سیاسەتا ترامپی ژ كابینەیا وی یا دیارە
ل 20 كانوونا دو یا 2025، پشتی كو دۆنالد تڕامپ دەستبەكاربووی و ب فەرمی ئەركێ پۆستێ سەرۆكاتیێ وەرگرتی، ئێدی ویلایەتێن ئێكگرتی یێن ئەمریكا دێ تەڤلی قۆناغەكا هەستیار بیت، ئەڤە ژبلی واژۆكرنا زێدەتر ژ 200 پێرابوونێن جێبەجێكرنێ، نەمازە هەر پێرابوونەكا جێبەجێكرنێ كارڤەدانێن جوداجودا و داتایێن نوی هەنە كو ڕەنگە د ئەرێنی بن یانژی د نەرێنی بن، ل سەر كاروبارێن ناڤخۆیێن یێن ئەمریكی یان یێن دەرەكی ـ نێڤدەولی و ئەوا بۆ مە گرنگ ل ڤێرە دا؛ ئەوە كو سیاسەتا دەرڤە یا ترامپی و كاریگەرییا وی وەكو بیزنسمانەكێ ناسیار كو هەردەم بزاڤێن هندێ دكەت كو گرێبەستێن بازارێن ب لەز و ب قازانج بكەت.
ل سەر ڤێ چەندێ دهێتە چاڤەرێكرن كو سیاسەتا وی یا دەرەڤە ل هەمبەر ڕۆژهەڵاتا ناڤەڕاست د ماوەیێ سەرۆكایەتییا وی دا، گۆڕانكاریێن مەزن ب خۆڤە ببینیت، ب گۆرەی ئەوا كو د هەمی لێدوانێن وی دا ل ماوەیێ هەڵبژارتنێن سەرۆكایەتیێ دا و بەرییا وێ ژی هاتیە، كو تێدا جەختی لسەر كێمكرنا ژمارا هێزێن ئەمریكا ل پشت دەریایان دا كریە ل گەل بەردەوامبوونا وەبەرهێنانێ د كەرتێ سەربازی دا،
ب رامانەكا دیتر؛ ئەم دێ هندەك گوهۆرینان ل ڕۆژهەلاتا ناڤەڕاست د هەڤسەنگیا هێزان دا بینین و ب گۆەری بەرژەوەندیێن ئەمریكی. ئەگەر د وان كەسایەتیێن سیاسی بمەیزینین؛ یێن كو تڕامپ هەلبژارتین، ب پشتراستی ڤە، دێ ئەو ڕەهەندێن سیاسی و ئابووری تێدا بینیین یێن كو دێ ب سەر دەڤەرێ دا هێن، بۆ نموونە؛ هەلبژارتنا وی بۆ (ماركۆ ڕوبیۆ) ی؛ كو ب پشتیەڤانیا خۆ یا مەزن بۆ ئیسرائیلێ یێ ناسیار و بۆ سزایێن ل سەر ئێرانێ.
هەروەسا ژی (مایك هاكابی) باڵیۆزێ ویلایەتێن ئەمریكی ل ئیسرائیل كو ئەو ژی هەڤدەم لایەنگرەكێ ئیسرائیلێ و سیاسەتا وێ یە ل دەڤەرێ، ئەڤجا ل سەر ئەڤی بنەمایی، ئەو بەرپرسێن دیتر ژی ل ناڤا ئەمریكا و دەرڤە دا هەلبژارتین،
ب گۆتنەكا دیتر، ترامپی ئەو كەسێ گونجای بۆ سیاسەتا خۆ و بۆ راسپاردەیێن خۆ یێن ناڤخۆ و دەرەڤە دانان و ئێخستنە د پۆستەیێن گونجای دا. دەربارەی وەلاتێن ل دەڤەرێ و ئەو داتایێن سیاسی د ناڤا ئەڤان وەلاتان دا، ئەو ژی دێ ڕوی ب ڕوی وان گوهۆڕینان ژی بن كو ئێدی وەكو بەرییا هینگی نابن.
هەر دیسا دبینم كو تڕامپ دێ زمانێ دیالۆگێ، ئێكلاكرنان، كۆمبوون و دانوستاندان ب هێزتر كەت؛ ب تایبەتی سەبارەت پەیوەندیێن كێشەدار د ناڤبەرا توركیا، سووریا، ئیراق،. ئیران، یەمەن، لوبنان و وەلاتێن دیتر دا، هەروەسا سەبارەت ئاساییبوونێ د گەل ئیسرائیلێ دا، هەر وەسا ژی دوور نابینم ژی كو تڕامپ دەسپێشخەریێ بۆ مساوەمكرنێ ل گەل هندەك وەلاتان بكەت ب تایبەت ژی ل گەل سعوودیێ.
ل دوماهیێ ژی هەكە هات و پەسنینیا وی هاتە كرن و بابەتێ “ڕۆژهەلاتەكا ناڤەڕاست یا نوێ” بهێتە بجهئینان، كو ئەڤە ژی وەكو ئێك ژ داخوازی و ئاڕاستەیێن سیاسی یێن ئیسرائیلێ ل دەڤەرێ دهێنە هەژمارتن، هینگی، دبینم كو گەلێ كورد ل هەر چار پارچەیان دا ل دەڤەرێ؛ دێ بنەخودەی كیانەكێ سیاسی و جوگرافی یێ گرنگ.
و/ شێرزاد نایف