فـازل مــیـرانی: گۆتنێن بارزانیێ نەمر د گرنگن، بەلێ یا گرنگ ئەوە بجهـ بینین
ب هەلكەفتا سالڤەگەرا 45 یا وەغەركرنا رێبەرێ نەتەوا كورد (بارزانیێ نەمر) پشكا رەوشەنبیری و راگەهاندنا پارتی دیموكراتی كوردستان د رێ و رەسمەكێ هەژی دا پەرتووكا (هزر و فەلسەفا رێبازا بارزانی د گۆتنێن بارزانیێ نەمر دا) یا عەبدولعەزیز محسن بارزانی دا نیاسین. د ئەوی رێورەسمی دا فازل میرانی، سەرۆكێ دەستەیا كارگێرییا مەكتەبا سیاسی یا پارتی دیموكراتی كوردستان پەیڤەك پێشكێشكر و ئەڤە دەقێ وێیە:
د بیرهاتنا وەغەركرنا هەر كەسەكی دا نەخاسمە مرۆڤەكێ سومبۆل وەكو بارزانیێ نەمر پەیدابوونەكا نوویە ئانكو ئەم نوكە یێ هزرا وی دكەین و گۆتنێن وی دبێژین ئانكو ئەو یێ دناڤ مە دا و وەغەر نەكریە و ئەڤە رەوالەكە هەموو جڤاكێن جیهانێ پەیڕەوییا ئەڤێ بۆچوونێ دكەن.
دهێتە گوتن هەكە ل سەردەمێ شۆڕەشا ئەیلوولێ دا بەرپرسێن هێزا و كۆمیتەیا ناڤەندی یان ژی كادر ئاریشەیەك هەبا دچوونە ژۆرا بارزانیێ نەمر و (لال) د بوون ئەو (لالبوونە) ژ ترسا دا نەبوو، بەلكو زالبوونا كەسایەتییا رێبەرەكی بوو. ئەز ژی ئەڤرۆ د ئەڤێ هەلكەفتێدا ل من نەگرن هەكە ئەز ژی بكەڤمە د رێزا (لالان) دا و ئەز دزانم ئەز نە (لال) ژی بوویمە. ئەڤرۆ د ئەڤێ بیرەوەریێدا سەرێ رێزێ دچەمینین بۆ ئەڤی مرۆڤێ مەزن ئەوێ دوهی باب و باپیرێن مە كۆمكرین و ئەڤرۆ ئەم كۆمكرین ئەڤە ئێك ژ هونەرایە، بارزانیێ نەمر دەمێ پەیدابووی یا خوە دیتی وەكو كەسەكێ ئازاد ب تنێ و دەمێ چاڤێ خوە ڤەكری دیت ئەو یێ ب تنێ نینە بەلكو مللەتەكە بەلێ مللەتەكێ بن دەست نەكو مللەتەكێ ئازاد و ئەڤێ چەندێ پالدا كو هزر بكەت چاوان ژ تاكەكێ ئازاد ببیتە مللەتەكێ بن دەست چ رێك بگریتە بەر كو ئەڤی تاكی و ئەڤی مللەتی ژ بندەستیێ رزگار بكەت، ئەوبوو هزر ل خەباتێ كر كو خەباتەكا نە رێكخستی پشكداربیت تێدا چ ل رەخێ رۆژهەلات و چ ل رەخێ باكوور یان باشوور و چ ئەو شەڕێ ل سەر هاتییە سەپاندن بەلێ ئەو شەڕە نە ل سەر وی هاتە سەپاندن بەلكو ل سەر هزرا وی ل دۆر ئازادكرنا مللەتەكی بوو.
