داخوازکەرێ گشتی: ب کارئینان و بازرگانیکرن ب مادێن ھوشبەر یا د زێدەبوونێ دا

ئه‌ڤرۆ نيوز:

د دیدارەکێ دا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ کو ژ لایێ رۆژنامەڤان نیوار محەمەد سەلیم ڤە ھاتیە ئەنجام دان، قاسم حەسەن عەبدولکەریم، سەرۆکێ داخواکەرێ گشتی ل پارێزگەھا دھۆکێ، د دیدارەکێ دا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیارکر کو ئەوان ھندەک جاران دووڤچوون یا ل سەر دووڤچوونێن رۆژناما ئەڤرۆ کرین و یا سەرگرتی و نەڤەشارت ژی کو بڕیارا دەستەسەرکرنا مستەشاران ژی زێدەتر بابەتەکێ سیاسی بوو و ددەتە زانین ژی کو دانا بڕیارا سێدارەدانێ ل دھۆکێ یا د زێدەبوونێ دا.

ئەڤرۆ: ب رەنگەکێ گشتی کارێ داخوازکەرێ گشتی چیە و ل کیرێ ھەیە؟
قاسم حەسەن عەبدولکەریم: ھەر جھەکێ دادگەھـ لێ ھەبیت، داخوازکەرێ گشتی یێ لێ ھەی و دووڤچوونا ھەموو جورێن کێشێن دادگەھێ دکەت وەکو چاڤدێر، دیسا مە ئەندامێن خوە یێن د وان لژنێن ل سەرانسەری پارێزگەھێ دھێنە پێکئینان چو سەرپێچی بیت یان تاوان بیت و ھەکە ل وێرێ دیت خەلەتیەک یا ھەی دێ بۆ دادگەھێ رەوانە کەن.

ئەڤرۆ: دھێتە گۆتن کو کارێ داخوازکەرێ گشتی زێدەتر یێ بوویە کارەکێ شیرەتکاری؟
قاسم حەسەن عەبدولکەریم: کارێ داخوازکەرێ گشتی ئەم دشێین بێژین نە شیرەتکاری یە، بەلکو چاڤدێری یە، دادگەھـ دێ بڕیارا خوە دەت، بەلێ داخوازیێن داخوازکەرێ گشتی ژی بەرچاڤ وەردگریت ئەو کێشا دادگەھـ دبینیت چەند بەلگێن وێ د پێدڤی نە بۆ تاوانباربوونێ وی دەمی دێ داخوازا تاوانباربوونێ کەت و ھەکە ھەڤدژی ڤێ ژی دێ داخوازا بەردان کەت. ھەر کەسەکی بۆچوونا خوە یا ھەی و کەس ماف نینە بێژیتە کەسێ دڤێت تو ڤێ ئاخفتنێ بێژی. داخوازکەرێ گشتی یێ سەربەخۆیە ب بڕیارا خوە، پشتی بڕیارا دادگەھێ داخوازکەرێ گشتی دشێت کێشێ بھنێریتە دادگەھا تەمیزێ و ل وێرێ دێ بڕیار دەرکەڤیت.

ئەڤرۆ: چو جاران ھەوە فایلە بۆ کەیسان ڤەکریە یان ژی ب تنێ ئەو کێشێن بۆ ھەوە دھێن ھوون کار ل سەر دکەن؟
قاسم حەسەن عەبدولکەریم: گەلەک حالەت یێن ھەین سکالایەک یا ھەی یان دیاردەکا خراب یا ھەی یان تلەفۆنەک دێ بۆ مە ھێت بێژیت ئەڤ تشتێ خراب یێ ھەی، ئەم دێ نڤیسارەکێ دەینە دادگەھا ڤەکولینێ و دێ داخوازێ ژێ کەین ڤەکۆلین ل سەر بابەتی بھێتە کرن. گەلەک جاران ل سەر ھندەک دووڤچوونێن رۆژناما ئەڤرۆ ژی مە دووڤچوون یا کری و یا سەرگرتی و خەلکەک یێ ھاتیە گرتن و یێن ھاتینە سزادان ل دووڤ قانوونێ.

