ئه‌ڤرۆ بۆدجه دێ هێته په‌سه‌ندكرن
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ئه‌ڤرۆ رۆژا شه‌مبى 3ى كانوونا ئێكێ 2016 جڤاتا نوونه‌رێن عيراقێ پرۆژێ قانوونا بۆدجێ 2017ێ دێ ئێخيته به‌ر ده‌نگدانێ و 17% ژ داهاتێ ل به‌ر ده‌ست بۆ هه‌رێما كوردستانێ ره‌وانه كه‌ت پشتى ده‌ركرنا مه‌زاختيێن سيادى و دانا قه‌رزان و به‌رامبه‌ر وێ ژى هه‌رێما كوردستانێ دێ 550 هزار به‌رميلێن په‌ترۆلێ راده‌ست كه‌ت.
ب گۆره‌ى قانوونا بۆدجا 2017ێ يا عيراقێ، هه‌رێما كوردستانێ بۆ دانا ئه‌و پشكا بۆ وێ هاتيه دياركرن زێده‌تره ژ 11 ترليۆن ديناران و پێدڤيه هه‌يڤانه 250 هزار به‌رميلێن په‌ترۆلا هه‌رێمێ و 300 هزار به‌رميلێن په‌ترۆلا كه‌ركووك رۆژانه راده‌ستى كۆمپانيا سۆمۆ بۆ بازاركرنا په‌ترۆلێ راده‌ستى عيراقێ بكه‌ن.
ل دۆر دووماهى پێشهاتێن تايبه‌ت ب پرۆژێ قانوونا بۆدجا 2017ێ يا عيراقێ روونكرنه‌كا سه‌رۆكاتيا جڤاتا وه‌زيرێن هه‌رێما كوردستانێ هه‌يه و نه‌رازيبوونا خوه نيشان دايه و دبێژيت: “بێ پشكدارى و راوێژا ل گه‌ل هه‌رێمێ، پرۆژێ قانوونا بۆدجێ هاتيه ئاماده‌كرن”.
هه‌ر ئه‌ڤرۆ حه‌يده‌ر عه‌بادى سه‌رۆك وه‌زيرێن عيراقێ راگه‌هاند: ره‌وانه‌كرنا پشكا بۆدجێ هه‌رێمێ گرێدايى راده‌ستكرنا په‌ترۆلێ يه ژ لايێ هه‌رێمێ ڤه، هه‌ر وه‌كو د پرۆژێ قانوونا بۆدجه‌ى دا هاتى.
د پرۆژێ قانوونا بۆدجه‌ى دا ده‌رباره‌ى پشكا بۆدجا هه‌رێما كوردستانێ ماده‌يه‌ك يێ هه‌ى كو دبێژيت “هه‌كه هه‌ر لايه‌نه‌كى پێگرى ب رێكه‌فتنێ نه‌كر، لايه‌نێ دژى پێگريێ پێ ناكه‌ت”. ئه‌ڤ ماده د قانوونا بۆدجا 2016ێ دا په‌سه‌ند كربوو و بۆ سالا بهێت ژى هاتيه دووباره كرن.
ژ لايه‌كێ دى ڤه بزاڤه‌كا نوونه‌رێن كورد هه‌يه كو هه‌ردولا بهێنه پێگير كرن ب هه‌لبژارتيه‌كا دى بۆ بجهئينانا هه‌لبژارتنه‌كا دى هه‌كه هات و هه‌ردولايان پێگرى ب قانوونێ نه‌كر.
سه‌رۆكاتيا جڤاتا وه‌زيرێن هه‌رێما كوردستانێ د روونكرنێ دا ئاماژه ب فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێما كوردستانێ كريه و ب مليۆنه‌ك و 400 هزار كه‌س ديار كريه، د ده‌مه‌كى دا ئه‌و ژماره ل به‌غدا نێزيكى 730 هزار كارمه‌ندايه، ل گه‌ل وێ چه‌ندێ ژى 300 هزار په‌رميلێن په‌ترۆلێ ب 317 مليار ديناران ب تنێ بۆ هه‌رێما كوردستانێ ديار كريه، د ده‌مه‌كى دا بو مووچێ فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێما كوردستانێ پێدڤى ب 880 مليار ديناران هه‌يه.
پرۆژێ بۆدجێ عيراقێ يێ كو ئه‌ڤرۆ دێ كه‌ڤيته به‌ر ده‌نگدانێ كێمتر ژ 100 ترليۆن دينارايه، ب كورتئينانا زێده‌تر ژ 11% ژ بهايێ هه‌ر به‌رميله‌كا په‌ترۆلێ و 42 دۆلار دهێته خه‌ملاندن و رۆژانه 3.75 مليۆن به‌رميلێن په‌ترۆلێ دهێنه هنارتن.
داهاتێ په‌ترۆلێ د پرۆژێ قانوونا بۆدجێ 2017ێ دا زێده‌تر ژ 68 ترليۆن دينارايه و داهاتێ نه‌يێ په‌ترۆلى ژى كێمتره ژ 12 ترليۆن ديناران.