ئه‌مریكا سۆزێ دده‌ت وه‌كو ده‌وله‌ت ره‌فتارێ ل گه‌ل كوردستانێ بكه‌ت

ئه‌مریكا سۆزێ دده‌ت وه‌كو ده‌وله‌ت ره‌فتارێ ل گه‌ل كوردستانێ بكه‌ت

95

ئه‌مریكا نه‌ ئالیه‌كێ سه‌ره‌كی یه‌ د راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردستانێ دا، به‌لكو به‌رپرساتیا سه‌ره‌كی دكه‌ڤیته‌ سه‌ر ملێن كوردان ب خوه‌ به‌رژه‌وه‌ندیێن ئه‌مریكا ل رۆژهه‌لاتا ناڤین ئاسته‌نگن و ناهێلن ده‌وله‌تا كوردستانێ نها بهێته‌ راگه‌هاندن، لێ وه‌كو ده‌وله‌ت ره‌فتارێ ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ دكه‌ت، ئانكو بێی بزڤریته‌ حوكمه‌تا عیراقا فیدرال، لێ ژ ئالیێ دن ڤه‌ په‌یوه‌ندیێن ئه‌مریكا ل گه‌ل ئیرانێ و توركیا ناهێلن ده‌وله‌تا كوردی بهێته‌ راگه‌هاندن و چاڤێن خوه‌ ل چه‌ندین ئاریشان گرتینه‌، چونكی ناخوازیت ڤان ده‌وله‌تان ب سحبه‌تا ده‌وله‌تا كوردی بئازرینیت، چونكی ڤێ پرسێ حه‌ساسی ل هه‌ر دو ده‌وله‌تان هه‌یه‌، ئه‌مریكا ژ وان ده‌وله‌تانه‌ كو سیاسه‌تا خوه‌ یا پاشه‌رۆژێ بۆ پتر ژ 10 سالان ددانیت، ئه‌ڤجا د ڤی كه‌تواری دا ئه‌و گهۆرینێن ل رۆژهه‌لاتا ناڤین روو داین نه‌ ب ئاوایه‌كێ ژ نیشكه‌یی ڤه‌ روو داینه‌، هه‌روه‌سا نه‌ دوورن ژ وێ سیاسه‌تا یا ئه‌مریكا بۆ ده‌ڤه‌رێ دانای، كو ئه‌ڤه‌ ژ لڤین و بزاڤێن ئه‌مریكا یا دیاره‌ كو كارتێركرنه‌كا راسته‌وخۆ یان نه‌راسته‌وخۆ ل سه‌ر بوویه‌رێن رۆژانه‌ دكه‌ت. به‌لێ د كه‌تواری دا ئه‌مریكا نه‌ ئالیه‌كێ سه‌ره‌كی یه‌ د راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردستانێ دا، به‌لكو به‌رپرساتیا سه‌ره‌كی دكه‌ڤیته‌ سه‌ر ملێن كوردان ب خوه‌، لێ ئه‌و ژی گرنگیا ئه‌مریكا ناده‌ته‌ ئالیه‌كی د پشته‌ڤانی و رازیبوونێ دا، چونكی ئه‌مریكا یا زاله‌ ل سه‌ر بریارا سیاسی یا ده‌ولی، زێده‌باری كو هه‌ر ئه‌وه‌ چێكه‌ر و خودانا بریارێن سیاسی ل پڕانیا ده‌وله‌تێن رۆژهه‌لاتا ناڤین و ئه‌جیندایێن خوه‌ ل ده‌ڤه‌رێ بجه دئینیت. هه‌كه‌ ئه‌ڤ ده‌مه‌ ژ به‌ر به‌رژه‌وه‌ندیێن ئه‌مریكا نه‌دگونجای بن بۆ راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردی، لێ ره‌وشا نها یا ده‌ڤه‌رێ ژ هه‌می ئالیان ڤه‌ بۆ كوردان یا گونجایه‌ كو ده‌وله‌تا خوه‌ رابگه‌هینن، چونكی توركیا و ئیران و عیراق و سووریا د ره‌وشه‌كا سیاسی یا نه‌به‌رقرار و ئالۆو دا ده‌رباز دبن و هه‌می ئاماژه‌ یێن وێ ئێكێ نه‌ كو ئه‌ڤ ده‌وله‌ته‌ نه‌شێن شه‌ڕێ كوردان بكه‌ن، ب تایبه‌تی عیراق و سووریا كو د ره‌وشه‌كا ئێكجار زۆر دا دبۆرن، هه‌روه‌سا ڤان هه‌ر دو ده‌وله‌تان ئه‌و شیان نینن ل دژی تیرۆرستان به‌ره‌ڤانیێ ژ خوه‌ بكه‌ن، زێده‌باری كو هه‌ر دو ده‌وله‌ت كه‌فتینه‌ د ره‌وشه‌كا ئابووری یا خراب دا، دیسان بلا هه‌لویستێ ئورۆپی یێ پشته‌ڤان بۆ كوردان ژ بیر نه‌كه‌ین، كو ئه‌ڤه‌ ژی وه‌سا دیار دكه‌ت كو راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردی ل گه‌ل ره‌وشا نها یا ده‌ڤه‌رێ دگونجیت. ل ڤێرێ پرسه‌كا گرنگ هه‌یه‌، ئه‌و ژی پرسا دووماهی هاتنا ده‌مێ درێژكریێ ویلایه‌تا مه‌سعود بارزانی سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ یه‌ كو یێ نێزیكه‌ ل گه‌ل راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردستانێ، ئه‌ڤجا ئه‌ڤ نێزیكی یه‌ فاكته‌ره‌كه‌ بۆ دوباره‌ درێژكرنا سه‌رۆكاتیا وی، لێ پێدڤیه‌ قانوونا ژماره‌ (1) یا سالا 2005 بهێته‌ راستڤه‌كرن، ب ئاوایه‌كی كو ده‌لیڤێ بده‌ته‌ بارزانی بۆ ویلایه‌تا سیێ ل په‌رله‌مانی بهێته‌ هه‌لبژارتن، ئانكو ل دووڤ سیسته‌مێ په‌رله‌مانی بیت، چونكی بارزانی جهێ رێزگرتنا پڕانیا كوردایه‌ و ئه‌و دشێت پرۆسا سیاسی بۆ قووناغا بهێت ژی برێڤه‌ ببه‌ت، نه‌مازه‌ هه‌رێم د ده‌مه‌كێ ڤه‌گوهاستنێ یێ نازك دا ده‌رباز دبیت، له‌ورا پێدڤیه‌ ل ده‌رئه‌نجامێن خرابێن گوهۆرینێ هشیار بین.

کۆمێنتا تە