ل دادگەھێ 12 کرێکاران سکالا ل سەر خودانکاران تۆمار کرینە
ئەڤرۆ:
سەرۆکێ ئێکەتیا سەندیکایێن کوردستانێ لقێ دھۆک راگەھاند، سالانە ل 1ى ئه‌يارێ مە شریناھی ل بارەگایێ سەندیکایێ بەلاڤدکرن، بەلێ ئەڤ سالە مە بەرھەڤی کرینە، دێ شریناھیێن خوە بەین و ل سەر پێشمەرگێن قارەمان د چەپەرێن شەری دا بەلاڤەکەین و گۆت: 30 ھزار و 938 کرێکاران ناڤێن خوە ل سەندیکایێن کرێکاران تۆمارکرینە و 12 کرێکاران خودانکار کێشاینە دادگەھا کار ل دھۆکێ و مافێن خوە ژێ ستاندینە.
عیسا نسری، سەرۆکێ ئێکەتیا سەندیکایێن کوردستانێ لقێ دھۆک بۆ ئەڤرۆ دیار کر، ئامارێن وان سالانە دھێنە نووکرن و ھەر کرێکارەک دڤێت سالانە فۆرما ئەندامەتیێ توماربکەت و ئابوونا خوە یا سالانە بدەت و گۆت: ل سالا بۆری 30 ھزار و 938 کرێکاران ناڤێ خوە ل سەندیکایێن مە تۆمارکرینە و ئابوونا خوە یا سالانە کو 15 ھزار دینارن داینە، بەلێ ژ 1ى كانوونا دويێ يا 2015ێ وێڤە کەس ژ وان نەما ئەندام، ب تنێ ئەو یێ مای یێ جارەکا دا سەرەدانا سەندیکایان کری و فۆرما ئەندامەتیێ تۆمارکری و ناسناما خوە جارەکا دی نووکریە ڤە.
ناڤبری خویاژی کر کو پتریا ئەندامێن ئێکەتیا وان یێن سەندیکا ڤەگۆھاستنێ نە کو رێژا وان دگەھیتە نێزیکی 21 ھزار و 820 کرێکارن، بەلێ ھەتا نوکە وان ئامارێن خوە یێن ڤان چار مەھان دروست نەکریە، بەلێ بێگومان رێژا تۆمارکرنا ئەندامان بەر ب زێدەبوونێ یە.
لیژنەک بۆ کرێکارێن ژن ل سەندیکایێ ھاتیە دانان
دەربارەی رێژا کرێکارێن ژن د ناڤ سەندیکایێن وان دا عیسا نسری دیار کر، ھەتا نوکە یا دیارنەبوو کا رێژا وان چەند بوویە، بەلێ ئەڤ سالە وان لیژنەک ژ سێ خانمان پێکئینایە بۆ ھندێ دووڤچوونێ ل سەر کرێکارێن ژن بکەن و ناڤێن وان تۆماربکەن و بزانن رێژا کرێکارێن ژن ل پارێزگەھا دھۆکێ چەندە، ھەروەسا پێدڤی و داخوازیێن وان چنە و چو بۆ وان بھێتە کرن.
ئاماژە دا وێ چەندێ کو ئەڤ سالە ژ بەر قەیرانا دارایی یا ھەرێم ڤەگرتی کارتێکرن ل سەر کارێ کرێکاران کریە و رێژا کاری گەلەک کێمتر لێ ھاتیە و کارتێکرنەکا مەزن ل سەر وان کریە و گۆت: د ماوێ ڤان چار ھەیڤان دا کرێکارەک ل سەر کاری کەڤتیە خوارێ و گیانێ خوە ژ دەست دایە و ئێکی ژی وەغەر کریە و دو کرێکاری ژی برینداربووینە.
143 کرێکارێن دھۆکێ ھاتینە خانەنشینکرن
ئەو یەک ژی دیار کر، ل گۆرەی قانوونا خانەنشین و دەستەبەریا جڤاکی یا ھژمارە 39 یا سالا 1987 و ل سالا 2012 ھاتیە راستڤەکرن، ھەر کەسەکێ کرێکاریێ ل دەڤ کەسەکێ دیتر بکەت بەرامبەر کریەکا رۆژانە یان ھەیڤانە، وی مافێ دەستەبەریا جڤاکی یا ھەی و ھەکە د کاری دا تووشی روودانەکێ یان پەککەفتنەکێ ژی بیت، وی مافێ قەرەبووکرنێ و خانەنشینیێ ھەیە و گۆت: ھەیڤانە 17% ژ مووچێ وی دھێتە برین، بەلێ کرێکار ب تنێ 5% ددەت و کۆمپانیا ئەو لێ کاردکەت 12% ژێ ددەت و گۆت: ئەڤ رێژا 17% دچیتە د سندوقەکێ دا و حوکمەت نەشێت مایێ خوە تێدا بکەت، چونکو کرێکار خانەنشینیا خوە ژ وێ سندوقێ وەردگرن و دەمێ کرێکارەک پەککەفتی ژی دبیت ھەر ژ ڤێ سندوقێ دھێتە خانەنشینکرن و مووچێ خوە ژێ وەردگریت.
