عیراقێ پاره يێ هه‌يى، به‌لێ نەڤێت پشکا ھەرێمێ ژێ بھنێریت
ئەڤرۆ:
ئەندامەکا لیژنا دارایی ل پەرلەمانێ عیراقێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار کر، ھەر ژ ھەیڤا ئێک یا ئەڤ سالە و ھەتا نوکە حوکمەتا عیراقێ یا پێگیر نەبوویە ب ھنارتنا بودجا ھەرێما کوردستانێ و دبێژیت: ئەو پارێ ھەتا ڤی دەمی بۆ ھەرێمێ ھاتیە ھنارتن نە ل دووڤ ١٧% یا بودجا ھەرێما کوردستانێ یە. ل دووڤ ماددێ ١٢١ یێ دەستوورێ عیراقێ دڤێت پشکەک ژ داھاتێ عیراقێ بۆ ھەرێمێ و وان پارێزگەھان بیت یێن گاز لێ دھێتە بەرھەمئینان یان نە، لێ ھەتا نوکە حوکمەتا عیراقێ ئەڤ ماددە ژی بجە نەئینایە و ئەو پارە بۆ ھەرێمێ و پارێزگەھان نەھنارتیە.
نەجیبا نەجیب، ئەنداما پەرلەمانێ عیراقێ ل سەر لیستا ھەڤپەیمانیا کوردستانی خویا کر، ئەو ب ھیڤی بوون عەبادی ل دووڤ دەستووری و قانوونێ بچیت و وێ رێککەفتنا د ناڤبەرا ھەولێر و بەغدا دا ھەی بجە بینیت، لێ عەبادی نەشیایە ئاریشێن ھەین چارە بکەت و پێگیری ب دەستووری ژی نەکریە و گۆت: “عەبادی ھەتا نوکە ب دروستی مووچێ فەرمانبەرێن ھەرێما کوردستانێ نەھنارتیە، مە ژی وەکو پەرلەمانتارێن کورد ل بەغدا ھەلویستێ خوە بەرامبەر ڤێ چەندێ دیارکریە”.
ناڤھاتیێ ئاشکرا ژی کر، ژ بڕیارێن عەبادی دیار دبیت کو ھەمان رێیا مالکی گرتیە و وی ژی دڤێت گڤاشتنان بێخیتە سەر حوکمەتا ھەرێمێ و گۆت: “بۆ ھنارتنا بودجا ھەرێمێ ژی ھەر جارەکێ بەھانەکێ دگریت و بڕیارێن تاک لایەنی ددەت، گەلەک جاران دیارکریە کو پارە د بانکێن عیراقێ دا نینە، لێ ئەڤ چەندە دوورە ژ راستیێ و عیراقێ پارە یێ ھەی و دشێت مووچێ فەرمانبەران بدەت، چونکو حوکمەتا عیراقێ قەر ژ سندۆقا دراڤێ نێڤدەولەتی و بانکا نێڤدەولەتی وەرگرتینە، ھەروەسا داھاتێ پەترۆلێ ژی زێدەبوویە، لێ عەبادی نەیێ بەرھەڤە ب رەنگەکێ دروست بودجا ھەرێما کوردستانێ بھنێریت و پێگیریێ ب رێکەفتنێن سیاسی ناکەت”.
نەجیبا خانێ دیار ژی کر، ماددێ ئێکێ یێ بڕگا ئێکێ ژ بودجا عیراقێ یا سالا ٢٠١٥ دبێژیت: دڤێت حکومەتا عیراقێ رۆژانە سێ ملیۆن و ٤٠٠ ھزار بەرمیلان بفرۆشیت و بڕگا دویێ ژی دبێژیت: دڤێت حکومەتا ھەرێما کوردستانێ رۆژانە ٥٥٠ ھزار بەرمیلان ب رێیا کۆپانیا سۆمۆ بفرۆشیت، د ماددێ ١٠ یێ بودجێ ژی دا ھاتیە: دڤێت ھەردولا پێگیریێ ب ڤێ رێککەفتنێ بکەن و ھەر لایەکێ بجە نەئینیت لایەنێ دی ژی دشێت رێککەفتنێ بجە نەئینیت و گۆت: “ماددێ سێ ژ بڕگا ئێکێ کو یا گرنگە و ب ھەرێما کوردستانێ ڤە گرێدایە و تێدا ھاتیە: پشکا بودجا ھەرێمێ ١٧% ژ بودجا گشتیا عیراقێ وتێدا نەھاتیە کو حکومەتا ھەرێمێ چەند پەترۆلێ بفرۆشیت، بەرامبەر وێ پارە دێ بۆ ھێتە رەوانەکرن، ئانکو ھەر دەمێ عیراق پارەی بۆ ھەرێمێ رەوانە نەکەت، ھەرێمێ ماف ھەیە فرۆشتنا پەترۆلێ برێیا کۆمپانیا سۆمۆ راگریت”.
وێ ئەنداما لیژنا دارایی ل پەرلەمانێ عیراقێ گۆت ژی: “ئەگەر حکومەتا عیراقێ ل سەر ڤی ھەلویستێ خوە یا بەردەوام بیت و پشکا بودجا ھەرێما کوردستانێ ب دروستی رەوانە نەکەت، ئەم وەکو پەرلەمانتارێن کورد ل سەر بڕینا بودجا خەلکێ کوردستانێ بێدەنگ نابین”.
دەربارەی ھەلویستێ وەزیر و پەرلەمانتارێن عەرەب ل سەر بڕینا بودجا ھەرێمی نەجیبا خانێ گۆت: “ھەتا نوکە چو وەزیر و پەرلەمانتارێن عەرەب ھەلویستێ خوە ل دۆر ڤێ چەندێ دیار نەکریە و کەس د گەل مە نینە، ب تنێ عەبادی خودان بڕیار و دەستھەلاتە ل عیراقێ، ئەڤە ژی بەروڤاژی دەستووری یە”.
