بۆچی ئەمریکا جۆرەکێ مەحفیرێ قەدەغەکریە؟
ئەڤرۆ، ھەرھین محەمەد:
د بازارێ دھۆکێ دا پتریا کومپانی و جھێن فرۆتنا مەحفیر و موکێتا مەحفیرێن ئیرانێ بھایێ خوە ھەیە و دیسان رەواجەکا مەزن ل سەر ھەیە ژلایێ خەلکی ڤە. ژلایەکی دی ڤی خودانێ کومپانیەکێ دبێژیت: مەحفیرا ئیرانی گرانترە ژ مەحفیرێن دی یێن نورمال وھەر مەحفیرەکا ژ مادێ ئاکرولیک ھاتبیتە چێکرن ل ھەموو وەلاتێن جیھانێ رازی دبن کو ل بازارێن وان بھێتە فرۆتن، بەلێ ب تنێ وەلاتێ ئەمریکا قەدەغەکریە.
دلخاز ئەحمەد بادی، بریکارێ ب کوم ل کومپانیا ئەحمەد بادی یا فرۆتنا مەحفیران گۆت: پتریا مەحفیران نوکە ل بازاری دھێنە فرۆتن ژ وەلاتێ تورکیا و ئیرانێ دھێن وھەر مەحفیرەکا ژ مادێ ئاکرولیک ھاتبیتە چێکرن ل ھەموو وەلاتێن جیھانێ رازی دبن کو ل بازارێن وان بھێتە فرۆتن، بەلێ ب تنێ وەلاتێ ئەمریکا قەدەغەکریە، چونکو ژ ئەلیافان چێدکەن و ئەو توزا دکەڤیتە سەر مەحفیرا دبێژن یا خرابە بۆ زارۆیان و ھەتا نوکە وەلاتێ ئەمریکا ناھێلیت ریشالوک ب سەرو بنێن مەحفیرا ڤە بن، چونکو یێ خرابە و ژ مادێ ئاکرولیکە، بەلێ ھەر مەحفیرا ئیرانی گرانترە ژ مەحفیرێن دی، چونکو مادێ ئاکرولیک گرانترە ژ مەحفیرێن دی یێن نورمال و کارێ ھەرکارگەھەکێ ژی جودایە ژ کارێ کارگەھێن دی.
زێدەتر گۆت: کار نوکە نە وەکو سالێن بوریە، چونکو ھاتنا ڤایرۆسێ کۆرونایێ و نەدانا موچەیان کارتێکرنەکا مەزن ھەبوویە ل سەر بازارێ مەحفیران و چو جوداھی دناڤبەرا بھایێ مەحفیران دا نینەو چ ژ بازارێ مە بھێتە کرین، یان ل ئیرانێ بھێتەکرین ب تنێ دەمێ ئەم ژ ئیرانێ دئینین ئەم کریا گۆمرکێ و ڤەگوھاستێ دەین.
شیمال عەبدوللا خودانێ وەلات یێ فرۆتنا موکێت و مەحفیرا ل بازاری دھۆکێ دبێژیت: نوکە مەحفیرێن تورکی و ئیرانی د بازاری دا ێین ھەین و مەحفیرا تورکی گەلەک یا جوانە، بەلێ دەمێ دھێتە شویشتن نەخشێن وێ ژێ دچن و وەکو خوە نامینت، بەلێ مەحفیرا ئیرانی چەند بھێتە شویشتن جوانتر لێ دھێت و مەحفیرێن ئەسلی و نە ئەسلی دبازاری دا یێن ھەین و بکرێن مەحفیران ژی دشارەزانە و دزانن کیژک مەحفیر یا ئەسلی یە و کیژک نە و دەمێ ئەم مەحفیرا ئیرانی دئینن گرنتی دەە سال یێن دگەل و گرانترین مەحفیر ھەتا پێنچ دەفتەران ژی ھەیە، چونکو ژ حەریری چێدکەن و بکرێ وان یێ تایبەتە و ل بازاری ناھێتە فرۆتن ئێکسەر بۆ خوە ژ کارگەھێ داخازدکەن، بەلێ د بازاری دا مەحفیر ھەتا ٣٠ وەرەقێن دولاری دھێتە فرۆتن.
