شۆڕه‌شا ئه‌یلولێ ده‌ستپێكا مراندنا په‌یمانناما سایكس-پیكۆ بوویه
به‌ری دو رۆژا سه‌د سال ب سه‌ر په‌یمانناما سایكس-پیكۆی ڕا ده‌رباز بوون و ئه‌و په‌یمانناما بوویه سه‌ده‌م كوردستان بۆ جارا دووێ پارڤه ببت و بیێ كو پرس ب ملله‌تێ كورد بهێته كرن. ئاكامێن ڤێ په‌یماننامێ ل سه‌ر گه‌لێ مه گه‌له‌ك گران سه‌كنین و هه‌ر ژ ئاسمیله‌كرنێ بگره هه‌تا پاكتاوا نه‌ته‌وی و ب عه‌ره‌ب، فارسی و تورك كرنا كوردستانێ. د ڤان سه‌د سالێن چوویی دا باهرا كوردا تنێ مالوێرانی و شه‌رێ خوه‌پاراستنێ بوو. هه‌لبه‌ت نه ده‌لیڤێ هندێ یه كاره‌ساتێن ب سه‌ر گه‌لێ مه دا هاتین د ڤێ گوتارێ دا رێز بكه‌ین نه‌خێر تنێ دخازم بێژم ئه‌ڤ كاره‌ساتێن ب سه‌ر سه‌رێ گه‌لێ مه دا هاتین ڤه‌رێژا وێ په‌یماننامێ یه. داگیركه‌رێن كوردستانێ گه‌له‌ك مفا ژ په‌یمانناما سایكس-پیكۆی دیتن و ته‌ڤا كار ل سه‌ر تێكدانا ئێكرێزیا جڤاكا كوردستانێ كرن و ره‌وتێ شۆڕه‌ش و به‌رخوه‌دانێن مه به‌ره‌ف لۆكالیێ برن و چ شۆڕه‌شێن كوردی نه‌شیان ببنه شۆڕه‌شێن سه‌ر تا سه‌ری ژبلی شۆڕه‌شا 11 ئه‌یلولێ ب رێبه‌ریا بارزانیێ نه‌مر و ئه‌ڤه بوو وه‌رچه‌خانه‌ك دیرۆكی و بارزانی ژی بوو سمبوَلا به‌رخوه‌دان هیڤیا نه‌ته‌وا كورد. ئانكو 11 ئه‌یلوولا كوردی (ئه‌مریكا ژی خودان 11 ئه‌یلوله) و ب رێبه‌ریا بارزانیێ نه‌مر و پارتی ده‌ستپێكا مراندنا په‌یمانناما سایكس-پیكۆ و هزرا لۆكالیا كوردی بوو چنكو پارتی و حیكمه‌تا برزانیێ نه‌مر هه‌موو سنوورێ ده‌ستكردێن كوردستانێ ژ هۆلێ راكرن و ته‌ڤ كورد ل بن سیهوانا كوردایه‌تیێ جه‌ماندن. دبت هه‌ر ئه‌ڤ خاله ژی بت پارتی نازا پێ دكه‌تن چنكو هه‌تا به‌ری 11 ئه‌یلولا كوردی هزرا لۆكالی و عێراقچیتی، سووریچی، ئیرانیزم و توركچیتی ل سه‌ر پرانیا كوردان یا زاڵ بوو ئه‌ڤ عێراقچیتیه ل ده‌ف گه‌له‌ك كه‌سێن ناڤ بزاڤا ئازادیخازا كوردی هه‌تا سالێن هه‌شتیان ژ چه‌رخێ بووری مابوو و سه‌ره‌ڕای وێ مالوێرانیا مه ژ داگیركه‌رێن كوردستانێ دیتین ب مخابنیڤه خوه‌دیێن هزرا لۆكالی هه‌تا رۆژا ئه‌ڤرۆ ل سه‌ر ده‌ه و ووا خوه دبه‌رده‌وامن. وه‌ك چه‌وا 11 ئه‌یلولا كوردی هزرا لۆكالی و په‌یمانناما سایكس-پیكۆی به‌ره‌ف مراندنێ برن وه‌سا 11 ئه‌یلولا ئه‌مریكی(11. 