارتى نه‌دایه‌.

334

عەلی عەونی:

ل شۆرەشا دژی بەعسیان ل سوریێ، دەلیڤەک مەزن بۆ کوردستانیان ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ چێبوو کو مفایێ ژ ڤالاتیا چێبووی وەربگرن و رێڤەبەریەکێ بۆ خۆ دابمەزرینن.
مخابن د یاریەکا شێلی و ئالۆزدا دناڤبەرا بەعسیان و پە کە کێ رێککەفتنەک ھاتە کرن کو ب ئاوایەکێ دەمکی رۆژئاڤا بکەڤیتە بن دەستێ پە کە کێ و بناڤێ کانتۆنان ئیدارەیەکا کۆمیدی ئاڤا بکەن، داکۆ ھێزێن رەسەنێن کوردستانی نەشێن ھیچ رۆلەکێ ببینن، مە ھەموویان دیت کو ب ھەموو نەرمی و پێکۆلێن ئەنەکەسە لێ پەیەدە ئامادە نەبوو تەنانەت چاپەمەنی و بەلاڤۆکێن وان ژی رێ پێبدەت.

نھۆ ھێدی ھێدی حوکمەتا بەعسیان ئاخا رۆژئاڤایێ وەردگریتەڤە و پە کە کە ب نەرمی و ب گوھۆڕینا سیستەم و ناڤێ دەزگەھێن خۆ و کانتۆنان تەسلیم دکەت.

پە کە کە ل گەل ھیچ لایەکی رێککەفتن نەکر، نە دگەل کوردستانیان و نە دگەل بەعسیان و نە دگەل ئۆپۆزیسیونا سوریا و نە.

نھا چاڤەرێ دھێتە کرن کو ل ئیرانێ ژی ھەمان سیناریۆ دووبارە ببیتەڤە.ئیران دێ ھندەک چالاکیان بۆ پەکەکێ «پژاک»ساز کەت، داکۆ ئەگەر ئەمریکا لێدا و ئالۆزێ چێبوو،ل جهێ ھێز و لایەنێن رۆژھەلاتا کوردستانێ، جارەکا دی پژاک کانتۆنان چێکەت و نەھێلیت ھێزێن کوردستانی ھیچ رۆلەک ھەبیت،ئەڤە ددەمەکیدایە کو ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ هەکە ھێزێن کوردستانی ڤیابا ل مەیدانێ ھەبن ، ژ بلی شەرێ براکوژیێ پەکەکێ ھیچ رێیەکا دی نەھێلا بوو، دخوازن ھەمان سیناریۆیێ ل رۆژھەلاتێ ژی دووبارە بکەن.

94

زنار تۆڤی

ئەڤ سالە قرکرنەک ب سەرێ داران ژی ھات و ئەو خەمل و رەوشا ھندە سالە د داران مای ئەڤ سالە ئەو خەمل و رەوش نەما و روحا وان ژێ ھاتە ھەلکێشان، ھەلبەتە مرۆڤ نەشێت خەلکێ نە ھەق کەت کو داران نەبرن، چونکی خەلکێ مە ژی پێ نەخۆشە ئەو دارێن ھندەک ب خەمل و جوان ببرن، لێ ئەو ژی نەچارن داران ببرن، ژ پێخەمەت ب شێن خوە و زارۆیێن خوە ژ بەر سر و سەرما زڤستانێ بپارێزن، ھەروەسا ھەکە حوکمەتێ گازا سپی ل سەر خەلکێ دابەشکربا و خەلکێ زانیبا کو دێ حوکمەت گازا سپی دەتە وان، خەلکێ ژی دار نە دبرین، لەورا نە دابینکرنا گازێ ژ لایێ حوکمەتێ ڤە وەکر، کو خەلک بەرێ خوە ب دەنە کێری و لاتان بۆ برینا داران، دیسا پێدڤیە ئەم وێ چەندێ ژی بزانین کو دار برینا نوکە نە وەک یا سالێن بەرێ یە، کو ل سالێن بەرێ دا خەلکێ ب داس و بڤران دار دبرین و ب دەواران دارێن خوە د کێشان و وان ھندی نوکە زیان نە دگەھاندە داروبارێ دارستانێ، ھەر چەندە د بەرێ دا خەلکێ مە ب تایبەتی ل گوندان گازا سپی ژی ب کار نە دئینا، لێ نوکە پرانیا خەلکێ مە ماتۆرێن داران پەیدا کرینە و ب وان ماتۆران داران دبرن و ئێدی وەلێ ھاتیە کو خەلکێ مە دلۆڤانیێ ب داران نابەن و ئەو دارێن ژیێ وان پتری حەفتێ  ھەشتێ سالان ژ بنی ھاتینە برین و ھەکە مرۆڤ سەرەدانا ھندەک جھان بکەت، دێ بینیت کو خەلکێ جۆرە قرکرنەک ب سەرێ داران دا ئینایە خوار و دار د بنیرا برینە و تەراکتر و بیکەبان د کێشنە مال، ھەلبەتە ئەو دارا ب ماتۆرێ داران دھێتە برین، ژ بنی ھشک دبیت و ئێدی شین نابیت و ب ڤی رەنگی دێ مەزنترین زیان گەھیتە دارۆبارێ دارستانێ، لەورا پێدڤیە حوکمەتا مە چارەیەکێ بۆ ڤێ دیاردێ ببینیت و دڤێت ھەر سال ب چو رێکەکێ بیت، پێدڤیە حوکمەت ب شێت گازا سپی بۆ وەلاتیان دابین بکەت و ھیڤیەکێ بۆ خەلکێ چێکەت داکو خەلک داران نەبرن، ژ پێخەمەت دارستان و ژینگەھا مە بھێتە پاراستن، ھەروەسا ئەڤ سالە ژ ھەموو سالێن دی پتر خەلکێ دار برینە و پرانیا رۆژان ھەکە مرۆڤی قەستا دەڤەرێن چیا و گوندان کربا، ژ بەر دەنگێ ھرێنا ماتۆران دارا دا مەژیێ مرۆڤی رەش بیت، ژ بەر کو ھەر ژ سپێدێ ھەتا کو مەغرەب دا مرۆڤی گوە ل دەنگێ چەندین ماتۆران بیت، دیسا ئەو خەلکێ دار بۆ خوە ئیناینە ناڤ گوندی ژی ئێدی خیرەتا ھندێ نینە کو ب بڤران ببریت، دا جارەکا دی ماتۆرێ خوە یێ داران بکارئینیت و ھەر ژ سپێدێ ھەتا کو ئێڤاری دا وان داران ب ماتۆری قەدکەت و مرۆڤی ژ بەر دەنگ و ھرێنا وان ماتۆران ئیدارە نە دکر و مە ژیێ مرۆڤی ل بەر دەنگێ وان ماتۆران رەش دبوو، لەورادڤێت ئەم بوھایێ ژینگەھا خوە بزانین و ئێدی داران نە برین، لێ ئەڤ چەندە بۆ حوکمەتێ ڤەدگەریت، لەورا ھەر دەمێ حەکمەتێ گازا سپی ل سەر خەلکێ بەلاڤەکر، ئێدی خەلک ژی داران نابرن و دێ مەژیێ مەژی ژ ھرێنا ماتۆران رحەت بیت.

