رۆناهیه‌ك ل سه‌ر عه‌شقا ئه‌ردوگانی و پاپای

رۆناهیه‌ك ل سه‌ر عه‌شقا ئه‌ردوگانی و پاپای

101

ئارام دهۆكی/كه‌نه‌دا

د سه‌ر وێ یه‌كێرا كو بۆ هه‌موو دنیایێ وه‌كو گه‌ل یان ده‌سته‌لات ئاشكه‌را بوو كو مه‌زنترین پارێزه‌ر و دروستكه‌رێ رێكخراوا داعشێ بوو، ئه‌گه‌ر به‌ر هێرشا عه‌فرینێ هنه‌ك لایه‌ن دو دل مابوون، ئه‌و یه‌ك ژی ئێك لای بوو و توركیا بده‌لاست و فه‌رمانا وی هێرشكرن سه‌ر گه‌لێ كورد، ئه‌و گه‌لێ راسته‌وخوه‌ بۆیه‌ ئه‌گه‌رێ تێكشكاندنا هزرا ره‌شا رێكخراوا ناڤكری. ئه‌ڤ ده‌عوه‌تا و رێوره‌سمێن بۆ سولتانێ دینێ ئیسلاما چه‌رخێ بیستێ هاتین كرن و عشقه‌كا بێ دووماهیا ڤاتیكان و ئسته‌نبولێ كو ئاخه‌رین پایته‌ختێن خه‌لافه‌تێ بوون گه‌له‌ك ژ مافێ مرۆڤان و رێكخراوێن نێڤنه‌ته‌وه‌ی قوولتره‌. چاوا هه‌موو داگیركه‌رێن كورد دوژمنێن هه‌ڤن، لێ گاڤا بوو گێرا مافێ كوردان، هه‌موو برایێن ئێكێنن دیێ بابینه‌ وه‌سن كریستیان و ئیسلام ژی دوژمنێن هه‌ڤن هه‌تا كو دبیته‌ شۆره‌شه‌كا گه‌لی، كو به‌رژوه‌ندیێن هه‌ردویان تێكبچه‌ ل وی ده‌می ئه‌و ژی مینا نا حه‌زێن كوردان برانه‌ و كلیلكێن به‌هشتێ یێن ده‌ستێن هه‌ردوان دا، ئاینن ئایدولژیه‌كا دیاره‌ د ناڤا بیرۆكا سیاسیدا و ئه‌گه‌ر وه‌سان نه‌ به‌ژی، لێ ده‌سته‌لاتدار و پله‌ به‌رزێن جڤاكی د به‌رژه‌وه‌ندیا خوه‌ دا بكاردئینن.
د دیرۆكا ئازادیخوازیا گه‌لان دا كه‌ شۆره‌شه‌كا نه‌ته‌ویبه‌ یان ژی یا چینایه‌تیبه‌، ئه‌ڤجا ئه‌و ل هه‌ر كوده‌را دنیایێ به‌، وه‌كیلێن و سه‌ركردێن ئاینی هه‌ولدایه‌ ئه‌و بیرۆكه‌ سه‌ر نه‌گریت بلا چه‌ند خودانێن خوه‌ كێشه‌كا خودان ماف بن، ئه‌و ژی راسته‌وخوه‌ دا به‌رژوه‌ندیێن وان تێكنه‌چن و ده‌سته‌لات ژ ده‌ستی نه‌ ده‌ركه‌ڤه‌ و گه‌ك هه‌رده‌م ئێخسیرێ گۆتن و چیڤانووكێن وان به‌ و هه‌رده‌م د تارتیه‌كا نه‌ زه‌لادا بژین و چاڤ لێنه‌ هێن ڤه‌كرن. ئه‌ڤرو باشترین نموونه‌ وه‌كو چاڤێ رۆژێ ئه‌مێ دبینین كو گه‌لێ كورد ل هه‌ر پارچه‌كێ یێ دئێت تالان كرن، كوشتن، سۆتن، په‌نابه‌ر بوون و….