ئەڤرۆ: بڕیارێن سێدارەدانێ نوکە کێم یان زێدە بووینە و دھێنە پەیرەوکرن یان نە؟
قاسم حەسەن عەبدولکەریم: سێدارەدان ل دھۆکێ یا زێدەبووی، ژ بەر کو ھەڤسۆیێن داعشین. تاوانێن تیرۆرستی و کوشتنێ ژی د زێدە بوونێ دانە، تاوانێن دەستدرێژیێ و گەلەک جورێن دژی یێن ھەین. نەیێ پشت راستم بەلێ نێزکی 70 حالەتێن سێدارەدانێ نوکە یێ ل چاکسازیێ و نوکە دھێنە بخودانکرن! دڤێت جەنابێ سەرۆکی ئیمزا بکەت و بڕیار بکەڤیتە د وارێ بجھئینانێ دا. نزا ژ بەر چو ئەگەر ئیمزا ناکەت، بۆ کێشەکێ نابێژم کیشکە، ئەزێ چوویمە خزمەتا جەنابێ سەرۆکی ل پیرمام دا کو ئیمزا بکەت ژ بەر کو خەلکی دونیا ب سەر سەرێ مەدا خراب کر، بەلێ گۆت یا ب زەحمەتە. دبیت ژ بەر مافێن مرۆڤی بیت و دەسپێکا مەیە و ئەمێ ل ژێر چاڤدێریا خەلکەکی د وارێ مافێن مرۆڤی دا.
ب بۆچوونا من دڤێت بڕیارێن سێدارەدانێ بھێنە بجھئینانان چونکو قانوون یا ھەی و ئەو ژی ئێک ژ سزایانە، یان ژی دڤێت ئەم گوھۆڕینێ د قانوونێ دا بکەین. ب گۆرەی قانوونا عیراقێ دڤێت سەرۆک ئیمزا بکەت، ب بۆچوونا من ھەردەما بڕیارا سێدارەدانێ ھاتە دان و ل دادگەھا تەمیزێ ژی ھاتە پەسەندکرن، دڤێت بھێتە بجھئینان، دڤێت ئەڤ ئیحراجە بۆ سەرۆکی ژی نەھێتە چێکرن.
بەری نوکە خەلکی کێشێن خوە د ناڤ خوە ب تنێ دا چارە دکرن و خوینداریەک ھەبایە، کێشە بۆ بنەمالێ ھەموویێ ھەبوو، نوکە ب تنێ کەسێ تاوان کری دڤێت و ھەکە ئەو ژی بڕیارا دادگەھێ ل سەر دەرکەفت، ئێدی ب وی حوکمی ژی د رازی نە.

ئەڤرۆ: چو کەس ھەنە بڕیارا دەستەسەرکرنێ بۆ دەرکەفتی و نەھاتینە دەستەسەرکرن؟
قاسم حەسەن عەبدولکەریم: چو ژمارێن درست ل بەر دەست نینن، بەلێ کەسێن ھەین بڕیارا دەستەسەرکرنێ یا بۆ دەرکەفتی و نەھاتینە دەستەسەرکرن، پتریا وان ئەون یێن ل گەل داعش یان ژی ھاریکاریا وان کرین، دیسا یێن ھەین کێشێن کوشتنێ ژی یێن ئەنجام داین و گەلەک ژ وان نوکە نە د سنورێ ھێزێن ئەمنی دانە و پاراستنێ ل سەر خوە دکەن، ھەر کەسێ ھزر بکەت ھەتا ھەتا دێ ھێتە زیندانکرن یان سێدارەدان دێ بزاڤێ کەت پاراستنێ ل سەر خوە بکەت و خوە نادەتە دەست ھێزێن ئێمناھیێ.

ئەڤرۆ: چو کێشە ل سەر بەرپرسێن پارێزگەھێ “حکۆمی-حزبی” ھەنە و ل دادگەھێ ئامادە نەبووین؟
قاسم حەسەن عەبدولکەریم: نوکە چو کێشە ل سەر چو رێڤەبەران نینن و ھەر لایەکێ ھەبیت ھاتینە بەر سینگێ دادگەھێ و نوکە ھندەک دگرتی نە و ھندەک ب کەفالەت ھاتینە بەردان. نوکە کێشە ل سەر چو کەسان نینن و ل دادگەھێ ئامادە نەبووین.

