چاڤدێره‌كێ سیاسی: دیمۆگرافیا باژێرێ عه‌فرینێ ب ته‌مامی هاتیه گوهۆڕین
ئه‌ڤرۆ، هۆشه‌نگ تاجر:
چاڤدێره‌كێ سیاسی یێ باژێرێ عه‌فرینێ یێ رۆژئاڤایێ كوردستانێ راگه‌هاند كو چار سال ل سه‌ر داگیركرنا عه‌فرینێ ژ ئالیێ توركیا و گرۆپێن سه‌ر ب وێ ڤه ده‌رباز بوون و نها دیمۆگرافیا باژێرێ عه‌فرینێ ب ته‌مامی هاتیه گوهۆڕین و نها ب تنێ ٢٣% ژ ئاكنجیێن عه‌فرینێ كوردن.
زه‌كه‌ریا عه‌فرینی چاڤدێرێ سیاسی بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار كر كو مخابن نها دیمۆگرافیا باژێرێ عه‌فرینێ ب ته‌مامی هاتیه گوهۆڕین و رێژا كوردان ل وی باژێری گه‌له‌ك كێم بوویه، چونكو توركیا به‌رده‌وام توركمان و عه‌ره‌بان ل عه‌فرینێ بجه دكه‌ت و هه‌تا نها ژی بجهكرنا عه‌ره‌بان و توركمانان ل عه‌فرینێ به‌رده‌وامه و گۆت: (ل گۆر زانیاریێن ل به‌ر ده‌ستێ مه هه‌تا نها پتر ژ ٦٥٠ هزار توركمان و عه‌ره‌ب ژ ئالیێ توركیا و گرۆپێن چه‌كدار ل عه‌فرینێ هاتینه بجهكرن و ناڤێ پرانیا تاخێن باژێری ژی هاتینه گوهۆڕین، زۆرداریا ل سه‌ر وه‌لاتیێن كورد ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ به‌رده‌وامه و رۆژانه مالباتێن كورد ژ ترسا گرۆپێن چه‌كدار ژ عه‌فرینێ دره‌ڤن و ئه‌و یه‌ك ژی مه‌ترسیه‌كا خوه یا مه‌زن بۆ پاشه‌رۆژا عه‌فرینێ هه‌یه).
ناڤهاتی ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو به‌ری نها رێكخستنا مافێن مرۆڤی یا سه‌ر ب نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتی راپۆرته‌ك ل دۆر بنپێكرنا مافێن مرۆڤی ل عه‌فرینێ راده‌ستی نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتی كربوو و داخواز ژ توركیا و گرۆپێن چه‌كدار ژی هاتبوو كرن كو ژ عه‌فرینێ ده‌ركه‌ڤن، لێ مخابن هه‌تا نها ئه‌و یه‌ك نه‌هاتیه كرن، چونكو توركیا گه‌له‌ك به‌رژه‌وه‌ندیێن هه‌ڤپشك ل گه‌ل وه‌لاتێن ئۆرۆپا هه‌نه و ژ به‌ر وان به‌رژه‌وه‌ندیان ژی هه‌تا نها چو وه‌لاته‌كێ ئۆرۆپی یان ژی ئه‌مریكا ب ره‌نگه‌كێ جدی به‌حسێ عه‌فرینێ نه‌كرینه و داخواز ژ توركیا ژی نه‌هاتیه كرن كو هێزێن خوه ژ عه‌فرینێ ڤه‌كێشیت و گۆت: (گرۆپێن چه‌كدار رۆژانه وه‌لاتیێن كورد ل عه‌فرینێ دره‌ڤینن و ئه‌شكه‌نجه دده‌ن، سالا بۆری گه‌له‌ك وه‌لاتیێن كورد ب ده‌ستێ گرۆپێن چه‌كدار ل عه‌فرینێ هاتنه كوشتن و هه‌روه‌سا مالێن كوردان هاتینه تالانكرن، دیاره توركیا دڤێت ئێدی وه‌سا بكه‌ت كو كه‌س نه‌بێژیت رۆژه‌كێ عه‌فرینێ باژێرێ كوردان بوویه، چونكو نها رێژا وه‌لاتیێن كورد یێن ئاكنجیێن عه‌فرینێ گه‌هشتیه ٢٣% ئه‌و یه‌ك د ده‌مه‌كێ دایه كو به‌ری عه‌فرین ژ ئالیێ توركیا ڤه بهێته داگیركرن پتر ژ ٩٠% ئاكنجیێن باژێرێ عه‌فرینێ كورد بوون، ئه‌و یه‌ك ژی باش نیشا دده‌ت كا ئارمانجا توركیا ژ داگیركرنا عه‌فرینێ چ بوویه و بۆچی توركیا به‌رده‌وام بزاڤا هندێ دكه‌ت كو ئاخا رۆژئاڤایێ كوردستانێ داگیر بكه‌ت).
چاڤدێرێ سیاسی د دووماهیا ئاخڤتنا خوه دا ئه‌و یه‌ك ژی نه‌ڤه‌شارت كو دڤێت هه‌ر دو جڤاتێن كوردی یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ هه‌موو ئاریشێن د ناڤبه‌را خوه دا چاره‌سه‌ر بكه‌ن، چونكو مه‌ترسیێن گه‌له‌ك مه‌زن ل سه‌ر پاشه‌رۆژا رۆژئاڤایێ كوردستانێ هه‌نه، توركیا ل ده‌لیڤه‌كێ دگه‌ریت دا جاره‌كا دی ئێرشی رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكه‌ت، كه‌س ناهێت ب جهێ مه شه‌ری بۆ ئاخا مه ناكه‌ت، دڤێت ئه‌م وه‌كو كورد ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ خوه بۆ هه‌ر ئه‌گه‌ره‌كێ و مه‌ترسیه‌كێ به‌رهه‌ڤ بكه‌ین، ژ به‌ر هندێ ژی ئه‌ڤرۆكه گه‌له‌ك گرنگه كورد د ناڤا خوه دا ئێكگرتی بن و گۆت: (به‌ری نها گه‌له‌ك جاران هه‌ر دو جڤاتێن كوردی كۆمبوون لێ مخابن نه‌شیان ئاریشێن هه‌ی د ناڤبه‌را خوه دا چاره‌سه‌ر بكه‌ن، ئه‌ڤرۆكه هه‌موو وه‌لاتیێن كورد یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ داخواز ژ هه‌ر دو جڤاتێن كوردی دكه‌ن كو ئاریشێن هه‌ی د ناڤبه‌را خوه دا چاره‌سه‌ر بكه‌ن، ده‌مێ كورد ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ ئێكگرتی بن دێ شێن ئاخا خوه بپارێزن و وی ده‌می دێ جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی ژی پشته‌ڤانیێ ل كوردان و داخوازیێن وان یێن ره‌وا كه‌ت).
