دبستانا پنلگێن تایكوه‌ندو دخوازه خه‌ونان بكه راستی
نموونه‌یه‌ك ژ رۆژاڤایێ كوردستانێ)
باوه‌ری بنگه‌ها هه‌ر كار و خه‌باتێ یه. وا دیاره كو به‌رپرس و ئه‌ندامێن دبستانا پلنگێن تایكوه‌ندو باژارێ حه‌سه‌كێ رۆژاڤا یێ كوردستانێ خوه‌دی باوه‌ری ب مرۆڤاتیێ و ب خوه هه‌نه.
سووری و رۆژئاڤایێ كوردستانێ د ده‌ما به‌ری شۆره‌شێ. د ده‌ما شۆره‌شێ و پاشی وێژی نه هه‌سانه كو مرۆڤ كاره‌كێ سه‌ربخوه و ئازاد بكه.. خوه‌یا دبه ژ كار و ئه‌نجامێن كارێن دبستانێ هه‌كه مرۆڤ خوه‌دی باوه‌ری. ئیراده و بریار به. دكاره سینۆر و دیوارێن ئاسته‌نگی. ئاریشه و بێ هێڤیێ بشكینه و ده‌ربازكه. ژ هاڤینا سالا 2009 تا وه‌ك نها. هه‌ر زارۆیه‌ك كو ده‌ربازی ڤێ دبستانێ بوویه ب ره‌نگ و ده‌نگه‌كێ دن ژێ ده‌ركه‌تیه.. نه ته‌نێ زارۆ هه‌تا ب ژن و مێران ژی.. لێ به‌لێ دبستان پێتر گوهدانا زارۆیان دكه.
هه‌ر كه‌سه‌ك ب چاڤێن خوه جیهانێ دبینه. نه‌رینا ڤێ دبستانێ جیهان و مرۆڤاتیێ. نه‌رینا بده‌ستخستنا سه‌كه‌فتن و پێشڤه‌چوونێ یه.. ره‌وش چبه بلا ئه‌وبه. . ما ئه‌م دبینن دبستان وه‌ك ماله‌كه هه‌ڤگرتی و هه‌ڤ حه‌ز پێنگاڤ پێنگاڤ پێشڤه دچه و ئارمانجێن به‌ر بچاڤ پێك دئینه.
د ده‌مێ 5 سالان ده دبستانا پلنگان كاریبوو ببه دیارده‌یه‌ك باژارێ حه‌سه‌كێ و ته‌ڤایی هه‌رێما جه‌زیرێ. . نه ته‌نێ وا هه‌ر وسا كاریبوو ناڤێ حه‌سه‌كێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ بگه‌هینه گه‌له‌ك وه‌لات و ده‌وله‌تان. هه‌ر وه‌سا كاریبوو گه‌له‌ك ئارمانجێن خوه پێكبینه و ب ئه‌نجامێن باش ژی.
مرۆڤ ب كورتی دكاره به‌حسا ڤان ئه‌نجامان بكه:
2009 پله‌یا 4 سه‌ر ئاستا سووریا
2010 پله‌یا 3 سه‌ر ئاستا سووریا
2011 گه‌له‌ك ئه‌نجام بده‌ستخستنه. گه‌له‌ك ئه‌ندامێن دبستانێ بوونه یاریزان د تیما سووریا یا نیشتمانی ده. هه‌روه‌سا د سالا 2012 ژی گه‌له‌ك سه‌ركه‌فتن ب ده‌ستخستنه. . و د سالا 2013 دا ره‌خ ب ده‌هان چالاكی و كارێن جۆره‌جۆر. جڤاكی. هونه‌ری و زانستی. مینا شه‌ڤبێركێن بۆ هونه‌رمه‌ندان. ئێڤارێن بۆ چیرۆك و هه‌لبه‌ستێ. ئێڤارێن ته‌ماشه‌كرنا فیلمان. پێشه‌نگه‌هێن شێوه‌كاری و خوێن زمانێ (كوردی. ئنگلیزی. فره‌نسی). ل گه‌ل هن چالاكی د وارێ په‌روه‌رده و فێركرنا زارۆیان و خولا فێربوونا فوتوگرافی.. هتد.