ئەڤرۆ دەمێ ئەم ئاخڤتنێن بارزانیێ نەمر دبینین ( ئەز ل ڤێرێ دەستخوەشیێ ل كاك عەبدولعەزیزی دكەم كو گەلەك خوە پێڤە وەستاندی و من ژی چەند رێزكەك وەكو پێشەكی بۆ نڤیسییە ومن پشتەڤانی لێكر كو بهێتە چاپكرن) دبێژین كو گوتنێن باش د گرنگن بەلێ تشتەكێ گرنگتر ژ ئەوێ چەندێ یا هەی ئەوژی پەیڕەوكرنا ئەوان گوتنێن باشە، نە كێ كر و كێ خار، كێ گوت و كێ پەیڕەوكر بلا ئەم ئەڤێ چەندێ بێژین. یا گرنگ ئەوە ئەم وەكو مللەتەك چونكە ئەوی رێبەرییا مللەتەكی كریە و ژ مللەتی ئەم وەكو پارتی ئەم چەند ئاخڤتنێن بارزانیێ نەمر پەیڕەو دكەین ل هەموو ئەوان بوارێن نڤیسەری هەلبژارتین چونكە مرۆڤ گەلەكن بەلێ ئایا مرۆڤبوون و پەیڕەوی ل پرنسیپێن مرۆڤایەتیێ وەكهەڤییەك هەیە ل گەل هەژمارا مرۆڤان؟ هەژمارا ئەندم و كادرێن پارتی ل گەل پارتیبوونا مەبدەئی د گونجیت؟ دڤێت ئەم هەموو وێرەكییەكێ بدەینە خوە و باشە مرۆڤ پێداچوونێ د دیرۆكا خوە دا بكەت و هەردو بەرپەران بخوینیت نەكو تنێ بەرپەرەكی هەر مرۆڤەكی و هەر مللەتەكی و هەر بزاڤەكێ و هەر سەركردەیەكی دو بەرپەر یێن هەی ئێك یێ باشیێە و ئێك یێ خرابیێ و هەكە ئێك ب تنێ خواند و تنێ تە ل ئەرێنیێن خوە گەریای تو هزر ناكەی كا تە ل كیرێ شاشی كریە بەلێ هەكە تو نیرینەكێ ل بەرپەرێ دی ژی بكەی دێ پتر ل سەر باشیان رژد بی بەلێ دێ وێرەكتر بی د دەستنیشانكرنا شاشیان دا، چاككرنا شاشیێن دوهی ئەڤرۆ چاوان راست بیتن ئانكو دڤێت ئەوا دوهی ئەڤرۆ دوبارە نەكەی ب رامانا ئەوێ چەندێیە ئانكو تە یا دوهی دروستكر، ژ بەر ئەڤێ چەندێ پرنسیپێن مرۆڤبوونێ گەلەكن ئەوژی هەڤدوڤیانە و رێزگرتنە ل هەڤدو و تەعدایی نەكرنە.
راستە بارزانی ئەڤ ئاخڤتنە هەموو بۆ هینگێ یێن گوتین بەلێ چونكە لۆژیكە، بارزانی پەیڕەوی هێزا لۆژیكێ بوو و پەیڕەوێ لۆژیكا هێزێ نەبوو چونكە ئەوی دزانی لۆژیكا هێزێ یا بەروەختە بەلێ هێزا لۆژیكێ هێزەكا بەردەوامبوو و هەكە هێزا لۆژیكێ ب سەرنەكەڤیت ئانكو رامان دادپەروەری حەقی و نەحەقییە، هێزا لۆژیكێ حەقە و لۆژیكا هێزێ ستەمە لەوما ئەوی دزانی ئەو ستەما ل سەر مللەتی یا بەردەوام نابیت.
د نسكۆیا 1975 دا بارزانیێ نەمر ئەم وەكو كادرێن پێشكەفتی یێن پارتی داخوازكرین و باسێ رەوشێ و رێككەفتنا جەزائیر كر و بژاردەیەك دا خەلكی كی بمینیت و كی بچیتە ئیراقێ و دوپاتی ل سەر دو تشتان كر و گوت ئەز حەزن ناكەم كادرێن حزبی یێن لەشكری و ئەكادیمی و ئەفسەرێن لەشكری و نوشدار بچن و ئەو سەرمایێن چەندین سالایە مللەتێ كورد بەرهەڤكری و بەعس یا باوەریێ نینە و هەكە ئەڤێ سەرمایێ ژناڤ ببەت چەند سالێن دی مە پێدڤییە هەتا ئەم سەرمایەكا وەسا پەیدا بكەین، و یا دویێ گوت ئەڤ رەوشا ئەم نوكە تێدا بەردەوام نابیت.
ژ بەر ئەڤێ چەندێ گۆتنێن بارزانیێ نەمر تنێ ئەو نینە ئەم بێژین ئەم پەیڕەوێن وی نە بەلكو ئەم چەند پەیڕەویێ ل پەیرەوكرنا ئاخڤتنێن وی دكەین هەر ژ من و هەتا یێن دی یا گرنگ ئەوە زانا تشتەكە و زانیبوون تشتەكێ دی یە كو زانا ئەوە یێ كو پەیڕەویێ ل زانینێ بكەت نەكو زانینا خوە ب نەزانینبوون ب كاربینیت
بەلێ شرۆڤەكرنا من زانا تنێ ئەو نینە یێ د ئایینی دا پێشكەفتینە یان د خواندنێ دا ماستەر و دكتۆرا بدەستڤەئیناینە ، بەلكو پەیڕەوی ل ئەوێ زانینا خوە چاوان بكاردئینیت، مرۆڤەكی سەرمایەك هەبیت چاوا ئەوی سەرمای بكاردئینیت دا و ب پارێزیت و زێدە بكەت، ب بۆچوونا من ئەم زانینبوونا خوە ل ئەڤێ چەندێ ب مەزێخین كا چاوان خوە رێكبێخین و چاوان ئێكەتییا خوە بپارێزین و چاوان ل سەر ملێن هەڤدو بلند نەبین و چاوا هەڤدو نە ئێخین و باسێ هەڤدو نەكەین و ستەمێ ل هەڤدو نەكەین و بەرگریێ ژ هەڤدو بكەین نەكو ل گەل نەحەز و دوژمنێ خوە رێزبین، ئەڤە ژ بهایێ زانابوونێ كێم دكەت، پەیڕەویێ ل زانین و زانینبوونێ كێم دكەت.
