شاره‌زایه‌كێ قانوونی: حۆكمه‌تا نوكه یا عیراقێ ده‌ستهه‌لات نینه پڕۆژه قانوونا بودجه‌ی بده‌نه په‌رله‌مانی
هه‌ولێر، قائید میرۆ
پڕۆژه قانوونا بودجا گشتی یا عێراقێ دناڤبه‌را حوكمه‌ت و په‌رله‌مانێ عێراقێ هه‌لاویستی مایه و شاره‌زا ژی ئاماژه ب ڤێ چه‌ندێ دكه‌ن، هه‌تا چاره‌نڤیسێ حوكمه‌تا عێراقێ نه‌هێته ئێكلاكرن دێ بودجه ژی وه‌ك خوه ب هه‌لاویستی مینیت، وه‌زیرێ به‌رێ یێ داد ژی ته‌كه‌ست كر، حوكمه‌تا نوكه یا عێراقێ چو ده‌ستهه‌لاتێن قانوونی نه‌ماینه بۆ هنارتنا پڕۆژه قانوونا بودجه‌ی.
شێروان حه‌یده‌ری، وه‌زیرێ به‌رێ یێ داد ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دیار كر “ل گۆره‌ی قانوونێ هه‌ر ده‌مێ پڕۆژه قانوونا بودجه‌ی نه‌هێته په‌سه‌ندكردن، ئێك ل سه‌ر دوازده‌یا بودجه‌ی دهێته مه‌زاختن، واته ئه‌ڤساله 2020ێ هێشتا پڕۆژه قانوونا بودجێ گشتیێ عێراقێ نه‌هاتیه په‌سه‌ندكرن و ب تنێ بودجێ سالا بۆری یێ په‌سه‌ندكریه ل گۆره‌ی قانوونێ هه‌یڤا ئێك یا سالا بۆری چه‌ند بودجه هاتیه مه‌زاختن هه‌یڤا ئێك یا ئه‌ڤ ساله ژی دێ هند بودجه هێته مه‌زاختن، هه‌تا وی ده‌مێ بودجه ل عێراقێ دهێته مه‌زاختن، سه‌رۆك وه‌زیرێن نوكه یێ عێراقێ ده‌ستهه‌لاتێن هنارتنا پڕۆژه قانوونا بودجه‌ی نینه بۆ په‌رله‌مانی، چونكه عادل عه‌بدولمه‌هدی سه‌رۆك وه‌زیرێ كار فڕێكه‌ره و به‌ری نوكه ده‌ست ل كارێ خوه ڤه‌كێشایه.
شێروان حه‌یده‌ری ئاماژه كره وێ چه‌ندێ “پڕۆژه قانوونا بودجه‌ی بۆ ئه‌ڤ ساله دهێته دانان، كیش سه‌رۆك وه‌زیر ل سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ یه و ئه‌و دشێت بودجه‌ی بده‌ته په‌رله‌مانی و پشتی په‌سه‌ندكرنێ ژی بجه بینیت، بودجه‌یێ ئه‌ڤ ساله بۆ ئه‌ڤ ساله‌یه و عادل عه‌بدولمه‌هدی وه‌ك وه‌زیر نامینیت هه‌تا پڕۆژه قانوونا بودجێ عێراقێ بجه بینیت، ئه‌و سه‌رۆك وه‌زیرێن دبیته سه‌رۆكێ حۆكمه‌تێ ڤی سه‌رۆك وه‌زیری ده‌ستهه‌لات هه‌نه بودجه‌ی بده‌ته په‌رله‌مانی و پشتی په‌سه‌ندكرنێ ژی كار ب بودجه‌ی بكه‌ت، به‌لێ نوكه كه‌سێ ده‌ستهه‌لات نینه بۆ هنارتنا پڕۆژه قانوونا بودجه‌ی، چو رێكێن دی یێن قانوونی ژی نینه و تنێ چاره‌سه‌ر ئه‌ڤه هه‌یڤ بۆ هه‌یڤێ ئێك ل سه‌ر دوازده بهێته مه‌زاختن.
جه‌مال كۆچه‌ر، ئه‌ندامێ لیژنا دارایی و ئابووری ل په‌رله‌مانێ عێراقێ دیار كر “ئه‌و پشكا بودجه‌ی یا بۆ به‌لاڤكرنا مۆچێ فه‌رمانبه‌ران دهێته مه‌زاختن دێ ئه‌ڤ ساله ژی وه‌ك هه‌یڤا ئێك یا سالا بۆری هێته بجه ئینان، چونكو هێشتا پڕۆژه قانوونا بودجا عێراقێ نه‌هاتیه په‌سه‌ندكرن، ژلایێ په‌رله‌مانێ عێراقێ ڤه، له‌وڕا ژی دێ ل ده‌ستپێكێ ب تنێ مووچه و مه‌زاختیێن رۆژانه پاره هێته به‌لافكرن و بودجێ پڕۆژه‌یان و وه‌به‌رهێنانێ دێ مینیت هه‌تا پشتی په‌سه‌ندكرنا پڕۆژه قانوونا بودجه‌ی، ده‌رباره‌ی مووچێ فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێما كوردستانێ ژی ل گۆره‌ی قانوونێ چاوا سالا بۆری مۆچه هاتیه مه‌زاختن دێ ئه‌ڤ ساله ژی هه‌روه‌سا هێت و هه‌یڤانه دێ 454 ملیار دینار به‌غدا راده‌ستی حۆكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ت.
ل دۆر ئێكلاكرنا پڕۆژه قانوونا بودجێ گشتیێ عێراقێ جه‌مال كۆچه‌ر گۆت “پڕۆژه قانوونا بودجه‌ی چه‌ند شێوه‌یه‌ك هه‌نه بۆ ئێكلاكرنێ، ئه‌گه‌ر سه‌رۆك وه‌زیرێن كار فڕێكه‌رێ عێراقێ ل سه‌ر پۆستێ خوه یێ به‌رده‌وامبیت پڕۆژه قانوونا بودجه‌ی ناهێته په‌رله‌مانی هه‌تا وی ده‌مێ هه‌لبژارتن دهێنه ئه‌نجامدان، ئه‌گه‌ر سه‌رۆك وه‌زیره‌كێ دی پۆستێ سه‌رۆك وه‌زیران بشێوه‌یه‌كێ كار فڕێكه‌ر بیت شیانێت هنارتنا پڕۆژه قانوونا بودجه‌ی نابن، له‌وڕا دێ هه‌ر ئێك ل سه‌ر دوازدێ هێته مه‌زاختن، هه‌تا وی ده‌مێ حوكمه‌ته‌كا نوو ل عێراقێ دهێته پێك ئینان و ڤێجا وی ده‌می یان دێ ئه‌ف پڕۆژه قانوونا بودجه‌ی هێته په‌رله‌مانی یا حوكمه‌تا نوكه به‌رهه‌ڤكری یان ژی پڕۆژه‌یه‌كێ دی بهێته به‌رهه‌ڤكرن، ئه‌ڤا د به‌رژه‌وه‌ندیا كوردان ئه‌ڤه پڕۆژه قانوونا نوكه یا بودجه‌ی بهێته په‌رله‌مانێ عێراقێ بۆ په‌سه‌ندكرنێ، ژ به‌ر كو رێكه‌فتن ل سه‌ر هاتیه كرن.
