د. رێبهر فهتاح: ئەڤا بەرامبەر زانکۆیێ ھاتیەکرن کارەکێ رێکخستی بوویە ژ لایێ ئاليهكێ سياسى ڤه
ئەڤرۆ نيوز، ســـالار دۆسکی:
حەفتیا بووری کولیژا کارگێری و ئابووری ل زانکۆیا دھۆکێ فیستەڤالا خوە یا دوێ یا بازارکرنێ ب بەرھەڤبوونا زێدەتر ژ 30 کۆمپانیان گێرا ل ڤەکرنا فیستەڤالێ چەند برگێن ھونەری ژلایێ تیمێن ھونەری ل دھۆک و وەلاتێ سریلانکا ھاتنە پێشکێشکرن، پشتی فیستەڤالێ ئێکگرتوویا ئیسلامی یا کوردستانێ ب پلانەکا رێکخستی بزاڤ کرینە ناڤێ زانکۆیا دھۆکێ نەشرین بکەت ب تۆمارکرنا سکالا و مینبەرا مزگەفتێ، ل بەرامبەر زانکۆیا دھۆکێ ئاشکراکر کو ئەڤە پلانەکا رێکخستی بوویە و ئارمانج بتنێ مەرەمێن سیاسی بووینە.
د.رێبەر فەتاح، راگرێ کولیژا کارگێری و ئابووری ل زانکۆیا دھۆکێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیارکر کو سالا دووێ یە ل دووڤ ئێک فیستەڤالا کولیژا ناڤبری دھێتەگێران، ل فیستەڤالا ئەڤ سالە ھەژمارەکا کۆمپانیێن کەرتێ تایبەت پشکداری تێداکربوو دو تیپێن فلکلوری ل ئاھەنگا ڤەکرنا فیستەڤالێ پشکدار ببوون وەک مێھڤانێن فیستەڤالێ تیپا فلکلوری یا ھونەرێ مللی ل دھۆکێ، تیپەکا ھونەرێ مللی یا وەلاتێ (سریلانکی) کو ژلایێ کۆمپانیەکێ پشکدار فیستەڤالێ کربوون وەک برگێن ھونەری، تیپا وەلاتێ ناڤبری ب جلکێن خوە یێن فلکلوری پشکدار ببوون کو کچ و کور بوون و دەربرین ژ کەلتورێ وی وەلاتی دکر، مخابنی ڤە ھندەک کەسا بەرۆڤاژی وەرگرتینە.
راگرێ کولیژا کارگێری و ئابووری ئەو ژی گۆت: ھندەک کەسان دیارکریە کو زانکۆ بتنێ جھێ خواندنێ یە یا ئەم ھزر کەین کو کەلتورێ ھندەک وەلاتان بینە ناف زانکۆیێ و قوتابی بینن تشتەکێ جوانە، بەلکی جلکێن وا وەک یێن مە ھەموو دپاراستی نەبن لێ ئەڤە کەلتورێ وی وەلاتی یە و دەربرینێ ژ وی وەلاتی دکەت و ئەڤێ تیپێ ل کوردستانێ گەلەک نمایشکرینە ل پێش چاڤێن خەلکی، جھێ پرسیارێ یە بۆچی ھندەک کەلتورێ مللەتان ب بێ رەوشتی دبینن و ئەڤە دیتنەکا کرێتە بەرامبەر کەلتوورێ مللەتان.
ل دور سکالا ئەندامێن ئێکگرتوویا ئیسلامی ژی ل دھۆکێ ل سەر زانکۆیا دھۆک، راگرێ کولیژا کارگێری و ئابووری ل زانکۆیا ناڤبری گۆت: ئەڤا بەرامبەر زانکۆیا دھۆکێ ھاتیەکرن کارەکێ رێکخستی بوویە ژلایێ ئێکگرتوویا ئیسلامی یا کوردستانێ چنکو چەند رەفتار ھاتنە ئەنجامدان ھەموو ئێک دەم بووینە، چو تشتێ فەرمی بوومە وەک زانکۆ ھەمبەر سکالایێ نەھاتیە بتنێ مە گوھلێ بوویە، ھندەک ئەندامێن پەرلەمانی ژوی لایەنێ سیاسی خوە کرینە پارێزەرێن رەوشتی و بزاڤ کرینە ل دادگەھا دھۆکێ سکالایێ ل سەر زانکۆیا دھۆک تۆماربکەن کو تشتەکێ نەشارستانی ھاتیە روودان، دبینم دو ئارمانج ل پشت ڤێ چەندێ ھەبووینە، یا ئێکێ ئەوا دڤیا ڤی بابەتی مەزن بکەن و پێدڤی ب ڤێ چەندێ ھەموویێ نەبوو، یا دووێ ئەوا کەسان پێشتر بزاڤکرینە کولیژا شەریعێ ل زانکۆیا دھۆکێ ڤەگەریتە ڤە و داخازا ئەوان کەسان ژلایێ جڤاتا زانکۆیا دھۆکێ ھاتبوو رەدکرن بکوً دەنگان، چنکو دو پشکێن خواندنێن ئیسلامی دناڤا زانکۆیێ دا ھەنە و زانکۆیا دھۆکێ بو خاندنێن ئیسلامی خوە ژێ بێ بەھر نەکریە، رەدکرنا بابەتی بوویە فاکتەرەک بچن سکالا تۆماربکەن.
