د.ڤیان سەبری: چەندین سالە بەغدا رەفتارەكا دروست ل گەل هەرێما كوردستانێ ناكەت
سەرۆكا فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ راگەهاند: چەندین سالە حوكمەتا فیدرال رەفتارەكا دروست ل گەل هەرێما كوردستانێ و خەلكێ وێ ناكەت، رەفتارا نە وەكو هەرێمەكا فیدرال، بەلكو وەكو پارێزگەهەك ژی ل گەل هەرێما كوردستانێ ناكەت.
د. ڤیان سەبری، سەرۆكا فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ئاماژەكر كۆمبوونا رۆژا شەمبیێ یا جڤاتا وەزیرێن هەرێما كوردستانێ ب سەرۆكایەتییا مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێمێ، كۆمبوونەكا دیرۆكی بوو د دەمەكێ هەستییاردا و گۆت» چەندین سالە حوكمەتا فیدرال رەفتارەكا دروست ل گەل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و خەلكێ وێ ناكەت، رەفتارا بەغدا ل گەل هەولێرێ شێوازێ فیدرالی نینە، گەلەك جاران كێمتر ژ پارێزگەهەكێیە، هەموو جاران مووچە و شایستەیێن خەلكێ كوردستانێ ب كێمی و گیرۆبوون و كێشەیێن دی دهنێریت».
ڤیان سەبری ئاماژە ب وێ چەندێ كر» ئیراق رۆژانە فەرمانبەرێن خوە زێدە دكەت و د دامەزرینیت، سەرمووچە یێ هەی و هەژمارا حەشدا شەعبی زێدە دكەت، ب شێوەیەكی وەلێكریە حەشدا شەعبی ببیتە رێكخراوەكا گەلەك مەزن، بەلێ رێكێ نادەن دو كەس ل هەرێما كوردستانێ بهێنە دامەزراندن و گرێبەست د گەلدا بهێتە كرن».
سەرۆكا فراكسیۆنا پارتی ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ رۆهنكر ژی» بەغدا ل سالا 2024 زێدەتر ژ 22 ترلیۆن دینار ل سەر بۆدجەیا وەبەرئێنانێ یێن خەرج كرین، هەر د وێ سالێدا ئێك دینار بۆ هەرێما كوردستانێ بۆ پڕۆژەیێن وەبەرئێنانێ نەهنارتییە».
گۆت ژی» پێدڤییە مووچە و شایستەیێن خەلكێ كوردستانێ بۆ سالا 2025 ل بەغدا د گرەنتیكری بن، راستڤەكرنا بڕگە و خشتە و خەرجیێن هەرێما كوردستانێ ب گۆڕەی وێ خەرجییا راستەقینە بیت كو ل هەرێما كوردستانێ هەی، نەكو ب كەیفا وان بیت» هەروەسا دیاركر ژی كو بابەتەكێ دی ئەوە، بۆ سالا 2026 بشێین رێژەیا هەرێما كوردستانێ نەبیتە پشك پشك.
ڤیان سەبری راگەهاند ژی» د بۆدجەیدا، 5% بۆ خەرجیێن سیادی دچیت كو گەلەك بابەت یێن تێدا بۆ كوردستانێ نینە، هەروەسا ژ وی قەرێ ئیراق ژ وەلاتان وەردگریت تنێ 2،3% ژێ ب هەرێما كوردستانێ هاتییە دان، د دەمەكیدا پێدڤییە پشكا هەرێما كوردستانێ كێمتر نەبیت ژ 12،67% ژ وان قەران».
ئاشكراكر ژی» كۆمبوونا رۆژا شەمبیێ یا جڤاتا وەزیرێن هەرێما كوردستانێ بۆ وێ چەندێ بوو، وەزیرێن كورد ل حوكمەتا فیدرال ل دەستپێكێ بچنە دەف سەرۆك وەزیرێن فیدرال و پەیاما حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بگەهیننێ كو ئەم د رازی نینین ب وێ رەفتارا چەندین سالە بەغدا ل گەل هەرێما كوردستانێ دكەت».
خویاكر ژی» بەغدا ل سالا 2024، زێدەتر ژ 122 ترلیۆن دینار یێن خەرج كرین، تنێ 10 ترلیۆن و 26 ملیار دینار بۆ هەرێما كوردستانێ ژ وی پارەی یێن خەرج كرین، ناهێتە زانین پارەیێ دی چ لێهاتییە و بۆ كێ چوویە، د دەمەكیدا پارە بۆ پارێزگەهێن دی یێن ئیراقێ ژی ناچیت».
ل گەل وێ چەندێ ژی ڤیان سەبری باسێ مادەیێ 123 ژ دستوورێ بەردەوامێ ئیراقێ كر كو ئاماژێ ب قەرەبوویا قوربانیێن ئەنفالێ دكەت و هەتا نوكە بەغدا هیچ قوربانییەكێ ئەنفالێ قەرەبوو نەكریە، د دەمەكیدا قەرەبوویا هەموو زیندانیێن سیاسی و شەهیدێن خوە یا كری».
پتر گۆت» بەغدا هیچ هاریكارییەكا ئاوارەیان و كەمپان نەكریە، هەموو ئەرك ل سەر حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بوو».
سەبارەت پرسا هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ، گۆت» بەغدا پرسا هنارتنا پەترۆلێ ژی یا كریە بابەتەكێ سیاسی».
دیاركر ژی» ژ بۆدجەیا هاوارهاتنێ، حوكمەتا فیدرال ل لەهی و سوتنا بازارێ بالا و بازارێن هەولێرێ هیچ پارەیەم نە هنارت كو پێدڤی بوو ب هنێریت».
ب دیتنا سەرۆكا فراكسیۆنا پارتی ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ» ئێكهەلوەستییا كوردان ل بەغدا دێ كاریگەرییا خوە هەبیت، دڤێت هەموو ئالی پشكداریێ بكەن بۆ وێ چەندێ ئاگەهداری پرس و بابەتان بن، هەر پێشنیاز و گازندەیەكا هەبیت، ڤیابا ل وێرێ بەرچاڤ بكەن».
زێدەتر گۆت» كۆمبوونا ڤێ دووماهیێ یا جڤاتا وەزیرێن هەرێمێ بۆ گرەنتیكرنا مووچە و شایستەیێن سالا 2025 یێن خەلكێ كوردستانێ بوو، هەڤدەم گەهاندنا پەیامەكێ بوو بۆ سەرۆك وەزیرێن فیدرال كو ئەڤرۆ سەقامگیرییا هەرێما كوردستانێ بۆ ئیراقێ یا گرنگە» هەروەسا گۆت ژی» نوكە ئیراق یا ل سەر سێ پێیان، پێیەكی كورد و ئێك سوننە و ئێك ژی شیعە، یێن گەهشتینە قۆناغەكێ كو بێژینە بەغدا ل ڤێرێ دڤێت كێشە ب گۆڕەی دستووری و رێككەفتنا سیاسی بهێنە چارەسەركرن، پێدڤییە پێگیر بن ب ماف و شایستەیێن هەرێما كوردستانێ، ئەركێ مەیە وەكو نوونەرێن كوردان ل بەغدا ماف و شایستەیێن دارایی یێن كوردستانێ دابین بكەین».
