دۆزا كوردی دناڤبه‌را دلپیسییا ده‌ڤه‌رێ دا
دلپیسیی ل سه‌ر ئاستێ خێزانی و تاكی ئێكه ژ گیروگرفت و ئاریشه‌یێن سایكۆلۆژی كو دوژمنێ په‌یوه‌ندیێن سه‌ره‌كیێن خێزانێیه و به‌رده‌وامییا وێ ل جه‌م هه‌ر ئێك ژ ڤان دوو كه‌سان هه‌كه‌ر لسه‌ر هیچ بنه‌مایه‌كێ ڕاسته‌قینه نه‌بیتن د ماوه‌یه‌كێ درێژ دا زیانه‌كا مه‌زن ل خێزانێ ب گشتی و زارۆكان ب تایبه‌تی د ده‌تن و خێزانێ به‌ره‌ڤـ ئاقاره‌كێ نه‌دیار و هه‌لدێرێ هاژۆتن. پشكه‌كا مه‌زن ژ ئه‌گه‌رێ سه‌رهلدانا وێ ل جه‌م تاكی، چ ژن بیتن و چ زه‌لام، ژ په‌روه‌رده‌یه‌كا خه‌له‌ت دناڤـ خێزانێدا یان ل بن كارتێكرنا ده‌یك و بابه‌كێ نه‌تێگه‌هشتی كه دبنه‌ڕه‌تدا ئه‌ڤـ جۆره ره‌فتاره یێن لجه‌م وان هه‌ین سه‌رێ خۆ هه‌لدده‌تن. هه‌لبه‌ت ئه‌زموونا رابردوویا هه‌ر ئێك یان هه‌ر دووك ڤان كه‌سان ژی بێ به‌هر نینه د دروستكرنا ڤێ چه‌ندێ لجه‌م تاكێ به‌رامبه‌ر.
ئه‌ڤـ كێشه‌یه نه‌ك ته‌نها لسه‌ر ئاستێ تاكی و خێزانی، به‌لكۆ ل سه‌ر ئاستێن مه‌زنتر و نه‌ته‌وه‌یی و سیاسی ژی ب ئاشكرایی دهێته تێبینیكرن. نموونه‌یا هه‌ره دیارا وێ ل ده‌ڤه‌رێ دلپیسییا نه‌ته‌وه‌یێن ده‌ردۆرێن كوردانه ل هه‌مبه‌ر نه‌ته‌وه‌یێ كوردی و مافێن ڕه‌وایێن كوردستانیانه. بۆ ماوه‌یێ چه‌نده‌ها سه‌د سالانه نه‌ته‌وا كوردی ب ده‌ست جۆره‌ها زۆرداری و سته‌مێن بچویك و مه‌زن د نالیتن ل سه‌ر ده‌ستێ وه‌لاتێن ده‌وروبه‌ر، كو ئه‌گه‌رێ وێ ژی ته‌نها كوردبوونا مه‌یه، كه ڤان وه‌لاتا نه‌ڤێتن دان ب مافێن ڕه‌وایێن مه و كه‌لتوور و فه‌رهه‌نگ و زمان و بوونا مه بده‌تن و ژ پێخه‌مه‌ت به‌رژه‌وه‌ندیێن بێ بنه‌مایێن ئابووری و سیاسی و كه‌لتووری هه‌می بزاڤه‌كێ دكه‌ن تاكۆ ببنه به‌ربه‌سته‌ك ل به‌رده‌م گه‌هشتن ب هیوا و ئارمانجێن خۆ. ئه‌ڤـ دلپیسییا ئه‌ڤ وه‌لات و نه‌ته‌وه‌یه، وه‌كی ژانه‌كا ده‌روونی، تێكه‌فتین و ژ ئه‌گه‌رێ هه‌می جۆرێن دژایه‌تیكرنێ و دوژمنكاریێ به‌رامبه‌ر نه‌ته‌وه‌یێ مه بۆ خۆ ب ڕه‌وا دبینن، هه‌كه‌ر چی ئه‌گه‌رێن جیاوازێن رامیاری و ئابووری و ئایدیۆلۆژیكی یێن لپشتێ، لێ د هه‌مان ده‌مدا بۆ تێگه‌هشتن و تێگه‌هاندنه‌كا خه‌له‌ت ژ نه‌ته‌وه‌یێ مه و بنیات و ستراكچه‌رێ تاكی و جڤاكی و بۆها ئاراسته‌یێن وێ دزڤڕیتن كه پشكه‌ك ژ ڤێ خه‌له‌ت تێگه‌هشتنێ بۆ وێ په‌روه‌ردیا خه‌له‌ته كه هنده‌ك كه‌س و لایه‌ن و پارت و ڕێكخراو و ده‌زگه‌هێن ڕاگه‌هاندنێ و بۆ مه‌ره‌مێن سیاسی پێ ڕادبن و بڤی ڕه‌نگی تاكێن جڤاكێن خۆ ب ئاڤا ڕه‌شا دلپیسیێ ئاڤ دده‌ن و وان لسه‌ر بنیاته‌كێ خه‌له‌ت په‌روه‌رده دكه‌ن و پێدگه‌هینن كو ل ده‌مێن جیاواز دا و نه‌خاسمه ژی گاڤا ده‌ستهه‌لات دكه‌ڤیته د ده‌ستێن ئێك ژ ڤان تاكا دا ره‌فتارێن وی لسه‌ر ئاستێ مه‌زن و سیاسی به‌رامبه‌ر ئه‌وێن دیترێن دژی نه‌ته‌وه‌یێ مه‌نه و هه‌مان خه‌له‌تی و دلپیسیێ دووباره دكه‌ن یاكۆ ئه‌وێن پێشی وان ئه‌نجامداین.
په‌روه‌رده‌یه‌كا ڕاسته‌قینه و دگه‌لدا ژی تێگه‌هشتن ژ ره‌وایه‌تییا مافێن گه‌لێ مه و ئارمانجێن ره‌وا و كه‌لتوور و فه‌رهه‌نگ و بۆهایێن جڤاكا مه یا كورده‌واری ل جه‌م تاكێن ڤان وه‌لات و نه‌ته‌وه‌یان، و ده‌ستهه‌لگرتن ژ هنده‌ك یان گه‌له‌ك به‌رژه‌وه‌ندیێن تایبه‌ت و هزركرن د به‌رژه‌وه‌ندیێن گشتی و ده‌ڤه‌رێ جیهانی، و داننان ب مافێن ڕه‌وایێن گه‌لێ كورد، ئه‌و چاره‌سه‌رینه یێن كۆ ئه‌ڤ وه‌لاته دشێن شوینوارێن ڤێ دلپیسیێ و دلڕه‌شیێ ژناڤ خۆ و ژ دل و ده‌روونێ تاكێن خۆ پاقژ بكه‌ن و نه‌هێلن نه‌ته‌وه‌یێ كوردی و جیهان ژی ب ئاگرێ دلپیسییا وان بسۆژیتن.
*بسپۆری پێداگۆگیا و سایكۆلۆژی / به‌شی ده‌روونزانی / زانستگه‌ی زاخوَ
