راگەھاندنا دولەتا سەربەخوە ب ساناھیترە ژ راگەھاندنا کونفیدرالیەتێ
ئەڤرۆ:
بۆرینا دەھـ سالان ب سەر سیستەماتیکا فیدرالیەتێ ل عیراقێ چ گوھۆرین ل سەر ئاوایێ سەرەدەریکرنێ دناڤبەرا پێکھاتێن عیراقێ دا نەکریە، لەوما ھزر ل گوھۆرینا سیستەمێ فیدرالیەتێ دھێتەکرن و بەرفرەھـکرن بۆ کونفیدرالیەتێ، ئەرێ بزاڤێن ھەرێمێ بۆ بدەستڤەئینانا کونفیدرالیەتێ رێگریێن دستووری ل عیراقێ ھەنە؟
موئەیەد تەیب ئەندامێ خۆلا دویێ یا پەرلەمانێ عیراقێ ل سەر لیستا پارتی بۆ ئەڤرۆ دیارکر د دستووری دا،عیراق ب دەولەتەکا فیدرالی ھاتیە نیاسین و ژبۆ فیدرالیەتێ بۆ کونفیدرالیەتێ ب گوھۆری، دڤێت دستوورێ عیراقێ بھێتە گوھارتن، یان راستڤەکرن و دەست برن بۆ یا ب ساناھی نینە و دڤێت د ناڤا پەرلەمانی دا دو ل سەر سێ یا پەرلەمانتاران دەنگی بۆ بدەن و راپرسی ل سەر بھێتە کرن ژلایی گەلی ڤە ب پرانیا دەنگان بۆ ھەر راستڤەکرنەکێ، ئەو سەقایێ ئەڤرۆ ئەم تێدا دژین چەپەرگرتنە ل ھەمبەر ئێک و ب زەحمەتە بشیێن راستڤەکرنەکێ د دستووری دا بکەین.
د.کاروان عزەت مامۆستایێ زانکۆیا نەورۆز و بسپۆر دبیاڤێ دستووری دا بۆ رۆژنامەیا ئەڤرۆ دیارکر رێگریێن دستووری ھەنە بۆ کونفیدرالیەتێ و نە دەرگەھەکێ گرتی یە و ناھێتە ڤەکرن و خودانێ دەستھەلاتێ خەلکە و دەستھەلاتا دستوور دانانێ ژی ھەر خەلکە و قابیلێ راستڤەکرنێ یە،د دیباجا دستووری دا ھاتیە پێگیریکرن ب ڤی دستووری ئێکبوون و ئێکرێزیا عیراقێ دپارێزیت،رامانا وێ ئەوە نە پێگیریکرن ب ڤی دستووری ئێکبوونا عیراقێ نامینیت، دو رێکار یێن ھەین ئێک بریارا ئێکلایەن بۆ راگەھاندنا کونفیدرالیەتێ و یا دویێ ژی دولایەن ل گوریقانوونەکێ و رێککەفتنەکا سیاسی دناڤبەرا ھەموو پێکھاتێن عیراقێ دا.
موئەیەد تەیب ئەو چەندە ژی دیارکر نھا ل پەرلەمانی ل سەر چ تشتەکی کودەنگی نینە، باشە دێ چەوا ل سەر سیستەمێ دولەتێ ھەبیت؟، ئاستەنگا ھەرە مەزن بۆ سیستەمێ کونفیدرالیەتێ ل عیراقێ دستوورە و راگەھاندنا دولەتا سەربەخوە ب ساناھی ترە ژ راگەھاندنا کونفیدرالیەتێ، ئەو دەمێ دستوور ھاتیە نڤیسین کو باشترین چارە بوویە،لێ کێماسی د بکارئینانا وی دا یێن ھەین و لایەنێ کوردی ئەو خالبەندیە چەسپاند بجھکرنا وێ چەندێ کو دستوور گرەنتیە بۆ ئێک پارچەییا عیراقێ و ھەکە پێگیری پێ نەھاتە کرن، وی دەمێ چ رامان بۆ ئێکگرتنا عیراقێ نامینن.
د.کاروان عزەت دیارکر، د سیستەمێ کونفیدرالیەتێ دا، ھەرێمێ دێ کەسایەتیا نێڤدەولەتی سەرۆک کۆماری و ناسنامە و کەساتیا دیبلۆماسی ھەبیت و ھەردەمێ شەڕەک د ناڤبەرا وان دا دروست ببیت دبیتە شەرەکێ نێڤدەولەتی نەکو ناڤخوەیی،د سیستەمێ کونفیدرالیەتێ دا ب رێیا جڤاتەکێ بۆ ھەر پرس و ئاریشەکێ چارەیان دەست نیشان دکەت و ئەڤ جڤاتە سەرپەرشتیا سیاسەتا ئابووری و بەرگریێ و سیاسی و ھەمو لایەنێ د ناڤبەرا وان دا دکەت.
ب دیتنا موئەیەد تەیبی، دەما ئەم داخوازا کونفیدرالیەتێ دکەین،دڤێت لایەنێن دی ژی یێن عیراقێ بخوازن و نە د وێ باوەرێ دا مە لایەنێن دی وی سیستەمی بخوازن، بەلکو حەز دکەن ڤەگەرنە دەولەتەکا ناڤەندی، ھەتا نوکە فیدرالیەت قەبوول نەکریە دێ چەوا ب کونفیدرالیەتێ رازی بن،دستوور ب ڤی رەنگێ نوکە و بێ راستڤەرن رێگرە ئاوایێ سیستەمێ عیراقێ بھێتە گوھارتن، بۆ نمونە تاکە دولەتا کونفیدرالیەتێ سویسرایە و ب ناڤێ خوە کونفیدرالیەتە، لێ د کەتوارێ وێ دا فیدرالە و ئەو باوەری و پەیوەندیا د ناڤبەرا پێکھاتێن وێ دا ھەی، د ناڤبەرا پێکھاتێن عیراقێ دا ناھێتە دیتن و ھەکە پێنگاڤ ھاڤێت بۆ سیستەمێ کونفیدرالەتی،َ نموونەکا سەرکەفتی نابیت .