هه‌تا ب چاپكرن و به‌لاڤكرنا كۆڤاره‌ك مه‌هانه ب ناڤێ خه‌ون. كو بالێ دكشینه سه‌ر چاند. هونه‌ر. وه‌رزش. زانست و زمان (عه‌ره‌بی. كوردی. ئنگلیزی).. ێ شه‌هنازیا مه‌زن د ڤێ سالێ ده ژ وانره و هم ژ كه‌سوكارێن ئه‌ندامان ره و خه‌لكێ هه‌رێمێ ب گشتی ره ئه‌وبوو پشكداریكرنا وان د پێشبه‌ركا ناڤده‌وله‌تی باژارێ ئوردۆ ل تركیا و ب ده‌ستخستنا پتر ژ 6 میدیایێن ناڤده‌وله‌تی كو ئێك ژ وان یا زێرین بۆ ب ناڤێ یاریزان ئالا حه‌سه‌ن كو ته‌مه‌نێ وێ 15ساله و میدالیه‌ك زیڤ ب ناڤێ سیڤین حسێن كو ته‌مه‌نێ وێ 12 ساله و 4 میدایێن برۆنز ژی. هه‌ر وه‌سا تیما دبستانا وان باشترین تیم بوو د ڤێ پێشبه‌ركا ناڤده‌وله‌تی ده. ته‌ڤی كو گه‌له‌ك ده‌وله‌ت پشكداربوون مینا عیراق. تركیا. ئازه‌ربه‌یجان و ئیران …ژبۆ دبستانا وان ئه‌ڤ كاره‌كی مه‌زن و پایه‌بنده.
ده‌ما رێڤه‌به‌ر و راهێنكارێ وێ عه‌زیز ئابێ به‌هسا ڤێ ده‌ستكه‌فتی و سه‌ركه‌فتنێ دكه مرۆڤ دكاره چرووسكێن هێڤی. دلسۆزی و ئیرادا مانا ل وه‌لات د چاڤێن وی ده ب زه‌لای بخوینه. ته‌ڤی كو گه‌له‌ك كه‌س خوه ژ وه‌لات دكشینن ب بهانه‌یا كو ده‌رفه‌تێن سروشتی ژ كار و چالاكیان ره نه‌مایه. لێ ره‌خ ڤێ دبستانێ ڤاژی ڤێ بیرۆكێ ئیراده‌یا ژیان و به‌رخوه‌دانه‌ك مه‌زن تێ دیتن.
ژبه‌ر ره‌وشا خه‌راب یا وه‌لاتێ سووریا. گه‌له‌ك ئاسته‌نگ دئێنه پێشیا ڤێ دبستانێ، چنكو و وه‌ك كو م. عه‌زیز ئابێ ته‌كه‌ز دكه ئه‌و نكارن ب فرۆكان هه‌ڕن ده‌رڤی وه‌لات. نه‌مازه ئه‌و نه ب ناڤێ رێژیمێ و نه ژی ب ناڤێ ئۆپۆزسیۆنێ چالاكیێن خوه دكن. ئه‌و ب ناڤێ گه‌لێ سووریا پشكداری پێشبه‌ركان دبن و چالاكیێن خوه دار دئێخن. ته‌ڤی كو گه‌له‌ك لایان خوه‌ستن چالاكی ب ئالیكاریا وان به‌لێ ئه‌و رازی نه‌بوون. لێ ته‌ڤی ولو ئه‌و وه‌ك تیمه‌ك كوردی ژ رۆژئاڤایێ كوردستانێ تێن ناسین. چنكو هه‌رێما جه‌زیرێ تێ ناسین وه‌ك هه‌رێمه‌ك كوردستانی.