پێدڤییە ئەم پێداچوونێ د خوەدا بكەین، چەند ئەم پەیڕەوێن گوتنێن بارزانیێ نەمرین، بێگومان گوتنێن وی بۆ پارتییا ب تنێ نینن و بۆ حزبان ژی ب تنێ نینن و بۆ كوردان ژی ب تنێ نینن بەلكو بۆ مللەتێ كوردستانێ و بۆ هەر مرۆڤەكی كو دەردەسەریێن وی د ئەوان گوتنان دا جهێ خوە دبینن و دەمێ ئەو باسێ ئازادیێ دكەت ئەو ناڤێ مللەتەكێ بن دەست دئینیت بەلێ رامانا وێ ئەو نینە داخوازییا وی بۆ ئازادیێ بۆ ئەوان مللەتێن بن دەست ژی نینە، هەر چ تشتێن بۆمە گوتی بۆمە ب تنێ نینن.
بارزانیێ نەمر سەرۆكێ حزبەكێ نەبوو بەلكو رێبەرێ مللەتەكی بوو و ئێكانە رێبەر بوو كو شیای ل هەر چار پاچان ئێكڕێز و ئێكدەنگ بیت یان ئێك هێز و ئێكدەنگ بیت و ب كێمی ژ زاخۆ هەتا مەندلی ئێك رێبەر هەبوو ب ئێك پەیڤ دشیا هەموویان بلڤینیت و ل پارچێن دی یێن كوردستانێ ژی ب رێبەرییا بارزانیێ نەمر د رازی بوون، پارتی دیموكراتی كوردستان ل سووریێ كو ل سالا 1957 هاتییە دامەزراندن و هەتا نوكە ژی بارزانیێ نەمر سەرۆكێ فەخریێ ئەوێ پارتێیە و ل كوردستانا توركیا ژی هەمان تشت، ئەو پارتییا بارزانیێ نەمر دروستكری خەلك ژ ئەڤان وەلاتان دچوونە ئەورۆپا ئێكسەر دبوونە ئەندامێن پارتییا وی، ئانكو بارزانی سومبۆلێ ئێكەتییا كوردستانیان بوو و نە تنێ یێ پارتییا بوو و نە تنێ یێ كوردان ژی بوو ژبەر ئەڤێ چەندێ رەشمالا وی رەشمالا پارتییا ب تنێ نەبوو و رەشمالا كوردان ژی ب تنێ نەبوو بەلكو یا ئێزدیا و توركمانا و ئاشووریا و كلدانا و موسلمانا و مەسیحیان … هتد بوو و هەتا ئەرەبێن ژ ئەگەرێ خەباتا ژ ئیراقێ قەستا رێبەرییا بارزانیێ نەمر دكر جهێن ئەوان د وێ رەشمالێدا هەبوو.
ئەوا گرنگ د ئەڤان هەلكەفتاندا تنێ ئاخڤتن نینن بەلكو پەیڕەوی گرنگە بۆ ئاخڤتنێ چ خەمساری د مە دا نینە و رێبازا بارزانی شیعار نینە بەلكو باوەرییە، هندەك دبێژن عەقیدەیە و هندەك دبێژن باوەرییە و هندەك دبێژن پرنسیپە بەلێ هەموو نە شیعارە بەلكو كریارن و نوكە ژی ژ هەر دەمەكی پتر ئەم پارتی و ئەم كورد و ئەم كوردستانی ئەم ئەڤێ پەرتووكێ بخوینن و بزاڤێ بكەین چەند د شیانێن مە دا بیت بجهبینین و هەكە مە ئەڤە كر پارتییا مە دێ ب هێز بیت و كوردستانا مە دێ ب هێز بیت و خۆراگرییا مە دێ خۆراگرتر بیت و دێ دوژمن پتر رێزێ ل مە گریت. وئەم هەموو دشێین پەیڕەوێن رێبازا بارزانی بین هەكە مە ئیرادەیا باوەریێ ب ئەوێ رێبازێ هەبیت.
