پێشمەرگەیێن ئیلۆن و گولانێ‌‌ باوەرییەكا مكوم ب دۆزا مللەتێ‌‌ خوە هەبوو

پێشمەرگەیێن ئیلۆن و گولانێ‌‌ باوەرییەكا مكوم ب دۆزا مللەتێ‌‌ خوە هەبوو

7

سالار محەمەد دۆسكی:

3 – 4

پێشمەرگەیێ‌‌ هەر دو شۆڕەشێن ئیلۆن و گولانێ‌ (سەعید بالەتە) ئەڤرۆ گۆت: پشتی شەشی ئادارا (١٩٧٥)ێ‌، هەكو شۆڕەشا ئیلۆلێ‌ ب دۆماهی هاتی و گەلەك پێشمەرگا ب چەكێ‌ خۆڤە خۆ ڕادەستی ڕژێما ئێراقی كری. من خۆ ڕادەستی ڕژێما ئێراقێ‌ نەكر.
من و هەردو مامێن من سالحی و حامدی و برایێ‌ من شەریفی، دگەل محەمەد خالدی(١)، مە بڕیاردا خۆ ڕادەستی دوژمنی نەكەین، مە هندەك چەكێن بڕنو هەبوون، مە ئەو چەك فرۆتن و پێنچ كلاشینكوف پێ‌ كڕین. مە بەرهەڤیا خۆ كر بچینە ئیرانێ‌، پاشی چووین هەتا گەهشتینە دەڤەرا زێبارێ‌، ئەم شارەزایی ڕێكێ‌ و دەڤەرێ‌ ژی نەبووین، ئەم نەچووینە ئیرانێ‌ و ماینە ل دەڤەرا زێبارێ‌ و بەرواری ژێرییا، خێزانێن مە ژی ل گەل مە بوون، پاشی هەر ل دەڤەرا بەرواری ژێریا، ئەم چووینە دەف ئەحمەدێ‌ میرخانێ‌ باڕەمینكی. وی ئەم پاراستین و گەلەك چاڤێ‌ خۆ دا مە. گوندی یێن ئەحمەدی ژی گەلەك ڕێز ل مە دگرت و وی ژی گۆتە مرۆڤێن خۆ كو كەسەك شكایەتێ‌ ل ڤان مرۆڤا نەكەت.
ئەم زۆر دترسیاین و مە گەلەك خۆ دپاراست، ب ڕاستی دناڤبەرا (ئادارا ١٩٧٥ هەتا گولانا ساڵا ١٩٧٦)دا، مە ژیانەكا گەلەك نەخۆش و ب ڕەزالەت بۆراند، هەر ڕۆژ ل بن شكەفتەكێ‌ یان ل گوندەكی بووین. مە ئیدارا خۆ كر و قەتاند هەتا ساڵا (١٩٧٦)ێ‌، كادرێن شۆڕەشا گولانێ‌ هاتینە دەڤەرێ‌، مە زانیبوو هژمارەكا كادرا هاتینە دەڤەرێن سنووری ل نێزیكی كۆماتەی، ژ وان كادران ژی: ئەبو عەنتەر، حەجی قادو، ئەحمەد شانە بوون. پاشی سەلیم سۆرانی (جەهوەر نامق) ژی هات.
بەری دەستپێكرنا شۆڕەشا گولانێ‌ شەهید مەحمود ئێزدی و عادل مزویری هاتنە ڤێ‌ دەڤەرا مە یا شێخان. بەلێ‌ ئێكەم كادرێ‌ شۆڕەشا گولانێ‌ یێ‌ مە دیتی، شەهید مەحمود ئێزدی بوو.
ئێكی دگۆتێ‌ حەجی عەمەرێ‌ بەركەڤری، هاتە دەف مە ل گوندێ‌ باڕەمینكێ‌، ئەو مرۆڤەكێ‌ گەلەك جوامێر بوو و كوردەكێ‌ دلسۆز بوو. حەجی عەمەری گۆتە مامێ‌ من حامدی: كادرێن حزبی یێن هاتینە دەڤەرێ‌، هەكە هنگۆ بڤێت دێ‌ ئینمە دەف هنگۆ. مامێ‌ من ژی گۆتێ‌: ئەم گەلەك حەز دكەین ببینین و هەڕە بینە.
ل شەڤەكێ‌ ل مەها گولانێ‌ ل ساڵا (١٩٧٦)، بەری دەستپێكرنا شۆڕەشا گولانێ‌ حەجی عەمەرێ‌ بەركەڤری، شەهید مەحمود ئێزدی و عادل مزویری ئینانە دەف مە ل گوندێ‌ باڕەمینكێ‌، دەمێ‌ شەهید مەحمود ئێزدی ئەم دیتین حێبەتی بوو و گۆتە مە: ئەڤە خێرە دڤان كاوداناندا هوین هەمی هوسا د ڕاپێچایی و ب چەك، ئەو هەردوو د بێ‌ چەك بوون، هەر ئێكی دەبانجەك ڤێ‌ بوو.
