خه‌لكێ ڤى باژێرى هه‌موو د ئێك ئاڤاهى ڤه دژين
ئه‌ڤرۆ نيوز، نيوار محه‌مه‌د سه‌ليم:
رووبه‌ره‌ك كو ژ چه‌ند كيلۆمه‌ترێن كێم نابۆرى، خه‌لكێ “ويتير” يێ ئه‌مريكى كۆم دكه‌ت، 14 قات و كێمتر ژ 100 كه‌سان ژمارا خه‌لكێ ڤى باژێرى نه، ئێك ئاڤاهى بنگه‌هێ پۆليسان و نه‌خۆشخانه و قوتابخانه يێن لێ هه‌ين، بۆ چ تشتى خه‌لكێ ڤى ئاڤاهى پێدڤى ب ده‌ركه‌فتنێ نابن.
خه‌ونه‌ك ب ده‌هان كه‌س ل سه‌ر ئێك كۆمكرن كو ببيته خانيه‌ك و تێڤه بژين هه‌تاكو دمرن، باژێركێ بچووكێ تايبه‌ت ب خوه ڤه چێكر، هه‌موو ژى هه‌ڤدو دنياسن، ل نه‌خۆشخانێ و قوتابخانێ يان ژى ل ئاهه‌نگێن خوه يێن جڤاكى هه‌ڤدو د وى ئاڤاهى ڤه دبينن يێ كو به‌رى نوكه باره‌گايه‌كێ له‌شكرێ ئه‌مريكى، به‌رى چه‌ند سالان پشتى باركرنا له‌شكرى ژ وێرێ، ئه‌وان ره‌تكر كو وێرێ بجهـ بهێلن، ئه‌وان ڤيا ببنه نمۆنه‌ك بۆ ژيارا ئاسان و بێ گرێ.
بێ ده‌نگيه‌ك يا ل وى جهى هه‌ى، ژمارا ترۆمبێلان يا كێمه ل ده‌ڤه‌رێ هه‌ڤبه‌ركى ل گه‌ل ترۆمبێلێن ڤه‌گوهاستنێ كو رێيا په‌يوه‌نديێ نه ب باژێرێ وان و باژێركێن دى ل ويلايه‌تا ئالاسكا كو ده‌ريا يان ژى تۆنێلا ل بنێ چياى يه، پێدڤى ناكه‌ت ژى كه‌س گازندا وێ چه‌ندێ بكه‌ت كو قه‌ربالغ و بێن ته‌نگى يا ل وى جهى هه‌ى.
هه‌كه تو ژ خه‌لكێ ڤى باژێرى بى يێن دبێژنێ “ويتير” ته چ رێ ل به‌ر نينن، يان دێ ب ده‌رياى يان ژى ب تۆنێله‌كا چار كيلۆمه‌ترى ژ وى باژێرى ده‌ركه‌ڤى، ئه‌و ژى ب شه‌ڤێ دهێته گرتن.
ئێك ژ مامۆستايێن باژێرى گۆت: “هه‌كه ئه‌م ژ ئاڤاهى ده‌رنه‌كه‌ڤين، هندێ ناگه‌هينيت كو ئه‌م نه‌شێين، به‌لكو بۆ هندێ يه كو مه نه‌ڤێت، كه‌سێ ئه‌م نه‌چار نه‌كرينه ب ڤى ره‌نگى بين، دێ بۆ ده‌ركه‌ڤين و هه‌ر تشتێ مه بڤێت يێ د ئاڤاهى ڤه هه‌ى؟ مه بازارێن بچووك و جودا يێ د ناڤ ئاڤاهى دا هه‌ين، ديسا نڤيسينگه‌هێن خزمه‌تگۆزاريان و حوكمه‌تێ ژى يێن هه‌ين، بنگه‌هێ پۆليسا و كلينيكێن نوشدارى و هه‌ر تشتێ گرنگ”.
