مه‌ترسیا ڤه‌دیتنا رێكه‌فتنا ئه‌تۆمى ل گه‌ل ئیرانێ

مه‌ترسیا ڤه‌دیتنا رێكه‌فتنا ئه‌تۆمى ل گه‌ل ئیرانێ

78

پشتى ده‌رده‌سه‌ریێن دوور و درێژ و سه‌رده‌ریێن د ناڤبه‌ر ئه‌مریكا و ئیرانێ دا ل سالا 2015 ل دۆر باده‌كا ئه‌تۆمى گه‌هشتنه‌ رێكه‌فتنه‌كێ، به‌لێ ئیرانێ چو بده‌ست نه‌كه‌ڤت بۆ بجهئینانا ئارمانجا خوه‌ كو بكاریت ئاژاوێ و به‌رقه‌راریێ ل ده‌ڤه‌رێ په‌یدا بكه‌ت، ئه‌ڤجا ئیستفزازاكرنا وێ یا هه‌رده‌مى بۆ ئیسرائیلێ و گه‌فێن وێ مایتێكرنا وێ یا ب گڕ و گۆر ده‌رباره‌ى كاروبارێن عیراقێ و سووریێ و یه‌مه‌ن و لوبنانێ و هنده‌ك ژ وه‌لاتێن كه‌نداڤى زێده‌بارى بزاڤێن وێ یێن رژد بۆ دابه‌شكرنا مالا كوردى و ئاراندنا ئاریشه‌یان د ناڤبه‌را حزبێن كوردى دا، ئه‌و مژارا بوویه‌ هۆیێ سه‌رگێژیكرنا سه‌رۆكێ ئه‌مریكى یێ نوو دونالد ترامب و داخوازیكرنا خوه‌ڤه‌كێشانێ ژ رێككه‌فتنا ئیرانێ یا ئه‌تۆمى، تایبه‌ت ژى كو تشته‌ك نینه‌ بێى وێ نه‌هێته‌ روودان، ب رامانه‌كا دیتر، پێگیریكرنه‌كا قانوونى نینه‌ بیته‌ رێگر ل به‌رامبه‌رى ڤێ چه‌ندێ، لێ ئه‌ڤ چه‌نده‌ هاته‌ پێش و هاته‌ روودان ئێدى ئیران دێ كارێ خوه‌ ل سه‌ر به‌رهه‌مئینانا چه‌كێ ئه‌تۆمى كه‌ت، ئه‌ڤ ئێكه‌ ژى ب رۆلێ خوه‌ دێ ڤه‌گه‌رینته‌”وه‌لاتێن چاڤدیریا ئاشتیێ دكه‌ن”، ل جیهانێ به‌ر ب خالا (سفڕێ) ڤه‌ و گه‌فلێكرنا ده‌ڤه‌رێ. پێگیریكرنا ئیرانێ ب رێككه‌فتنا ئه‌تۆمى ب كێمترین راده‌ دێ جۆره‌كێ پیشتراستكرن و ئارامیێ ده‌ته‌ جڤاكێ نێڤده‌ولى ب تایبه‌ت ژى ئه‌و ده‌وله‌تێن په‌یوه‌ندیدار، یا گرنگ ئه‌وه‌ كو ئیران ده‌ستێ خوه‌ نه‌دانته‌ سه‌ر چه‌كێ ئه‌تۆمى. ترامپى وه‌سا خۆیاكر كو رێككه‌فتنا ئه‌تۆمى ل گه‌ل ئیرانێ كاره‌ساته‌ و ئه‌ڤ ئێكه‌ دێ گرنگترین ئه‌وله‌ویاتێن وى بیت پشتى سه‌رۆكاتیا ئه‌مریكا وه‌ردگریت، ل ڤێره‌ ژى پرسه‌ك دهێته‌ پێش: باشه‌ ئه‌و ده‌وله‌تێن دیتر یێن پشكدارى ڤێ رێككه‌فتنێ بووین دێ هه‌لۆیستێ وان چ بیت؟ نه‌مازه‌ كو هاتبوو به‌ستن ب بریاره‌كا جڤاتا ئاسایشێ ده‌ركه‌فتبوو؟. به‌لێ ئاراندنا دوباره‌ سه‌حكرنا بابه‌تێ به‌لانسا ئه‌مریكى ل گه‌ل ئیرانێ ل دۆر باده‌كا ئه‌تۆمى ژ لایێ ئیسرائیلێ ڤه‌ و ل ئه‌ڤى ده‌مى، هنده‌ك ره‌هه‌ندێن دى هه‌نه‌ گه‌له‌ك د نێگه‌تیڤ ل سه‌ر ده‌ڤه‌رێ ره‌نگڤه‌دده‌ن و دێ نه‌به‌رقه‌رارى و نه‌سه‌قامگیریا وێ خورتتر لێكه‌ت، نه‌خاسمه‌ ده‌ڤه‌ر هێشتا ژ داعشێ قورتال نه‌بوویه‌. ئه‌ڤه‌ ژى ئاماژێ دده‌ت كو ژ ئه‌نجامان بێبه‌هر نه‌بیت. ئه‌ڤه‌ ژ لایه‌كى ڤه‌ و ژلایه‌كێ دیڤه‌، ئه‌م پێشده‌م دزانین و هه‌ر وه‌كو من به‌رى ده‌مى ژى د گۆتاره‌كا خوه‌ دا پێشبینى كربوو ل ژێر مانشێتێ (داعش بۆ به‌رژه‌وه‌ندیا ئیرانێ كاردكه‌ت) هه‌بوونا داعشێ و نه‌به‌رقه‌راریا ده‌ڤه‌رێ دكه‌ڤیته‌ د به‌رژه‌وه‌ندیا ئیرانێ و ئه‌جینده‌یێن وێ دا. ب راستى هه‌ر دو لایه‌ن یێن ئیسرائیلى و یێ ئیرانى هه‌ردویان دڤێن هێز و قه‌باره‌ و هه‌لۆیستێن هه‌ڤدو بزانن ب وى ئێكێ كو هه‌ردو لایه‌ن بگه‌هنه‌ ئه‌نجامه‌كى كو ئه‌ڤى په‌رژانى بژاله‌ بكه‌ن ئه‌و ژى كو دوور بكه‌ڤن ژ ده‌ڤه‌ره‌كا شه‌ر و شه‌ماته‌ سۆته‌مه‌نى ژى هه‌ر خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێ، ژیوار ژى ئاماژێ دده‌ته‌ ڤێ ئێكێ، ئه‌ڤه‌ ژى مژاره‌ك و چاره‌سه‌ریه‌كا خرابناكه‌ ل هه‌مبه‌رى مرۆڤاتیێ و سروشتى، ئه‌ڤجا گه‌له‌كا فه‌ره‌ كو ده‌وله‌تێن ده‌ڤه‌رێ بزانن و هه‌ست بكه‌ن و كار بكه‌ن كو راده‌یه‌كى بۆ به‌رده‌وامبوونا وى بدانن ئه‌و ژى رێیا دانانا فشارێ ل سه‌ر هێزێن هه‌رێماتیك بۆ ڤه‌دیتنا چاره‌سه‌ریێن ئه‌كتیڤ یێ ب ئاشتیانه‌ كو ده‌ڤه‌رێ قورتال بكه‌نژ مه‌ترسیێ و دوور نینه‌ مه‌زنتر بیت ژ مژارا داعشێ.

و: ئه‌ڤرۆ

کۆمێنتا تە