ئەندازیاریا سلامەتیا کرێکاران د پرۆژان دا نینە
ئەڤرۆ نيوز:
ل دووڤ وان پێزانینێن ئەڤرۆ ب دەستخوەڤە ئیناین، د ھەیاما دو سال و نیڤان دا، ھەر ژ دەستپێکا سالا ٢٠١٣ و ھەتا نھا، نێزیکی ١٥٠ کرێکاران ل ھەرێما کوردستانێ گیانێ خوە ژ دەست داینە کو پتریا وان ل پارێزگەھا سلێمانیێ بووینە. سەرۆکێ سەندیکا کرێکارێن بیناسازی ل کوردستانێ راگەھاند کو پێدڤیە د ھەموو پرۆژان دا ئەندازیاریا سلامەتیێ ھەبیت.
ل گۆرەی وان ئاماران، ل سالا ٢٠١٣ نێزیکی ٩٠ کرێکاران و ل سالا ٢٠١٤ نێزیکی ٥٠ کرێکاران ل ھەرێما کوردستانێ گیانێ خوە د روودانێن کاری دا گیانێ خوە ژ دەست داینە، ھەروەسا د ماوەیێ چەند مەھێن بۆری یێن ئەڤ سالە دا، پتر ژ ١٠ کرێکاران د روودانێن کاری دا گیانێ خوە ژ دەست دایە. ھەروەسا ھژمارا برینداربوون و کێم ئەندامبوونا کرێکاران د کاری دا سێ جاران تەمەت کوشتیانە، بەلێ پتریا وان ژی ناھێنە تۆمارکرن.
ئۆسمان حەمە ئەمین، سەرۆکێ سەندیکا کرێکارێن بیناسازی ل کوردستانێ بۆ ئەڤرۆ دیار کر، رۆژ بۆ رۆژێ گیان ژ دەستدانا کرێکاران زێدەتر لێ دھێت و حوکمەت بەرپرسێ سەرەکیە ژ زێدەبوونا کۆشتیان، چونکو حوکمەتێ نوونەرێ چاڤدێرێ کرێکاران د ناڤ پرۆژان دا نینە و گۆت: دەمێ کرێکارەک ل سەر پرۆژەکی گیانێ خوە ژ دەست بدەت، پێدڤیە خودان پرۆژە ژیانا خێزانا وی ھەتا مرنێ دابین بکەت.
ناڤبری دیار کر، پتریا خودان پرۆژان قانوونێ پێشیل دکەن و ھوسا گیانێ کرێکاران دکەڤیتە د مەترسیێ دا، ژ بەر کو پێدڤیە د ھەموو پرۆژان دا ئەندازیاریا سلامەتیێ ھەبیت، بەلێ ٨٠% ژ پرۆژان ئەندازیاریا سلامەتیێ تێدا نینە و گۆت ژی: نەبوونا ئەندازیاریا سلامەتیێ، ئەگەرێ سەرەکی یێ گیان ژ دەستدانا کرێکارانە.
سەرۆکێ سەندیکا کرێکارێن بیناسازی ل کوردستانێ خویاژی کر، ل گۆرەی مادێن ١٠٧ و ١٠٨ ژ قانوونا کرێکاران، پێدڤیە ھەر پرۆژەکێ ٥٠٠ کرێکار تێدا کاربکەن، حوکمەتێ لیژنەکا پێکھاتی ژ بسپۆران ل سەر ھەبیت، بەلێ ٩٠% ژ پرۆژان بێ ئەڤ لیژنە و بێ چاڤدێریا حوکمەتێ ب رێڤە دچن و گۆت: کا چاوا حوکمەتێ گرنگیێ ب ئالیێ ساخلەمیێ دایە و لیژنە بۆ داناینە، پێدڤە ھوسا بۆ پرۆژێن کرێکاران ژی لیژنە بھێنە دانان.
ئەو یەک ژی دیار کر، ل گۆرەی قانوونا خانەنشین و دەستەبەریا جڤاکی یا ھژمارە ٣٩ یا سالا ١٩٨٧ و ل سالا ٢٠١٢ ھاتیە راستڤەکرن، ھەر کەسەکێ کرێکاریێ ل دەڤ کەسەکێ دیتر بکەت بەرامبەر کریەکا رۆژانە یان ھەیڤانە، وی مافێ دەستەبەریا جڤاکی یا ھەی و ھەکە د کاری دا تووشی روودانەکێ یان پەککەفتنەکێ ژی بیت، وی مافێ قەرەبووکرنێ و خانەنشینیێ ھەیە و گۆت: ھەیڤانە ١٧% ژ مووچێ وی دھێتە برین، بەلێ کرێکار ب تنێ ٥% ددەت و کۆمپانیا ئەو لێ کاردکەت ١٢% ژێ ددەت و گۆت: ئەڤ رێژا ١٧% دچیتە د سندوقەکێ دا و حوکمەت نەشێت مایێ خوە تێدا بکەت، چونکو کرێکار خانەنشینیا خوە ژ وێ سندوقێ وەردگرن و دەمێ کرێکارەک پەککەفتی ژی دبیت ھەر ژ ڤێ سندوقێ دھێتە خانەنشینکرن و مووچێ خوە ژێ وەردگریت.
عیسا نسری، سەرۆکێ لقێ دھۆک یێ سەندیکا ئێکەتیێن کرێکارێن کوردستانێ ئاماژە دا وێ چەندێ، ھەکە کرێکار یێ دابینکری نەبیت، گەلەک ب زەحمەتە ھەتا ھەموو مافێن وان دھێنە دان و گۆت: نھا مە ل دھۆکێ ٣٨٠٦ پرۆژێن دابینکری ھەنە و نێزیکی ٥ ھزار و ٦٧٧ کرێکارێن دابینکری ھەنە و نھا ١٤٣ کرێکارێن خانەنشینکری ل پارێزگەھا دھۆکێ ھەنە کو ھەیڤانە مووچێ خوە یێ خانەنشینیێ وەردگرن.