مەسرور بارزانی ل ئاكرێ: پێشكەفتن ل كوردستانێ یا بەردەوامە
دوهی سێشەمبی 11/6/2024، مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، بەرێ بنیاتێ پڕۆژەیێ هەڤچەرخ یێ عەلوا ئاكرێ دانا و د رێورەسمێ دانانا بەرێ بنیاتی پەیڤەك پێشكێشكر و ئەڤە دەقێ وێیە:
جهێ دلخوەشیێیە كو دبینین هەر رۆژ ل جهەكێ كوردستانێ، بەرێ بنیاتی بۆ پڕۆژەیەكی دهێتە دانان یان پڕۆژەیەك دهێتە بجهئینان و پێشكەفتن ل كوردستانێ یا بەردەوامە.
خوەشحالم جارەكادی دهیچمە دەڤەرا ئاكرێ و بەردەڕەش و ل قەزا ئاكرێ مە بۆ دانانا بەرێ بنیاتی بۆ پڕۆژەیەكێ گرنگ كو پڕۆژەیێ بازارێ هەڤجەرخ یێ فێقی و عەلوێیە.
ئاكرێ ئێك ژ كەڤنترین باژێرێن كوردستانێیە و ئێك ژ كەڤنترین قەزایێن كوردستانێ و ئیراقێیە، دیرۆكەكا گەلەك كەڤن یا هەی. ژ روویێ جوگرافی و ئابۆری ڤە، دەڤەرەكا گەلەك گرنگ و زەنگینە، ب تایبەتی ژی د بوارێ چاندنێدا. ژ روویێ گەتوگوزاری ژی دەڤەرەكا گرنگە و چەندین جهێن گەشتیاری یێن لێ هەین. پلانا حوكمەتا مە ئەوە كو د ئەڤان هەردو بواراندا ئەڤێ دەڤەرێ زۆرتر پێشبێخین و دەلیڤەیێن كاری پەیدا بكەین.
بەری كو بهێمە ڤێرێ، من سەرەدانا هندەك جوتیاران كر ل زەڤیێن چاندنا پتاتان و ل گەل هەژمارەكا ئەوان جوتیاران ئاخڤتم و من گوهلێگرت، جهێ دلخوەشیێیە كو دبینین بەرهەمێ پتاتێ ل كوردستانێ رۆژ ب رۆژ زێدەتر دبیت و نوكە گەلەك زێدەتر ژ پێدڤییا ناڤخوەیی، پتات ل كوردستانێ دهێتە بەرهەمئینان و شێوەیێ چاندنێ ژی بەر ب شێوەیەكێ زانستی و پێشكەفتی دچیت. ئەڤ بەرهەمە نە تنێ بۆ كوردستانێ، بەلكو دشیاندایە پێدڤییا هەموو ئیراقێ ژی دابین بكەت و پێنگاڤێن پێدڤی ژی یێن هاتینە هاڤێتن بۆ هنارتنا بەرهەمێ پتاتا خۆمالییا كوردستانێ بۆ دەرڤەی وەلاتی، دیارە خواستەكا مەزن ژی یا ل سەر هەی.
د چارچۆڤەیێ بەرنامەیێ هەمەجۆركرنا داهاتێن كوردستانێ ژ ئالیێ ئەڤێ حوكمەتێ ڤە، مە گەلەك گرنگی ب بابەتێ چاندنێ ل كوردستانێ دایە و مە شۆڕەشەك ل چاكسازییا چاندنێ ل كوردستانێ یا دەستپێكری. بەلێ ئەڤە دەستپێكە، هێشتا گەلەك پێنگاڤ یێن ماین بۆ ئەوێ چەندێ ئەم بشێین كەرتێ چاندنێ ل كوردستانێ بگەهینینە ئاستەكێ ستانداردێ جیهانێ كو نەكو هەر تنێ مفا بۆ خەلكێ ئەڤێ دەڤەرێ و جوتیاران هەبیت، بەلكو ببیتە سەلكا خۆراكی بۆ هەموو ئیراقێ و بۆ دەڤەرێ ژی. ئەڤە ژی دیسان دێ رێخوەشكەر بیت بۆ ئەوێ چەندێ ل كەرتێ پیشەسازی و دروستكرنا كارگەهان ژی پێنگاڤێن دی بهێنە هاڤێتن و دەلیڤەیێن كاری د ئەڤان بواراندا ژی زێدەتر بهێنە پەیداكرن.