09. 2001) ژی پیرۆزیا سنوورێن ده‌وله‌تان نه‌هێلا و سیسته‌مێ گلۆبالیزمێ ل سه‌ر جیهانێ دا سه‌پاندن و بالاده‌ستیا ئه‌مریكا ل جیهانێ نه‌جهێ ئاخفتنێ یه و ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ بالاده‌ستیه نه‌بایه نه رژێما سه‌ددام دا ژناڤ چت و نه‌ژی بهارا عه‌ره‌بی دبوو تۆفان و تسۆنامی ل سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێن گه‌نده‌ل و دكتاتۆر و گه‌ڕا دولابا بهارا عه‌ره‌بی هێش نه راوه‌ستایه و ره‌وشا مسر، لیبیا، جه‌زائیر، مه‌غرب،سوریا، تونس و عێراق یا ل به‌ر چاڤه. یا بۆ مه گرنگ عێراق و سووریا و ب تایبه‌ت عێراق كو مه كوردا پێگه‌هه‌كێ خۆرت و ده‌وله‌ته‌كا دیفاكتۆ هه‌یه و ب ڤی ره‌نگی سه‌ره‌ده‌ری دگه‌ل دهێته كرن. د ره‌وشا ئیرۆ عێراق تێدا كو چ بنه‌مایێن ده‌وله‌تێ لێ نه‌ماینه و ژبلی كو عێراقێ ب خوه دان ب حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دایه و هه‌رێمێ ژی پێنگاڤێن سه‌قامگیركرنا ئارامی و خوه‌شگوزه‌رانیێ هاڤێتینه و كوردستانی د ڤێ ده‌ڤه‌را هزرا تۆندوتیژیێ و شه‌رێ تائیفی و تیرۆریستی لێ دبه‌لاڤ، ئارام و سه‌قامگیر ژبلی هه‌بوونا نه‌خشه رێیا سه‌رخوه‌بوونێ یا كو ژ لایێ سه‌رۆكێ هه‌رێمێ ڤه رێزدار مه‌سعود بارزانی هاتیه راگه‌هاندن كو د ڤێ نه‌خشه‌رێ دا رێبازا بارزانیێ نه‌مر دێ فاتحا دووماهیێ ل سه‌ر ڤه‌شارتنا په‌یمانناما سایكس-پیكۆی خوینین. مخابن ل جهێ ته‌ڤ لایه‌نێن سیاسی یێن هه‌رێمی ل بن ڤێ سیهوانێ كۆم ببن و بزاڤا قه‌تاندنا به‌ندكێ عێراقێ ببته ڕاستی جاره‌ك دن هزرا لۆكالی سیبه‌را خوه كێشایه سه‌ر هنده‌ك لایه‌نان و هێجه‌تێن بێ بنه‌ما رێز دكه‌ن وه‌كو هێشتا مه ده‌زگه‌ه و بنیاتێ ده‌وله‌تێ نینه و توركیا و ئیران و نزا كی و كی دێ تۆڕه بن، بیێ هزرا خوه بكه‌ن كانێ ده‌ما ئه‌تاتوركی یان شاه ره‌زا خانێ ئیرانی ده‌وله‌تێن خوه ڕاگه‌هاندین ره‌وشا وان ژ ئا ئه‌ڤرۆیا مه باشتر نه‌بوویه. ره‌وشا ناڤ ده‌وله‌تی و پشته‌ڤانیا زلهێزێن ئه‌ڤرۆ بۆ هه‌رێما كوردستانێ خوه‌ش ده‌لیڤه‌یه و دووباره نابت بۆ قه‌تاندنا به‌ندكێ عێراقێ.
