جلکێن بەرتەنگ فشارەکا مەزن ل مالبچووکێ ژنان دکەن
ئه‌ڤرۆ:
پروفیسور جون دیکونسن، شارەزایێ فشارا خوینێ ل پەیمانگەھا وولفسون یا نوشداریا خوپاراستنێ ل بریتانیا دیارکر کو ئەو فشارا ژ ئەگەرێ جلکێن بەرتەنگ پەیدادبیت دبیتە ئەگەرێ کومڤەبوونا شانەیێن مالبچووکی ل جھەکێ دیترێ لەشی و ھەودان ژێ پەیدادبن.
د. دیکونسن گوت: سەرەرای کو بەری ٧٠ سالان ئەڤ نەخوشیە ھاتینە دیتن بەلێ زانایان ئەگەرێن وان نەدزانین و ئیشارەت ب وێ چەندێ ژی دا کو نھێنیا ڤێ یا ڤەشارتیە ژبەرکو شانە ژ مالبچووکی دچنە ھندەک جھێن دی یێن لەشی وەکو ھێکێن ژنان، ل ویرَی کومڤەدبن و ئێانێن دژوار پەیدادکەن ب تایبەت ل دەمێ کچ دکەڤیتە د عادەیا ھەیڤانەدا و ھندەک جاران نەزوکیێ ژی پەیدادکەن.
ھەروەسان دیارکر ژی کو ئەو گوھورینێن ژ فشارا جلکێن بەرتنگ پەیدادبن، ھێزێ ل شانەیان دکەن و رێکێ ل بەر ڤەدکەن کو ژ مالبچووکی بدەرکەڤن و ل جھەکێ لەش کومڤەبنن و ھوشداری دا کو ئەڤ جلکە فشارەکا مەزن ل مالبچووکی و کەنالێن فالوب ئەوێن نێزیکی ھێکێن ژنکێ دکەن و ھەتا ل دەمێ ڤان جلکان ل بەرخۆ دکەن ژی بۆ دەمیکی فشار دمینیت، ئەڤەژی ب رۆلێ خۆ رادبن ب دەرئێخستنا شانەیان بۆ ژدەرڤە و دگەھنە ھێکێن ژنێ و دوبارە ب کارئینانا جلکێن بەرتەنگ بۆ چەند سالێن درێژ ھەودانێن دومدرێژ لێ پەیدادبن.
دیسان گوت: ژ سەردەمێن بوری ژنێن کو د کاودانێن ئابوری یێن باش دا دبورین گەلەک جلکێن بەرتەنگ دکرنە بەرخۆ، ئەو جلک بوونە ئەگەر کو ئەو ژن تووشی ئێشانێن زکی یێن دژواربنن و ئەڤە نیشانێ ب وێ چەندێ ژی ددەت کو ب کارئینانا جلکێن تەنگ دماوێ بێنڤێژیێ دا رۆلەکێ گرنگ د پەیداکرنا ھەودانان دا ھەیە.
شارەزایان ئیشارەت ب وێ چەندێ ژی دا کو راستە فشارا جلکان ھەودانێن مالبچووکی زێدەدکەن ژبەرکو ل وان وەلاتێن ژنێن وان جلکێن بەرفرەە دکەنە ل بەرخۆ ھەودانێن مالبچووکی دناڤدا دکێمن.
دیکنسون دبێژیت: ھەموو ژنێن وەلاتێ ھندێ بۆ نموونە (ساری) دکەنە بەرخۆ، ژبەر وێ چەندێ ژی د سیە سالێن بوری دا بتنێ چوار ژنێن ھندی تووشی ھەودانا مالبچووکی یا تلقائی بووینە و ل وەلااتێن ئەوروپی ئەڤ حالەتە ژ بەربەلاڤترین حالەتانە ژبەرکو جلکێن بەرتەنگ ب کاردئینن.