37

پشتى ریفراندۆما سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ ل 25 ئیلۆنا 2017 هاتیه‌ ئه‌نجامدان، هه‌ر زوو عیراقێ ئه‌ڤ پرۆسه‌ ب پرۆسه‌كا نه‌شه‌رعى و نه‌ دستوورى بناڤكر و كه‌فته‌ شه‌ره‌نیخه‌كا مه‌زن ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ، وه‌كو دیار عێراقێ دڤێت جاره‌كا دى ب زۆرى ده‌سهه‌لاتا خوه‌ ل سه‌ر خه‌لك و ئاخا كوردستانێ بسه‌پینیت، لێ خه‌لكێ كوردستانێ یێ رژده‌ ل سه‌ر بریارا خوه‌ و ئێدى ئه‌و ژ گه‌ف و هێرشێن حوكمه‌تا به‌غدا ناترسن، لێ پێدڤیه‌ ئه‌و ده‌ستهه‌لاتا نوكه‌ حوكمى ل عیراقێ دكه‌ت، یا واقع بین بیت و بزانیت كو خه‌لكێ كوردستانێ بریارا خوه‌ دایه‌ و دڤێت ئه‌و رێزێ ل بریارا خه‌لكێ بگرن، هه‌روه‌سا دڤێت ئه‌و وێ چه‌ندێ ژى بزانن كو بریارا ئه‌نجامدانا ریفراندۆما سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ ب تنێ بریارا سه‌ركردایه‌تیا كوردستانێ نه‌ بوویه‌، به‌لكو ئه‌ڤ بریاره‌ بریارا هه‌موو خه‌لكێ كوردستانێ بوو، دیسا د دستوورێ عیراقا فیدرال ژى دا هاتیه‌، كو گه‌ل ژێده‌رێ ده‌ستهه‌لاتێ یه‌، له‌ورا هه‌ر بریاره‌كا ژ لایێ گه‌لى ڤه‌ بهێته‌دان، نابیت ئه‌و بریار بهێته‌ پشتگوهخستن و دڤێت ده‌ستهه‌لات ل دووڤ گازیا خه‌لكێ بچیت، هه‌روه‌سا نابیت عیراق به‌هانه‌یا بۆ نه‌دستووریا ریفراندۆمێ ده‌ربێخیت و بێژیت ئه‌ڤ پرۆسه‌ نه‌ یا شه‌رعیه‌، له‌ورا دڤێت حوكمه‌تا به‌غدا ل دووڤ ده‌نگ و داخوازیێن خه‌لكێ كوردستانێ بهێت و پێدڤیه‌ دانپێدانێ ب داخوازیێن گه‌لێ كوردستانێ و ئه‌نجامێن ریفراندۆمێ بكه‌ت. نوكه‌ ده‌ستهه‌لاتا عیراقێ یا بوویه‌ ده‌ستهه‌لاته‌كا تائیفى و خوه‌ سه‌پێنه‌ر و حوكوم یێ كه‌فتیه‌ ده‌ستێن عه‌ره‌بێن شۆفینیێن شیعى، هه‌روه‌سا نوكه‌ د عیراقێ دا ده‌ستهه‌لات نه‌ یا خه‌لكى یه‌ و خه‌لكێ مافێ بریاردانێ نه‌مایه‌ و نوكه‌ ده‌ستهه‌لاتا سیاسى دهێته‌ بكارئینان و هه‌موو بریار ژى ل دژى كوردان دهێنه‌دان، رۆژانه‌ عه‌ره‌ب ب زمانێ گه‌فكرنێ و هێرشكرنێ ل گه‌ل خه‌لكێ كوردستانێ دئاخڤن، هه‌روه‌سا ژ ئه‌گه‌رێ هاڤێتنا پێنگاڤێن خه‌له‌ت و یێن ل دژى گه‌لێ كوردستانێ، له‌ورا ئێدى بلا به‌غدا باش بزانیت كو كوردستانى بێ ده‌نگ نابن و ئێدى ملله‌تێ مه‌ سته‌م و زۆریا عه‌ره‌بان قه‌بوول ناكه‌ت، هه‌روه‌سا ڤێ جارێ ژى حوكمه‌تا به‌غدا سه‌لماند،كو چو جوداهى د ناڤبه‌را حوكومرانیا عه‌بادى و مالكى و حسێنى دا نینه‌، دیسا هه‌موو ده‌ستهه‌لاتدارێن عه‌ره‌بان ب ئێك چاڤ ته‌ماشه‌ى خه‌لك و مافێ كوردستانێ دكه‌ن و هه‌مووو یان دڤێت دۆژمنكاریا مه‌ بكه‌ن. هه‌روه‌سا وه‌كو دیار حوكمه‌تا به‌غدا ژى باش دزانیت،كو هه‌موو ده‌مان كوردان ده‌رگه‌هێ كوتۆبێژكرنێ ل گه‌ل به‌غدا ڤه‌كرى هێلایه‌ و هه‌رده‌م كوردان ڤیایه‌ كێشێن خوه‌ ب رێكێن سلمى و ئاشتیانه‌ چاره‌سه‌ر بكه‌ن، لێ عێراق یا هه‌ول دده‌ت كو هه‌موو رێك و ده‌رگه‌هان ل گه‌لێ كوردستانێ بگریت و نوكه‌ به‌غدا یا ل گه‌ل توركیا و ئیرانێ ب هه‌ڤرا پیلانان ل دژى كوردستانێ ددانن، له‌ورا هه‌كه‌ عیراقێ هه‌موو ده‌رگه‌ه ل مه‌ گرتن و دانپێدان ب ریفراندۆما سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ نه‌كر،خه‌لكێ كوردستانێ ژى دێ گوتنه‌ك و به‌رسڤه‌كا دى بۆ وان هه‌بیت، چونكى ده‌ستهه‌لاتا به‌غدا ژى باش دزانیت، كو خه‌لكێ كوردستانێ و لایه‌نێن سیاسى ب هه‌ڤرا بریار ل سه‌ر پرۆسا ریفراندۆمێ دایه‌ و چو جاران گه‌لێ مه‌ ژ بریارا خوه‌ لێڤه‌ نابیت.

