بۆچی گه‌نج به‌ر ب ژده‌رڤه ده‌نه رێ!
ئارام دهۆكی
د سه‌ر هندێرا كو ئه‌ڤ مژاره بوویه بابه‌ته‌ك و گوتنه‌ك رۆژانه د ناڤا ده‌ڤ و داموده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ دا و هه‌موو بیاڤێن خێزانێ و جاددێ، لێ دیسا ژ به‌ر گرنگی و ترسا داهاتیێ مژ و مۆرانی، پێدڤیه پتر و پتر لسه‌ر وه‌ره گوتن، نه تنێ لسه‌ر بێته گوتن نڤێسین، به‌لكو چاره‌ك ل ئاستێ حه‌زا گه‌نجان وه‌ره دیتن. له‌وان من ژی لدویڤ زانین و سه‌ربۆرا خوه یا ده‌ر و ناڤ ڤیا بینم زمان و هنه‌ك رۆناهیێ بێخین سه‌ر بابه‌تی، ئه‌ڤجا چ وه‌كو ئه‌گه‌ر یان ژی سه‌ر و به‌رێ ئه‌ڤرۆ یێ كاودانێن وه‌لاتێن په‌نابه‌ر و مشخه‌تان وه‌ردگرن چ ل ئه‌ورۆپا یان هه‌ر پارچه‌ك دن یێ دنیایێ.
هه‌ر چه‌نده مشه‌ختبوون و په‌نابرن دو مافێن سروشتی یێن هه‌ر كه‌سه‌كینه لسه‌ر رویێ زه‌ڤیێ، ئه‌ڤه وه‌كو دانپێدانا كومه‌لا نێڤده‌وله‌تی ژی هاتیه چه‌سپاندن، لێ ده‌ما جڤاكه‌ك بتایبه‌ت چینا گه‌نجان ژ به‌ره‌كیڤه و رێژه‌كا هه‌ره دیار دخوازه ڤێ یه‌كێ بجهبینه، بتایبه‌ت نه د كاودانه‌ك شه‌ڕی و نه ئارامیێ دا، به‌لكو ژ به‌ر نه ئێكسانیا ئابۆری و جڤاكی…هتد, كه راسته‌وخوه ده‌ستهه‌لات ژێ به‌رپرسه بێ گه‌نگه‌شه. ل وی ده‌مێ چاره‌سه‌ریا هه‌یی به‌س جهێن ده‌ستهه‌لاتێ وه‌كو پێدڤی نه‌شیانه ئه‌و حه‌زا گه‌نج پێ داخواز دابین بكه‌ن، ئه‌ڤجا چ ئه‌گه‌ر بیت، ژ به‌رتێكچوونا به‌رژه‌وه‌ندیا تاكه كه‌سێ به‌رپرس، بنه‌مال و حزبی و هتد. دیاره چوونا گه‌نجان و ئه‌گه‌رێن وێ گه‌له‌ك د زه‌لال و دروون بن و ئه‌ز ناخوازم هه‌ر وان گوتن و ئه‌گه‌ران بینم زمان وه‌كو مینا به‌ری دو رێزان مه ده‌ستنیشانكری مینا نه یه‌كسانیا هه‌موو لایێن ژیانێ د ناڤبه‌ر وه‌لاتیێ نۆرمه‌ل و كه‌سایه‌تێن ده‌ستهه‌لات د ده‌ست دا و كۆما مه‌لاقێن وان كو خڕڤه‌دبن ناڤه‌كێ حزبی و گرۆپێن جودا جودا دا.
