مامۆستایه‌كێ زانكۆیێ: ئه‌مریكا نها ب چه‌كێ ئابووری شه‌رێ رۆسیا دكه‌ت
ئه‌ڤرۆ، زنار تۆڤی:
مامۆستایه‌كێ زانكۆیێ و ڤه‌كۆله‌رێ په‌یوه‌ندیێن نێڤده‌وله‌تی دیار دكه‌ت كو ئه‌مریكا نه‌ڤێت ب ره‌نگه‌كێ راسته‌وخوه شه‌رێ رۆسیا بكه‌ت، ئابوورێ ئه‌مریكا گه‌له‌ك بهێزه و ئابوورێ رۆسیا ژی لاوازه، ژ به‌ر هندێ ئه‌مریكا دڤێت ب چه‌كێ ئابووری شه‌رێ رۆسیا بكه‌ت و وی وه‌لاتی لاواز بكه‌ت، ئه‌ڤه ژی ئه‌گه‌رێ بێده‌نگیا ئه‌مریكا بوویه ژ ئێرشا رۆسیا بۆ سه‌ر وه‌لاتێ ئۆكرانیا.
د. سه‌نگه‌ر سه‌ید قادر مامۆستایێ زانكۆیا ئه‌مریكی ل قاهیره و ڤه‌كۆله‌رێ په‌یوه‌ندیێن ناڤده‌وله‌تی بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار كر پشتی ئه‌مریكا، رۆسیا وه‌لاتێ دویێ یێ جیهانی بوویه، ژ روویێ ئالوگۆرا دارایی ڤه ب سیسته‌مێ سویفت دا، ده‌ركرنا رۆسیا ژ وی سیسته‌می ب واته‌یا ژ كارخستنا ئابوورێ رۆسیایه، دێ یا ب زه‌حمه‌ت بیت رۆسیا بشێت ئالوگۆرا بازرگانی ل گه‌ل وه‌لاتێن جیهانی بكه‌ت، د هه‌مان ده‌مدا دابڕینا ئورۆپایه ژ رۆسیا ژ ئالیێ بازرگانی و ئابووری ڤه، هه‌روه‌سا نها ب ره‌نگه‌كێ فه‌رمی رۆسیا ژ سیسته‌مێ بانكی و ئالوگۆرا دارایی یا سویفت هاته ده‌ركرن، كو ئه‌ڤ سیسته‌مه 200 ده‌وله‌تان و پتر ژ 11 هزار سازیێن جیهان پێكڤه گرێدده‌ت و كۆنترۆل ل سه‌ر بزاڤا دارایی و بازرگانی یا جیهانی كریه، كو ئه‌ڤه گرانترین و ب هێزترین گۆرز و سزایه پشتی رۆخانا ئێكه‌تیا سۆڤیه‌تێ ب رۆسیا دكه‌ڤیت، ئه‌ڤ چه‌نده هات پشتی كو رۆسیا هێرش كریه سه‌ر وه‌لاتێ ئۆكرانیا.
ناڤهاتی دیار ژی كر كو د ڤان پێنج سالێن بوری دا ئه‌مریكا ستراتیژیه‌تا خوه گۆهارتیه ژ بكارئینانا هێز و چه‌كێ سه‌ربازی بۆ ب كارئینانا چه‌كێ ئابووری، چونكی ئه‌مریكا دزانیت د ململانا هێز و چه‌كی دا هند كاریگه‌ری ل سه‌ر رۆسیا و چینێ نابیت، كاریگه‌رترین چه‌ك ل هه‌مبه‌ری وان هه‌ر دو وه‌لاتان چه‌كێ ئابووریه، له‌وما ئه‌مریكا رۆسیا راكێشا ناڤ وێ یاریێ یا كو رۆسیا تێدا لاواز، ئه‌و ژی یاریا ململانێ و شه‌رێ ئابووریه، هه‌روه‌سا د بیاڤێ سه‌ربازی دا، یا ب زه‌حمه‌ته ئه‌مریكا بكه‌ڤیته شه‌ری ل گه‌ل رۆسیا، به‌لێ ب ئه‌گه‌رێ لاوازیا ئابوورێ رۆسیا و ب هێزیا ئابوورێ ئه‌مریكا واشنتۆن دشێت ب ساناهی شه‌رێ ئابووری ژ رۆسیا ببه‌ت، ئه‌ڤه ژی ئه‌گه‌رێ بێده‌نگیا ئه‌مریكا بوویه ژ ئێرشا رۆسیا بۆ سه‌ر وه‌لاتێ ئۆكرانیا.
وی مامۆستایێ زانكۆیێ ئه‌و ژی ئاشكرا كر زیانێن ئابووری یێن رۆسیا د هه‌ر دو رۆژێن ده‌ستپێكێ یێن ئێرشا وان بۆ سه‌ر ئۆكرانیا ب تنێ د بۆرسه‌یان دا 200 ملیار دۆلار بووینه، پشكا گاز پرۆم ب رێژا 35% ێ داكه‌فت، ژ بلی داكه‌فتنا بهایێ پشكێن بانكێن رۆسی، ب رێژا 42%، ژ بلی وان ره‌هه‌ندێن ستراتیژی یێن ئابووری، یێن كو دبنه ئه‌گه‌رێ كاره‌ساتان بۆ وه‌لاتێ رۆسیا، هه‌ر چه‌نده چاڤێ پۆتینی ل سامان و داهاتێ ئۆكرانیا یه دا كو زیانێن خوه پێ قه‌ره‌بۆ بكه‌ت، به‌لێ ڤێ پرۆسێ پێدڤی ب ده‌هان سالان هه‌یه بۆ قه‌ره‌بۆكرنێ، هندی شه‌رێ رۆسیا و ئۆكرانیا درێژتر لێ بهێت، دێ گۆرزێن گرانتر به‌ر ب رۆسیا كه‌ڤن، له‌وما پۆتین یێ بزاڤان دكه‌ت ب زووترین ده‌م بگه‌هیته ئارمانجا خوه و حكومه‌تا ئۆكرانیا ژناڤ ببه‌ت، هه‌روه‌سا د ئه‌گه‌رێ كه‌فتنا ئۆكرانیا دا پۆتین وه‌كو وی شێرێ برینداره یێ كو د شه‌ری دا سه‌ركه‌فتی، به‌لێ بڕینه‌كا كوور و كۆژه‌ك ل سه‌ر له‌شێ وی هه‌یه.