84

چه‌ندین ساله‌ حوكمه‌تا به‌غدا یا دستوورى پێشێل دكه‌ت و وان هه‌ولداینه‌ كو هه‌موو ده‌رگه‌هان ل كوردان بگرن و هه‌ر تشته‌كێ ئه‌و ل دژى كوردستانێ دكه‌ن ژى ب دستوورى دزانن، سه‌ره‌راى ڤێ چه‌ندێ ژى، نوكه‌ په‌رله‌مانێ عێراقێ یێ بوویه‌ جهێ په‌سه‌ندكرن و ده‌رخستنا توندترین بریار ل دژى خه‌لكێ كوردستانێ و یێ بوویه‌ مه‌یدانا تۆلڤه‌كرنێ ژ كوردان، وه‌كو دیار پشتى كو ریفراندۆما سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ ل 25 ئیلۆنێ هاتیه‌ ئه‌نجامدان و سه‌ركه‌فتنه‌كا ئێكجار مه‌زن ب ده‌ستڤه‌ ئیناى، هه‌ر زوو حوكمه‌تا عێراقێ و په‌رله‌مانێ وێ ده‌ست دایه‌ دژایه‌تیا گه‌لێ كوردستانێ و ب ده‌هان یاسا ل دژى هه‌رێما كوردستانێ ده‌ركرینه‌ و په‌سه‌ندكرینه‌ و دیسا گه‌فێن هێرشكرنێ ژى ل كوردستانێ كرینه‌، وان ئه‌ڤ چه‌نده‌ كریه‌، داكو كوردستانێ بێخنه‌ بن كونترۆلا خوه‌ و ئه‌و ده‌وله‌تبوونا كوردستانێ ب نه‌ شه‌رعى و ب گونه‌ه ل قه‌له‌م دده‌ن، هه‌روه‌سا ده‌ركرنا یاسایێن عه‌بادى و په‌رله‌مانێ وى چو جوداهیه‌ك نینه‌ ل گه‌ل بریارێن ل سه‌رده‌مێ سه‌دامێ دكتاتۆر، هه‌روه‌سا عه‌بادى بۆ جیهانێ دیاركر،كو چو جوداهى د ناڤبه‌را سیاسه‌تا وى و یا سه‌دامێ گۆربه‌گۆر دا نینه‌، ژ به‌ر كو وى دڤێت ب رێیا بریارێن په‌رله‌مانێ عێراقێ خه‌لكێ كوردستانێ برسى بكه‌ت، هه‌روه‌سا ئه‌و یێن دبێژن بریارێن مه‌ د دستوورى نه‌، ژنوو عه‌ره‌ب یێ خوه‌ دكه‌نه‌ خودانێن دستوورى، كو ئه‌ڤه‌ چه‌ندین ساله‌ وان ئه‌و دستوور یێ پێشێلكرى و وان باوه‌رى ب وى دستوورى ژى نینه‌، نوكه‌ عێراق یا گه‌فان دكه‌ت و وان دڤێت رێیێن ئه‌سمانى و ئه‌ردى ژى ل مه‌ بگرن و هه‌كه‌ ژ وان بهێت ناهێلن هه‌وا ژى بۆ مه‌ بهێت، عه‌بادى و په‌رله‌مانێ وى یێ عه‌ره‌بى دڤێت وه‌كى سه‌دامى مه‌ ب ساخى بن ئاخ بكه‌ن، چونكى بریارێن وى و په‌رله‌مانى ژ روویێ دارشتنێ ڤه‌ چو جوداهى نینن ل گه‌ل بریارێن مه‌جلسا قیادا سه‌وره‌ یێن سه‌رده‌مێ سه‌دامێ دكتاتۆر، لێ بتنێ جوداهى د ده‌مى دا هه‌یه‌، هه‌روه‌سا جوداهیه‌ك دى ژى هه‌یه‌،كو سه‌دامى ل ژێر كراسێ سونه‌یان بریار ددان و ئه‌نفال و كێمیا باران و جینۆساید ب سه‌رێ ملله‌تێ مه‌ دئینان، لێ عه‌بادى و مالكى ل ژێر كراسێ شیعه‌یان بریارا برینا مووچێ فه‌رمانبه‌ران و خه‌لكێ كوردستانێ دا، له‌ورا نابیت ئه‌م پشتا خوه‌ ب شیعه‌یان ژى گه‌رم بكه‌ین و ئه‌م چو جاران بریارێن وان قه‌بوول ناكه‌ین و ناهێلین ئه‌و نێزیكى كوردستانێ ببن، هه‌روه‌سا گه‌له‌ك ژ وان سه‌ركردێن شیعه‌یان ب ئاڤ و نانێ مه‌ هاتینه‌ بخودانكرن، ل