مامۆستایەکا زانکۆیا دھۆک: حەشدا شەعبی نەشێت دژی دەولەتا کوردستانێ راوەستیت
ئه‌ڤرۆ نيوز:
مامۆستایا زانستێن سیاسی ل زانکۆیا دھوکێ راگەھاند، مە ھندەک سیاسەتمەدارێن سادە ھەنە و دووربینانا سیاسی لنک وانا نینە، دیارکر ھندەک حزب و ئالیێن کوردا ژی بووینە بازرگان بۆ مەرەمێن خوەیێن تایبەت، ھەروەسا خوەیاکر، چو ئاریشە نینە کوردا چار وەلاتێن سەربخوەیێن جودا جودا ھەبن، حەشدا شەعبی نەشێت شەڕی دژی کوردا بکەت.
دکتورە سوزان ئامێدی یا گەشبینە سەبارەت رێککەفتنا دناڤا ناڤملیا کوردا و دبێژیت، ئەز گەلەک یا گەشبینم ئەو رێککەفتن بھێتە کرن، چونکی چەندی بوچوونێن شاش ژ ئالیێ دی ڤە ھەبن ل گۆڕەی وانا بوچونان گڤاشتن لسەر وانا دھێتە کرن، ئەڤجا ئالیێ گڤاشتنێ چو ژ وەلاتێ ئیرانێ ڤە بیت یان ژی ئالیێ بەغدا بیت، یان ژی ژ ھندەک کەساتیێن دینەکا کورت و نەدجھێ خوەدا سەبارەت ستراتیجیا رەوشا سیاسی ھەبیت، ئانکو دوور بنێریت.
ماموستایا زانستێن سیاسی ل زانکۆیا دھوک وەک نموونە ژی گۆت: ھندەک سیاسەتمەدارێن نووکە بوینە سیاسەتمەدار ئەو دووراتیا ستراتیجی نینە و ھندەک داخویانیان ل بەغدا ددەن بێی کو ھزرا خوە تێدا بکەن، دەرھاڤێژا وێ داخویانیێ دێ چ بیت یان چو کارتێکرن دێ لسەر ھەبیت، بابەت لڤێرە نە بابەتێ فلان حزبێ یە، بابەت کوردستانە و کێشا کوردایە، ب باوەریا من ھەموو ئالی و سەرکردێن کوردا ل گەل رایا دەولەتبوونێ نە، چونکی دەمێ کار دبیتە کارەکێ رژدی چو ئالی نەشێن خوە لبەر ب ھاڤێژن، ژبەر ئالیێ جەماوەری و دناڤ مللەتی دا ژی دێ شکەستنێ خوەن، لەورا ب دیتنا من ھەر حزبەکا ببیتە ئاستنەک بۆ رێگریا دەولەتبوونێ دێ شکەستنەکا مەزن ھەبیت و دچاڤێن مللەتی دا ژی دێ پیچ بیت.
ل دۆر بازرگانیا پۆستە و پلێن حزبی ل سەر کیستی کێشا مللەتی، د.سۆزان ئیبراھیم ئامێدی گۆت: ئەڤە یا ھەی، ئەڤە نە بتنێ لنک مە ھەیە، بازرگانیا ب کێشا مللەتێ بۆ بەرژوەندیێن تاکە حزبی ل ھەموو جیھانی یا بەربەلاڤە، لێ ل دەڤەرێن رەۆژھەلاتا ناڤین، و مللەتێن وی پتر ژ ھەموو ئالیێن جیھانی ب ڤێ بازرگانیێ ڤە دگررێداینە، بو نموونە شیعێن وەلاتێ عیراقێ چەندین سالە ھیڤیا وان بوویە بھێن دەستھەلاتا عیراقێ وەربگرن، پشتی دەستھەلاتا عیراقێ کەفتیە ددەستێن وانا دا چو بۆ مللەتێ خوە کریە، کو 80% ژ بودجا عیراقێ بۆ وانایە، و 80% ژ چێکرنا بڕیارێن سیاسی ژی ددەستێن وانا دایە، کو ھەتا نوکە نەشیاینە خوە جادەکێ ژی دروست بکەن یان بالەخانەکا بەرچاڤ چێکەن، یان ھەتا رێیا شەمەندەفرەکێ نووژەن بکەن، ھەتا دگەھیتە داھاتی تاکە کەسێ عیراقی ژی چو بۆ نەھاتیە کرن، لڤێرێ پرسیار ئەوە کانێ کێشا وانا یا شیعی کو وانا دگۆت مە دەستھلات ل خوە نەکریە ل عیراقێ؟، ل گەل ڤێ ھەممویێ ژی نەشیاینە چو بکەن، ئەگەرێ وێ ژی یێ دیارە کو بازرگانیا پۆستە و پلێن سیاسی ژ بەرژوەندیا کێشا مللەتێ شیعی بلندتر دبینن.
