چاڤدێرەکێ سیاسی:خیانه‌تا 16 ئوكتۆبه‌رێ ئه‌و وێره‌كى بۆ توركیا چێكر،كو پێنگاڤا ژناڤبرنا كوردان...

چاڤدێرەکێ سیاسی:خیانه‌تا 16 ئوكتۆبه‌رێ ئه‌و وێره‌كى بۆ توركیا چێكر،كو پێنگاڤا ژناڤبرنا كوردان ل هه‌ردو پارچێن رۆژئاڤا و باشور بهاڤێژیت

ئه‌ڤرۆ نیوز ، زنار تۆڤى:

حه‌سه‌ن ئه‌حمه‌د مسته‌فا چاڤدێره‌كێ سیاسى و ماسته‌ر د سیاسه‌ت و په‌یوه‌ندیێن نێڤده‌وله‌تى دا هه‌یه‌،د دیداره‌كێدا بۆ ئه‌ڤرۆ نیوز دبێژیت:هه‌ر سێ وه‌لاتێن توركیا و ئیرانێ و عێراقێ ل دژى هه‌رێما كوردستانێ پیلانه‌ك هه‌بوو،وێ پیلانێ ژى د ئێك تشت دا ل گه‌ل سیاسه‌تا نێڤده‌وله‌تى دا ئێك دگرت،كو ئه‌و ژى ئه‌و بوو د سیاسه‌تا نێڤده‌وله‌تى دا و ب تایبه‌تى یا ئه‌مریكا و رووسیا دا ئه‌وه‌،كو چو كیان بۆ كوردان نه‌هێنه‌ چێكرن،له‌ورا یا پێدڤى ل سه‌ر كوردان ئه‌و بوو،كو وه‌كو به‌رهنگارى خوه‌ فه‌رز بكه‌ن،هه‌ر چه‌نده‌ ل سه‌ر ده‌مێ ریفراندۆمێ دا ئه‌و ده‌لیڤه‌ بۆ كوردان چێبوو،لێ ژ ئه‌گه‌رێ خیانه‌تا مێژوویى یا جه‌رگبر ل 16 ئوكتۆبه‌رێ،هه‌تا راده‌یه‌كێ ئه‌و كارته‌ ژ ده‌ستێ كوردان ده‌ركه‌فت،له‌ورا نه‌بوونا سیاسه‌ته‌كێ ژ لایێ وه‌لاتێن زلهێز ڤه‌،كو د به‌رنامێ وان دایه‌ ده‌ستكاریێ د ڤێ ده‌ڤه‌رێ دا بكه‌ن،ئه‌و به‌رهه‌ڤیێن وه‌لاتێن ده‌وروبه‌ر هه‌نه‌ بۆ لێدانا كیانێ كوردى،ل گه‌ل خیانه‌تا 16 ئوكتۆبه‌رێ ئه‌و وێره‌كى بۆ توركیا چێكر،كو پێنگاڤا ژناڤبرنا كوردان ل هه‌ردو پارچێن رۆژئاڤا و باشور بهاڤێژیت،ناڤهاتى گوت ژى:سه‌باره‌ت ئیرانێ ژى نوكه‌ وێ ئاریشێن كوور ل گه‌ل ده‌وله‌تێن مه‌زن هه‌نه‌ و دیسا نوكه‌ ئیران راستى قه‌یرانه‌كا گه‌له‌ك دژوار بوویه‌،كو هه‌تا نوكه‌ ئه‌ڤ چه‌نده‌ د مێژوویا ئیرانێ دا روونه‌دایه‌،له‌ورا ئه‌وا ئیرانێ ڤیاى ب رێیا عێراقێ و توركیا كر،له‌ورا وێ هێرش نه‌كر،لێ توركیا پلانا خوه‌ ده‌ستپێكریه‌،هه‌روه‌سا پلانا توركیا ب پله‌یا ئێكێ پشت ب نهێنیه‌كا گه‌له‌ك مه‌زن و هه‌ستیار دبه‌ستیت.

