بەری سالا نوو حکومەت دێ قەرێن نێڤدەولەتی وەرگریت
ئەڤرۆ، رەوان نھێلی
د.عزەت سابر سەرۆکێ لژنا دارایی ل پەرلەمانێ کوردستانێ بۆ ئەڤرۆ دیارکر ل سالا 2014 حکومەتا عیراقێ چو بودجە بۆ ھەرێما کوردستانێ نەھنارتیە و ئەڤ پرسە درێژ بوو، ژبەرکو خەلکێ کوردستانێ ژی نێزیکی 5 ملیون کەسانن و پێدڤی ب ژیانێ نە و فەرمانبەرێن وێ ژی پێدڤی ب موچانن، لەوما دڤێت پرۆژێن ئاڤەدانکرنێ بھێنە ئەنجامدان و نەخوشخانە و قوتابخانە بھێنە ئاڤاکرن و حکومەتا ھەرێمێ نەشیت پارێ نوو دەربکەت و نەشێن قەرێن ناڤخویی ژی بکەت، لەما باشترین رێک قەرێن نێڤدەولەتی یە و ئەگەر حکومەت نەشێت راستەوخو قەران بکەت، دشێت ب رێیا کۆمپانیێن مەزن قەران بکەت یێن ل کوردستانێ کار دکەن کو ئەڤ کۆمپانیە دشێن ناڤبەریێ د ناڤبەرا حکومەتا ھەرێمێ و کۆمپانیێن نێڤدەولەتی بکەن و گۆت: حکومەتا ھەرێما کوردستانێ رەشنڤیسەک ل دۆر پرۆژە قانوونا قەرزکرنێ بەرھەڤکریە و ھیڤیدارین ب زووترین دەم بھنێریتە پەرلەمانی داکو خواندنا ئێکێ بۆ بھێتە کرن و بھێتە پەسەندکرن و ئەو باوەرین بەری سالا نوو ئەڤ پرۆژە بگەھیت و بھێتە پەسەندکرن”. د.عزەت سابر دیسا دیارکر پشتی پەسەندکرنا پرۆژەی دێ دیار بیت کانێ چ وەلاتەک یان بانکەک یان کۆمپانیەک دێ بەرھەڤیا خوە دیارکەت کو ھە ڤکاریا ھەرێما کوردستانێ بکەت و گۆت” ئەڤ قەرە ژی دێ ئەرکێن دارایی ئێختە سەر ملێن حکومەتێ و دێ فایدە چیتە سەر، بەلێ ھەر چاوابیت ھیڤیدارین ب قەرکرنا ھندەک پارەی، حکومەت بشێت موچێ فەرمانبەران و پرۆژان و وەبەرھێنانێ پێ ئەنجام بدەت داکو ئەڤ قەیرانا دارایی کێم ببیت”.
سەبارەت وێ یەکێ کانێ حکومەتا ھەرێما مافێ وێ یەکێ ھەیە قەران بکەت و کانێ دێ چ وەلاتەک قەران دەتە ھەرێمێ، د.عزەت سابر گۆت” مادەم حکومەتا ھەرێمێ نەفتا خوە دھنێریت و بەغدا بودجە ناھنێریت، ئانکو حکومەتا ھەرێما کوردستانێ مافێ ھەی، قەرێن نێڤدەولەتی بکەت و عیراق نابیتە رێگر ل ھەمبەر ھەرێما کوردستانێ ب تنێ دشێت بێژیت ئەو پارێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ وەردگریت، زڤراندنا وی پارەی نە ل سەر ملێ حکومەتا عیراقێ یە”.
د.عزەت سابر سەرۆکێ لژنا دارایی ل پەرلەمانێ کوردستانێ دیارکر ژی کو ب ئەو ل گەل ڤی پرۆژە قانوونا قەرکرنا پارانە بەلێ ھندەک تێبینی ھەنە و گۆت” دڤێت د پرۆژە قانوونێ دا، کوژمێ پارەی و دەولەت و کۆمپانیێن دێ پارە ژێ ھێنە قەر کرن، بھێنە دیارکرن و کانێ قەرز بۆ ماوێ چەندێ یە و ب چەند ماوە ئەڤ قەرە بھێتە زڤراندن”.
د.عزەت سابر سەرۆکێ لژنا دارایی ل پەرلەمانێ کوردستانێ ئاماژە ب وێ یەکێ کر ژی کو پرانیا وەلاتێن جیھانێ د قەردان وەکو فەرەنسا، ئیتالیا، ئسپانیا، یونان، ئەمریکا، تورکیا بەلێ پرۆسا ئاڤەدانکرنێ نەراوەستیایە، ئەمریکا زێدەتر ژ 10 ھزار ملیار دولاران یا قەردارە و بانکێن وێ ژی یێن پرن ژ پارەی، تورکیا 300 ملیار دولاران یا قەردارە، بەلێ ئاڤەدانکرن و بەرەڤ پێشبرنا کەرتێ ئابووری یا لێ بەردەوامە، ژبەر ھندێ گەلەک یا ئاسایی یە حکومەت داخوازا قەران بکەت، ژبەر کو پارە ئامرازەکە ھەر رۆژەکێ یێ د دەستێ ئێکێ دا و کار پێ دھێتە کرن و گۆت: حکومەتا ھەرێما کوردستانێ ب ژڤانە رۆژانە 500 ھزار بەرمیلێن گازێ بھنێریتە ژ دەرڤە و وی دەمێ دێ شێت قەرێن خوە پێ بدەت و پاشان بودجێ ھەرێمێ دانیت و ژیانا وەلاتیان پێ خوەش بکەت. ل دووماھیێ سەرۆکێ لژنا دارایی ل پەرلەمانێ کوردستانێ دیارکر کو دیاردا قەران یا ساخلەمە، بەلێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ پێدڤیە ھزرەکا ھوور بۆ ڤان قەران بکەت ب تایبەت د چاوانیا زڤراندنا وێ دا ، ژبەر کو ئەڤ پارێ دھێتە وەرگرتن، نە بۆ کارێ وەبەرھێنانێ یە کو مفا ل سەر ھەبیت بەلکو بۆ موچێن فەرمانبەرانە و بۆ مەزاختیێن وەزارەتانە و ئەو پارێ دھێتە مەزاختن، بەرامبەر دەستناکەڤیت.
سەرۆکێ لژنا دارایی ل پەرلەمانێ کوردستانێ بۆ ئەڤرۆ دیارکر ل گەل ھاتنا پارێن حکومەتا ھەرێما کوردستانێ قەر دکەت، دێ دەست ب پرۆژێن ئاڤەدانکرنێ ھێنە ئەنجامدان و نەخوشخانە و قوتابخانە دێ ھێنە ئاڤاکرن ڤە و گۆت” مادەم حکومەتا ھەرێمێ نەفتا خوە دھنێریت و بەغدا بودجە ناھنێریت، ئانکو حکومەتا ھەرێما کوردستانێ مافێ ھەی، قەرێن نێڤدەولەتی بکەت و عیراق نابیتە رێگر ل ھەمبەر ھەرێما کوردستانێ ب تنێ دشێت بێژیت ئەو پارێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ وەردگریت، زڤراندنا وی پارەی نە ل سەر ملێ حکومەتا عیراقێ یە”.