ئەڤرۆ: بڕیارا دەستەسەرکرنێ بۆ موستەشاران دەرکەفت و نەھاتنە دەستەسەرکرن؟
قاسم حەسەن عەبدولکەریم: ئەو کێشەکا گشتی بوو نەیا پارێزگەھا دھۆکێ بوو، ھندەک کەس ژ پارێزگەھا دھۆکێ ھەبوون، بەلێ سەرۆکاتیا داخوازکەریا گشتی ئەڤ بڕیارە دابوو. د دەمی دا بەرەی کوردستانی پشتی سەرھلدانێ و چوونا رژێمێ بڕیارا لێبۆرینا گشتی دا و نوکە ماف نینە کەسەکی بگرن، ژ بەر کو وی دەمی لێبۆرینا گشتی ھاتە دان و ئەو لێبۆرین بوو ئەگەرێ ڤێ ئارامیێ. داخوازکرنا ڤان کەسان زێدەتر بابەتەکێ سیاسی یە.
لێبۆرین یا دەرکەفتی دڤێت پێگری ب وێ بڕیارێ بھێتە کرن و ئەڤ بڕیارە ژ لایێ چو حزبێن دیارکری نەبوون، بەلکو ھەموو لایەن تێدا د پشکدار بوون و ل گەل ھندێ نینم جارەکا دی بھێنە دەستەسەرکرن. بڕیارا دەستەسەرکرنا وان بھێتە پەسەندکرن ژی دێ کێشە دروست بن و پێگری ب بڕیارێ ناھێتە کرن. ھەموو ئەو مستەشارن یێن نوکە د ناڤ حزبان دا و جھێ بەرپرساتیێ یێ وەرگرتی و گەلەک ژی د ناڤ حوکمەتێ دا یێن پێشکەفتین و ئەڤە نە ب تنێ مستەشارن، بەلکو رەفیقێن حزبی نە ژی. پشتی کەفتنا عیراقێ ئەڤ موستەشارە بوونە “عملە ێەعبە” کا دێ کی شێت پتر ڤان کەسان بەتە گەل خوە دا دەنگان ب دەست خوە ڤە بینیت. ھەر چەندە ئەز نە ل گەل ھندێ مە و جھێ داخێ یە.

ئەڤرۆ: کێشێن تیرۆرێ د چ ئاست دانە و کورد ل گەل ھەنە؟
قاسم حەسەن عەبدولکەریم: کێشێن گرێدای تیرۆرێ ژی ل دادگەھا دھۆکێ دھێنە برێڤەبرت، بەلێ ئەڤ سالە وەکو ھەڤبەرکی ل گەل سالێت دی یێن کێم بووین. سالا بۆری کوشتن و کێشێن رەڤاندنێ چێدبوون و کێشە د زێدەبوون ژ بەر نێزیکیا مووسل، نوکە زێدەتر ئەڤێن ڤان کارێن تیرۆری ئەنجام ددەن یان یێن ھاتینە دەستەسەرکرن یان نەماینە د سنورێ مە دا، ژ بەر ھندێ ژی ئەڤ ئەڤ سالە یێن کێم بووین. کورد ژی د ناڤ ڤان کەیسێن تیرۆرێ دا ھەبوون، بەلێ د کێم بوون گەلەک نەبوون.

ئەڤرۆ: ھوون چاوان دووڤچوونا کەیسێن گرێدای گەندەلیێ دکەن؟
قاسم حەسەن عەبدولکەریم: بادەکێن گرێدای گەندەلیێ د ناڤ رێڤەبەریان دا ژ لایێ دادگەھا نەزاھێ ڤە دھێنە ب رێڤەبرن و کارێ خوە دکەن و ل وێرێ ژی داخوازکەرێ گشتی یێ ھەی و ئامادە دبیت و چاڤدێریا روونشتنێن دادگەھێ و کەیسان دکەت.

ئەڤرۆ: رێژا کەیسێن مادێن ھۆشبەر ب چ رەنگە؟
قاسم حەسەن عەبدولکەریم: گەلەک کێشە یێن ل سەر ماددێن ھۆشبەر ھەین و رۆژ بۆ رۆژێ د زێدەبوونێ دانە و ئەڤە ژی دو رەنگن یێن ھەین، ب کار دئینن و یێن ھەین ژی بازرگانیێ پێ دکەن. ئەڤ کەسە ژی زێدەتر گەنجن و کەسێن دی ژی یێن ل گەل ھەین. گرێدای چو کەس و دەڤەرێن دیارکری ژی نینن یا تێکەلە.

ئەڤرۆ: دبێژن حزب گەلەک دەستێوەردانێ د کارێن دادگەھێ دا دکەت؟
قاسم حەسەن عەبدولکەریم: چۆ بنەما بۆ وێ گۆتنێ نینن، حزب مایێ خوە د کارێ دادگەھێ دا ناکەت و دادوەرێن دھۆکێ جھێ باوەریێ نە و دادگەھا دھۆکێ ل سەر ئاستێ ھەرێمێ ب کار و بڕیار و دادگەھێن خوە یا ئێکێ یە.

ئەڤرۆ: رەوشا ئابووری کارتێکرن ل سەر کەیسێن دادگەھێ کریە؟
قاسم حەسەن عەبدولکەریم: پشتی قەیرانا دارایی کێشە و سکالا یێن زێدە بووین، کاودانەکێ نەخواستی یە و دێ چێبیت، ھیڤی دکەین کەس نەبیتە ئەگەرێ کێشان بۆ خوە و بۆ خەلکەکێ دی و ھاریکاریا ھەڤدو بکەن ھەتا ژ ڤان قەیرانان رزگار دبین.

کۆمێنتا تە