بۆچی ئەسمان زەلال و شین بوویە؟

بۆچی ئەسمان زەلال و شین بوویە؟

 

 

ئه‌ڤرۆ نیۆز، سالار دۆسكى:
رێڤه‌به‌رێ فه‌رمانگه‌ها ژینگه‌ها دهۆكێ خۆیاكر، كو ژ به‌ر راوستاندنا كارگه‌هـ و پالاوگه‌هێن گازێ و راوەستاندنا چوونا سه‌ر ده‌ریایێ ل سه‌ر ئاستێ جیهانێ ئەسمان زه‌لال بوویه‌ و ژینگه‌ گه‌له‌ك پاقژ دیار دكه‌ت.

 

محه‌مه‌د تاهر سەلاحەدین، رێڤه‌به‌رێ فه‌رمانگه‌ها ژینگه‌ها دهۆكێ بۆ مالپه‌رێ ئه‌ڤرۆ نیۆز گۆت: پشتى به‌لاڤبوونا ڤایرۆسێ كورونا ل سه‌ر ئاستێ جیهانێ كه‌رنتیكرنا ب نه‌چارى ل پتریا وه‌لاتان هاتیه‌ په‌یرەوكرن، ب هزاران كارگه‌هـ ل جیهانێ هاتینه‌ راوستاندن تایبه‌ت وه‌لاتێن زلهێز وه‌ك(ئه‌مریكا، چین، یابان) ئورۆپا ب گشتى و ئه‌ڤێ چه‌ندێ ژى ژینگه‌هـ پاقژكریه‌.

 

 

ئه‌و ژى دیاكر، كو لدووڤ ئه‌نجامێن راپورته‌كا ئاژانسا ناسا یا به‌رى 20 رۆژان به‌لافكرى، دیاربوویه‌ كو رێژا NOTO دویه‌م ئوكسید نێتروجین كو غازه‌كا ب مه‌ترسیدار بوو و پێشتر به‌ر ب زێده‌بوونێ چوبوو، 50% ل هه‌موو گه‌روونى كێم بوویه‌، هه‌مان ئاژانس به‌رى سێ رۆژه‌ راپورته‌كا دى به‌لافكر و تێدا ئاشكراكر كو NOTO رێژا وێ ل گه‌روونى نه‌مایه‌ بوویه‌ چنه‌.
ناڤبرى ئاشكراكر ژى كو بو شاهى یا ئوزونێ گه‌له‌ك به‌رفره‌هـ و مه‌زن ببوو ژ به‌ر ئه‌گه‌رێن غازێن دهێنه‌ بكارئینان بۆ (سه‌لاجا، مجه‌مید، ترۆمبێلا، سپلێتا) ئه‌ف غاز دچیته‌ ئه‌سمانى و دبیته‌ مه‌ترسى و ئه‌ڤه‌ ژى هاتینه‌ راوستاندن و ئه‌ف بوشاهى بچوویك بوویه‌ و چه‌ند مه‌زن بیت ئه‌ڤه‌ كارتێكرنێ ل سه‌ر ساخله‌مى یا مرۆڤان دكه‌ت و هه‌تا په‌نجه‌شێر ژێ دروست دبیت.
محه‌مه‌د تاهریی گۆت ژى: گه‌له‌ك وه‌لاتان ئاشكراكر كرینه‌ كو بۆ جارا ئێكێ یه‌ ماسیا دناف ده‌ریایى دا دبینن، دیسا ل باژێره‌كێ هندستانێ خه‌لكێ وى باژێرى دیاركرینه‌ كو ئه‌ڤه‌ 30 ساله‌ چیایێن هیمالایا ب چاڤ نه‌ دیت بوون و پشتى ئه‌ڤان كاودانان ئه‌و چیا ژى ب چاڤ هاتینه‌ دیتن.
رێڤه‌به‌رێ فه‌رمانگه‌ها ژینگه‌ها دهۆك ئه‌و ژى گۆت: سالانه‌ كونگره‌ك ل سه‌ر ئاستێَ جیهانێ دهێتـه‌ گرێدان ب مه‌ره‌ما دێ چه‌وا گه‌ردون هێته‌ پاقژكرن، دووماهى یا سالا بوورى كونگره‌ ل وه‌لاتێ ئسپانیا هاته‌كرن و هه‌رێما كوردستانێ ژى پشكدارى كونگره‌ ب بوو و پتر 150 وه‌لاتان پشكدار ب بوون، هه‌ر وه‌لاته‌ك راپورته‌كێ ل سه‌ر ژینگه‌ها وه‌لاتێ خو پێشكێش كر و چه‌وا ئه‌و كێشه‌ دهێنه‌ چاره‌سه‌ركرن.

 

ل دور پارێزگه‌ها دهۆكێ ژى، رێڤه‌به‌رێ فه‌رمانگه‌ها ژینگه‌ها دهۆك دیاركر كو كارگه‌هـ و پالاوگه‌هێن كواشێ كارتێكرن ل سه‌ر ژینگه‌هێ كریه‌، به‌رى ڤێ ڤایرۆسێ گوندێ گره‌ شینێ ئه‌ندازیارێن ژینگه‌هێ ئاڤا وا پشكنین كربوو و دیاربوو گه‌له‌ك یا پیس بوو و ڤه‌رێژا ئه‌وا پارزینگه‌ها كارتێكرن كربوو و پشتى هاتینه‌ راوستاندن ئه‌ڤ ئاڤه‌ پاقژ بوویه‌ و هه‌تا گیا ژى گه‌له‌ك یێ گه‌ش و پاقژه‌ ل ئه‌ڤ ساله‌.

کۆمێنتا تە