فـەستیڤالا جـلكێن كـوردی
ئەدیبا عزەددین تاهر
فەستیڤالێن جلكێن كوردی: ئێك ژ ڕێكێن هەرە گرنگە ئەوێن بەردەوامیێ ب كولتۆرێ كوردی ددەت، ئەڤ فستیڤالە نەتنێ جەژنەكا جوانیێ یە، بەلكو بۆیەرەكا كولتۆری و جڤاكی یا گرنگە كو كولتۆر و ناسنامەیا كوردی ب ڕێكا هونەر و چاندا جلكێن كوردی دپارێزیت.
جلكێن كوردی: ناسنامەیا زیندی یا مللەتەكێ یە.
جلكێن كوردی ب ڕەنگێن خوە یێن زیندی، ب نەخشێن جوان و تایبەتمەندیێن خوە یێن بەرچاڤ دهێنە نیاسین. هەر دەڤەرەكا كوردستانێ ستایلێ خوە یا تایبەت هەیە كو ژ یا دەڤەرێن دی جودا دبیت و ڤێ چەندێ جلكێن كوردی كرینە خودانێن جۆرەواریەكا دەولەمەند.
جلكێن ژنان:
جلێن ژنێن كورد ب ڕەنگێن خوە یێن گەش و نەخشێن دەولەمەند دهێنە نیاسین. كراسێن درێژ یێن ڕەنگین، كراس و كورتەكێن نەخشاندی، بەرمالك و خەملێن زێڕی دبنە سەدەما سەرنجا ڕاكێشانا چاڤان. تایبەت ئەوێن بەرێ یێن كچێن كوردان كو ب دەستان هاتینە چێكرن و هەر ئێك جیرۆكەكا ژیانێ و كولتۆرێ كوردی ڤەدگێڕیت.
جلكێن زەلامان:
جلكێن زەلامێن كورد ژی ب تایبەتمەندیێن خوە دهێنە ناسكرن. شەروال، چۆخك، شال و شەپك، پشتێن و كلاڤ هندەك ژ سەرەكی ترین بەشێن جلێن زەلامێن كوردانە. ئەڤ جلك نە تنێ بۆ خەملاندنێنە، بەلكو ب ڕێكا وان مەردایەتی و ناسناما كوردی دهێنە نیشاندان.
فستیڤالا جلكێن كوردی:
فستیڤالا جلكێن كوردی ڕویدانەكا سالانەیە كو تێدا خەلك ژ هەمی دەڤەرێن كوردستانێ دگەهنە ئێك دا كو جلكێن خوە یێن نەتەوەیی نیشا بدەن و كولتۆرێ خوە پێشڤە ببەن. ئەڤ فستیڤالە چەندین بەش و چالاكیان دگریت ناڤ خوە:
١. پێشانگەها مودێلان
مودێلكرنا جلكێن كوردی بەشەكێ سەرەكییە د فستیڤالێدا. كچ و كوڕ ب جلكێن نەتەوەیی یێن جودا جودا لسەر سەكۆیێ دهێن و دچن و جوانیا جلكێن خوە نیشا ددەن. ئەڤ پێشانگەهە دبیتە جهێ سەرەكی یێ ڕاكێشانا گەشتیار و میدیاكاران.
٢. پێشبڕكێن نەخشاندنێ
پێشبڕكیێن نەخشاندنا دەستی و چێكرنا جلكێن كوردی ب شێوازێن نوی و هەڤچەرخ بەشەكێ گرنگێ ئەڤێ فستیڤالێیە. هونەرمەندێن كورد شیانێن خوە د ڤی واریدا نیشان ددەن و جلكێن نوی و داهێنەرانە دئافڕینن.
٣. وركشۆپێن فێركاریێ:
د ڤان وركشۆپان دا، مامۆستایێن شارەزا پشكداربوویان فێردكەن كا چاوا جلكێن كوردی بهێنە درومان، نەخشاندن و چێكرن. ئەڤ چالاكی تایبەت ژبۆ پاراستنا پیشەیێن دەستی یێن كوردی و ڤەگوهاستنا زانینان بۆ نفشێن نوی گرنگن.
٤. بازاڕا كولتۆری:
د بازاڕا كولتۆری دا، پیشەكار و دەستكارێن كورد بەرهەمێن خوە یێن دەستی نیشا ددەن و دفرۆشن. جلكێن كوردی، خشل و خەمل، كەرەستێن مالێ و گەلەك تشتێن دی دهێنە پێشكێشكرن.
٥. خوارن و میۆزیك:
چێژا خوارنا كوردی و خوەشیا میۆزیكا كوردی ژی بەشەكێ گرنگ ژ ئەڤێ فستیڤالێ یە. خوارنێن نەتەوەیی یێن جودا جودا دهێنە پێشكێشكرن و گرۆپێن میۆزیكێ یێن كوردی ب ساز و دەف و بلووڕا خوە فستیڤالێ گەرم دكەن.
گرنگیا پاراستنا كولتۆرێ كوردی:
پاراستنا كولتۆرێ كوردی و تایبەت جلكێن كوردی ئەركەكێ نەتەوەییە كو دڤێت هەر كوردەك پێ ڕاببیت. فستیڤالێن هۆسا دبنە سەدەم كو:
ناسنامەیا نەتەوەیی بهێتە پاراستن: جلكێن كوردی سیمبۆلێن زندی یێن ناسنامەیا كوردینە.
دابونەریت بۆ نفشێن نوی بهێنە ڤەگوهاستن: ب ڕێكا ڤان فستیڤالان، لاو و گەنج فێری گرنگیا كولتۆرێ خوە و جهێ وێ د جیهانا ئەڤڕو دا دبن.
پێشەیێن دەستی بهێنە زندیكرن: گەلەك ژ شێوازێن نەخشاندن و چێكرنا جلكێن كوردی د مەترسیا ژ ناڤچوینێدانە و ئەڤ جورێن فیستیڤالان دبنە سەدەما پاراستن و پێشڤەبرنا وان.
ئابۆریا ناڤخۆیی بهێتە گەشكرن: فستیڤال ژبۆ دەستكار و پیشەكارێن جهی دبنە سەدەما پەیداكرنا دەرامەتی.
دویماهیك:
فستیڤالا جلكێن كوردی نەتنێ ڕۆیدانەكا كولتۆرییە، بەلكو بۆیەرەكا گرنگا نەتەوەییە كو كولتۆر و ناسنامەیا كوردی زیندی دهێلیت. ب پشكداری و پشتەڤانیا مە ژ بۆ ڤان فستیڤالان، ئەم دكارین میراتا خوە یا كولتۆری بر نفشێن داهاتی بپارێزین و ڤەگوهێزین.
ئەڤ فەستیڤالە دبنە سەكۆیەك بۆ ڕاگەهاندنا جوانی و دەولەمەندیا كولتۆرێ كوردی بۆ هەمی جیهانێ و دبیتە پرەك د ناڤبەرا گەلێ كورد و گەلێن دی یێن جیهانێ دا.
ئەڤ سال ژی فستیڤال دوماهیهات هەتا سالا بێت پێشمەرگێ دێرین و هەلگرێ مەدالیای بارزانی «عزیز گولی»دبێژیت: ئەگەر ئەم كورد چ ژبیر بكەین لێ دڤێت كولتۆرێ خوە قەد ژبیر نەكین چونكو: (مە كوردان كولتۆرەكێ جوان و دەولەمەند هەیە.)