ئهڤرۆ نیوز شێوازێ پاشكهفتنا موچێن فهرمانبهران بهلاڤ دكهت
ئهڤرۆ نیوز ، نهوزاد زاده هلۆرى:
ل گورهى پرۆژهیێ پێشنیارهكریێ هێزێن پێشمهرگهى چوو كوژمێن موچهیان بو وان ناهێنه پاشكهفتن و فهرمانبهرێن پله ئێك ژى دێ ئێك لسهر چوارێ یا موچهیێن وان هێتهدان ، و راوێژكارهكێ حكومهتا ههرێمى ژى ل وێ باوهرێ یه كو سیستهمێ نویێ موچهى دادگهریهكا زور تێدا ههیه.
لگورهى پروژێ پێشنیاركرى ل بارا پاشكهفتنا موچهیێ ههیڤانهیا فهرمانبهران كو شارهزا و بسپورێن وارێ ئابوورى كو ماموستایێن زانكویێ دارژتیه و ئاراستهیێ لیژنا داهات و خهرجیان یا حكومهتا ههرێما كوردستانێ هاتیهكرن هێزێن پێشمهرگهى چوو كوژمێن موچهیان بو ناهێنه پاشكهفتن و موچهیێن هێزێن نافخوه و هێزێن ئاسایشى ژى دێ ل گورهى پلهیێن وهزیفی دێ موچهیێن وان هێنه پاشكهفتن كو ژ 5% دهستپێ دكهت ههتاكو دگههیته 20% ، و ل بارا پلهدارێن وهزارهتا نافخوه و هێزێن ئاسایشێ ئهو دى َوهكو فهرمانبهرێن مهدهنى موچهیێن وان پاشكهڤیت.
دهربارهى موچهیێ فهرمانبهرێن پلهیێن تایبهت بى ( b) دێ 70% ژ سهرجهمێ گشتیێ موچهیێن وان پاشكهڤیت.
وهزارهت و ئهندامێن پهرلهمانى و سهروكێ دیوانا سهروكاتیان ئهوێن كو پلهیا A ب خوڤه دگرن دێ 75% ژ موچهیێ وان پاشكهڤیت.
دهربارهى موچهیێن پلهیێن نزم ( 8.10.9) دێ كێمترین موچه بۆ وان پاشكهڤیت، و بو ڤى َمهرهمێ ژى سێ پێشنیار هاتینهكرن ، ئهو فهرمانبهرێن موچهیێن وان 300 هزار دینار كێمتره چوو كوژمهكێ پارهێ وان پاشكهڤیت، و پێشنیارا دوویێ و سێیێ ئهوه كو فهرمانبهرێن موچهیێ وان ژ 400 هزار دینار یان ژى 500 هزا دیناره دێ موچهیێ ژى پاشكهڤیت..
پێشنیارهكا دن ئهوه كو ئهو فهرمانبهرێن موچهیێ وان ژ ملیون دیناران كێمتره 20% یا موچهیێ وان پاشكهڤیت، كو ئهو ژى پلهیێن ( 5.6.7) بخوڤه دگریت.
ل گهل پاشكهڤتنا موچهیێ فهرمانبهران بریار هاتیهدان كو ئهو فهرمانبهرێن دهرمالهیێن نه ژ ههژى وهردگرن بهێنه برین ، و ل گهل ژێوهرگرتنا ناڤ و نیشانێن وهزیفیێن فهرمانبهرێن نهقانونى .
ل گورهى ئامارهكا حكومهتا ههرێما كوردستانێ سهرجهمى َموچهخورێن حكومهتا ههرێما كوردستانێ ( 1401215 )فهرمانبهرن و ژ وێ رێژهیێ ( 466719 ) هزار فهرمانبهرێن ههمیشهیى و سهربازینه.
هژمارا فهرمانبهرێن سهربازى ژى ( 348221 ) هزار فهرمانبهرێن كو دكهتن48% فهرمانبهرێن ههمیشهی ، و یا فهرمانبهرێن مهدهنى ( 387141 ) ژى دكهته 52%.
ههر ل گورهى ئامارهكا حكومهتا ههرێمێ ( 32 ) هزار فهرمانبهرێن گرێبهست و ( 428873 ) هزار فهرمانبهرێن چاڤدێری و بیمهیا جڤاكى و كهس و كارێن شههیدان و ( 229972 ) هزار فهرمانبهرێن خانهنشینێن ههمیشهیى ههنه.
سهرجهمێ گشتیێ ههیڤانهیا موچهیێ فهرمانبهرێن ههرێما كوردستانێ ( 765 ) ملیار دیناره ، و ژ وێ رێژهیێ ژى ( 671 ) ملیار دینار بو فهرمانبهرێن ههمیشهیێن مهدهنى و سهربازى نه.
دهرباهرى موچهیێن خانهنشینان ههیڤانه ( 109 ) ملیار دیناره كو دگههیته 16% ژ موچهیێ گشتى ، و گرێبهست ژى ( 16 ) ملیار دیناره و ئهو ژى دگههیته 2% ژ موچهیێ گشتى ، و چاڤدێرى و بێمهیا جڤاكى و كهس و كارێن شههیدان ژى ( 69 ) ملیار دیناره كو ئهو ژى دكهتن 8%ژ سهرجهمێ گشتیى َموچهیى.
ل گهل پێشنیاركرنا پاشكهڤتنا موچهیێن فهرمانبهران پێشنیار هاتیهكرن ل گهل زێدهبوونا داهاتیێ حكومهتێ و بلندبونا بهایێ پهترولێ دێ رێژهیا پاشكهڤتنا موچهیێ فهرمانبهران هێـته كێمكرن.
ئاراس قادر راوێژكارێ كارگێرى و دارایی ل ئهنجومهنا وهزیران ئاماژه ب وێ یهكێ كر كو حهفتیا بهێت ئهنجومهنا وهزیران دێ بریارێ لسهر پێشنیاركرنا پاشكهڤتنا موچهی دهت و دوڤدا دێ هێته ڤهگوهاستن بو وهزارهتا دارایى ب مهرهما دیاركرنا رێژهیا پاشكهڤتنێ.
ئاراس قادر گۆت ژى : ( ژبلى پاشكهڤتنا موچهیێ فهرمانبهران بریار ژى هاتیهدان كو لیژنهك ل پارێزگههان ژى بهێته پێكئینان ب مهرهما دانانا بهایى لسهر كهلوپهلێن خوارنێ و پێدڤیێن وهلاتیان )