ئاژانسەکا فرەنسی: کوردستان دەولەتا نوو یا رۆژھەلاتا ناڤەراستە
ئەڤرۆ نیوز، ئەیاد بەرواری:
ئاژانسا لێدیزۆن یا دەنگوباسان، د راپۆرتەکێ داب ناڤێ کوردستان دەولەتا نوو یا رۆژھەلاتا ناڤەراستە، تێدا ھاتیە” نوکە ل کوردستانێ پەرلەمانەک و حوکمەتەکا کوردی یا ھەی، کورد 35 ملیۆن کەسن، رووبەرێ کوردستانێ 500 ھزار کیلۆمەترێن دوجارکی نە، کورد ب زمانێن عەرەبی و تورکی و فارسی نا ئاخڤن، بەلکو زمانێ خوە یێ ھەی، ئەوژی زمانێ کوردی یە”.
ئاژانسا ناڤبری دبێژیت، نوکە 18 ملیۆن کورد ل باکوورێ کوردستانێ دژین و 7 ملیۆن ل باشووری و 8 ملیۆن ل رۆژھەلاتی و 2 ملیۆن ل رۆژئاڤای.
دیسا ئاماژە ب وێ چەندێ کریە، ژ ئەگەرێ پارچەبوونا وەلاتێ وان، پتریا کوردان ئاوارەی وەلاتێن رۆژئاڤا بووینە و پتریا وان ل ئەلمانیا د ئاکنجی نە کو ھژمارا وان دگەھیتە 650 ھزار کوردان، ژبلی ئەلمانیا ل وەلاتێن دی یێ ئورۆپا و ل ئەمریکا ژی دژین.
بەلاڤکریە ژی کو پشتی کوردستان ھاتیە پارچەکرن ل ڕێککەفتنا (سایکس- بیکۆ)ی دا د ناڤبەرا بریتانیا و فرەنسا، پشتی وێ ل سالا 1920 بریتانیا ویلایەتا مووسل ب تمامی ژ کوردستانێ ڤەکر، ل سالا 1961 ێ کوردان دەست ب شورەشێ کر و ل سالا 1991 ێ کوردان ل ھەرێما کوردستانا نوکە سەرھلدان دژی (سەدام حسێن) ی سەرۆکێ وی دەمێ یێ عیراقێ کر، سەرھلدانا کوردان ڕەنگڤەدان ل دووڤ خوە ئینا، چونکی کورد خودان ئیرادەکا ب ھێز بوون، لەوما سەرۆکێ ئەمریکا یێ وی دەمی (جۆرج بوش)ی، ھێلا 36 دانا ودەڤەرا دژەفرین ل سەر عیراقێ سەپاند و پشکەک ژ کوردستانێ کەفتە دبن کونترۆلا کەردان ڤە.
ئاژانسا فرەنسی ئاماژێ ددەتە پشکداریا کوردان د پرۆسا سیاسی دا ل عیراقێ پشتی 2003 ێ و دبێژیت” پشتی ژناڤچوونا رژێما سەدامی ل 2003 ێ، کوردان پشکداری د ئاڤەدانکرنا عیراقێ دا کر، بەلێ کوردان ل گەل ھندێ ژی پەرلەمان و حوکمەتا کوردی ژی دروست کربوو و بوونە خودان ھێزا خوە ئەوژی پێشمەرگەیە کو کورد وەکو سومبۆلەکا پیرۆز سەحدکەنە پێشمەرگەی، چونکی پێشمەرگەی بەرگری یا ژ ئاخا کوردستانێ کری” زێدەتر دبێژیت” لسالا 2005 ێ ئێکەم ھەلبژارتن ل عیراقێ پشتی ژناڤچوونا سەدامی ھاتنە ئەنجامدان، کوردان دەنگێن باش بدەستڤەئینان و بوونە نەتەوێ دویێ ل عیراقێ، جەلال تالەبانی وەکو سەرۆکێ عیراقێ ھاتە ھەلبژارتن و مەسعود بارزانی وەکو سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ ھاتە ھەلبژارتن”.
ئەڤ ئاژانسا فرەنسی، بەحسێ قۆناغا پشتی وەرگرتنا سەرۆک بارزانی بۆ پۆستێ سەرۆکاتیا ھەرێمێ دکەت و دبێژیت” پشتێ ڤێ چەندێ کوردستانێ ب ڕەنگەگێ مەزن گەشەکر، کورد دەست ب ھێزکرنا پێگەھێ خوە کر ب جۆرەکی کوردێن پارچێن دی یێن کوردستانێ بەر ب ھەرێما کوردستانێ ڤە ھاتن و چەندین وەلاتان ژی نوونەراتیێن خوە ل ھەرێما کوردستانێ ڤەکرن، کوردستان بۆ مۆدیلەکا دیموکراسی ل رۆژھەلاتا ناڤەراست”.
خویاکر ژی” عیراق کەفتە ململانێ یا سیاسی ل گەل کوردستانێ بۆ وێ چەندێ ڕێگریێ ل پێشڤەچوونا کوردستانێ بکەت، لەوما پێشمەرگە وەکو ھێز ل عیراقێ قەبوول نەکر، پاشی شەڕێ داعشێ دەستپێکر، داعشێ ھێرش کرە سەر کوردستانێ ل وان دەڤەرێن ب سەر عیراقێ ڤە، بەلێ پێشمەرگە شیا وان دەڤەران ئازاد بکەت ژ داعشێ و ئالایێ کوردستانێ لێ بلند بکەت و پێنگاڤان ب ھاڤێژن بەر ب سەرکەفتنێن زێدەتر، نوکە پێشمەرگێ کوردستانێ کاریگەرترین ھێزە روو ب روویێ داعشێ دبیت”.
د پشکەکا دی یا راپۆرتا خوەدا، ئاژانسا فرەنسی دبێژیت” ژبلی وێ چەندێ کوردستان بنگەھەکێ گرنگ یێ سامانێن سروشتی یە ل دەڤەرێ، پێگەھێ کوردستانێ یێ گرنگە ل وێ دڤەرێ، لەوما پێدڤیە بھێتە گوتن ئەوێن کوردستان پارچەکری، نوکە ھزر د چ دا دکەن، دەمێ دزانن باشترین ھەڤپەیمان ل دەڤەرێ بۆ رۆژئاڤای کوردن، چ ژ روویێ ھێزێ ڤە و چ ژ روویێ جوگرافیایێ ڤە و چ ژی ژ روویێ سامانێن سروشتی ڤە، لەوما دشێن بێژین کورد د نەخشێ رۆژھەلاتا ناڤەراست دا، دەولەتە”.