د.رێبەری دووپاتکر کو ھاتنا تیپا فلکلوری و ھونەرێ مللی یا وەلاتێ (سریلانکا) نە ل دووڤ داخازا زانکۆیێَ بوویە بەلکو کۆمپانیەکا کەرتێ تایبەت ئەڤ تیپە ئینایە فیستەڤالا کولیژێ و بتنێ مە ل ڤەکرنا فیستەڤالێ ب بەرھەڤبوونا ھەژمارەکا زوور یا کەنالێن راگەھاندنێ و وەلاتیان دیتی یە.
زێدەتر گۆت: ھەر ل گەل بزاڤا تۆماکرنا سکالا ل سەر زانکۆیا دھۆکێ کو دادگەھێ سکالا نە وەرگرتیە و بابەت ب نورمال دیارکریە کو تیپەکا کەلتوری یە و بیانی و چ پەیوەندی ب رەوشتی ڤە نینە، گۆتاربێژەکێ ئاینی کو سەر ب ئێکگرتوویا ئیسلامی یا کوردستانێ ڤەیە ھەر رۆژا ئەینی ل سەر میمبەرێ بابەت ئازراندی و پەیڤێن نە جوان کو نە ھەژی مامۆستایەکێ ئاینی پەیڤێن نە جوان ھەمبەر تیپا ھونەرێ مللی یا وی وەلاتی گۆتینە و تشتێ نە شرین ھەمبەر زانکۆیا دھۆکێ گۆتینە، ھەمان دەم مامۆستایەکێ زانکۆیا دھۆکێ کو سەر ب ھەمان ئالیێ سیاسی ڤە یە خوە کریە پارێزەرێ رەوشتی و پێش ماموستایێن زانکۆیا دھۆکێ ڤە ئاخفتیە، نوزانم چەوا کەسەک ل زانکۆیەکێ بیت و ب ئەڤان پەیڤان ئەو بەحسێ وێ زانکۆیێ بکەت و ئەو بخوە ئەندامەکێ وێ زانکۆیێ یە و ئەڤە یا رێکخسی بوویە ژلایێ ئێکگرتوویا ئیسلامی یا کوردستانێ و ب بوچوونا من ئێکگرتوویا ئیسلامی یا کوردستانێ وەک ئوپزسیوون خوە دبینت کو نە دحوکمەتێ دایە، تشتەکێ بچووک مەزن دکەت و یا دیاربوو کو کارەکێ رێکخستی بوویە کو مامۆستایەکێ زانکۆیێ ، ئەندامێن پەرلەمانی بزاڤا تۆمارکرنا سکالا و زانایەکێ ئاینی ل سەر میمبەرێ بەحس بکەت و ھەر د ئێک دەم دا و ھەموو سەر ب ئێک ئالیێ سیاسی ڤە رامان ئەوە کارەکێ رێکخستی بوویە و بابەتەکێ سیاسی توخە و چ گرێدان ب کەلتوری ڤە نینە و کەس نەشێت کەلتورێ چ وەلاتان ب ئاخفتنەکا نە شرین بەحس بکەت و ھەموو مللەت کەلتورێ خوە ھەیە و جلوبەرگێن ھەر وەلاتیەکی جوداھی ھەیە.
راگرێ کولیژا کارگێری و ئابووری ل زانکۆیا دھۆکێ ئەو ژی گۆت: نەرایبوونا ئەڤا کەسان ئارمانج زانکۆ بوویە و ئەڤ نمایشە ل گەلەک جھێن دی ھاتیە کرن لێ د بێ دەنگ بووینە، ھەکە زانکۆ بتنێ جە وخواندنا وانە گۆتنێ بیت دیارە ئەڤ کەس د زانکۆیێ ناگەھن، زانکۆ بۆ رەوشەنبیریا گشتی یە بۆ نیشادانا کەلتورێ مللەتانە، بۆ تێکلیا بھێز دروست دکەت بۆ ئەنجامدانا کونگرا و فیستەڤال و کونفرانسان یە، زانکۆیا دھۆکێ تیپێن ھونەری وەک (مۆزیک، شانۆ) ھەنە.
