خهونێن ئهردۆغان ل سالا 2023
راپۆرت: بهیارێ زاویتهیى
رهجهب تهیب ئهردۆغان، د ههموو گۆتارێن خوهدا ل همبهرى جهماوهرێ خوه و د ههلكهفتێن جیهانى دا بیرا ئهورۆپا و وهلاتێن رۆژئاڤا دئینیت كو توركیا كهڤن نامینیت و دێ سهردهمهكێ نوو ل سالا 2023 دهست پێكهت و دێ توركیایهكێ بین كو بهرى نها نهدیت بیت.
نهێنییا وێ یهكێ د دامهزراندنا دهولهتا توركیا دایه ل گۆرهى پهیمانا لۆزان ل سالا 1923 د ناڤبهر وهلاتێن ههڤپهیمان و دهولهتا ئۆسمانى ب نوونهراتییا تهڤگهرا نهتهوهیى یا توركیا ب سهرۆكاتییا مستهفا كهمال ئهتاتوركى، یێ وهسا دایه دیار كرن كو گهلێ تورك دهولهتا توركیا ل سهر بهرمایكێن دهولهتا ئۆسمانى ئاڤاكرییه و جڤاكا ناڤدهولهتى نهچار كرى دانپێدانێ ب توركیا بكهن وهكو وهلاتهكێ خودان سهروهرى.
سالا 2023 ئانكو پشتى 100 سالان، كار ب رێككهفتنا لۆزانێ ناهێته كرن و وێ یهكێ ترس ل نك ئهورۆپا و ئهمریكا و ههموو جیهانێ دروست كرییه، بتایبهت پشتى ئهردۆغانى دهستوورێ توركیا راستڤهكرى و شیایى سیستهمێ حوكمرانیێ ژ پهرلهمانى بكهته سهرۆكاتی و دهستههلاتێن خوه زێده بكهت.
ههر بهرپرسهكێ تورك یان لێكۆلهر و ههتا وهلاتیێن خهونان ب پاشهرۆژا توركیا ڤه دبینن، نائاخڤن ههتا بهحسا سالا 2023 نهكهن، ههروهكو ژ نوو توركیا دێ ژ دایك بیت، د وێ سالێ دا خهونا توركیا دێ ب جهـ هێت و دێ ژ بهندێن پهیمانا لۆزان قۆرتال بیت، یێن وهلاتێن سهركهفتى د جهنگا جیهانیا ئێكێ دا ل سهر ئهتاتوركى سهپاندین.
بهندێن پهیمانا لۆزان
• ههلوهشاندنا خیلافهتا ئۆسمانیان
• نهفیكرنا خهلیفهى بۆ دهرڤهى توركیا
• راگههاندنا علمانیهتا دهولهتا توركیا
• نابیت توركیا ل پهترۆلێ بگهریت
• تهنگئاڤا بسفۆر ببیته دهریهكێ ناڤدهولهتى
• توركیا ماف نینه باجێ و گۆمركێ ژ كهشتیان وهرگریت
ئهردۆغان چاڤهرێى سالا 2023 یه دا دهست ب كۆلانا بیرێن پهترۆلێ بكهت و تهنگئاڤهكا دى ل ستهنبولێ ڤهكهت كو دهریایێن رهش و سپى و مهرمهره پێكڤه گرێدهت و باج و گومركێ ژ كهشتى و گهمیان وهگریت یێن ژ تهنگئاڤا بسفۆر دهرباز دبن، ئهو خهونێن ئهردۆغانى ژى بووینه ئهگهر نها دوبهرهكى د ناڤبهرا وى و وهلاتێن ئهورۆپا دا دروست بیت، ژبهر وێ ژى ئهورۆپا و ئهمریكا بزاڤان دكهن ئهردۆغان نهمینیته ل سهر دهستههلاتێ، بتایبهت پشتى سازیا سهربازى ل وى وهلاتى ئێخستیه ژێر دهستههلاتا خوه یا ب دههان سالان دهستههلات ل توركیا دكر و ئالیگریا وهلاتێن رۆژئاڤا دكر.
پلانا توركیا بۆ سالا 2023 لیستهیهكه ئهردۆغانى بهرههڤ كرى كو دێ ب ههلكهفتا بۆرینا سهد سالان ل سهر دامهزراندنا دهولهتا توركیا ئێخته د وارێ بجهئینانێ دا.
پلانا ئهردۆغانى بۆ سالا 2023
• ئابۆرێ توركیا ببیته ئێك ژ 10 ئابۆرێن ب هێز ل جیهانێ
• وهلاتیێ تورك بشێت بێ ڤیزه بچیته 197 وهلاتان
• داهاتێ تاكهكهسى بگههیته 30 هزار دۆلاران
• بلندكرنا داهاتێ سالان ژ 10 بۆ 500 ملیار دۆلاران
• بزاڤ بۆ چێكرنا فرۆكه و ههیڤێن دهستكرد كهت
• مفا وهرگرتن ژ هێزا باى بۆ بهرههمئینان 20 هزار مێگاواتێن كارهبێ
• كێمكرنا مهزاختنا وزێ 20%ێ
• كاركرنا سێ بنگههێن وزهیا ئهتۆمى
• هژمارا نۆشداران بگههیته 210 بۆ ههر 100 هزار كهسان
• گهرهنتییا ساخلهمى ببیته 100%ێ
• ئاڤاكرنا 11 هزار كیلۆمهترێن هێلا ئاسنى
• ئاڤاكرنا 15 هزار كیلۆمهترێن رێیێن بلهز
• بهندهرێن توركیا ئێك ژ مهزنترین دههـ بهندهرێن جیهانێ
• توركیا ببیته وهلاتێ پێنجى بۆ راكێشانا گهشتیاران
• سالانه مێهڤاندارییا 50 ملیۆن گهشتیاران بكهن
• داهاتێ گهشتیارى بگههیته 50 ملیار دۆلاران