سه‌رده‌مێ رژێما به‌عس، لێ نوكه‌ ئه‌و سه‌ركرده‌ یێن بووینه‌ مه‌زنترین دوژمن بۆ گه‌لێ مه‌، له‌ورا هه‌ر ژ كه‌ڤندا كوردان گۆتیه‌:”دونیا ب بیته‌ بوهۆست، دوژمن نابیته‌ دۆست”، له‌ورا ئه‌ز ژى دبێژم:”عه‌ره‌ب چو جاران نابنه‌ دۆست ل گه‌ل مه‌، ئه‌و كوره‌مارن و هه‌ر ده‌مێ وان ده‌لیڤا خوه‌ دیت، دێ دربێ خوه‌ وه‌شینن. هه‌روه‌سا پشتى روخاندنا رژێما به‌عس ل سالا 2003 بۆ مه‌ كوردان هیڤیه‌ك دروست بوو، مه‌ وه‌سا هزر دكر كو ئێدى عیراق دێ بیته‌ شاما شه‌ریف و دێ برایه‌تیا كورد و عه‌ره‌با گه‌هیته‌ گوپیتكێ و مه‌ وه‌سا هزر دكر ژى، كو ئێدى سیاسه‌تێن دوژمنكارانه‌ ل هه‌مبه‌رى كوردان دێ ب دووماهى هێن و دێ جاره‌كادى ل گه‌ل عه‌ره‌با ب هه‌ڤرا ژین، به‌لێ پشتى 14 سالێن ده‌ستهه‌لاتداریا شیعه‌یان ل عیراقێ، هێشتا عه‌قلیه‌تا عه‌ره‌بان ب سوننه‌ و شیعه‌ڤه‌ ل هه‌مبه‌رى كوردان چو گوهۆرین ب سه‌ر دا نه‌هاتیه‌ و هه‌ر دوژمنێن به‌رێنه‌، دیسا ژ ئه‌نجامێ سیاسه‌تا ده‌ستهه‌لاتدارێن به‌غدا یێن فاشست د ڤان سالێن بوورى دا، وان چو ده‌رگه‌هه‌ك نه‌هێلایه‌ ڤه‌كرى ل هه‌مبه‌رى كوردان، عه‌ره‌بان ڤیایه‌ جاره‌كا دى كوردان بێخنه‌ بن چه‌نگێ خوه‌ و دیسا وه‌كى جاران ب ئاگر و ئاسنى سه‌ره‌ده‌ریێ ل گه‌ل مه‌ بكه‌ن و كوردان ل سه‌ر جه و وارێن وان ده‌ربێخن و وان بحه‌لینن، لێ مه‌ ل 25 ئیلۆنێ به‌رسڤا وان دا و مه‌ بریارا جودابوونێ ژ عێراقا عه‌ره‌بى دا. هه‌روه‌سا وه‌كو دیار د عیراقا پشتى و به‌رى 2003 دا تشته‌كێ جودا هه‌یه‌ و ئه‌و ژى ئه‌وه‌، كو ل سه‌رده‌مێ رژێما به‌عس دا، ب تنێ سه‌دامێ دكتاتۆر خودانێ بریارێ بوو، لێ نوكه‌ ب سه‌دان سه‌دام ل عێراقێ ژ دایك بووینه‌، وه‌كى عه‌بادى و مالكى و فه‌تلاوى و جبۆرى و سیستانى و جه‌عفه‌رى و عه‌لاوى و مۆتله‌گى و چه‌ندێن دیتر، دیسا نوكه‌ سوننه‌ و شیعه‌یان چه‌ندین ناكۆكى ل گه‌ل ئێك هه‌نه‌ د عیراقێ دا، لێ هه‌ر ده‌مێ بابه‌تێ وان یێ گرێدایى هه‌رێما كوردستانێ بیت، سوننه‌ و شیعه‌ دبنه‌ برا بابێن ئێك و ل دژى داخوازیێن گه‌لێ كوردستانێ رادوه‌ستن، له‌ورا نوكه‌ حوكمه‌ت و په‌رله‌مانێ عیراقێ یێ بوویه‌ جهێ نه‌هامه‌تیێ و دژبه‌ریێ بۆ خه‌لكێ كوردستانێ، هه‌روه‌سا سه‌ره‌راى هه‌موو وان دوژمنكاریێن سه‌دامى ب سه‌رێ ملله‌تێ مه‌ ئینایین، لێ عه‌بادى و په‌رله‌مانێ وى ژێ بۆراندیه‌، هه‌روه‌سا نوكه‌ ژى هه‌كه‌ عه‌بادى و مالكى پێ چێببا، دا سه‌د قاتى ژ سه‌دامى خرابتر نه‌هامه‌تى و ده‌رده‌سه‌ریا ب سه‌رێ ملله‌تێ مه‌ دا ئینن و دا ملله‌تێ مه‌ جاره‌كا دى ده‌ربه‌ده‌ر و ئاواره‌ كه‌ن.