حه‌سه‌ن زێده‌تر دبێژیت:ل سووریێ ئه‌و دابه‌شبوونا هه‌یى نه‌عه‌داله‌تیه‌ك تێدا هه‌یه‌ بۆ هێزێن مه‌زن،ئه‌و نه‌عه‌داله‌تى ژى ئه‌وه‌ كو 83% ژ نه‌فت و گازا سرۆشتى و ژێده‌رێن ئاڤێ و پرۆژێن ئه‌له‌كتریكێ و زه‌ڤیێن چاندنێ یێن هه‌ره‌ باش ل سووریێ هه‌موو د سنوورێ جۆگرافیێ ئه‌مریكا دانه‌ و د ده‌ستێ یه‌په‌گێ دانه‌،د هه‌مان ده‌مدا و به‌رۆڤاژى ڤێ چه‌ندێ ئه‌و سنوورێن جۆگرافى یێن بێ مفا و بێ ژێده‌رێن سروشتى د ده‌ستێ رووسیا دانه‌،هه‌روه‌سا یه‌په‌گه‌ ل وى جهى ژى هه‌نه‌،له‌ورا ئه‌ردۆگانى ب عاقلانه‌ بۆ خوه‌ ئه‌و ده‌لیڤه‌ دیت و گوته‌ رووسیا،ئه‌ز یێ ئاماده‌مه‌ هێرشێ بكه‌مه‌ سه‌ر ده‌ڤه‌رێن كوردى و وان ده‌ڤه‌رێن ل ژێر ده‌ستێ كوردان و هێزێن ئه‌مریكى ئینمه‌ده‌ر،هوون ژى هاریكاریا من بكه‌ن،هه‌روه‌سا رووسیا وه‌كو مه‌غدوره‌كێ خوه‌ دبینیت،دیسا رووسیا ب حه‌قێ خوه‌ دزانیت كو سووریا ب ره‌نگه‌كێ ته‌قلیدى و سه‌دان ساله‌ ب جۆگرافیا خوه‌ دزانیت و ئه‌ڤرۆ وێ یاریێ تێدا بكه‌ت،ژ پێخه‌مه‌ت چه‌نده‌كێ ژ وێ ترازیێ راست ڤه‌كه‌ت،له‌ورا ئه‌ردۆگانى ب ره‌نگه‌كێ زۆر زیره‌كانه‌ ئه‌و یارى دناڤبه‌را وان هه‌ردو هێزان داكر،ئه‌و جۆرێ یاریا توركیا دكه‌ت،بناغه‌كێ گه‌له‌ك كوور هه‌یه‌ و ل ده‌مێ خوه‌ ژى ئه‌تاتوركى ب هه‌مان شێوه‌ یارى دناڤبه‌را ئه‌مریكا و رووسیا دا كریه‌،وى دگوته‌ ئه‌مریكا ئه‌ز هه‌ڤپه‌یمانێ ستراتیجى یێ هه‌وه‌ مه‌،لێ مفا ژ رووسیا وه‌ردگرت،هه‌ر چه‌نده‌ نوكه‌ژى توركیا هه‌موو پشته‌ڤانیه‌كا رووسى هه‌یه‌،ژ لایێ چه‌كى و جه‌بلخانه‌ و راگه‌هاندنێ و كور و كۆمبوونێن نێڤده‌وله‌تى ڤه‌،هه‌روه‌سا رووسیا زانیاریێن هه‌والگیریێ ژى دده‌ته‌ توركیا،ئه‌ڤه‌ د ده‌مه‌كێ دایه‌،كو توركیا هه‌ڤپه‌یمانیا ئه‌مریكا یه‌،دیسا ئه‌مریكا ژى نه‌شێت به‌رهنگاریا هێزه‌كێ بكه‌ت،كو ئه‌ندامه‌ د ناتۆ دا و هێزا ئێكێ یه‌ د ڤێ ده‌ڤه‌رێ دا ژ لایێ له‌شكرێ پیاده‌ ڤه‌ د ناتۆ دا،ژبه‌ر هندێ توركیا دڤێت عه‌فرینێ بگریت،هه‌روه‌سا هه‌كه‌ ئه‌و دۆخه‌ ب ڤى ره‌نگى بچیت،توركیا دێ شێت عه‌فرینێ گریت،هه‌ر چه‌نده‌ یه‌په‌گه‌ به‌رهنگاریه‌كا ب هێز ژ عه‌فرینێ دكه‌ت،لێ وێ به‌ره‌ڤانیێ هه‌مبه‌رى رووسیا و توركیا چارچۆڤێ خوه‌ هه‌یه‌.

