یۆنامى ل عیراقێ .. چه‌رخه‌كى بێده‌نگیێ، چركه‌كا كوفریێ!!
یۆنامى هنارتیا سیاسیى یا نه‌ته‌وین ئێككرتى ل عیراقێ هه‌ر ژ 2004 وه‌ره كاردكه‌ت به‌لێ چو دیارنینه ژ نه‌گه‌هشتنا بجهئینانا ئه‌ركێن خوه، نه‌شیا ئه‌و تشتێ پێ هاتیه راسپارده بجهبینیت، خوه پشتى كو رۆلێ وێ سالا 2007 هاتیه به‌رفره‌هكرن ل دووڤ بریارا 1770 و ژ گرنگترین ئه‌ركێن وێ یێن كو پێ هاتیه راسپاردن: 1ـ پێشكێشكرنا دانوستاندنێ و هاریكاریێ ل سه‌ر ئاستێ ئاشتبوونا نشتیمانى. 2ـ هاریكاریكرن د پرۆسا ده‌نگدانێ دا. 3ـ ساناهیكرنا دیالۆگا هه‌رێماتیك. 4ـ خورتكرنا پاراستنا مافێن مرۆڤى. 5ـ چاكسازیا دادوه‌ری و قانوونى.
ئه‌و به‌ره‌پێدانێن ل سه‌ر ئه‌ردێ ژیوارى ل عیراقێ وێ تێكچوون و ژبه‌رئێكچوونێ دسه‌لمینن یا كو د هه‌مى بیاڤان دا گه‌هشتیێ یێن به‌رى ده‌مى مه به‌حس ژى كرى، خوه هنارتى بخوه (یۆنامى) دانپێدان ب ڤى َ چه‌ندێ كریه، ئه‌و ژى د داخۆیانیه‌كا خوه دا و هه‌ر ژ 2015 وه‌ره كو (ئه‌نجامدانا ئاشتبوونێ ل عیراقێ ناهێته كرن هه‌كه په‌یوه‌ندیا جڤاكى د ناڤبه‌را وه‌لاتی و حوكمه‌تێ دا یا ته‌ڤایى بیت بۆ هه‌میان و كاریگه‌ریا خوه هه‌بیت). هه‌ر وه‌كو ئه‌وێ ئیشا عیراقێ ده‌ستنیشانكرى و تشته‌كێ نوو دیاركریه كو چو وه‌لاتیێن عیراقى یێن نۆرمال نه‌زانن، ل گه‌ل ڤێ ئێكێ ژى، ئه‌وا یۆنامى ئه‌ڤرۆ دكه‌ت ئه‌و په‌سنینا وێ ئێكێ یه ئه‌وا ئه‌وێ ده‌ستنیشانكرى بۆ ئاریشا ئاشتبوونا نشتیمانى ل عیراقێ. ئه‌ڤ هنارتیه ژ كه‌ڤلۆژانكێ خوه ده‌ركه‌فت به‌رى ده‌مه‌كى دا ڤێ گۆتنێ راگه‌هینیت ( یۆنامى: هوشداریا كوردان دده‌ت بۆ راكرنا ئالایێ كوردستانى ل كه‌ركووك وده‌ربرینا نیگه‌رانیا خوه دكه‌ت) گه‌له‌ك رایا گشتى مژوولكر ب تایبه‌تى دوژمنێن سه‌ربخوه‌بوونا گه‌لێ كوردستانێ، سه‌ره‌راى ره‌وابوونا بریارا ئالایى وه‌كو بریاره‌ك ژ نیڤا ره‌حم و ده‌نگدانا جڤاتا پارێزگه‌هێ هاتیه، واته ئه‌و بریارا پرانیێ یه ل كه‌ركووكێ. ئه‌ڤرۆ ژى یۆنامى بۆ مه ده‌ردكه‌ڤیت دا كو داخۆیانیه‌كا دى ده‌ربێخیت ـ یا كو به‌رى هه‌یامه‌كى ـ ده‌مێ داكۆكی تێدا كری كو ته‌ڤلى چو رۆلان نابیت د گشتپرسیا هه‌رێما كوردستانێ دا، ئه‌ڤ هه‌لویسته وه‌كو هه‌لویستێن سیاسى دده‌ت یێ دوژمنێن دیمۆكراسیێ و به‌ندێن وى، چونكو پشتى كو هنارتى نه‌شیاى هاریكاریا عیراقیان بكه‌ت بۆ ئاڤاكرنا پاشه‌رۆژه‌كا باشتر كو عیراق ببیته ناڤه‌ندا ئاشتیێ و ئارامیێ، یۆنامى بزاڤان دكه‌ت ئه‌ڤرۆ كو نه‌هێلیت ئه‌و به‌ندین نه‌ته‌وێن ئێكگرتى ل سه‌ر بنیاتێ وێ هاتیه ئاڤاكرن كو پارچه‌كه ژ وێ، ب رامانه‌كا دى، یۆنتامى ل عیراقێ نه‌یا پشته‌ڤانه و هاریكاریا گرنگترین ره‌نگێن دیمۆكراسیێ ناكه‌ت (راپرسیا مللى)، هه‌ر وه‌سا گرنگترین ئالاڤێ پاراستنا مافێن مرۆڤى ب ره‌نگه‌كێ گشتى و مافێن كه‌مینه‌یان ب ره‌نگه‌كێ تایبه‌ت. ل ڤێره ئه‌ز بانگ دكه‌م و بده‌نگه‌كێ به‌رز: ئه‌رێ برێڤه‌برنا كاروبارێن سیاسى یێن یۆنامى ل كووڤه‌نه ل عیراقى؟!، ئه‌رێ رێڤه‌به‌ریا پۆرسه‌یێن پاراستنا ئاشتیێ ل كووڤه‌نه؟! ئه‌رێ لۆجستیا مه‌یدانى و پشته‌ڤانى ل كووڤه‌یه؟!، ل دووماهیێ ژى و نه دووماهیترین تشت: ئه‌رێ نابیت گه‌لێ كورد لێپیرسینا هه‌مى ئالیان بكه‌ت یێن ب ره‌نگه‌كى و ئێكێ دیتر پشكداریى د ڤێ چه‌ندێ دا كرین؟ چاڤێ خوه ل ئیباده‌كرنا گه‌لێ كورد دا كری ب تایبه‌ت رێخراوێن نێڤده‌ولى یێن ب ئاشكرایى سترانان ب به‌ژن و بالا مافێن مرۆڤى دبێژن؟!.
و: ئه‌ڤرۆ