دەمێ من ل گەل ئەڤان جوتیارن گەنگەشە دكر، هندەك گازندە هەبوون، ئێك ژ ئەوان گازندەیان ئەو بوو كو بەرهەمێ پتاتێ ژ دەرڤە و ژ هندەك سنۆران دهێتە هەرێما كوردستانێ كو دبیت كاریگەرییەكا نەرێنی ل سەر بەرهەمێ ناڤخوەیێ جوتیاران هەبیت. ئەم وەكو حوكمەت دێ دووڤچوونێ ل سەر ئەڤی بابەتی كەین. وەزیرا چاندنێ یا ل ڤێرێ و ل گەل وەزارەتا دارایی ژی دێ دووڤچوونێ كەین بۆ ئەوێ چەندێ ب مەبەستا پشتەڤانییا جوتیاران، ئەو بەرهەمێن كو ل ناڤ هەرێما كوردستانێ دهێنە بەرهەمئینان، رێكێ نەدەین ژ دەرڤە بهێن، بۆ ئەوێ چەندێ پشتەڤانییا جوتیاران یا بەردەوام بیت. هەكە مە دیت ژی كو ب شێوەیەكێ نە قانوونی ئەم كارە دهێتە كرن، پێرابوونێن پێدڤی دێ ل بەرامبەر هێنە وەرگرتن. ژ ئالییەكێ دی داخوازییا وان جوتیاران ئەوبوو كو بابەتێ ئاڤێ و بەنداڤان بهێتە چارەسەركرن. هەر د بەرنامەیێ حوكمەتێ دایە كو ئەم چەندین بنداڤێن دی ژی دروست بكەین، ئێك ژوان بەنداڤا (ئیسماڤا باكرمان) كو دێ مفایەكێ مەزن گەهینیتە دەشتا ناڤكۆرێ و جوتیارێن دەشتا ناڤكۆرێ و بەرهەمێ ئەوان زەڤیێن گەلەك ب خێر و بەركەت ژی دێ گەلەك زێدەتر لێكەت.
هەر د بەرنامەیێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و د چارچۆڤەیێ گرنگیدان ب هەموو دەڤەرێن كوردستانێ، مە گرنگییەكا مەزن ژی ب سنۆرێ ئاكرێ دایە، چەندین پڕۆژە د بوارێن رێك و پرا و ئاڤێ و كارەبێ و ئاڤاكرنا قوتابخانەیان و دروستكرنا زانكۆیێ ل ئاكرێ یێن هاتینە ئەنجامدان.
وەلاتیێن خوەشتڤی پێدڤی ب خزمەتكرنەكا زێدەترە، ب پشتڕاستی ڤە ل پاشەڕۆژێ گەلەك پڕۆژەیێن دی بۆ وان دێ هێنە بجهئینان.
ئارمانجا سەرەكییا مە هەمەجۆركرنا ئابۆری و ژێدەرێن داهاتی و دروستكرنا ژێرخانەیەكا ب هێزە د چارچۆڤەیێ گرنگیدان و پێشئێخستنا كەرتێ چاندنێ، ئەڤە ژی ئێك بوو ژ وان كارێن كو مە هەتا نوكە ئەنجامداین. بۆ ڤێ مەبەستێ ب هاریكاری ل گەل كەرتێ تایبەت، كە دەست ب ئەنجامدانا چەندین پڕۆژەیێن گرنگ كریە ژ وان دروستكرنا چەند دەڤەرێن پیشەسازییا خوارنێ و ب بازاركرنا گەنمێ هەرێما كوردستانێ و هنارتنا بەرهەمێ جوتیارێن مە بۆ بازارێن دەرڤە. مە چەندین بەنداڤێن جۆراوجۆر ل دەڤەرێ جودا دروستكرینە كو دێ بنە پشتەڤان بۆ بەرهەمێ خۆمالی و جوتیاران، هەروەكو من باسكری. هەروەسا د بەرنامەیێ مەدایە و مە ل گەل حوكمەتا فیدرالی ژی دانوستاندن كریە ل سەر دەستپێكرن ب دروستكرنا بەنداڤا ئیسماڤا.
دەڤەرا ئاكرێ ب چەندین بەرهەمێن چاندنێ یا ناڤدارە، وەكو برنج و پتات و تەحین و سماق، مە هندەك ژ وان ل ڤێرێ دیتن. بێگومان دێ هاریكارییا وان كەین كو ئەڤ بەرهەمە بهێتە هنارتن بۆ دەرڤە، هەرچەندە ئەز یێ ئاگەهدارم كو هنارتنا هندەك ژ ئەوان بەرهەمان یا دەستپێكری و بۆ دەرڤە دهێنە هنارتن، بەلێ دێ بزاڤێن خوە كەین بۆ ئەوێ چەندێ بازارێن زێدەتر بۆ بەرهەمێ ناڤخوەیی و بۆ هەموو جوتیارێن كوردستانێ ببینین.
دەستخوەشیێ ل كۆمپانییا جێبەجێكار دكەم بۆ ئەڤێ پڕۆژەیێ گرنگ و پێدڤییە ل سەر ئاستێ ستانداردێ نێڤدەولەتی بیت، هەروەسا ئەز د وێ باوەریێ دامە كو دێ پشتەڤانییەكا زێدەتر بۆ جوتیاران پەیدا كەت، ڤەكرنا ئەڤێ بازاری، دێ بیتە پالپشتییەك بۆ پێشئێخستنا كەرتێ چاندنێ ل سەر ئاستێ كوردستانێ.