خالێن هه‌ره فه‌ر ل ڤێره بێن زمان بمن وه‌ره ئه‌ون كا ئه‌ڤ ره‌نگه چوونا ب كۆم ئه‌نجامێن وێ چ بن و چ درێكێ دا هه‌یه و وێ چه‌ند ڤه‌كێشه هه‌تا هه‌ر تاكه كه‌س بگه‌هه جهی مه‌ره‌مێ. دیاره ژ بلی كو هه‌ر كه‌سێ دچیت دیاره ئه‌وه یێ كو ژ بنه‌ماله‌كا كێم ده‌رامه‌ت یان بێ پشته‌ڤان (واسته)، هه‌لبه‌ت ئه‌ڤ خێزانا وێ پتر بكه‌ڤه بن بارێ ئابۆری ژ به‌ر كو دبیت یا هه‌یی و نه‌ی دێ بۆ په‌یداكه‌ن، ئه‌ڤه ژ بلی كو وێ ترسه‌ك و خه‌مۆكیه‌كا دۆمدرێژ ئێخته سه‌ر و سیمایێ هه‌موو ئه‌ندامێن خێزانێ. ژ بلی ڤان هه‌میان ل رۆژه‌ڤا ئه‌ڤرۆ پرۆسێسا وه‌رگرتنا په‌نابه‌ر و مشه‌ختان گه‌له‌ك و گه‌له‌ك ب زه‌حمه‌ت كه‌تیه، هه‌ر چه‌نده هه‌می ده‌مان هه‌ر یا بزه‌حمه‌ت بوویه لێ رۆژ ئه‌ڤرۆ پشتی كو رۆژ بۆ رۆژێ په‌نابه‌ر زێده د بن ل هه‌موو قولیچكێن دنیایێ وه‌رگرتنا وان گه‌له‌ك و گه‌له‌ك بزه‌حمه‌تر دكه‌ڤتی. ژ لایه‌ك دنڤه ئه‌ڤرۆ ئارێشا هه‌بوونا كۆرۆنایێ ئاریشه‌ك سه‌رانسه‌ری جیهانێ یه و هه‌موو ولاتان ئاماده‌باشیا خوه وه‌رگرتیه كو هه‌ر كه‌سێ بێت وه‌رگرتن ل موخل و بێژینگان بێت كرن. دیساڤه خاله‌ك دن به‌ربلاڤ بوونا گرۆپێن تیرۆستی ب تایبه‌تی ل وی ئالیێ دنیایێ كو په‌نابه‌رێ كورد دئێت، ئه‌ڤه دیسا نوكه بوویه خاله‌ك دن بۆ وه‌رگرتنا په‌نابه‌ران كێمتر لێ بكه. خاله‌ك دن هه‌موو وه‌لاتان قانوونێن وه‌رگرتنا په‌نابه‌ران گه‌له‌ك به‌رته‌نگ كرینه، ئه‌وژی ب زانینا زمانی، خودان پیشه بیت، كه‌س هه‌بن ل ولاتێ لێ، شه‌هاده‌ك تایبه‌ت..ووو. هتد كه هه‌می ده‌مان دكه‌ن به‌هانه دا قه‌بوول نه‌كه‌ن. ئه‌گه‌ر بێت و لسه‌ر ڤان هه‌موو ئه‌نجامان را دیساڤه كه‌سایه‌تیه‌كی بریارا خوه‌دا بچیت، هه‌لبه‌ت ژ به‌ر ڤان ئه‌گه‌ران و ب ده‌هان كو مه نه ئینان زمان دیاره ئه‌و وێ رێیه‌كا گه‌له‌ك ب زه‌حمه‌ت بده به‌ر خوه هه‌موو خالێن هاتین گوتن د خێرا ویدا نابن. به‌ری هه‌ر نه‌خۆشیه‌ك بگه‌هتێ یا رێك و قه‌چاخچی و حیلا و مرۆڤێ قه‌ستا رێیا ب زه‌حمه‌تگرتی وێ تووشی نه‌خۆشیا به‌رزه‌بوونا هزری ببه كو ده‌ستپێكا نه‌خۆشیا ده‌روونیه، ئێدی ب ده‌مێن درێژ و ببرینا ده‌هان سه‌رئه‌ڤرازی و نشڤیان دوور نینه كو بارێ ده‌روونی زالبه لسه‌ر ژیانی وی و بگه‌هته قه‌ناعه‌تا بریاره‌ك نه‌ره‌وا و رێك و هه‌ست بێن گرتن. ب هه‌ر حال من هیچ مه‌ره‌مه‌ك ژ نڤێسا بابه‌تی نینم كو كه‌سێ ژێ دل ساركه‌ن، من باوه‌ری ب هندێ هه‌یه مرۆڤ دبیت ئازاد و دڤێت بژیت ئازاد د بریارا خوه‌دا. لێ سه‌ربۆرا من یا په‌نابه‌راتیێ و كارێ من یێ پیشه‌ی د ڤی باری دا به‌رێ من دا نڤێسا ڤی بابه‌تی.
له‌وان دبیت چاره ئه‌و بیت به‌ری هه‌موو پێنگاڤه‌كێ حوكمه‌ت و داموده‌زگه‌ه بهێن سه‌رهێل ژ بن و بنه‌ره‌ت شرۆڤه بكه‌ن و لێكۆلینان بكه‌ن، كانێ بۆچی هه‌تا نوكه ئه‌و چاره‌سه‌ری و هه‌ولدانێن وان كرین سه‌ر نه‌گرتینه و نه‌بووینه جهێ باوه‌ریا خه‌لكی و بتایبه‌تی كۆما گه‌نجان كو بڕبڕه‌یا پشتا هه‌موو جڤاكه‌كی و حوكمه‌ته‌كێنه، ژ به‌ر كو گه‌ر سیسته‌م چه‌ندا سه‌ركه‌فتیبه گه‌ر نكاره قه‌ناعه‌تێ بۆ ولاتیێ خوه چێكه، كو جهێ لێ باشتره ژ جهێ دچیتێ رامان ئه‌وه ژ به‌ر هه‌ر ئه‌گه‌ره‌كی به ئه‌و ده‌ستهه‌لاتێ كێماسی هه‌نه كار ب راست و دروستی نه‌هاتیه‌كرن و ئه‌گه‌ر هه‌نه و ئه‌و ئه‌گه‌ر بێ دیپلۆماسیه‌ت و ب كریار بێن ئاشكه‌را كرن.