ژئالیێ دامەزراندن و چێکرنا حەشدا شەعبی و کارتێکرنا وێ ل سەر ھەرێما کوردستانێ سۆزان ئامێدی دبێژیت، ب دیتنا من حەشدا شەعبی نەشێت چو شەڕا ل گەل کوردا بکەت، چونکی بەری نوکە مالکی ب ھێزا دیجلە کەفێن مەزن ل کەرکووکێ ل کوردا کرن، بەلێ نەشیا پێنگاڤێن مەزنتر و زێدەتر بەرامبەری کوردا بھاڤێت، زێدەباری ل ڤێ دەڤەرێ عیراق یان بەغدا بتنێ نینە، و کارتێکرنا گەلەک ھێزێن دیتر ل سەر دەڤەرێ یا ھەیی، بتنێ ھەکە ھێزێن شیعە و سونی ب پشتەڤانیەکا دەولی ل گەل کوردا بشێن کارتێکرنێ ل ھەرێما کوردستانێ بکەن، بەلێ دڤێت ئەم ژبیر نەکەین ، ھەرێما کوردستانێ گەھشتیە ئاستەکێ کو ب ھیچ رەنگەکی ھێزێن نێڤدەولی تێکدانا رەوشا ھەرێما کوردستانێ قەبوول ناکەن، ھەر پێنگاڤەکا ئەمریکا بۆ بەرژوەندیا خوە بھاڤێت باش ھزرێن خوە تێدا دکەت کو روومەتا خوە ل گەل وێ ب پارێزیت داناڤا وەلاتان دا زێدەبارێ دناڤا مللەتێ خوەدا، ئەو نەشێت پشتی ڤان ھەموو قوربانیان ھشنی دژی کوردا براوەستیت و کێشا کوردا پشتگۆە ب ھاڤێژیت.
ھەر د بەرسڤا پرسیارەکا دیا ل دۆر داخویانیێن ھندەک ژ سەرکردێن حەشدا شەعبی و گەفێن بەردەوام ل سەر ھەرێما کوردستانێ، مامۆستایا زانکویا دھوک گۆت: دڤێت ئەم گوھداریا داخویانیێن وانا نەکەین، دڤێت ھەموو ئالیێن کوردستانێ و کەساتی و سیاسەتمەدارێن کورد دیرۆکەکا مەزن ھەیە و نابیت خوە بینە ئاستەکێ نزم کو بەرسڤا وانا بدەن، ھەروەسا خوەیاکر، بەری ھەموو تشتەکی بلا ئەو ناڤمالیا شیعی دروست بکەن پاشتی بەحسێ کوردا بکەن، ناڤمالیا شیعی ھەموو خودان ئاریشە وانا دڤێت ئاریشەکا دەرڤەیی مالا شیعی ھەبیت، دا ئێکگرتنەکێ پێ پەیدا بکەن، وانا دڤێت شەڕێ مووسلێ زووی ب دووماھی نەھێت دا ل وێرێ دمژوول بن، چونکی ھەکە سەقامیگری و ئارامی ل عیراقێ پەیدا بوو ئەو دێ بەربنە ئێکو دوو، ھەتا دناڤا ئێک حزب و ئێک لیستا پەرلەمانی دا شیعە دئێکگرتی نینە، حزبا دەعوە و نوری مالکی و عبادی باشتر بەلگەیە بۆ گۆتنا من.
ب دیتنا د. سۆزان ئیبراھیم ، چو ئاریشە نینە ھەکە کورد ژی ببنە گەلەک دەولەت نە بتنێ ئێک دەولەت بن، ھەر چەندە وەکی ئەو دبێژیت کوردستانێ مەزن خەونا ھەموو تاکە کەسەکێ کوردە، بەلێ ھەکە ب ئێک فورمێلە نەچێبیت، ما چو ئاریشە وەکی مللەتێن عەربی کو نوکە خودان پتر ژ 20 وەلاتێن سەربخوەنە ، بلا مللەتێ کورد ژی چار وەلاتێن جودا جودا یێن سەربخوە ھەبن.
