رۆژنامەکا ئەلمانی داخوازيهكا كۆچكا سپى ژ كوردان ئاشكهرا دكهت
ئەڤرۆ نيوز:
کوچکا سپی یا ئەمریکی، دبەرسڤا پێشنیازا پێشکێشی سەرۆکێ ئەمریکی ئۆبامای ھاتیە کرن ژ ئالیێ سەرکرداتیا ھەرێما کوردستانێ و داخوازیا پشتەڤانیا سەربخوەیا کوردان ل گەل عیراقێ، راگەھاند، پێدڤی یە ل سەر کوردان کو ھەرێما باکور و رۆژھەلاتێ عیراقێ دڤی دەمی دا ب دەستھەلاتا نھا ددەستێن وانا قەبوول بکەن.
بەرسڤا کارگێریا ئۆبامای ل دۆر وێ داخوازیێ ھاتیە یا کو بەری سالەکێ ھاتیە پێشکێشکرن، ھەر وێ داخوازیێ پشتەڤانیا ١٠٧،١٣٦ ئیمزا بۆ ھاتینە کومکرن و ل گۆڕ دستورێ عیراقێ دڤێت سەرۆک پێگیریێ ب عیراقەکا ئێکگرتی یا فیدرال و دیموکرات بکەت.
زێدەباری وێ راپۆرتێ دیارکر، کارگێریا ئۆبامای دێ بەردەوام پشتەڤانیا سەرکردێن سیاسیێن عیراقێ ب مەرەما ئێکگرتنا وەلاتی کەت، وەکی پارچەک ژوێ پێگیریێ، دیسان ھاندانا ھەموو ئالیان بۆ موکمکرنا ھەڤپشکیا سیاسی و ھەڤکاریا شەرێ دژی تیرۆرێ، کو توندڕەوێن داعشێ ھەتا نھا پارچەکا مەزنا ئاخا عیراقێ ددەستێن واندا ل رۆژئاڤایێ عیراقێ مایە.
شەرێ دژی تیرۆرێ گرنگیەکا مەزن ھەمبەری حەزو و خواستا کوردێن عیراقێ سەبارەت ھەبوونا دەولەتا تایبەتا کوردان ھەیە، وەکی کورد دبێژن پەیوەندیێن خراب ل گەل بەغدا دسالێن بۆری دا، سەدەما نە ئامادەبوونا کوردان بوویە بۆ بەرسینکگرتنا توندڕوان ل سالا ٢٠١٤ .
نوونەرا ھەرێما کوردستانێ ل واشنتۆن بەیان سامی عەبدولرحمان بۆ مالپەرێ ھتڤینگتۆن پۆست گۆت: ھندەک ئالۆزی و شکەستنێن بزاڤێن کوردان ل دەستپێکا شەرێ داعشێ کو بووینە ئەگەرێ کارەساتا ب سەرێ ئێزدیان ھاتی و تووشێ مەترسیان بوین، چونکی بتنێ چەکەکێ سڤک و تەقلیدی ددەستێن پێشمەرگەی دا ھەبوو و پشتەڤانیەکا لاواز بێ رامان ژ ئالیێ بەغدا ڤە بۆ پێشمەرگەی دھاتە کرن.
بەیان سامی ھەروەسا گۆت: ئەم د چارچۆڤێ دورپێچکرنەکا کاریگەردا بوین ددەمێ دەستھەلاتا نوری مالکی دا ل وەلاتی، زێدەباری حوکمەتا مالکی بکارێ بەرتەنگکرن و دروستکرنا ئاستەنگان ل ھەمبەری ھەرێما کوردستانێ دکرن، ھەتا گەھشتیە رادێ بڕینا بەھرا داھاتیێ پەترۆلا عیراقێ یا ھەرێمێ، پشتی گڤاشتنێن ئەمریکا بتنێ ئەو کێشە پیچەک ھاتە سستکرن د ناڤبەرا ھەولێرێ و بەغدا یێ دا، کو ل کانونا ئێکێ سالا ٢٠١٤ رێککەفتنەکا نوو ھاتیە کرن، سەبارەت وێ داخوازیا پشتەڤانیا ئۆبامای بۆ سەربخوەیا کوردستانێ ل گوپیتکا وێ شلەژانێ ھاتیە بەلاڤکرن، کو ل ٢٣ تیرمەھا بۆری بوو، ھەروەسا تێدا ئاماژەدایە وێ دیروکا درێژا حوکمەتێن عیراقێ کو مافێن کوردان تێدا ھاتینە بن پێ کرن و پێشێلکرن، زێدەباری کوشتنا ب ھەزاران ب گازێن کیمیاوی ل سەردەمێ دەستھەلاتا دکتاتۆرێ بەرێ یێ عیراقێ سەدام حسێن.