م. عه‌زیز ئابێ وا دبێژه:
” گه‌له‌ك ڤه‌خوه‌ندن ژ مه‌ره تێن ژ وه‌لاتێن عه‌ره‌بی و ئورۆپی. وه‌ك میناك به‌ری ده‌مه‌كێ ڤه‌خوه‌ندن ژ مه‌ره ژ وردون هات و ژ ه‌رمه‌نستانێ بوو ئه‌م پشكداری پێشبه‌ركان ببن و ژبۆ ئه‌م كاربن سینۆرێ وه‌لات ده‌ربازبكن ته‌نێ دو ده‌رگه‌ه ل به‌ر مه هه‌نه. سێماكا و دربێسیێ. ئه‌ڤ هه‌ردو ده‌رگه‌ه ژی د ده‌ست كوردان ده نه. و ما ته‌نێ دۆزا مه ژ وان ئه‌ڤه كو كاربن ئایكاربن كو ده‌رگه‌ه ژبۆ مه ڤه‌كن و هه‌و. مه تشته‌كی دن ناڤێ. ”
د چه‌ند هه‌ڤوكه‌كی كورت مامۆسته عه‌زیز ئابێ وا به‌حسا كارێ خوه دكه:” مه باوه‌ری ب وه‌رزشه‌كی زانستی هه‌یه. دبستانا مه نه ته‌نێ ئاشان ئاڤادكه. ئه‌م دخوازن هشه‌كی بیروه‌ر و ئاشه‌كی ب هێز ئاڤابكن. ئارمانجا مه ه‌وه. ئه‌م كاربن نفشه‌كی وه‌رزشی خوه‌دی هێز و باوه‌ری ئاڤابكن. نفشه‌كی وه‌رزشی نوو. چونكو ئه‌م باوه‌رن تشته‌ك وه‌ك خوه نامینه.. و هه‌ر تشت د ژیانێ ده به‌ر ب پێشڤه دچه. ”
ژبه‌ر ڤێ نه‌رین و باوه‌ریێ. ئه‌م دبینن سال ب سال ئه‌ڤ دبستان پرۆگرام و ئارمانجێن نوو پێشیا چاڤێن خوه داتینن. ب ئاسته‌ك بلندتر ژ سالێن چوونی و به‌رده‌وام كاردكن بۆ پێكئانینا ڤان ئارمانجان.
پێتر ژ 60 كه‌سی هاتیه ئاماده‌كرن بۆ وه‌رگرتنا كاردێن یاریزانێن ناڤده‌وه‌تی. 20 ژ وان هاتنه نڤیس وه‌ك یاریزانێن ناڤده‌وه‌تی و ئه‌ڤ ب سه‌رێ خوه سه‌ركه‌فتنه‌ك گه‌وره‌یه بۆ هه‌رێما جه‌زیرێ و باژارێ حه‌سه‌كێ. ب هه‌می پێكهاته‌یێن خوه..
ده‌ما مرۆڤ ته‌ڤگه‌ر و چاڤێن یاریزانێن دبستانا پنگێن تایكوه‌ندۆ دمه‌یزینه. مرۆڤ ب هه‌سانی دتوانه ناسبكه كه‌سێن كو دخوازن دار و گولێن هێڤیان بچینن هین ل سه‌ر ڤێ خاكێ هه‌نه. ده‌ڤ و دێمێن كه‌چ و خورتان یه‌ك خوه‌ك بێ كه‌ن نامینه ڤر. رۆپه‌لێن روێن وان مرۆڤ دكاره پاشه‌رۆژه‌ك ب ره‌نگه‌كی دن بخوینه.
ده‌ما یاریزانه‌ك. ئان راهێنكاره‌ك داخڤه ل سه‌ر هێڤی و ئارمانجێن بێ سینۆر تو دبێژه قه‌ی ئه‌ڤ جه‌نگ و شه‌ر نه ڤی وه‌لاتی دبه.. ئه‌ڤ گێنج و كه‌چێن وه‌ك گولان. . ته‌ڤی زه‌همه‌تیان. . ژ ساهیێ.. ژ حه‌سه‌كا ده‌لا ئالا ئاڤاكرنا ژیانه‌ك ب روومه‌ت هلدده‌ن.. و باوه‌رن وێ سه‌ركه‌فتن پارا وان به.
لۆگۆیا دبستانا پلنگێن تایوه‌ندۆ
بلنگێن تایكوه‌ندۆ ئۆردۆ
د كامپینه‌كێ راهێنه‌رێ ل گه‌ل دبستانا هه‌ولێر یا تاكوه‌ندۆ ـ باشوری كوردستانێ
تیما دبستانا پنلگێن تایكوه‌ندۆ ـ حه‌سه‌كه