مامێ‌ من حامدی گۆتێ‌: پشتی تێكچوونا شۆڕەشا ئیلۆنێ‌ مە خۆ ڕادەستی دوژمنی نەكرییە و ئەم ب چەكێ‌ خۆڤە یێن ماینە ل دەڤەرێ‌، هینگێ‌ گەلەك ب زەحمەت چەك ب دەست شۆڕەشێ‌ دكەفت، هندەك پێشمەرگا و خەلكێ‌ دەڤەرێ‌ چەكێن خۆ ڤەشارتبوون و ڕادەستی دوژمنی نەكربوون. پشتی نەكسا ساڵا (١٩٧٥) ، گەلەك كەسێن بێ‌ باوەر وەسا هزردكر كو شۆڕەش بۆ هەتا هەتایێ‌ ب دۆماهیك هات و وان پەیوەندی ب دەزگایێن سیخوڕی یێن دوژمنی كرن و شكایەت ل پێشمەرگێن شۆڕەشا ئیلۆنێ‌ و خەلكێ‌ دەڤەرێ‌ دكرن. ڤێجا گەلەك خەلك ل سەر چەكی هاتنە گرتن و ئەشكەنجەدان.
ب ڕاستی گەلەك كەیفا شەهید مەحمودی هات كو هوسا ئەم ب چەك دیتین و گۆتە مە: ئەم مرۆڤێن ئێكین و خەلكێ‌ ڤێ‌ دەڤەریێنە و جیرانێن ئێكین، حەز دكەم ئەم پێكڤە خەباتێ‌ بكەین. ئەم یێن هاتین دێ‌ دەست ب شۆڕەشێ‌ كەینەڤە، مامێ‌ من ژی گۆتێ‌: مە یا زانی كادرێن حزبی یێن هاتینە دەڤەرێ‌، ئەم ژی چەڤەڕێێ‌ هنگۆ بووین، مە ژی پێخۆشە پێكڤە بین و ئەم ماینە ل گەل ئێك، پشتی مە شەهید مەحمود ئێزدی دیتی، مە پێكڤە ل دەڤەرا شێخان دەست ب خەبات و جەولا كر.
ل دەستپێكێ‌ مە پەیوەندی ب پێشمەرگە و كادرێن شۆڕەشا ئیلۆنێ‌ دكر، داكو دووبارە ڕێكخستنێ‌ بهێز بێخین و خۆ ژبۆ شۆڕەشا گولانێ‌ بەرهەڤ بكەین، عادل مزویری ژی بۆ دەڤەرا ئاكرێ‌ هاتبوو دەست نیشانكرن. یا دیار بوو پشتی ئادارا ساڵا (١٩٧٥)، خەلكێ‌ كوردستانێ‌ ب گشتی گەلەك بێ‌ ئومێد ببوو. بەلێ‌ پشتی پەیدا بوونا مەفرەزێن پێشمەرگا گەلەك كەیفا خەلكێ‌ دەڤەرێ‌ هات و هزرەتا وان دیتنا پێشمەرگەیان بوو. ل هەمان دەم ژی، ڕژێما بەعس ب ڕێكا هندەك سیخۆڕ و كوردێن خائین ل دیف مە دگەڕیان و دیفچوونا بزاڤ و چالاكی یێن مە دكر.
پاشی مە ماڵێن خۆ ڤەگوهاستن دەڤەرا بەرێ‌ گارێ‌. ماڵا من و مامێ‌ من حامدی ئەم چووینە گوندێ‌ ساركێ‌، مامێ‌ من سالح و محەمەد خالد چوونە گوندێ‌ بییێ‌. شەریفێ‌ برایێ‌ من هێشتا یێ‌ بێ‌ ژن بوو. هندی ئەز بێژم و ڤەگێرم ئەز نزانم چاوا پەسنا جوامێری و مەردەمێرییا خەلكێ‌ وێ‌ دەڤەرێ‌ بكەم، هندی وان قەدرێ‌ مە گرت و خۆ ب مە ڤە وەستاند.
