تەمەنێ خانیەكی ل حۆجاڤا پترە ژ 100 سالان
، سالار محەمەد دۆسكی:
ماوێ پتر ژ 100 سالانە هاتیە ئاڤاكرن و هەتا نوكە چاڤدان ل سەر هەیە، خودانێن خانی دیاردكەن كو هەر دەما رێڤەبەریا شوونواران بەرهەڤ بیت بۆ وەرگرتن و سەرپەرشتیكرنا قەسرێ دبەرهەڤن رادەست بكەن و خودانێ خانی ژی دبێژیت: ژیان ل ڤێ قەسرێ یا بەردەوام بوو هەتا بەری 2014ێ و هێرڤە ئێدی خانیێن مودێرن هاتنە ئاڤاكرن و خێزان بەرفرەه بوو و ژیان ڤی ئاڤاهی دا نەما و پێشتر ئەڤ دەڤەرە نێزیكی كانیا ئاڤێ بوو و یا گونجای بوو ژیانێ، لێ نوكە ئەو قوناغ هاتە گوهۆرین و وەك پێشتر نەما.
رەشید رەشید ئەحمەد حوجاڤایی، خەلكێ گوندێ ناڤبری گۆت: خەلكێ رەسەنێ گۆندی ژ گوندێ كەربلێ هاتینە، مالا حەجی حوجاڤایی گوند ئاڤاكریە و دگۆتن حەجی ئاڤا، ئانكو حەجی گۆند ئاڤاكریە و ب درێژاهیا دەمی ناڤ هاتیە گوهۆرین بۆ حوجاڤا و هاتنا خەلكی بۆ گوندی ئەو بووینە نەخوشی دەركەت بوو و زارۆ بۆ خەلكی نەدمان، لەوما جهێ خوە ڤەگوهاستن بۆ ڤی گوندی و زارۆكێن وان ژی ئێدی مان.
رەشید گۆت: حەجی خەلكێ دەڤەرێ بوو و یێ دەولەمەند بوو و خودان تەرش و كەوال بوو و داهاتەكێ باش و برنج و دەخل بۆ دهات و گەلەك كاروانی دهاتنە قەسرا وی و داهاتەكێ باش بۆ دهات و یێ بەرنیاس بوو ل دەڤەرا دۆكسیان.
ناڤبری گۆت: پشتی هاتنا حەجی بۆ دەڤەرێ و گوند هاتیە ئاڤاكرن، حەجی بۆ خوە قەسر ئاڤاكر و مێژوویا وێ هەتا نوكە نەیا دیارە و رەنگە ل سالێت 1800 بیت سەر دەمێ ئوسمانیان بوویە، دەمێ هێزێن ئنگلیزی هاتینە عیراقێ سالا 1913ێ وی دەمی سەرا خویكێ هەڤركیەك دروست بوویە دناڤبەرا ئەفسەرەكێ ئنگلیزا و حەجی رەشید كو هەر مرۆڤێ مەیە و هندەك ژێدەر دبێژن حەجی رەشید ئەو ئەفسەرێ ئینگلیز قوتا و هندەك ژێدەر ژی دبێژن خەلكێ گوندی خوە دا ل گەل ئوسمانیان و سەرا ڤێ چەندێ فرۆكێن ئنگلیزی قەسرا حەجی توپبارانكر و لایەكێ وێ ژنافچوو.
ناڤبری گۆت: قەسر ب بەری هاتیە دروستكرن و ئەو بەر ژ چیایی ئیناینە و هوستایەكێ مەسیحی ب ناڤێ (داود) خەلكێ مانگێشكێ بوو ئەو بكارێ دروستكرنا ڤێ قەسرێ رابوویە، ئەو هوسا چوویە ئاقاری وی بخوە بەر دروستكریە و بری و ئەو دزانی دێ چەند بەر چنە دروستكرنا ڤێ قەسرێ و ئەڤە ئێكی بۆ ئێكی گۆتیە و هەتا گەهشتیە مە.
رەشید حوجاڤی گۆت ژی: ژیان ل ڤێ قەسرێ یا بەردەوام بوو هەتا بەری 2014ێ و هێرڤە ئێدی خانیێن مودێرن هاتنە ئاڤاكرن و خێزان بەرفرەه بوو و ژیان ڤی ئاڤاهی دا نەما و پێشتر ئەڤ دەڤەرە نێزیكی كانیا ئاڤێ بوو و یا گونجای بوو ژیانێ، لێ نوكە ئەو قوناغ هاتە گوهۆرین و نەما وەك پێشتر .
ئەرسەلان ئەحمەد، گەنجەكێ بنەمالێ یە گۆت: فرەهییا دیوارێ قەسرێ 80 سم فرەهی یە، هاتیە گۆتن ب دەرهەمان هاتیە ئاڤاكرن، ئانكو رۆژانە دەرهەم بۆ هوستای دهاتنە دان و بەرێ قەسرێ دسۆت و دئینا دەڤەرێ هەتا دهاتە ئاڤاكرن و فرەهی یا هەر ژوورەكێ شەش مەتر ب چار مەترە و رەنگە زێدەتر بیت.
رەشید حەجاڤایی گۆتژی: قەسرا حەجی ژ چار ژوورا پێك دهێت، كوچك و پێشتر دگۆتنێ لەیوان و نوكە دبێژنێ هول ئانكو دو هول تێدا هەنە و بنێ هەمان شێوە و بنێ كوچكێ ئومبار بوو.
ئەرەسەلانی گۆت: گەلەك هونەرمەندان مفا ژ ڤێ قەسرێ دیتی یە و بۆ كارێن هونەری بكارئینایە وەك سترانا هونەرمەند شڤان پەروەر (میركوت) دیسا هونەرمەندێن كوما وژدان وەك زنجیرا (بەرپەرێن كەڤن) و (موختارێ دو رۆژا) ڤێ قەسرێ هاتیە دروستكرن.
رەشید حوجەڤایی گۆت: ل دووڤ گۆتنا كەسانێن بنەمالێ هەكە رێڤەبەریا شوونواران خوە ل قەسرێ بكەتە خودان ئەم دێ رادەستی وان كەین و رەنگە گەلەك جاران بۆ كارەكێ هونەری پێدڤی ب ئاڤاهیەكێ ب ڤی رەنگی بن و گەلەك پارا ب مەزێخن وەك وێ نە دەركەڤیت و ل دووڤ پێزانینێن مە هەتا نوكە سێ جاران هاتیە نووژەنكرن.
رەشید حوجاڤایی گۆت ژی: مەترسیا هەرفینێ ل سەر هەیە و بان پیچەكێ هەرفتیە و نهومێ دووێ ژی هەر گاری تەنە و مەترسیا هەرفینێ دێ هەبیت.
