ناڤودەنگییا نێگەتیڤ
ئیحسان حەسەن
ل جیهانێ هەموویێ ب تایبەت ل وەلاتێن پێشكەڤتی د وەرزشێ دا، پتر فۆكسا ڕاگەهاندنێ و ڕاگەهاندكاران یا لسەر راهێنەر و یاریزانان، لێ نها ل ئیراقێ و هەتا ل كوردستانێ ژی پتر ددەنە كارگێریان و سەرۆكێن یانەیان، سەرۆكێن فەخری، رێڤەبەرێن تیمان، یان ژی رۆژنامەڤانێن وەرزشی، ئانكو جوداهییەكا تەمام دناڤبەرا مە و واندا هەیە، هەر چەندە ئەم باش دزانین كو سەركەڤتنا هەرتیمەكا وەرزشی پێدڤی ب پێنچ توخمێن سەرەكی نە، ئەوژی یاریزان و دەستەكا راهێنەرانێ ، كارگێری، جەماوەرێ وەرزشی دیسان راگەهاندنا وەرزشی، بەلێ یا من دڤێت ئەز بێژم كو هەر ئێك ژڤان توخمان رێژەكا تایبەت هەیە، بێ نەڤێت جوداهی ژی درێژەیا واندا هەیە، ژبەر كو یێ د وەرزشێ دگەهیت باش دزانیت كو یاریزانێن تیمێ و دەستەكا راهێنانێ ئەوێن بەرهەمێ خوە یێ وەرزشی نیشامەددەن دگەل رۆلەكێ كێمتر بۆ هەر سێ توخمێن دی، لێ یێ نها ئەم دبینین ئەوە راگەهاندكار پتر ناڤودەنگییێ ددەنە كارگێرێن یانەیان، ڕەنگە لڤێرە پرسیارەك بهێتە كرن، ئەرێ ئەڤ ناڤودەنگییە یا پۆزەتیفە یان یانێكەتیفە؟ ب نێرینا من یا كەسوكی وەكو رۆژنامەڤانەكێ وەرزشی، ئەز ب لیبورین ڤە دبێژم یا نێكەتیفە ژبەر كو یاهاتیە پەیداكرن ژ رەگەزپەریسیا یانەیان و تۆندرەیا وان، هەتا یا گەهشتییە هندێ گەلەك جاران ئەم دبینین هەتا راگەهاندكارێن وەرزشی ل یانەیان پتر ناڤودەنگی ژ ستێرێن تیمان وەرگرتینە، ژبلی وان میدیاكاران یێن كو ب بەرنامەیێن خوە یێن تایبەت ب لاینگیریا خوە یا بەرچاڤ وێنەكێ هووسا نیشا خەلكی ددەن و دهۆلێ لێ ددەن كو تنێ كەسەكە یێ ل پشت ڤان هەموو دەستكەڤتێن ڤێ یانەیێ یان ڤێ تیمێ هەی، ئەگەر ئێك نەڤێت ژی چەند یێ سەركەڤتی بیت دكارێ خوە یێ كارگێری دا هەر بەحس ناكەن، ئەم نابێژین بلا بووچوونێن وان نەهێنە وەرگرتن، رەنگە هندەك پرسیار هەبن تنێ ل چارچووڤەیێ ئەركێ كارگێرێن تیمان دابن ووان بەرسڤێن وان هەبن، لێ ئەوا ئەم هندەك جاران دبینین هەتا پرسیارێن گرێدای تەكتیك و تەكنیكا یاریزانان ژی یێن كو گرێدای كارێ راهێنەری ژی ژوان دهێنە كرن، تشتێ سەیر ژی ئەوە مە چ جاران نەدیتیە ئێكێ ژ وی كارگێریێ گۆتێ، بەرسڤا ڤێ پرسیارێ لدەف من نینە پێدڤییە تە ئەڤە ژ دەستەكا راهێنانێ یان ئێكێ دی خودانێ ڤی كاری كربا، لەوما ئەز دبێژم پێدڤییە رووبەرەكێ مەزنتر یێ راگەهاندنێ ب راهێنەرێن تیمان و یاریزانان بهێتەدان، فوكسا لسەر كارگێریان و سەرۆك و ئەندامێن فەخری بهێتە كێم كرن، ژبلی هندێ رۆژنامەڤان و میدیاكارێن مە ژی پتر هەست ب بەرپرسیارەتی بكەن، بزانن كا كیژ پرسیار بۆ كێ دهێتە ئاراستەكرن، ژبەركو ئەڤە پشكەكە ژكارێ وان، تنێ ئارمانجا وان رازیكرنا وان نەبیت، ژبەر كو ئەوا نها ئەم دبینین ژبلی نەزانینێ دووركەڤتنە ژپرنسیپ و پێشكەڤتنا وەرزش و رۆژنامەڤانییا وەرزشی ل جیهانێ.