بەری ئەم دەست ب جەولێن خۆ بكەین ژبۆ كارێ‌ رێكخستنێ‌، هندەك زاویتەییا ب ڕێكا سەدیق سەعدی زاویتەیی و سەید سالحی و حەیدەرێ‌ سەعەتچی و هندەكێن دی جورە ڕێكخستنەك دروست كربوو، پاشی ڕێكخستنا وان ئاشكرا بوو. گەلەك ژ وان ژ لایێ‌ ڕژێما بەعسڤە هاتنە گرتن، هندەك ژ وان ڕێكخستنا هاتنە حكمكرن و هندەك ژی سێدارەدان.
ل دەستپێكا جەولێن مە، تنێ‌ دیتنا خەلكەكی بوو داكو بزانین هەڵویستێ‌ وان ل سەر دووبارە دەستپێكرنا شۆڕەشێ‌ چییە؟، دیسان ل هندەك دەڤەرا مە ب ئاشكرایی خۆ نیشا خەلكی ددا داكو بزانن دووبارە شۆڕەشێ‌ دەستپێكر، و مەفرەزێن پێشمەرگا پەیدا بووینە. بەلێ‌ ل زۆربەیا دەڤەرا مە مرۆڤێن دلسۆز و خەباتكەر دنیاسین. پاشی مە خەلكێ‌ گوندا كۆم دكرن و شەهید مەحمودی سیمینار بۆ وان دگێڕان و ل سەر ڕەوشا شۆڕەشێ‌ دئاخفت. شەهید مەحمود ئێزدی كادرەكێ‌ خۆدان شیان و پێشكەفتی بوو. ڕولەكێ‌ مەزن هەبوو ژبۆ كارێ‌ ڕێكخستنێ‌ و زوی دشیا خەلكەكی ڕازی كەت و باوەریێ‌ بۆ خەلكی پەیدا كەت، ئەو خۆدان كەسایەتی و ڕەوشتەكێ‌ بلند و گەلەك جوان بوو، شۆڕەشگێر و پارتیزانەكێ‌ شارەزا و سەركەفتی بوو، مێرخاس و قارەمانەكێ‌ هند ژ خۆ ڕازی بوو، وی چ حساب بۆ دوژمنی نەدكر، هەتا مەحمود شەهید بووی ئەم دگەلدا بووین. تنێ‌ وێ‌ شەڤا شەهید بووی ل گەل نەبووم، ئەز ل ماڵ بووم ل گوندێ‌ ساركێ‌.
پێشمەرگەیێ‌ هەر دو شۆڕەشێن ئیلۆن و گولانێ‌‌ گۆت: ئێك ژ سەخلەت و سیفاتێن شەهید مەحمود ئێزدی ئەو بوو، وی بزاڤ دكرن هەڤاڵێن وی یێن پێشمەرگە ب سلامەت بن و چاڵاكیێن لەشكری بێ‌ زیان بهێنە ئەنجامدان، پلانێن وی د ڕێكوپێك و سەركەفتی بوون، ئەو پارتیزانەكێ‌ ژێهاتی و خۆدان ئەزمۆن بوو.
سەعید باڵەتەیی دبێژیت: بەری ئەم بەرهەڤییا ستاندنا ڕەبیا كونەبایێ‌ بكەین، ئەم چووینە ماڵا حەسەنێ‌ سیسوی ل گوندێ‌ گەڤەڕكێ‌، ڤێگاڤێ‌ كۆڕێ‌ وی مەحمید خەیاتە ل دهۆك، ئەو ماڵباتەكا كوردپەروەر و دلسۆزن، حەسەن مەردەمێر بوو.
ئەم ل ماڵا حەسەنێ‌ سیسویێ‌ گەڤەڕكی د ڕوینشتی بووین. ئینا حەسەنی گۆتە شەهید مەحمود ئێزدی ئەڤە چەند ڕۆژن حكمەتێ‌ خاڵەكا لەشكری یا دانایە هنداڤ گەلیێ‌ قیامەتێ‌ دبێژنە وی جهی كونەبا حكمەتێ‌ ئەو خاڵ یا دانایە وی جهی ژبۆ پارێزگارییا جهێ‌ گەشت و گۆزارییا گەلیێ‌ قیامەتی، پاشی ئەم چووینە گوندێ‌ نسرا، شەهید مەحمودی خۆ گەهاندە شەهید ئەمین نسری و پرسیارا وێ‌ خاڵێ‌ كر، ئەوا ل وان هەیاما دانایە كونەبایێ‌. هینگی شەهید ئەمین نسری ڕێكخستەیەكێ‌ چاڵاكێ‌ پارتی بوو.
پاشی ب مەرەما چاڤ لێنێڕینێ‌ چەند جارەكا شەهید ئەمین سەرەدانا لەشكرێن وێ‌ ڕەبیێ‌ دكەت و خوارن و فێفی ژی بۆ وان دبرن.

کۆمێنتا تە