مۆختارێن دھۆکێ گهفان ل حوكمهتێ دكهن
ئهڤرۆ:
ل گۆرەی نڤیسارەکا وەزارەتا ناڤخۆ یا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ کو ئاراستەی ھەموو وەزارەتان کریە، بریار دا ئێدی کار ب پشتگیریا موختاران نەھێتە کرن و ب تنێ کار ب کارتا زانیاریان بیت، ئەڤە بریارە ژ لایەکی ڤە رەنگە کاروبارێن وەلاتیان ب ساناھیتر لێ بکەت، بەلێ دێ زیانەکا مەزن ل موختارێن دەڤەرێ دەت و ئێک ژ وان موختاران دبێژیت: مووچێ من ب تنێ ١٢٠ ھزار دینارن و ھەکە حوکمەت ڤێ بریارێ بجھبینیت، ئەم ھەموو دێ دەستا ژ کارێ خوە کێشین و چینە مالێن خوە.
ب گۆرەی وێ نڤیسکارا وەزارەتا ناڤخوە کو ئیمزا کەریم شنگالی وەزیرێ ناڤخوە ل سەرە و ئاراستەی ھەموو وەزارەتان کریە، تێدا دیارکرەیە کو بۆ رێکخستنا کاروبارێن پشتگیریا ئاکنجیبوونا وەلاتیان و ب رێڤەبرنا مامەلان ژ نوکە و پاش کاری ب پشتگیریا موختاران نەکەن، چونکو بەری نوکە وەزارەتا ناڤخوە یا ھەرێما کوردستانێ کارتا زانیاریان بۆ وەلاتیان دروست کسەیە و ھەر سەرۆک خێزانەکی کارتەک یا بۆ ھاتیە چێکرن ب مەرەما ھندێ ئێدی کار ب تنێ ب کارتا زانیاریان بھێتە کرن.
بەنگین ئەحمەد محەمەد، موختارێ تاخێ سەرھلدان بۆ ئەڤرۆ دیار کر، ئەڤ بریارا ژ وەزارەتا ناڤخوە دەرکەفتی ھەتا نوکە نەگەھشتیە موختاران و ئەو ھەر وەکو بەرێ یێ کارێ خوە دکەن و پشتگیریا ددەنە وەلاتیان، بەلێ پشتی دەرکەفتنا کارتا زانیاریان ھەتا رادەیەکی کارێ وان یێ کێمتر لێ ھاتی و گەلەک مامەلە ھەنە ب کارتا زانیاریان ب رێڤە دچن و پێدڤی ب پشتگیریا موختاران ناکەت.
موختارێ تاخێ سەرھلدان ئاشکرا کر کو ئەڤ بریارە ھەکە بھێتە بجھئینان دێ زیانەکا مەزن گەھیتە موختاران، چونکو پتریا موختاران نھا د بێ مووچەنە و ھندەک ژی ل سەر مووچەکێ کێم دژین و گۆت: مووچێ من ھەیڤانە ب تنێ ١٢٠ ھزار دینارن و ھەکە پشتگیری نەمینن دێ زیان گەھیتە مە ژ لایێ مادی ڤە بەنگین نە ڤەشارت کو ھەکە ھات و ئەڤ بریارە ھاتە بجھئینان، دوور نینە پتریا موختارێن دھۆکێ دەست ژ کارێ خوە بکێشن و گۆت: نھا ل ناڤ سەنتەرێ پارێزگەھا دھۆکێ دا نێزیکی ٥٥ موختار ھەنە و پتریا وان ل سەر وێ پشتگیریا موختاریێ دراڤەکی ب دەستخوەڤە دئینن.
سەید عەبدوللا حسێن، موختارێ تاخێ بەروشکێ بۆ ئەڤرۆ دووپاتکر کو ھەتا نوکە ئەڤ بریارە نەگەھشتیە وان و ھەکە ئەو بریارە بھێتە بجھئینان بێگومان دێ کارتێکرن ل سەر وان ھەبیت و گۆت: ھەکە پشتگیری نەمان، ھەما ئەم ژی دێ چین ل مالا خوە روونین و نەشێین چو کاران بکەین.
سەید ئاماژە دا وێ چەندێ کو ئەڤە چەندین جاران حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ سۆز دا وان کو مووچەکی بۆ وان تەرخان بکەن دا بشێن کارێ خوە پێ بکەن، بەلێ ھەتا نوکە چو دیار نینە، سەرەرای ھندێ چەندین جاران ژی وان ئەڤ داخوازیە ژ حوکمەتێ کریە و گۆت: نھا پشتگیریا موختاران ب تنێ بۆ مامەلێن ژنئینانێ یان سکالایەکا دادگەھێ دھێتە بکارئینان.