86

هه‌ر ژ ده‌مێ دامه‌زراندنا ده‌وله‌تا عێراقێ هه‌تاكو رۆخاندنا ژرێما به‌عس و ب دارڤه‌كرنا سه‌دامێ دكتاتۆر، هه‌موو ژیانا خه‌لكێ كوردستانێ ب كاره‌سات و روودانێن دلته‌زین ده‌ربازبووینه‌، هه‌روه‌سا حوكمه‌تێن ئێك ل دووڤ ئێكێن عیراقێ چو نه‌مایه‌ ب سه‌رێ مه‌ كوردان دا نه‌ ئیناى، هه‌ر ژ جینۆسایدكرنێ و ئه‌نفالێ و كێمیاباران و خرابكرن و سۆتنا 4500 گوندێن كوردستانێ و هه‌روه‌سا كوشتن و ئاواره‌كرن و ده‌ربه‌ده‌ركرنا كوردان بۆ وه‌لاتێن ئیرانێ و توركیا، ئه‌ڤه‌ چه‌ندین سال بۆرین هێشتا ئه‌و خه‌لكێ ده‌ربه‌ده‌ر و ئاواره‌ و ئه‌وێن هاتینه‌ كێمیا بارانكرن نه‌هاتینه‌ قه‌ره‌بووكرن ژ لایێ حوكمه‌تا عێراقێ ڤه‌، هه‌ر چه‌نده‌ گه‌له‌ك هه‌ول ژ لایێ حوكمه‌تا كودستانێ ڤه‌ هاتینه‌دان، كو ئه‌ڤ خه‌لكه‌ بهێته‌ قه‌ره‌بووكرن، لێ حوكمه‌تا عێراقێ به‌رهه‌ڤیا خوه‌ ژى دیار نه‌كریه‌ و خه‌لكێ مه‌ قه‌ره‌بوو نوكریه‌. ل جهێ قه‌ره‌بووكرنێ مووچێ خه‌لكێ كوردستانێ برى و ئێدى وان پێكڤه‌ ژیان ل عێراقێ قه‌بوول نه‌كر.
هه‌روه‌سا ملله‌تێ مه‌ یێ كورد هه‌موو ئه‌ڤ ئێش و ئازار و ترس و برس ل سه‌ر ده‌ستێ حوكمێ سونه‌یان دیتینه‌، لێ پشتى ب هاریكاریا هه‌ڤپه‌یمانیا نێڤده‌وله‌تى رژێما به‌عسا سه‌دامى ل سالا 2003 ژناڤچووى و عێراق هاتیه‌ رزگاركرن، مه‌ وه‌سا هزر دكر كو عێراق دێ بیته‌ شاما شه‌ریف و ئێدى ئه‌م و عه‌ره‌ب وه‌كى برایان دێ ب هه‌ڤرا ژین و ئێدێ دێ خێر و بێرێن ڤى وه‌لاتى بۆ هه‌موو خه‌لكێ عێراقێ بن، لێ پشتى ده‌ستهه‌لاتا عێراقێ كه‌فتیه‌ ده‌ستێ شیعه‌یان و وان كورسیێ ده‌ستهه‌لاتێ گرتى، ئێدى ئه‌وا مه‌ هزر بۆ دكر نه‌ما و وان هه‌ر زوو ئه‌ڤ براینیه‌ ب دووماهى ئینا و وه‌كى سنه‌یان گه‌ف ل مه‌ كرن و ب زمانێ هێرشكرنێ ل گه‌ل مه‌ د ئاخفتن، هه‌ر وه‌سا هه‌ر زوو وان پلانێن خوه‌ دارشتن كو كوردان ل به‌غدا لاواز بكه‌ن و هێدى هێدى وان كورد ژ به‌غدا ده‌رخستن و نوكه‌ ئه‌و چو حسێبا بۆ كه‌سێ ل عێراقێ ناكه‌ن و وه‌سا هزر دكه‌ن، كو ئێدى كوردان چو هه‌ڤپشكى ل عێراقێ نه‌مایه‌ و نوكه‌ ده‌ستهه‌لات ل عێراقێ بوویه‌ ده‌ستهه‌لاتا شیعى و نوكه‌ ژى شیعه‌ گه‌فان ل كوردستانێ دكه‌ن، له‌ورا بۆ ژناڤبرنا خه‌یالا وان و بۆ دوباره‌ نه‌بوونا جینۆساید و ئه‌نفالان، مه‌ پێدڤى ب دامه‌زراندنا ده‌وله‌تا كوردستانێ هه‌یه‌ و ئێدى ب هه‌بوونا ده‌وله‌تێ دێ ژ گه‌ف و هێرشێن شیعه‌یان قورتال بین و دێ بایێ ئازادیێ كێشین، هه‌روه‌سا ئه‌م دێ هه‌ست ب مرۆڤاتیا خوه‌ كه‌ین و ئێدى دێ گوهێن مه‌ ژ ده‌نگێ تۆپ و فرۆكێن عێراقێ و ئیرانێ و توركیا رحه‌ت بن و دێ ب ئازادى ل سه‌ر ئاخا خوه‌ ژین.
