ئه‌رێ ئابوور ئه‌گه‌رێ لاوازیا په‌یوه‌ندیێن جڤاكى یه‌؟

ئه‌رێ ئابوور ئه‌گه‌رێ لاوازیا په‌یوه‌ندیێن جڤاكى یه‌؟

246

سه‌ردار شاكر سلێڤانه‌یى

یا خۆیایه‌ جڤاك و تاك ب هه‌بوونا په‌یوه‌ندیێن ب هێز به‌رده‌وامیێ دده‌نه‌ ژیانێ و چه‌ند په‌یوه‌ندیێن جڤاكى یێن تاكان بهێزتربن پتر ده‌لیڤه‌یێن كارى و باشتربوونا ژین و ژیارێ په‌یدا دبن و به‌روڤاژى هه‌رده‌ما په‌یوه‌ندیێن جڤاكى به‌ر ب لاوازیێ ڤه‌ چوون، دێ بنه‌ ئه‌گه‌ر بۆ په‌یدابوونا گه‌له‌ك ئاریشه‌یان و دبیت كارتێكرنه‌ك نه‌رێنى ژى هه‌بیت بۆ سه‌ر ئابوور و خوه‌شكرنا ژین و ژیارێ, ژبه‌ر هندێ گرنگیا ژیان و پێكڤه‌ژیانێ د گه‌له‌ك ئایه‌تێن قورئانا پیرۆز دا هاتیه‌ و پێغه‌مبه‌ران ژى ته‌كه‌ز ل سه‌ر پێكڤه‌ژیانێ و گرنگیا وێ بۆ مرۆڤان كریه‌ و گه‌له‌ك زانا و جڤاك ناسان ژى ئه‌ڤ گرنگیه‌ دیاركریه‌ و هه‌كه‌ ئه‌م بهێن ل په‌یڤێن (ابن خه‌لدۆنى) ژى بنێرین دێ بینن كو وى ژى دیار كریه‌ كو یا گرنگه‌ تاك د ناڤ كومان ده‌ بژین و ژیانا جڤاكى په‌یدا دبت ل سه‌ر بنه‌مایێ دان و ستاندنێ د ناڤبه‌را تاكان ده‌ و پێشكه‌فتنا جڤاكى ژى دمینت ل سه‌ر دروستى و دانوستاندنا د ناڤبه‌را تاكێن كۆمه‌لگه‌هان ده‌. و هه‌ر ژ په‌یدابوونا و مرۆڤى ل سه‌ر روویێ زه‌ڤیێ پێكۆل كریه‌ ب كۆم بژین ژبه‌ر گه‌له‌ك ئه‌گه‌ران ژ وان ژى: خوه‌پاراستن ژ ئاژه‌ل و درنده‌یان, هاریكاریكرن, مفا وه‌رگرتن ژ هزر و بیرێن ئێك و دو و گه‌له‌ك ئه‌گه‌رێن دى و وه‌كى یا دیار ل زۆربه‌یا وه‌لاتیێن جیهانێ تاك پێكڤه‌دژین لێ ل هنده‌ك وه‌لاتان و ب تایبه‌تى وه‌لاتێن ئه‌ورۆپى سستى یا د ناڤ په‌یوه‌ندیێن جڤاكى ده‌, لێ وه‌لاتیێن ئاینێ ئیسلامێ تێدا دهێته‌ په‌یره‌وكرن و رێژا هه‌ره‌ زۆر موسلمان ئه‌ڤ په‌یوه‌ندیه‌ د سالێن بوورى دا گه‌له‌ك ب هێزبوون ل ده‌ڤ تاكیێن ڤان وه‌لاتان، به‌لێ ژبه‌ر هه‌بوونا گه‌له‌ك ئه‌گه‌ران ئه‌م دشێن بێژن ئه‌ڤ په‌یوه‌ندیه‌ د ده‌مێ نوكه‌ دا به‌ر ب لاوازیێ و سستیێ ڤه‌ چووینه‌. یا گرنگ كو من دڤێت دیار بكه‌م د ڤێ گۆتارێ دا ئه‌رێ ما ئابوور ئه‌گه‌ره‌ بۆ سستى و لاوازیا په‌یوه‌ندیێن جڤاكى یان نه‌؟ دا به‌رسڤا ڤێ پرسیارێ بده‌ین ئه‌م دشیێن وه‌ك نموونه‌ هه‌رێما كوردستانێ وه‌ربگرین و ب تایبه‌تى د سالێن پشتى سه‌رهلدانێ و هه‌تا به‌رى په‌یدابوونا قه‌یرانا دارایى ژى ئه‌گه‌ر كه‌سه‌كێ ڤیا با قه‌ستا براده‌ره‌كێ خوه‌ بكت بۆ وه‌رگرتنا قه‌ره‌كێ ئه‌ڤ قه‌ره‌ ئێكسه‌ر دا پێ هێته‌دان و چێدبت چ پرسیار ژى ژێ نه‌هاتبانه‌كرن كا ئه‌رێ ئه‌ڤ قه‌ره‌ بۆ چیه‌, لێ هه‌كه‌ ئه‌م دوه‌ختێ نوكه‌ دا ته‌ماشه‌بكن دێ بینن وه‌رگرتنا قه‌رى یان داخوازا هاریكاریه‌كا ئابوورى ژ لایێ كه‌سه‌كێ بۆ ئێكه‌ دى گه‌له‌ك گرفت په‌یداكرینه‌ و دبیت ئه‌ڤ قه‌ر ل دووماهیێ ژى پێنه‌هێته‌دان پشتى پرسیاركرنه‌كا زێده‌ كا ئه‌رێ ئه‌ڤ قه‌ره‌ بۆ چیه‌ و بۆچى نوونه‌, ل ڤێره‌ مه‌ داخوازا قه‌ره‌كێ ئینا وه‌ك نموونه‌ و دبت گه‌له‌ك نموونێن دى ژى هه‌بن، لێ بۆ مه‌ دیار دبت كو زه‌حمه‌تیا ژیانێ و نه‌بینا داهاته‌كێ جێگر و هه‌بوونا قه‌یرانان بوویه‌ هه‌كه‌ كو په‌یوه‌ندیێن جڤاكى لاواز و سست ببن و ب نه‌رێنى كارتێكرن كریه‌ سه‌ر ئابوورى ژى. دبیت پرسیار بهێته‌كرن مانێ وه‌لاتێن زلهێز ئابوورێ وان ب هێزه‌ ژى لێ هه‌ر ئه‌ڤ په‌یوه‌ندیه‌ لاواز و سست د ناڤ جڤاكێن وان ده‌ ئه‌ڤه‌ ژى هه‌ر دیسا بۆ زه‌حمه‌تیا ژیانێ دزڤرت و گرانیا ل وان وه‌لاتان و هه‌ر تشت ب كرینێ و دراڤى یه‌، له‌وا تاكێ وان تنێ به‌رێ وى یێ ل كارى و ئه‌م دشێن بێژن هه‌تا ده‌مێ خوه‌ ژى رێكخستیه‌ دا بكارت پاریه‌كێ نانى په‌یدا بكت و تنێ هزرا وى تێر كرنا زكێ وى بت و ئه‌ڤه‌ بوویه‌ هه‌كه‌ هه‌تا ره‌دایه‌كێ په‌یوه‌ندیێن جڤاكى لاواز ببن, هه‌ر دیسا ئه‌م دشێن بێژن نه‌ تنێ زه‌حمه‌تى یا ژیانێ بوویه‌ هه‌كه‌ لێ د هنده‌ك جاران ده‌ خۆشیا ژیانێ ژى بوویه‌ رێگرێ بهێزكرنا په‌یوه‌ندیێن جڤاكى چونكى باب و پاپیرێن مه‌ دایه‌ دیاركرن كو د سه‌رده‌مێن بۆرى دا هه‌تا هنده‌ك جاران هنده‌ك مالان شه‌كر نه‌بوویه‌ بۆ دروستكرنا چایێ و قه‌ستا جیرانێ خوه‌كریه‌ دا چایه‌كێ دروست بكت و د هه‌مان و ده‌م دا په‌یوه‌ندیێن وان یێن جڤاكى گه‌له‌ك بهێزبوون, ژ به‌ر هندێ ئه‌م دشێن بێژن ئابوور كارتێكرنێ دكت ل سه‌ر په‌یوه‌ندیێن جڤاكى، به‌لێ هه‌تا راده‌یه‌كێ. له‌وا ئه‌م دشێن بێژن پێدڤیه‌ په‌یوه‌ندیێن جڤاكى د ناڤ تاكیێن ملله‌تێ مه‌ دا بمینن ب هێز و بۆ راگرتنا ڤان په‌یوه‌ندیان ژى پێدڤیه‌ جهێن ده‌ستهه‌لاتدار و مامۆستایێن ئاینى هزرا پێكڤه‌ژیانێ و گرنگیا ب هێز راگرتنا په‌یوه‌ندیێن جڤاكى بۆ هه‌ڤوه‌لاتیان بدنه‌ دیاركرن دا هه‌م په‌یوه‌ندێن جڤاكێ مه‌ ب هێز بن و ئابوورێ هه‌رێما كوردستانێ ژى ب هێز بهێته‌ راگرتن.

کۆمێنتا تە