هتد. كی مایه‌ نه‌زانیت كو ئه‌ڤ گه‌لێ وه‌سا راستگۆ ل گه‌ل هه‌موو لایه‌نێن دبن هه‌ڤال و هه‌موو ئێكێ ل سه‌ر خوه‌ قه‌بوول دكه‌ن كو فره‌ك ئازادیێ بده‌ستێن خوه‌ بینن جار د گه‌ل رۆژئاڤا و ئه‌مریكا جار د گه‌ل هرچا سپی یا رۆسیا و جار د گه‌ل ده‌وروبه‌ران و جار د گه‌ل دره‌وێن عه‌ره‌بان و شاش و لفێن موسلمانان ل سعوودیێ هه‌تا مه‌غربێ، لێ كه‌س نه‌ ئامه‌ده‌یه‌ دان ب ڤێ راستیێ بینه‌ و جرعه‌تێ بده‌ خوه‌ كو به‌لێ گه‌له‌ك ماف لێ خواریه‌، نه‌ كو نزانن و نه‌كو ئاگه‌ه لێ نینه‌، لێ راستیا سوحبه‌تێ ئه‌و دترسیان ل رۆژه‌كا وه‌كو ئه‌ڤرۆ كو كه‌ڤنه‌ گه‌نییێن ڤاتیكان و سته‌نبولێ و ریاز و ته‌هرانێ ژێ تووره‌ ببن و ناڤێن بكه‌ن د قایما ره‌شا جه‌هنه‌مێ دا و كو بكافر ل قه‌له‌م بده‌ن، ژ به‌ر كو ئه‌و ڤان دو جه و سێ جها گۆتێ كافر ته‌مام وه‌كیلێن خودێنه‌ و دڤێت خه‌لك هه‌موو بێستێ كافر. رابوونا سه‌رپیان یا گه‌لێ كورد ل هه‌موو پارچان و ب تایبه‌تی ئه‌ڤرۆ كو رۆژئاڤا ئابوویه‌ بیاڤا بریارا رۆژئاڤا و رۆژهه‌لات كێشه‌كا ئێجگار سه‌خته‌ به‌لكو گه‌له‌ك ب چاڤه‌ك كێم لێ دنێرن، لێ شۆره‌شه‌كه‌ ته‌ختێ مه‌زنترین قه‌رالێن سیاسیا ئه‌ڤرۆ یا هه‌ژاندی و هه‌ر ژ به‌ر ڤێ ئێكێ یه‌ پاپا ب عه‌شه‌كا دره‌و روویێ ئه‌ردوگانی ماچی دكه‌ت. عه‌فرین ئه‌ڤرۆ د چه‌ندین دێرا دئێته‌ خواندن و دبیته‌ هه‌ره‌شه‌ بۆ سیسته‌ما جیهانی هه‌میێ ژ به‌ر چه‌ندین ئه‌گه‌ران. ژ لایه‌كی ڤه‌ ژ بلی كو هێزێن ل ئه‌ردێ رۆژئاڤا شیاینه‌ هه‌تا ئه‌ڤرۆ ل سه‌ر وه‌ریسێن رۆژئاڤا و رۆژهه‌لات بله‌یزن و ئه‌گه‌ر ئه‌و خودان هه‌سته‌كا ب سه‌نگا نه‌ته‌وی و گه‌لی نه‌بان ئه‌وان نه‌ دكاری ڤی كار بكه‌ن، به‌لكو مینا كه‌ركووك سه‌د هێجه‌ت ده‌رخستبان، خاله‌ك دن د سه‌ر هندێرا رۆسیا هێزێن خوه‌ ڤه‌كێشاینه‌، لێ بۆ ڤاتیكان و رۆژئاڤا (ناتۆ) هه‌ست و به‌كتریا چینایه‌تیا سۆسیالزمێ ب چاڤێ وان كه‌تیه‌ د سه‌رێ واندا و ئه‌ڤه‌ مه‌زنترین مه‌ترسیه‌ د ناخێ وان دا بۆ ئاینان و هه‌ر ئه‌ڤێ خالێ وه‌كر كو كه‌ساتیه‌كێ وه‌كو ئه‌ردوگان سوودی ژێ وه‌رگره‌، ئه‌گینا موسلماناتیا وێ یا دو رێیه‌ و جودایێ دئێخه‌ ناڤبه‌را زارۆیێن موسلمانان دا هنه‌ك تێشكێن ئه‌سحابیانه‌ و هنه‌ك ژی تێشكێن ملحدانا مینا یێن كوردان. د ناڤا ڤان دو خالاندا كورد ئه‌گه‌ر نه‌ته‌وه‌ی ئازاد بن وێ به‌رژه‌وه‌ندیا ده‌سته‌لاتدارێن ناوچێ و هه‌تا زلهێزن دنیا تێك بچه‌، د سه‌ر هندێ سوڤه‌یه‌ت نه‌مایه‌، لێ هێشتا ناتۆ ل وێ دنێره‌ باپیرێ بزاڤێن سۆسیالیست خوه‌ ئه‌گه‌ر بۆێ كورد ئازاد بن و ل سه‌ر بیرۆكه‌كا كه‌ هێزێن رۆژئاڤا نوكه‌ كریه‌ په‌یره‌و ئه‌ڤه‌ خرابتر وی ده‌می هه‌م سولتان و هه‌م پاپا ی وه‌كو جار قیمه‌ت شیان نه‌مان. له‌وان ئه‌گه‌ر دكتاتۆره‌كه‌ و ئه‌گه‌ر شۆره‌شا گه‌له‌كى یه‌ كو دو جاران وێ زیان به‌خش بن، نه‌خێر ماستێ جه‌رباندی چێتره‌ ژ ده‌وێ نه‌ جرباندی، كورد بلا هه‌ر د ئارێشا خوه‌ دا بخه‌ندقن و ببن قوربانێن پۆلیتیكا پیسا دنیایێ و به‌رژه‌وه‌ندیا وان هه‌ر د هندێ دا هه‌یه‌ كو ئه‌م چرایێ ئاینی ب ده‌ستێن گه‌مارێن دكتاتۆرێن ده‌ڤه‌رێ دا بهێلین نه‌كو گه‌له‌كی قورتال كه‌ین و سوبه‌ ببه‌ قوونێرا بنێ پێمه‌ (د بۆچوونێن واندا)، قه‌د دوور نه‌ بیه‌نه‌ گه‌ر سوبه‌ كومه‌لا یان توده‌یا ئیرانێ ب هێز كه‌ڤه‌ نه‌مازه‌ رێبه‌رێن وێ كورد بن، پاپا عه‌لی خامه‌نای ببه‌ ڤاتیكان و رستكا سه‌لیبێ بۆ بكه‌ دیاری د سه‌ر هندێرا وه‌كو دئێت خۆیاكرن د ناڤا رۆژنامه‌گه‌ریێ دا كو دین دوژمنێن هه‌ڤن.
ئایین هه‌موو هه‌نه‌ و هه‌ر ێك یێ دن ب خه‌له‌ت دنیاسیت نه‌مازه‌ د ڤی چه‌رخی دا د ناڤبه‌ر ئیسلام و كرستیانان دا، لێ هه‌رده‌مێ به‌رژوه‌ندیێن وان كه‌تن بن هه‌ره‌شا هه‌ر شێوه‌یكی بیت ب تایبه‌تی گه‌لێن بنده‌ست، نه‌مازه‌ ب ئاوه‌یه‌كێ كرێكاری و سۆشیالیزمی بیت وی ده‌می ئاین یێ ژ عه‌سمانا هاتی و هه‌موو یا په‌یاما ئاشتیێ هه‌یه‌ و دۆستن و هه‌ڤالن. كێشا كوردان كێشه‌یه‌ك هه‌ره‌ ئالۆزه‌ ب چه‌ندین جاران هاتیه‌ نخافتن و هه‌ر نخافتنه‌كك تاریاتیه‌ك كوشندیه‌ هه‌تا ژێ یه‌كێ رزگار دبی دێ كه‌ڤی د یه‌كا دن دا، له‌وان گه‌له‌ك جاران سه‌ر ل كوردان ل ێكدئێت شواندن و به‌ردبن گیانێ هه‌ڤ و ره‌خنێ لیه‌ك دگرن، ژ به‌ر كو هه‌ر ژنیشكه‌كێڤه‌ دێ بینی ئاڤ و ئاگر بوونه‌ ئێك و نه‌ ئه‌و وی دسۆژه‌ و نه‌ ئێدی ئێدی د ته‌مرینه‌. ئه‌ردوگان باش دزانه‌ چاوان دله‌یزه‌ و كلیلكێن لاوزایا هه‌ر ئالیه‌كی ل كیڤه‌نه‌ و چاوا و ل كیژ ده‌راڤی و ده‌رفه‌تێ وێ بكاربینه‌ هه‌تا دكه‌ڤه‌ خه‌فكا دینه‌مێره‌كێ وه‌كو پۆتنی و شالا پاپای د حه‌فكاوینه‌ و چاڤا لێ زلكه‌، ئه‌و ژی ببهێنا فره‌ه و شاشیێن به‌رده‌وامێن وی.

کۆمێنتا تە