ل دووڤ وان پێزانینێن رۆژناما ئەڤرۆ ب دەستخۆڤە ئیناین، وەزارەتا نافخۆ یا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ بۆ رێکخستنا کارێ موختاریێ رێنمایێن تایبەت دەرکرینە و د خالا دوێ یا وان رێنمایان دا کو ل ٢١/٤/٢٠١٣ دەرچووینە ھاتیە، بۆ ھەر تاخەکی ل سنوورێ باژێری و ھەر گوندەکی ئێک کەس دێ بیتە موختار و ھەلبژارتنا وان ژی دێ ب رێیکا (CV) بیت و دێ داخوازا خۆ ژی پێشکێشی پارێزگەھێ یان ناوچەکا ب سەرڤە کەت و پاشی دێ ب بریارا لژنەکێ ھێتە ھەلبژارتن و ب بریارا پارێزگاری یان ژی وەزارەتێ ھێتە سەر کارێ خوە و دامەزراندن، بەلێ ھەتا نوکە ئەڤ بریارە نەھاتیە بجھئینان و چو پێنگاڤ ژی بۆ نەھاتینە ھاڤێتن.
موختارێ تاخی بەروشکێ ئەو یەک ژی نە ڤەشارت کو گەلەک جاران خەلکێ تاخی گازندێن خوە دگەھیننە وان و دەمێ ئەو سەرەدانا لایەنێ پەیوەندیدار دکەت بۆ چارەکرنا ئاریشا خزمەتکاری، چو گرنگی ب داخوازیێن وان ناھێتە دان و ب تنێ دبێژنە وان بلا دێ چێ کەین و ئاخفتنا وان ب چو ناچیت و گۆت: موختار دەمێ دچنە رێڤەبەریێن میری چو گرنگی ب ئاخفتنا وان ناھێتە کرن و ھەر وەکو وەلاتیەکێ نورمال دچیت و ب تنێ دیکور ماینە.
ئێک ژ ئاریشێن کارکرنا موختاران، نەبوونا جھەکێ تایبەتە لێ کاربکەن و ھەر ژ بەر نەبوونا چ جھێن تایبەت ب روونشتن و کارکرنێ ڤە، ھندەک موختارێن دھۆکێ ل چایخانا ل ناڤ بازاری د روونن و وەلاتی ب تەکسیان لێ دگەرن و نزانن ل کیڤەنە. موختار دبێژن كو ھەر جھێ ئەو لێ بن و خۆ نیڤ شەڤبیت وان رێ دایە وەلاتیان بچنە دەڤ وان.
موختار سلمان سعید عومەر موختارێ تاخێ گەلی بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت، مە چو ئاستەنگ دگەل خەلکی نینن و ھەردەم د خزمەتا خەلکی داینە و ئاریشا مە بڤێت و نەڤێت ئەم چارەسەردکەین، بۆ حکوومەتێ ژی ھەر ئاریشەکا بکەڤیتە بەر سینگێ مە ئەم ب رێیێن چارەسەریێ رابین.
ل دووڤ پێزانینێن رۆژناما ئەڤرۆ ب دەستخۆڤە ئیناین نھا دۆرێن شەش ھزار موختاران ل ھەرێما کوردستانێ ھەنە و ب تنێ ١٣٠٠ موختار مووچێ موختاریێ ژ حوکمەتا ھەرێمێ وەردگرن و د رێنمایێن نوو دا ھندەک ئمتیازات ژی داینە موختاران، بۆ نموونە دڤێت ھەیڤانە دەرمالەیەکا تایبەت بۆ موختاران بھێتە خەرجکرن کو ژ ٥٠٠ ھزار دیناران کێمتر نەبیت و ئەڤ رێنمایێن نوو ژ حەفت مادەیێن سەرەکی پێک دھێت و ژ لایێ وەزیرێ نافخۆ یێ حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ ڤە ھاتیە ئیمزاکرن.
موختاران ئەو گازندە ژی ھەبوو کو وەکو رۆل پایا وان یا بەرزە لێ ژبلی گەھاندنا ئاریشێن تاخێ وان و دانا پسۆلان بۆ وەلاتیان وان چو رۆلێ دی نینە. گلەیی ژی کرن کو پتریا موختاران دەما دچنە رێڤەبەریێن میری گەلەک رێز لێ ناھێتە گرتن و ھاریکاریا وان ناھێتە کرن، د سەر وێ چەندێ را کو پتریا دەمان ئەو ب کارێ وەلاتیان رادبن.