دیسا ب تنێ ب هه‌بوونا ده‌وله‌تا كوردستانێ دێ شێین مافێ خوه‌ ژ عێراقێ وه‌رگرین، چونكى پشتى دروستبوونا ده‌وله‌تا كوردستانێ ئه‌م دێ شێین ب رێیا ناڤه‌ندێن نێڤده‌وله‌تى سكالایێ ل سه‌ر حوكمه‌تا عێراقێ تۆماركه‌ین و دێ داخوازا هه‌موو وان مافێن خوه‌ كه‌ین، یێن كو عێراقێ ب درێژاهیا نێزیكى 100 سالان ژ مه‌ ستاندین، دیسا دێ شێین قه‌ره‌بوویا ئه‌نفالێ و كێمیا بارانا هه‌له‌بجه‌ و خه‌لكێ ئاواره‌ و ده‌ربه‌ده‌رێ كوردستانێ كه‌ین، ئه‌وێن ل سالێن 1988 ئاواره‌ى وه‌لاتێن توركیا و ئیرانێ بووین و هه‌موو مال و مولكێ خوه‌ ژ ده‌ستداین، هه‌ر وه‌كو چاوا د شه‌رێ كه‌نداڤى دا ئه‌مریكا بۆ رزگاركرنا كوێتێ هه‌ر چه‌كه‌كێ ل دژى عێراقێ ب كارئیناى پارێ وێ ژ عێراقێ وه‌رگرتى و ب ڤى ره‌نگى دێ كوردستان ژى شێت ب رێیا یاسایێن نێڤده‌وله‌تى هه‌موو مسته‌حه‌قاتێن خوه‌ ب رێیا یاسایێن نێڤده‌وله‌تى ژێ وه‌رگریت و ئه‌ڤه‌ باشترین رێیه‌ ئه‌م هه‌مبه‌رى وان ب كار بینین، له‌ورا بتنێ ب هه‌بوونا ده‌وله‌تا سه‌ربه‌خۆیا كوردستانێ ئه‌م دشێین ڤى كارى ئه‌نجام بده‌ین و ب ڤێ رێكێ دێ شێین دلێن دایكێن شه‌هیدان شاد كه‌ین و دێ ژ گه‌ف و هێرشێن شیعان رزگار بین و دێ ئه‌و ئازارێن سنه‌یان ژى گه‌هاندى مه‌ تاراده‌یه‌كێ هێنه‌ ژبیركرن.
له‌ورا چه‌ند رۆژه‌كێن كێم ماینه‌ بۆ ریفرندۆما سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ و نوكه‌ چاڤێ هه‌موو كوردان ل ڤێ رۆژێ یه‌ و ئه‌م هه‌موو یێ ل هیڤیا هندێ كو ب زووترین ده‌م ده‌وله‌ت بهێته‌ راگه‌هاندن و هندى زووتر بهێته‌ راگه‌هاندن،ئه‌م دێ شێین زووتر مافێ خوه‌ ژ عێراقێ وه‌رگرین و هیڤیا خه‌لكێ مه‌ ژى دێ بجه هێت و ئێدى ئه‌نفال و جینۆساید و كێمیا بارانكرنا سنه‌یان و برینا بوودجه‌ى ژ لایێ شیعه‌یان ڤه‌ نامینیت و دێ سه‌رێ مه‌ ژ ئاریشێن وان ته‌نا بیت، له‌ورا دبێژم بلا به‌غدا ژى بۆ سه‌رانێن شیعه‌یان بیت و وان ئه‌و حوكم پیرۆزه‌ یێ كو كه‌فتیه‌ دبن چه‌نگێ ئیرانێ ڤه‌.