خویاژی کر، ئەڤ سالە مەحفیر ئەرزانترن ژ سالا بوری، چونکو چەند پارێ ئیرانێ بھێتە خارێ مەحفیر ژی ئەرزان دبن، بەلێ ئەڤ سالە بازارێ فرۆتنا مەحفیران گەلەک یێ لاوازە، چونکو مەحفیر نە ژ پێدڤێن تایبەتە دڤان کاودانان دا و ھەکە نوکە ئەز مەحفیرێ ب سێ وەرەقێن دولاری ب فرۆشم دبیت ل کارگەھێن وەلاتێ ئیرانێ سێ چار مەحفیر ب وان پاران بھێنە کرین زێدەتر گۆت: مەحفیر راستەخو دھێنە د بازاری دا، بەلێ مەحفیر یێن ھەین ب قاچاخی ژی دھێن و دبیت ئەو مەحفیرە د قەدەغەکری بن د بازاری دا، بەلێ نزانم ژ بەر چ ئەگەر ئەو مەحفیرە د قەدەغەکرینە، لێ یا قەدەغەکری د بازارێ دھۆکێ دا نینە، ژ بەر کو بکرێ وان یێ تایبەتە.
ژ لایێ ئابوری ڤە سەباح عەبدوللا وەکو ئابورناس دبێژیت: ھەر جارەکا شمەکەکێ بیانی بھێتە دھەرێمێ دا خرابێن خوە ھەنە و چ باشێن خوە نین و مە سەرمایەکێ مەزن نینە و پارێ (زەبەلاح) یێ ھەی بەلێ ئەو پارە ھەموو دئاڤاکرنا شوقان دا دھێتە ب کار ئینان، لەورا مە تشتەکی بەرھەم بینین ھەروەسان مە تەکنەلۆژیایەکا ب ھێز ژی نینە ئەم ڤان جورە کارگەھان پێ ب دانین و مە کرێکارێن راھێنان پێکری ژی نینن و ئەڤ چەندە ژی دزڤریت بۆ حکومەتێ و ھەکە تەکنەلوژیا ھەبا و کارگەھان کارکربا و گەنج دا ل وان کارگەھان کارکەن و دا ھەڤرکیا شمەکی و بەرھەمێ بیانی کەین.
ئەو چەندە ژی گۆت: ھەموو دەمان ل عیراقێ ب گشتی ب تایبەت ل ھەرێمی مە ئاریشێن ئابۆری ھەنە و ھەکە ب دووماھی ژی بێن پشتی دوسالێن دی دووبارە دبنە ڤە و ئەڤە ژی ژ ئەگەرێ ھندێ یە پارێ مە ھەموو دچیتە ژ دەرڤە بێ کو تشتەک بھێتە شوینا وێ و ب مخابنی ڤە ئەم یێ پاشەرۆژا وەلات و مللەتێ خوە یێ بەرب ئاراستەکا نە دیارد بەین بۆ نمونە وەلاتێ تورکیا گرنگی دا بەرھەمێ نافخو نوکە یا ھەڤرکیا بەرھەمێ بیانی دکەت.
ناڤبری چارەسەریا ڤێ چەندێ ژی گۆت: دڤێت حکومەت کومپانێن مەزن بینیتە ھەرێما کوردستانێ، بەلێ ب مەرجەکی کرێکارێن مە لێ کاربکەن، دا کو ھزر بۆ وان ژی چێبیت د چێکرنا مەحفیران دا و راھێنان پێ بھێنەکرن و ڤێ چەندێ دو باشێن خوە ھەنە ئێک ژوان رێژا بێکاریێ دێ کێم بیت و دیسان دێ ھەڤرکیا کەل و پەلێن بیانی ھێتەکرن و دەمێ مرۆڤ کارگەھەکێ ڤەدکەت تێچوو ل سەر مرۆڤی گران دبیت بەلێ ھێدی ھێدی کارگەە کار بکەت و بەرھەمێ وان ھەر دناڤخودا بھێتە فروتن خەلک ھەموو دێ قەستکەتێ و ل وی دەمی گۆمرک دێ بھای ل سەر بەھەمی بیانی گران کەت و ب ڤێ رێکی ب تنێ بەرھەمێ ناڤخۆ ھەر دناڤ ھەرێمی دا ھێتە فرۆتن و دبیت یێ بیانی نەھێت.
