قه‌شه‌ و لیرێ تورکی و ئەردۆغان

قه‌شه‌ و لیرێ تورکی و ئەردۆغان

ئەڤرۆ نیوز ، زنار تۆڤی:

ئه‌ڤ ناڤونیشانه‌ بوویە‌ مانشێتێ چه‌ندین سایتێن تورکی پشتی ئاخفتنا كه‌مال كلجدار ئۆغلوی سه‌رۆكێ پارتا جەهەپە یا توركی، کو گۆتیە ره‌جه‌ب ته‌ییب ئه‌ردۆغان سه‌رۆكێ توركیا پرسا ئه‌ندرۆ برانسۆن قه‌شێ ده‌ستگیركری بۆ خوە کریە بهانەیەک بۆ ڤەشارتنا وێ شکەستنا ئابووری یا د سیاسه‌تا خوەدا ئینای و دیسا وێ شکەستنا لیرێ تورکی هەمبەری دۆلاری ب خوەڤە دیتی.

كلجدار ئۆغڵو دبێژیت: ئه‌ردۆغان رێکارێن پێدڤی په‌یرە‌و نه‌كرینه‌ بۆ رێگرتن ل هاتنا خوارێ یا‌ دراڤێ توركی ل به‌رامبه‌ر دۆلاری دا، كو ل حە‌فتیێن بوری ب رێژا 40% هاتیە خوار.
هه‌روه‌سا گۆتیە، پێشتر رۆژنامان ل ‌سه‌ر ڤێ پرسێ نڤێسیە و ئابووریناسان ژی ژ لایێ خوەڤە هۆشداریا ڤێ مه‌ترسیا مەزن دابوو،‌ لێ بۆچى ئه‌ردۆغانی بەری دو هەیڤان هیچ رێکارک نه‌گرته‌به‌ر؟، لێ د ‌به‌رامبه‌ر دا وی بریارا هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت دا بۆ هندێ دا کو خوە ژ ڤێ رەوشا خراب یا ئابووری بپارێزیت و بهانەیێن دیتر بۆ خوە بینیت، لەوما ئەوا نوکە ئه‌ردۆغان دکەت ب تنێ بۆ ڤەشارتنا شکەستنا خوە یا ئابووریە و وی دڤێت كێشا وی قه‌شێ‌ ئه‌مریكی‌ بكەته‌ هێجەتەک بۆ ڤێ قه‌یرانێ.

گۆتیە ژی، ئه‌و قه‌رێن کو دڤێت توركیا ب تنێ د ماوێ سالەكێدا بدەت، نێزیکی 240 ملیار دۆلارانە، ئەڤەژی بێ پلانى و شكەستنا‌ ئابوورى و دارایی یا ئه‌ردۆغانی د‌سه‌لمینیت.
پاشی پرسیار دکەت، ئەرێ هوون د وێ باوەریێ دانە کو بهایێ لیرەی بلند ببیت‌ ‌به‌رامبه‌ر دۆلاری و وه‌ك جاران لێ بهێت‌، هەکە بێتوو قه‌شه‌ برانسۆن بهێتە ئازاد کرن؟، ئەرێ ئازادكرنا وی قه‌شه‌ی دێ ‌بیته‌ ئەگەرێ دابه‌زین و كێمبوونا قه‌رێن سه‌ر توركیا؟.

كه‌مال كلجدار ئۆغڵو دبێژیت، ئه‌ڤ حوکمه‌تا نوکە یا توركیا، فاشلترین و خرابترین حوکمه‌تە د مێژوویا توركیا دا و ب تنێ دێ وێ كاریگه‌ریا خراب بۆ وان حوکمه‌تان هێلیت یێن کو د ‌داهاتیدا دبنە‌ حوكومرانیێن وەلاتی، چونكو‌ د راستیدا ئەڤ قه‌یرانا سیاسی یا ل تورکیا چێبووی‌ و دێ كارڤەدان بۆ سه‌ر ئابوور و دراڤێ مە و یێ بیانی ژی هه‌بیت، توركیا ل ‌سه‌رده‌مێ ئه‌ردۆغانی بوویه‌ ده‌وله‌تەكا ته‌مام یا حزبى و هه‌موو ده‌ستهەلات کەفتینە‌ د ده‌ستێ تاکە كه‌سەکێ دا.
كلجدار ئۆغڵو، پرسا قه‌شێ ئه‌مریكی ب‌ ده‌رئه‌نجامەکێ نه‌بوونا ده‌ستهەلاتا قانوونێ ددانیت و دبێژیت، هەکە كێشه‌ نەهێنە چاره‌سه‌ر کرن، دێ كێشێن دیتر یێن دبلۆماسى ل ‌گه‌ل ده‌ولەتێن دیتر ژی دروست بن.
هەروەسا بەحسێ وان کێشێن دبلۆماسی دکەت یێن کو دناڤبەرا توركیا ژلایەکێ و ده‌ولەتێن وه‌كو ئه‌لمانیا و فره‌نسا و یۆنانێ، دڤی باریدا دبێژیت: توركیا رۆژنامه‌ڤانەکێ ئه‌لمانى – توركی ئازاد كر، كو ب ‌سیخوریكرنێ تۆمه‌تبار بوو، ئه‌ڤە ژی ل ‌سه‌ر داخوازیەکا ئه‌نگێلا مێركل راوێژكارا ئه‌لمانیا بوویە، ب‌ هه‌مانشێوه‌ ل ‌سه‌ر داخوازیا ئیمانوێل ماكرۆن، دو وەلاتیێن فره‌نسى هاتنە ئازادكرن، هه‌روه‌سا دو سه‌ربازێن یۆنانی ژی.

سه‌رۆكێ پارتى گه‌ل یا كۆماری(جەهەپە) ل توركیا دبێژیت ژی: ئه‌ڤ ره‌فتارێن توركیا، کو ل دەستپێکێ‌ تۆمه‌تێن مه‌ترسیدار دئێخیتە‌ پال كه‌سێن بیانى و پاشی ئازاد دکەن، دێ ‌بنه‌ ئەگەرێ هندێ کو ئه‌نقه‌ره‌ نه‌شێت قه‌ناعه‌تێ لدەف وەلاتێن دیتر دروست بكەت، كو‌ توركیا ده‌ولەتا قانوونێ یە‌ و قانوون تێدا سه‌روه‌ر و بالاده‌سته‌، لەوما ڤێ چەندێ دۆنالد‌ تره‌مپ مكور كریه‌ ل ‌سه‌ر هندێ کو دڤێت قه‌شێ ئه‌مریكی بهێتە ئازاد کرن.

کۆمێنتا تە