88

هه‌ر چه‌نده‌ ئه‌م هه‌موو رۆژانه‌ گه‌له‌ك په‌یڤا “مخابن” بكاردئینین ده‌رباره‌ى چه‌ندین بابه‌تێن گرنگ یێن گرێدایى ب ژیانا مه‌ڤه‌، لێ ب ره‌نگه‌كێ گشتى نه‌ ئه‌ز و نه‌ تو، هه‌روه‌سا جڤاك هه‌موو ژى حه‌ز ژ ڤێ په‌یڤێ ناكه‌ن، لێ بۆچى و چاوا و ژبه‌ر چ ئه‌م ڤێ په‌یڤێ بكاردئینین؟، ئاها ئه‌و یا گرنگه‌.
هه‌ر وه‌سا مه‌ مرۆڤان د ڤى سه‌رده‌مى دا ژیان گه‌له‌ك ئالۆزاندیه‌ و ئه‌م گه‌له‌ك یێن ماینه‌ ب كارێ دونیایێ و حه‌فحه‌فێ و كۆمكرنا پاره‌ى ڤه‌ كو ب هه‌ر رێیه‌كا هه‌بیت، له‌ورا مه‌ مرۆڤایه‌تى و هه‌ڤالینى و دۆستایه‌تى و هه‌موو پیڤه‌رێن ره‌وشتى هێلاینه‌، دیسا مه‌ گه‌له‌ك ره‌وشتوتیتالێن خوه‌ یێن كوردایه‌تى یێن به‌رێ ژى ژ ده‌ستداینه‌، ئێدى وه‌لێهاتیه‌ كو كه‌س خوه‌ ب كه‌سێ ناده‌ت و هه‌ر ئێك ل جهێ خوه‌ بوویه‌ عه‌مێ گۆزێ، نوكه‌ جڤاك و مرۆڤایه‌تى و سه‌ره‌دان و دلۆڤانى و هاریكاریكرنا ئێكودو ب تنێ وه‌ك ناڤ مایه‌، چونكى هه‌كه‌ مرۆڤ سه‌ره‌دانا مرۆڤێن خوه‌ نه‌كه‌ت و پرسیارا حالێ وان نه‌كه‌ت و پشكداریێ د به‌هى و شه‌هیێن وان دا نه‌كه‌ت، هه‌روه‌سا هه‌كه‌ مرۆڤ ل گه‌ل رێوره‌سمێن گوندیا و مال و كه‌سوكاران دا نه‌بیت و پشكداریێ د كێش و بێشێن وان دا نه‌كه‌ت،هنگێ مرۆڤ دێ ل سه‌ر هه‌موو ره‌وشت و تیتالان دا بازده‌ت و ب تنێ دێ مرۆڤ وه‌ك ناڤ مینیت مرۆڤ، هه‌روه‌سا دێ ب تنێ كارێ مرۆڤى گۆتنا په‌یڤا مخابن بیت، ئه‌رێ ماكى ئه‌گه‌ره‌ كو ئه‌ڤ په‌یڤه‌ بهێته‌ گۆتن؟، ئه‌رێ مانه‌ هه‌ر ئه‌ز و تو و ئه‌و و ئێدى نه‌، كو ڤێ په‌یڤێ دبێژین؟.
هه‌روه‌سا هه‌كه‌ دلۆڤانى و وژدان نه‌مینیت و هه‌كه‌ گه‌نده‌لكارى و واسته‌كارى هه‌بیت و هه‌كه‌ نڤیسه‌ر و ره‌وشه‌نبیرێن مه‌ خامه‌یێ خوه‌ نه‌كه‌نه‌ د به‌رژه‌وه‌ندیا گه‌ل و خه‌لكێ مه‌ دا، ئه‌رێ مانه‌ دێ ب تنێ گۆتنا خه‌لكێ مه‌ په‌یڤا مخابن بیت؟، دیسا كى دبیته‌ ئه‌گه‌رێ پیسكرنا ژینگه‌هێ و هاڤێتنا به‌رمایكان ل سه‌ر جادان و جهێن گۆزارى؟، هه‌ر چه‌نده‌ ئه‌م هه‌موو ژى دزانین، كو ئه‌م هه‌موو ئه‌گه‌رین، له‌ورا په‌یڤا “مخابن” رۆژانه‌ ژ ده‌ڤێ مه‌ ده‌ركه‌ڤیت و چه‌ندین جاران دهێته‌ بكارئینان.
له‌ورا یا باشتر ئه‌وه‌ كو ئه‌م هه‌موو ب ئێك دل و ده‌ست و هه‌ست كار بكه‌ین و ئێدى مرۆڤایه‌تیێ و دۆستایه‌تیێ و گونداتیێ و دلۆڤانى و وژدانا خوه‌ وه‌كى به‌رێ بزڤرینین و ئێدى ڤى تێرمێ نه‌خۆش ژناڤ خوه‌ پاڤێژین و وه‌ بكه‌ین،كو ئێدى په‌یڤا مخابن د ناڤ فه‌رهه‌نگا مه‌ یا رۆژانه‌ دا نه‌مینیت،لێ ئه‌ز دبێژم”ئه‌و واره‌، لێ نه‌ ئه‌و بوهاره‌”، چونكى كه‌س نابێژیت فلان خه‌له‌تى ژمنه‌ و دڤێت ئه‌ز خوه‌ راستڤه‌كه‌م و هه‌ر ئێك ل جهێ خوه‌ قازیه‌ و خوه‌ ددانیت درۆست و خه‌لكێ ژى خه‌له‌ت.
له‌ورا نوكه‌ د ژیانا مه‌ دا هه‌ر تشت بوویه‌ مخابن، دیسا ئه‌م دبێژین مخابنى ئه‌ڤ كاره‌ ئه‌ڤ ره‌وشت و تیتاله‌ و ئه‌ڤ ژینگه‌هه‌ و ئه‌ڤ مرۆڤانیه‌ و ئه‌ڤ هه‌ڤالینیه‌ و ئه‌ڤ ژیانه‌ هۆلێ هاتیه‌ هه‌، لێ ئه‌م هزرا خوه‌ د هندێ دا ناكه‌ین، كو ئه‌گه‌رێ ڤێ چه‌ندێ هه‌ر ئه‌م ب خوه‌ینه‌.
و:
ئه‌ڤرۆ