عیسا نسری ئاماژە دا وێ چەندێ، ھەکە کرێکار یێ دابینکری نەبیت، گەلەک ب زەحمەتە ھەتا ھەموو مافێن وان دھێنە دان و گۆت: نھا مە ل دھۆکێ سێ هزار و 806 پرۆژێن دابینکری ھەنە و نێزیکی 5 ھزار و 677 کرێکارێن دابینکری ھەنە و نھا 143 کرێکارێن خانەنشینکری ل پارێزگەھا دھۆکێ ھەنە کو ھەیڤانە مووچێ خوە یێ خانەنشینیێ وەردگرن.
78 ھزار کرێکار ل ھەرێمێ ھەنە
سەرۆکێ ئێکەتیا سەندیکایێن کوردستانێ لقێ دھۆک دیار کر کو پتریا داخوازی و ئاریشێن کرێکاران ل گەل خودانکارانە، چونکو ھندەک خودان کار ھەنە مافێ کرێکاران ل دووڤ قانوونێ نادەنێ و دەمێ دھێنە لایێ مە، ئەم بزاڤا چارەیا ئاریشێ دکەین و ھەکە چارە نەبوو ژ نوو بۆ دادگەھا کار رەوانەدکەین و گۆت: د سالا بۆری دا پتر ژ 12 حالەتان پەیداببوون و ژ وان 12 حالەت د بەرژەوەندا کرێکاران دا ڤەگەرین و ب تنێ دو حالەت د بەرژەوەندا خودانکاران دا ڤەگەریان.
ل گۆرەی ئامارا رێڤەبەریا گشتیا کار و دەستەبەریا جڤاکی ل ھەرێما کوردستانێ ھەتا نوکە 78 ھزار کرێکاران ناڤێ خوە تومارکرینە و 652 کرێکار ھاتینە خانەنشینکرن و ئەڤ کرێکارە ھەموو ل 17 ھزار کۆمپانیان کاردکەن.
کرێکار دێ شرینیان ل سەر پێشمەرگان بەلاڤکەن
ل دور جەژنا کرێکاران کو سوباھی رۆژا ئەینیێ 1ى ئه‌يارێ دێ ھێتە ساخکرن، عیسا نسری دیار کر کو ژ بەر رەوشا نھا یا ھەرێم تێدا دبووریت، دێ جوداھیەکا مەزن ل گەل سالێن بۆری ھەبیت و دێ رێزەکا مەزن ل پێشمەرگەیێن کوردستانێ ھێتە گرتن و چو ئاھەنگێن ھونەری ناھێنە کرن و بەری دو رۆژان ئێکەم بزاڤا وان دانا خوینێ بوویە بۆ بریندارێن پێشمەرگە، ھەروەسا دێ ب ڤێ ھەلکەفتێ سەرەدانا بریندارێن کرێکار ھێتە کرن و گۆت: دێ روونشتنەک و نانخوارنەک ب ڤێ ھەلکەفتێ بۆ زەلامێن ئاینی ھێتە دانان و داخواز ژێ ھێتە کرن د گۆتارێن خوە دا بەحسێ خێر و گونەھا خوارنا مافێ کرێکاری چەندە.
ئاماژە ب وێ چەندێ ژی کر کو سالانە ل 1ى ئه‌يارێ مە شریناھی ل بارەگایێ سەندیکایێ بەلاڤدکرن، بەلێ ئەڤ سالە مە بەرھەڤی کرینە دێ شریناھیێن خوە بەین و ل سەر پێشمەرگێن قارەمان د چەپەرێن شەری دا بەلاڤەکەین و گۆت: پشی مە گازندێن خوە گەھاندینە پارێزگارێ دھۆکێ، جەنابێ وی لیژنەک پێکئینایە بۆ دووڤچوونا رەوشا کرێکاران و دابینکرنا مافێن وان.
کرێکار دخوازن زوو پاریێ ژیانێ بدەستڤەبینن
سەبارەت وێ یەکێ کو جھەکێ تایبەت بۆ کرێکارێن پالە ل پشت پێشانگەھێن ترومبێلان ھاتیە دانان، بەلێ گەلەک جاران کرێکارێن پالە ھەر قەستا سەر جادا بارزان دکەن بۆ دیتنا کاری و قەلەبالغێ پەیدا دکەن، ئەرێ ئەگەر چیە؟ نسری دبێژیت: جھێ وان گەلەک یێ جوان و مۆدێرنە، بەلێ کرێکارێ پالە ژ بەر نەبوونا کاری و ترسا ھندێ کو نەشێن پاریێ رۆژانە یێ ژیانێ بدەستخۆڤە بینن، قەستا سە جادێ دکەن و دخوازن زوو پاریێ رۆژانە یێ ژیانێ بدەستخۆڤە بینن.
ئه‌مير ئه‌ترووشى بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ ئاماده كريه
