پشتی 25 سالان ژنوو بیرا حوكمه‌تێ ل كه‌رتێ چاندنێ هات

پشتی 25 سالان ژنوو بیرا حوكمه‌تێ ل كه‌رتێ چاندنێ هات

66

ده‌مێ كو ل سالا بووری نه‌فتێ نزمترین ئاستێ فرۆشتنێ ل جیهانێ تۆماركری كو ب رێژه‌یه‌كا ئێكجار مه‌زن هاتیه‌ خوار و هه‌رێما كوردستانێ ژی كه‌فتیه‌ ڤێ قه‌یرانا دارایی و ئابووری یا دژوار، هه‌ر چه‌نده‌ ژێده‌رێ سه‌ره‌كی یێ داهاتێ هه‌رێما كوردستانێ نوكه‌ ل سه‌ر فرۆشتنا نه‌فتێ یه‌ و پتریا ژێده‌رێن دی وه‌كی چاندنێ و پیشه‌سازی و كه‌رتێ گه‌شتوگۆزاری وه‌كو پێدڤی نه‌كه‌فتینه‌ دخزمه‌تا داهاتیێ هه‌رێمێ دا و ب تایبه‌تی كه‌رتێ چاندنێ هاتیه‌ پشتگوه خستن، له‌ورا زۆر جاران حوكمه‌تا هه‌رێمێ پشتا خوه‌ ب نه‌فتێ گه‌رم دكر، كو دێ داهاته‌كێ باش بۆ كوردستانێ ژێهێت و هزر ل هندێ نه‌دكر كو هه‌كه‌ رۆژه‌ك بهێت و بهایێ وێ گه‌له‌ك بهێته‌ خوار هه‌رێما كوردستانێ دێ كه‌ڤیته‌ د ره‌وشه‌كا ئابووری یا خراب دا و وه‌لاتیێن وێ ژی دێ بنه‌ قوَربانیێن وێ ره‌وشێ، له‌ورا پێدڤی بوو به‌ری چه‌ندین سالان حوكمه‌تا هه‌رێمێ پشتا خوه‌ بتنێ ب ده‌رخستنا نه‌فتێ گه‌رم نه‌كربا و پشته‌ڤانی ل كه‌رتێ چاندنێ و گه‌شتوگۆزارێ كربا و گرنگیه‌كا مه‌زن پێدابا.
هه‌ر چه‌نده‌ وه‌كو دیار هه‌رێما كوردستانێ و ب تایبه‌تی پارێزگه‌ها دهوكێ و ده‌ڤه‌ره‌كا وه‌ك ده‌ڤه‌را به‌رواری بالا گه‌له‌ك ده‌ڤه‌ره‌كا گوَنجایه‌ بۆ چاندنێ، لێ ئه‌ڤه‌ ماوێ 25 سال بوورین و هێشتا حوكمه‌تا هه‌رێمێ وه‌كو پێدڤی خزمه‌تا جۆتیاران و كه‌رتێ چاندنێ نه‌كریه‌. هه‌ر چه‌نده‌ هه‌ولداینه‌ لێ نه‌ ب وی ره‌نگی بووینه‌ كو جۆتیار بشێت ب به‌رهه‌مێ ده‌ستێ خوه‌ بژیت، له‌ورا پتریا خه‌لكێ گوندان كارێ جوَتكاریێ هێلا و پتریا وی خه‌لكێ ژی قه‌ستا باژێران كر، ژبه‌ركو سالانه‌ ماندیبوونه‌كا مه‌زن ب كارێ چاندنێ ڤه‌دبرن و داهاته‌كێ باش بۆ ژێ نه‌دهات و جۆتیار بتنێ پالێ پیشی بوون، هه‌روه‌سا به‌ری ده‌ه سالان خه‌لكێ گوندان پتریا ده‌رامه‌تێ چاندنێ وه‌ك گه‌نمۆك و كونجی و ماش و برنج و گیا جه‌ریفك و گه‌له‌ك جرێن دی یێن ده‌رامه‌تی ل به‌رواری بالا دچاندن و داهاتێ خوه‌ ب ده‌ستێ خوه‌ په‌یدادكر، پتریا ڤان ده‌رامه‌تان نوكه‌ ناهێنه‌ چاندن، ئه‌ڤه‌ ژبلی چاندنا سێڤان و جرێن دی یێن فێقی،ل ێ هه‌ر حوكمه‌تێ پشته‌ڤانی ل كارێ چاندنێ نه‌كر و كه‌د و ماندیبوونا خه‌لكێ یا سالانه‌ ئێدێ چ داهات بۆ ژێ نه‌ دهات، له‌ورا نه‌چاربوون كارێ چاندنێ بهێلن، ژبه‌ركو سالانه‌ سێڤ و ب ده‌هان جرێن دی یێن فێقی دناڤ زه‌ڤیان دا دڕزن و چ ناگه‌هیته‌ جۆتیاران و ڤێ چه‌ندێ وه‌كر كو خه‌لك پشت بده‌نه‌ كه‌رتێ چاندنێ.
هه‌روه‌سا پشتی كوردستان كه‌فتیه‌ ڤێ ره‌وشا ئابووریا به‌رته‌نگ ژنوو پشتی 25 سالان بیرا حوكمه‌تێ ل كه‌رتێ چاندنێ هات، كو دڤێت گرنگیێ بده‌نێ و ئێدی به‌رێ خه‌لكێ بده‌نه‌ كارێ چاندنێ، ژبه‌ركو كه‌رتێ چاندنێ ئێكه‌ ژ كه‌رتێن هه‌ره‌ گرنگ د ئابوورێ هه‌ر وه‌لاته‌كی دا ل جیهانێ، له‌وما هه‌ر وه‌لاته‌كێ كه‌رتێ چاندنێ یێ بهێزبیت زوو ب زوو ناكه‌ڤیته‌ قه‌یرانان و دێ شێن خوه‌ ژ هه‌موو ئاسته‌نگێن ژیانێ قوَرتال كه‌تن، لێ ل كوردستانێ به‌رۆڤاژیه‌ و ئه‌ڤ كه‌رتێ هندێ گرنگ هاتیه‌ ژبیركرن و بتنێ هزرا حوكمه‌تێ مایه‌ ل سه‌ر ده‌رخستن و فرۆشتنا نه‌فتێ و هه‌موو كه‌رتێن دی یێن گرنگێن ژیانێ هاتینه‌ ژبیركرن.
له‌ورا فه‌ره‌ حوكمه‌تا هه‌رێمێ بیر ل هندێ بكه‌ت كو زوو ڤی كه‌رتی ڤه‌ژاندنێ بێخیتێ و ئێدی چاندن ببیته‌ كه‌رتێ هه‌ره‌ گرنگ یێ داهاتێ هه‌رێما كوردستانێ و پشته‌ڤانیه‌كا باش ل جۆتیاران بهێته‌كرن و نه‌ بتنێ ب گۆتن بیت، لێ دڤێت بكریار بیت و ئێدی خه‌لكێ هه‌رێمێ به‌رهه‌مێ ده‌ستێ خوه‌ بخۆت و ب هیڤیا به‌ر ده‌ستێ خه‌لكێ ژده‌رڤه‌ نه‌بیت، هه‌كه‌ مه‌ كه‌رتێ چاندنێ بهێز ئێخست ئه‌م دێ شێین سه‌ربه‌خۆیا ئابووریا هه‌رێمێ ژی تا راده‌یه‌كێ باش پارێزین و پێدڤی به‌رده‌ستێ وه‌لاتێن ده‌وروبه‌ر نابین.

کۆمێنتا تە