جوداهى يا د ناڤبه‌را مامۆستا و نوشداران دا هه‌ى، دشيان دايه قوتابيه‌ك بهێت و ل چێشتخانا مالا وان پرسيارا بابه‌ته‌كى ژێ بكه‌ت، يان ژى ئێك ده‌رگه‌هى ب قوتيت ب ده‌ركه‌ڤيت پۆليس بيت و مالا وان كارێ خوه بكه‌ت ل جهێ بنگه‌هێ پۆليسان، ئانكو وه‌كو خێزانه‌ك سه‌ره‌ده‌ريێ ل گه‌ل هه‌ڤدو دكه‌ن و كه‌س ژى هه‌ست ب تنێ بوونێ ناكه‌ت.
ئه‌ڤ ئاڤاهيه به‌هرا خه‌لكێ ڤى باژێرى ب تنێ ناكه‌ت به‌لكو دو قات يێن بۆ گه‌شتياريێ ژى يێن ته‌رخان كرين بۆ ئه‌و كه‌سێن دڤێت بچنه چيايى و خۆشيێ ژ به‌فرێ ببه‌ن ل گه‌ل هه‌موو پێدڤيێن ئارامگيريێ بۆ دابين كرينه.
ل وه‌رزێ هاڤينێ گه‌له‌ك گه‌شتيار قه‌ستا وێرێ دكه‌ن دا كو خۆشيێ ژ ديمه‌نێن ده‌ڤه‌رێ ببه‌ن، د ده‌مه‌كى دا كو ل زڤستانێ زێده‌تر خه‌لك د خانيێن خوه ڤه دمينيت ژ به‌ر كو پلێن گه‌رمێ گه‌له‌ك نزم دبن ل پتريا جهان و سه‌رمايه‌كا زێده‌يه، هنده‌ك جاران رێژا كه‌فتنا به‌فرێ دبيته 60 ميل كو دبنه نێزيكى 80 كيلۆمه‌تران د ده‌مژمێره‌كێ دا و نێزيكى 250 بۆستێن به‌فرێ دكه‌ڤن.
ئه‌و مامۆستايا خواستى كو وه‌كو په‌يامبه‌ر بۆ ساخله‌مى و شيانێن له‌شى بۆ كه‌سانێن د ئاڤاهى ڤه قه‌ستا وێ ده‌ڤه‌رێ كرى دبێژيت ژى: “يا ب زه‌حمه‌ته مرۆڤ ب ساخله‌ميه‌كا باش د باژێره‌كێ وه‌كو ڤى دا بژيت”، ژ به‌ر هندێ ژى ب ره‌نگه‌كێ رۆژانه راهێنانێن شيانێن له‌شى بۆ خه‌لكێ باژێرى دكه‌ين د ياريگه‌ها باسكتبۆلێ دا.
د ڤى باژێرى دا كه‌سانێن جودا و ب تيتالێن جودا د ناڤ ئاڤاهى دا هه‌نه ژبلى جوداهيا جلكێن وان و كارێ وان، هنده‌ك كه‌س ب شه‌ڤ هه‌تا سپێدێ ده‌وامێ دكه‌ن و هنده‌ك ژى كارێ خوه سپێدێ ده‌ست پێ دكه‌ن و هنده‌ك ژى د مالا خوه ڤه كار دكه‌ن.
جهێ بيرئينانێ يه كو ئه‌ڤ باژێره ل سالا 1969 پشتى ڤه‌كێشانا له‌شكرى ب 9 سالان هاتيه دانان پشتى ژماره‌كا كه‌سانێن مه‌ده‌نى بڕيار داى ل ڤى باژێرێ بێ ده‌نگ بژين كو ژمارا وان نوكه دگه‌هيته نێزيكى هزار كه‌سان و روويێ باژێرى 51كم² يه، 13 مه‌تران ژى ل سه‌ر ئاستێ ده‌ريايێ يه، ژ لايێ رۆژئاڤا ڤه دكه‌ڤيته سه‌ر گه‌رۆيا ئه‌مير ويليام. خه‌لكێ ڤى باژێرى حه‌ز ژ برينا رێيێن درێژ ناكه‌ت بۆ گه‌هشتنا سه‌ركارى، به‌لكو ژ خه‌و رادبن و د هه‌مان ئاڤاهى دا كارێ خوه دكه‌ن.