نوونەرا ھەرێما کوردستانێ دووپاتکر، کوردان راستە نھا مافەکێ ئەتونۆمی و دەستھەلاتەکا ھەرێمی ل پارچەکا عیراقێ ھەیە، خوە سەپاندن کو بەلێ ئەو دشێن خوە برێڤەببەن، نھا ئەو شەرێ گرۆپەکێ تیرۆرستی دکەن، لەوما پێدڤیە ل سەر کارگێریا ئۆبامای پشتەڤانیا سەربخوەیا ھەرێما کوردستانێ بکەت ب مەرەما گەشەکرنا دەڤەرێ و جیھانێ ژی.
ھەر ژ وی دەمی، دودلیا ئەمریکی و مەترسیا دەولی ل دۆر لاوازیا عیراقێ کو د بەرژوەندیا رێکخستنا تیرۆریا داعشێ دا بیت، مالکی ژ پۆستێ وێ دوورخست، گرنگی ب کوردان ھاتە دان کو ھەبوونا خوە ل مەیدانێ سەپاندن وەک دیوارەکێ بھێز بەسینگێ داعشێ، بەارمبەری وێ کارگێریا ئۆبامای پشتەڤانی و ھاریکاریا لەشکری بۆ ھەرێما کوردستانێ کرن، سەرکردایەتیا کوردان ژی سوپاسیا وێ پشتەڤانی کرن.
ژئالیەکێ دیڤە و دچارچۆڤێ بەرژوەندیێن سیاسی، باسکێ کورمای یێ ئەمریکی پێشنیازا کوچکا سپی کرن کو پشتەڤانیا کوردان بھێتە کرن سەبارەت ھەبوونا دەولەتا کوردی، و پشتگۆھخستنا وەلاتێ عیراقا ئێکگرتی، کو پێنگاڤەکا ھەرە مەزن و پێشکەفتی یە بۆ سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ مەسعود بارزانی، کو ھەردەم بزاڤ بۆ ریفراندەوما سەربخوەیا کوردان کرینە، لێ نھا ھێشتا رێکخستنا داعشا تیرۆری ل دەڤەرێ یە و مەترسی یا بەردەوامە.
ھەر بۆ ڤێ مەرەمێ ژی سەرەرای ھەبوونا گڤاشتنێن کونگرێسا ئەمریکی ل دۆر پڕ چەککرنا پێشمەرگەی بیێ ئاگەھداربوونا بەغدا و راستەوخوە رادەستکرنا وی چەکی ب رێیا ھەرێما کوردستانێ بھێتە ئەنجامادان، لێ کارگێریا ئۆبامایێ ل سەر وێ داخوازیێ رازی نەبوویە چونکی ئەو دزانن ئەو کار دێ بیتە سەدەما پەقینا باھۆزەکا ئاگری ل عیراقێ.
دبەیاننا ڤێ داویێ دا یا کوچکا شپی دا ھاتیە، کو ھێشتا ئەمریکا یا ھوشداری سەرەدەریێ دکەت، چونکی ھەڤپەیمانا قۆلپا ناتۆ تورکیا ژی دەست ب نمایشا زەڤلەکێن خوە ل دەڤەرێ دژی ھەبوونا حوکمێ ئەتونۆمیێ کوردان ل سووریا دیارکرن، کو ئەوژی پارچەکە ژ پلانا ئەمریکی ھەمبەری نەمانا داعشێ.
ھەروەسا وێ بەیاننامێ دیارکر، کوردان رۆلەکێ کاریگەر گێران و دێ بەردەوامبن ل سەر رۆلێ خوە بەرامبەری شەرێ دژی تیرۆرا داعشێ، کو ب ھۆڤاتیا خوە قەیرانەکا مرۆڤایەتی یا مەزن ل دەڤەرێ پەیداکرن.