81

ب سه‌دان ساله‌ كاروانێ خه‌بات و قوربانیدانێ ل كوردستانێ رانه‌وه‌ستیایه‌ و راناوه‌ستیت ژى، سه‌ره‌راى هه‌بوونا هه‌موو ئاسته‌نگ و دوژمنكاریان ژ لایێ دوژمنێن مه‌ڤه‌ ل هه‌ر چار ئالیان، له‌وما هه‌تاكو ده‌وله‌تا كوردستانێ نه‌هێته‌ راگه‌هاندن و كورد ژى وه‌كو هه‌موو ملله‌تێن جیهانێ نه‌گه‌هنه‌ هیڤى و ئارمانجێن خوه‌ یێن نه‌ته‌وه‌یى، ئه‌ڤ كاروانه‌ دێ هه‌ر یێ به‌رده‌وام بیت، لێ ڤێ جارێ ب ئانه‌هیا خودێ و ب هیمه‌تا سه‌رۆكى و ملله‌تێ مه‌ یێ خۆراگر و قاره‌مان، ئه‌م دێ بینه‌ ده‌وله‌تا 196 یا سه‌ربه‌خۆ ل جیهانێ و ئێدى ئه‌ڤ هژماره‌ دێ ب ناڤێ ده‌وله‌تا كوردستانێ بیت.
هه‌روه‌سا د ئه‌ڤرۆ دا پرۆسا ریفراندۆما سه‌ربه‌خۆیا كوردستانێ ژ هه‌موو سه‌كته‌رێن دیتر گرنگتره‌ بۆ ملله‌تێ مه‌ و ئێدى ده‌م هاتیه‌ كو كورد ب خوه‌ بریارا چاره‌نڤیسێ خوه‌ بده‌ن، له‌وما دڤێت ملله‌تێ مه‌ ب هه‌موو ته‌خ و چینێن خوه‌ڤه‌، ب ره‌نگه‌كێ باش خوه‌ بۆ ڤێ قۆناغێ به‌رهه‌ڤ بكه‌ت، چونكى نوكه‌ چاڤێ هه‌موو كوردان ل سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ یه‌ و هه‌روه‌سا كوردێن هه‌موو جیهانێ یێ ل هیڤیا سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ و ئێدى ئه‌م هژمارا 196 ب هژمارا خوه‌ دزانین،هه‌ر چه‌نده‌ نوكه‌ ئه‌م یێ د قۆناغه‌كا هه‌ستیار دا ده‌رباز دبین و مه‌ كوردستانیان پێدڤى ب ئێكرێزیێ هه‌یه‌.
دیسا نوكه‌ كوردێن هه‌ر چار پارچێن كوردستانێ یێ ل هیڤیا هه‌لبوونا ئێكه‌م چرایێ ده‌وله‌تبوونێ، چونكى چرایێ ڤێ ده‌وله‌تێ دێ رۆناهیێ ده‌ته‌ هه‌موو كوردان و ئێدى دێ هه‌موو كورد شێن ل به‌ر سیبه‌را ڤێ ده‌وله‌تێ ب مافێن خوه‌ شاد بن و ئه‌م دێ شێین هه‌ڤكاریه‌كا مه‌زن بۆ كوردێن ل پارچێن دى یێن كوردستانێ ژى كه‌ین، ژ پێخه‌مه‌ت ئه‌و ژى ب گه‌هنه‌ مافێن خوه‌ یێن نه‌ته‌وه‌یى، له‌وما دڤێت ئه‌م خوه‌ باش بۆ 25 ئیلۆنێ به‌رهه‌ڤ بكه‌ین و دڤێت ئه‌م خه‌ونا باب و كالێن خوه‌ ب جه بینین و نابیت ئێدى ئه‌م خوه‌ ل هیڤیا خه‌لكێ بیانى ڤه‌ بهێلین، چونكى چو جاران خه‌لكێ بیانى ناهێت بۆ مه‌ ده‌وله‌تێ رابگه‌هینن، هه‌روه‌سا هه‌ر ژ كه‌ڤندا مه‌زنێن كوردان گۆتیه‌:”هیڤیا خه‌لكێ، ئاڤا سه‌لكێ”، دیسا ژى گۆتیه‌”سیارێ خه‌لكێ،هه‌ر یێ په‌یایه‌”، ئانكو نابیت ئه‌م خوه‌ ب هیڤیا خه‌لكێ بیانى ڤه‌ بهێلین، لێ یا گرنگ ئه‌وه‌ دڤێت ئه‌م هه‌موو ب ئێك دل و ده‌ست پشته‌ڤان و هاریكارێن سه‌ركه‌فتنا ڤێ پرۆسا پیرۆز بین،چونكى سه‌ركه‌فتنا ریفراندۆما سه‌ربه‌خۆیا كوردستانێ دێ روحا شه‌هیدێن كوردستانێ ته‌نا و ئارام كه‌ت و دێ دلێ دایكێن وان ژى شاد كه‌ت.
هه‌ر چه‌نده‌ نوكه‌ ده‌وله‌تا عێراقێ یا شیعى ب هه‌ڤكاریا ئیرانێ یا هه‌موو هه‌ول و بزاڤان دكه‌ت، كو ریفراندۆم نه‌هێته‌ ئه‌نجامدان ل كوردستانێ، هه‌روه‌سا وان دڤێت ب چێكرنا بهانه‌یێن بێ بنه‌ما ئاسته‌نگ و گڤاشتنان بۆ هه‌رێما كوردستانێ ل سه‌ر ریفراندۆمێ دروست بكه‌ت و چه‌ندین جاران ب رێیا راگه‌هاندنێ ژى هێرش كرینه‌،دیسا توركیا ژى چه‌ندین جاران هه‌لویستێ خوه‌ وه‌سا دیاركریه‌ كو ئه‌و ل گه‌ل ئێكپارچه‌یا ئاخا عێراقێ نه‌، نوكه‌ سووریا ژى یا د دۆخێ شه‌رى دا، ل گه‌ل تیرۆرستێن داعش و ئوپۆزسیۆنا وى وه‌لاتى، له‌ورا د نوكه‌ دا بریار و هه‌لویستێن وێ چ باندۆرا خوه‌ نینه‌، ئێدى ئه‌م ژ وێ قۆناغێ ده‌رباز بووینه‌، كو بهانه‌ و گڤاشتنێن عێراقێ و ئیرانێ و توركیا سووریێ باندۆرا خوه‌ یا نه‌رێنى ل سه‌ر ملله‌تێ مه‌ هه‌بیت، چونكى مه‌ بریارا خوه‌ دایه‌ و ئێدى ئه‌م لێڤه‌ نابین و ل ده‌مه‌كێ نێزیك دێ كاروانێ مه‌ گه‌هیته‌ ئارمانجا خوه‌ یا دیرووكى، ژ به‌ركو ئیراده‌یا ملله‌تێ مه‌ ژ هه‌موو پیلان و هێزێن دوژمنان مه‌زنتر و ب هێزتره‌ و ئێدى ئه‌م ژ گۆتن و هێرشێن وان ناترسین و مه‌ بریارا چاره‌نڤیسێ خوه‌ دایه‌، هه‌روه‌سا ئێدى كه‌سه‌ك نه‌شێت كاروانێ مه‌ ژى بۆ ده‌وله‌تبوونێ براوه‌ستینیت.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com