نەخشێ سیاسی یێ ئورۆپا ژ بەر پەنابەران دھێتە گوھۆڕین
ئەڤرۆ نیوز:
د ھەلبژارتنێن ل وەلاتێن ئورۆپا دا پارتێن راست و یێن نەتەوەپەرست دەنگێن خوە بلند دکەن و شارەزا و زانایێن سیاسەتێ بلندبوونا دەنگێن نەتەوەپەرستان ب زێدەبوونا ھژمارا پەنابەران ڤە گرێ ددەن. د ھەلبژارتێن پەرلەمانێ فیدرال و جڤاتا سیناتۆران یێ سویسرا دا دو پارتێن راست کو د ناڤ وان دا ھژمارەک زێدە نەتەوەپەرست ژی ھەنە سەرکەڤتنێن مەزن تۆمار کرن و کچەکا کورد ژی ژ لیستا پارتا کەسک چوو د پەرلەمانی دا.
ل وەلاتێ سویسرا ھەلبژارتنێن پەرلەمانێ فیدرال و یێن جڤاتا سیناتۆران ھاتنە ئەنجامدان و پارتا گەل (SVP) و پارتا دیمۆکراتا ئازاد (FDP) کو ھەردو پارتی ژی د ھەوا ھەلبژارتنان دا ل دژی ھاتنا پەنابەران بۆ وەلاتێن خوە بوون، دەنگێ خوە زێدە کرن و (SVP) ٣٣% دەنگان وەرگرتوو بوو پارتا یەکەم و (FDP) ژی ٢٢% یێ دەنگان بۆ خوە گەرەنتی کربوو پارتا دویەم و ھەردو پارت ژی وەک پارتێن راست و یێن رادیکال دھێنە نیاسین.
دیسان ل دووڤ ھەلبژارتنێن سویسرا سیپەل ئاسلان کچا کورد یا ب ئەسلێ خوە ژ باکورێ کوردستانێ ل باژێرێ باسیل دەنگێن گەلەک مەزن بۆ خوە کۆمکرن و ژ لیستا پارتا کەسکان بو ئەنداما پەرلەمانێ سویسرا و بەربژێرێ دویێ یێ کورد مستەفا ئاتجی ژی کو ھەر ل باژێرێ باسیلێ بەربژێرێ پارتا سۆسیالیست بوو ھەر چەندە گەلەک دەنگێن وەرگرتن ژی ژ بەر کو د رێزێن داویێ دا بوو ب رێژەکا گەلەک کێم یا دەنگان نەشیا ببیتە ئەندامێ پەرلەمانی، د ھەلبژارتنان دا دۆستێ گەلێ کورد یێ سویسری جارلۆ سومرەگا ژی ژ پارتا سۆسیالیست ل باژێرێ جنێڤێ چوو د پەرلەمانی دا.
د دەربارێ ھەلبژارتنان دا شارەزا و زانایێن سیاسی ل ئورۆپا وەسا دبینن کو وەلاتیێن ئورۆپا د ناڤا دەە سالێن بۆری دا بەرێن خوە دانە پارت و تەڤگەرێن راست و یێن رادیکال و پارتێن نەتەوەپەرست و سەدەمێ وێ یەکێ ژی رۆژ ب رۆژێ ب زێدەبوونا بێکاریێ و ب زێدەبوونا ھژمارا پەنابەران ڤە گرێ ددەن و داخواز ژ ئورۆپا دکەن کو سیاسەتەکا رۆن و زەلال د دەربارێ وەرگرتنا پەنابەران دا برێڤە ببەن و ئاگاھیێن راست و دروست د ڤێ دەربارێ دا بدەنە وەلاتیان ھەکە وەسا نەبیت رەنگە ھێرشێن ل سەر بیانیان ب تایبەت پەنابەران زێدە ببیت.
تیلەڤیزیۆنا (RTL) یا ئەلمانیا بەرنامەکێ تایبەت ل سەر رەوشا پەنابەران دروست کر و د بەرنامێ دا پرانیا پشکداربوویان کو ژ ئەلمانیا، فرەنسا، ھۆلەندا، سوید و سویسرا بوون نەرازیبوونا خوە ل ھەمبەر ھاتنا پەنابەران بۆ وەلاتێن خوە دیار کرن و ئاشکرا ژی کرن ژ بەر زێدەبوونا ھژمارا پەنابەران ئاستێ خزمەتگوزاریان کێم بووینە و داھاتێ وەلاتیان ب رەنگەکی بەرچاڤ د نزمبوونێ دایە و بۆ ڤێ چەندێ داخوازێ ژ ھەموو ئورۆپا دکەن کو سنۆرەکی بۆ ھاتنا پەنابەران دانین.
ل سویسرا ئەڤە ٥٠ سالن یەک پارتی ب تنێ نەشێت حوکمەتێ دروست بکەت و حوکمەتێن ھەڤپەیمانیێ دھێنە ئاڤاکرن و جارا یەکێیە دو پارتێن راست و یێن رادیکال و نەتەوی دەنگێن خوە ب رێژەکا مەزن بلند دکەن و د رەوشا نھا دا ھەردو پارتێن راست دشێن حوکمەتا ھەڤپەیمانیێ پێک بینن. د ھەلبژارتنێن پەرلەمانێ فیدرال و جڤاتا سیناتۆران دا پارتا سۆسیالیست و پارتا کەسکان کو دو پارتێن چەپن دەنگێن خوە کێم کرینە. ھەروەسا د ھەلبژارتنێن ڤێجارێ دا ب تنێ ٤٩% وەلاتیان چووینە سەر سندۆقێن دەنگدانێ و پرانیا دەنگدەران ژی ب سیستەمێ ئەلێکترۆنی ل مال و جھێن کارێن خوە پشکداری د ھەلبژارتنان دا کرینە.