ئه‌و چاڤدێره‌ زێده‌تر دبێژیت:پشتى عه‌فرینێ توركیا دێ فشارێ ل سه‌ر ئه‌مریكا كه‌ت،هه‌ر چه‌نده‌ ئه‌و فشار دێ د سیاسى و دبلۆماسى بن،دێ فشارێن وێ گوهۆرینا روویێ وێ ژ ناتۆیێ بۆ رووسیا بن،له‌ورا ئه‌مریكا ده‌لیڤا هندێ ناده‌تێ و دێ یا ئاماده‌ بیت،كو مامه‌لێ ب كوردان بكه‌ت،ل سه‌ر بابه‌تێ كۆبانێ و جزیرێ،ئه‌مریكا دێ یا به‌رهه‌ڤ بیت،وان ده‌ڤه‌ران ته‌سلیمى له‌شكرێ سوورى بكه‌ت،چونكى ئه‌مریكا حه‌ز ناكه‌ت ئیسلاما سیاسى یا توندره‌و ل سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ بیت،چونكى ئه‌مریكا دناڤبه‌را ئیسلاما سیاسى و به‌شار ئه‌سه‌دى دا دێ به‌شارى هه‌لبژێریت،هه‌روه‌سا پشتى رۆژئاڤایێ كوردستانێ پێنگاڤا ئه‌ردۆگانى یا دویێ هێرشكرنه‌ بۆ سه‌ر شنگالێ،هه‌م ژ لایێ سووریێ ڤه‌ و هه‌م ژ لایێ پێشابیرێ ڤه‌،ئه‌ڤ چه‌نده‌ گه‌له‌ك یا ب مه‌ترسیه‌ ل سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ،دڤێت سه‌ركردایه‌تیا كوردستانێ گه‌له‌ك ب رژدى ژ لایێ نێڤده‌وله‌تى ڤه‌ بزاڤێ بكه‌ت و رێكێ نه‌ده‌ت،كو ئه‌ڤ پلانا توركى بهێته‌ بجهئینان،چونكى ئارمانجا سه‌ره‌كى یا توركیا پێشابیرێ یه‌ و دروستكرنا رێیه‌كێ یه‌ دناڤ توركومانان دا بۆ ته‌له‌عفه‌ر،چونكى عێراقێ پێدڤى ب 100 ملیاران دۆلاران هه‌یه‌ بۆ ئاڤه‌دانكرنا عێراقێ،هه‌كه‌ ئه‌ڤ 100 ملیار دۆلاره‌ ب رێیا ئیبراهیم خه‌لیل را بهێنه‌ عێراقێ،ب لایه‌نێ كێم ڤه‌ دێ 10 ملیار دۆلار ژ وان پاران گه‌هنه‌ هه‌رێما كوردستانێ،له‌ورا وان نه‌ڤێت ئه‌و 10 ملیار دۆلاره‌ بگه‌هنه‌ كوردان،ژبه‌ر هندێ ئه‌و دێ ئاڤه‌دانكرنا عێراقێ ژى گیروكه‌ن،ژ پێخه‌مه‌ت ئه‌و قازانجه‌ نه‌گه‌هیته‌ هه‌رێما كوردستانێ ب رێیا ده‌رگه‌هێ ئیبراهیم خه‌لیل.

حه‌سه‌ن ئه‌حمه‌دى ئه‌و ژى دیاركر:پێنگاڤا سییێ یا توركیا هێرشكرنه‌ بۆ سنوورێ پارێزگه‌ها سلێمانیێ،هه‌ر ژ گه‌رمیان و پێنجوین و هه‌له‌بجه‌ هه‌تاكو دگه‌هیته‌ سنوورێ شار باژێر و چیایێ ئاسوس و چیایێن پشت قه‌لادزێ و هه‌تاكو دگه‌هیته‌ قه‌ندیلى و حاجى ئۆمه‌ران،هه‌كه‌ ئه‌ڤ چه‌نده‌ ب هێرشا پیاده‌ ژى نه‌بیت،دێ زیانه‌كا مه‌زن گه‌هینیته‌ ژێرخانا ئابوورى یا خه‌لكێ سلێمانیێ ب رێیا هه‌وایى،له‌ورا ئه‌ڤ پلانه‌ گه‌له‌ك یا مه‌ترسیداره‌،پێدڤیه‌ كورد ڤێ چه‌ندێ بزانن كو ئارمانجا توركیا ژ ڤێ هێرشكرنێ ب تنێ پارتى و ئێكه‌تى نینه‌،به‌لكو ئارمانجا وان هه‌موو خه‌لكێ كوردستانێ یه‌،هه‌ر ژ باشور هه‌تاكو رۆژئاڤا،له‌ورا دڤێت هه‌موو لایه‌نێن كوردستانێ خوه‌ رێكبێخن،هه‌موو ل هه‌مبه‌رى ڤێ پلانا مه‌ترسیدار یا توركیا راوه‌ستن و دڤێت كورد فشاره‌كا مه‌زن ل سه‌ر عه‌بادى بكه‌ن،ژ پێخه‌مه‌ت عه‌بادى ته‌سلیمى ئیراده‌یا توركیا نه‌بیت،هه‌ر چه‌نده‌ راگه‌هاندنا توركیا گوتیه‌،عێراق رازى بوویه‌ كو توركیا هێرش بكه‌ته‌ سه‌ر شنگالێ،به‌رامبه‌ر هندێ توركیا ل به‌عشیقه‌ ب بێ ده‌نگى پاشڤه‌ كشێ بكه‌ت،لێ هه‌كه‌ كورد ببنه‌ ئێك هه‌لویست ئه‌ڤ پلانا توركیا سه‌رناگریت،لێ هه‌كه‌ كورد وه‌كو نوكه‌ د ئێكگرتى نه‌بن،دێ ئه‌ڤ پلانا توركیا به‌ره‌ف پێشڤه‌ چیت،هه‌روه‌سا هه‌كه‌ توركیا دڤێ پلانا خوه‌ دا سه‌ركه‌فت و ژ لایێ رۆژئاڤایێ كوردستانێ ڤه‌ و گه‌هشته‌ سنوورێ دناڤبه‌را عێراق و سووریێ دا،دێ زیانه‌كا مه‌زنتر ژ یا 16 ئوكتۆبه‌رێ ب كوردان كه‌ڤیت.

کۆمێنتا تە