ناڤبری ئەو ژی گۆت: بزاڤێن ئێکگرتوویا ئیسلامی یا کوردستانێ ل سەر مەزنکرنا بابەتی، ب ئارمانجەکا سیاسی ل قەلەم دا چ گرێدان ب بابەتی ڤە نینە و بۆچوونا زانکۆیا ئەوە بابەتێن کەلتوری کەلتوری نە، بابەتێن سیاسی سیاسی نە و بابەتێن زانستی زانستی نە، ھەکە کەسەکی دڤێت ل سەر کیستێ زانکۆیا دھۆکێ خوە بکەتە پارێزەرێ رەوشتی و خەلکەکی و پارێزەرێ جڤاکێ مە، سالوخەتێن جڤاکێ مە گەلەک د زەلالن ئەو ئامادەبوونا خەلکی و ھەژمارەکا زوور یا سازیێن راگەھاندنێ ھەموو دبەرھەڤی فیستەڤالێ بوون ئێک کەس ژی پەیڤەک بەرامبەر ڤێ تیپێ نە ئاخفت و ھەموویان ب دەست قوتان رێزگر ل تیپا مللی یا ڤی وەلاتی گرت، ھەکە ئەڤ کارە جھێ رێزگرتنا خەلکی بیت و جھێ قەبوولکرنا لایەنەکێ سیاسی نەبیت رامانا وێ ئەوە ئارمانجەکا سیاسی یا سور و سور ل پشت ھەیە و دبینم ئاخفتنەک جھێ پووتەدانێ ناکەت، پێدڤی نەکر ئەڤا دروست بووی و یا سەرسورمان ئەو بوویە کو دناڤا زانکۆیێ دا مامۆستایەک بەحس بکەت، ژ ھەموو زانایێن ئاینی بتنێ زانایەکێ ئاینیێ سەر ب ئێکگرتوویا ئیسلامی ڤە بتنێ ئەو بەحس بکەت و بتنێ ئەو ئاخفتنکەرێ ڤی بابەتی یە و ئەندامێن پەرلەمانی بتنێ سەر ب فراکسیونەکێ ڤە ڤی بابەتی ب ئازرینن، ئەڤە ھەموو بگەھنە ئێک رامان ئەوە سیاسەتە چ دی تێدا نینە.
راگرێ کولیژا کارگێری و ئابووری ل زانکۆیا دھۆک ئەو ژی گۆت: مە نەڤێت بابەت ھند درێژبیت چنکو ئەوان کەسان پەیڤێن نە جوان بەرامبەر زانکۆیا دھۆکێ گۆتینە و ئەم دشێن سکالایێ ل سەر تۆمارکەین و ئەگەر تۆمار بکەین دێ برێڤە ژی چیت، لێ ھەتا نوکە مە ھزر ل وێ چەندێ نەکریە.
ل دووماھیێ د. رێبەر فەتاح راگرێ کولیژا کارگێری و ئابووری دیارکر کو پێدڤی یە ئەڤ ئالیێ سیاسی لێبورینەکێ ژ تیپا کەلتووری یا وی وەلاتی و زانکۆیا دھۆکێ بخازیت کو ھندەک ئاخفتێن بڤی رەنگی بەرامبەر گۆتینە، جھێ سەرسورمانێ یە بابەتەکێ بڤی رەنگی خوە لێ بکەنە خودان و ھندەک بابەتان بێ دەنگ بن دەمێ داعش کچێن کوردان درەڤاندن، سەروسیمایێ کوردەواریێ ل ناف شنگال ڤیا نەھێلان ل ئەڤان بابەتان ھەموویان بێ دەنگی بی ل بابەتەکێ بڤی رەنگی خوە ب کەیە پارێزەرێ رەوشتێ خەلکەکی و تو کورێ وێ مالێ بی یا بێژیی بێ رەوشتی یا ڤێرە دھێتەکرن، چەوا دێ وێ مالێ ژی؟.
جھێ ئاماژەکرنێ یە کو رێکەفتی 25 ھەتا 27 ھەیڤا ئادارا بووری کولیژا کارگێری و ئابووری یا زانکۆیا دھۆکێ فیستەڤالا خوە یا دووێ ب ئامادەبوونا پتر ژ دو ھزار کەسان گێرا، نێزیکی 30 کۆمپانیێن نافخوە تێدا پشکدار ببوون، ئارمانج ژ گێرانێ ئەو بوویە چەوا دێ قوتابی ھێنە فێرکرن تێکەلی دناڤبەرا قوتابیان و کۆمپانیان دا ھێنە دروستکرن.